Roeland in het oude Laudunum
De stad Laon is geen vreemde naam voor de vele Vlaamse vakantiegangers die, over Reims, naar Bourgogne en verder naar het Zuiden trekken. Het beeld van die Stad op de Berg vergeet men niet licht. De naam duikt ook op in de geschiedenis van Oud-Vlaanderen. Op school leerde ik ooit dat, in de Wikingertijd, de monniken van Sint-Pieters uit Gent hun toevlucht vonden in Laon. En in de kapittelschool van Laon verbleven Brugse studenten ten tijde van Karel de Goede. En de karolingische Voorgraven van Vlaanderen (uit de Harelbeekse periode) zouden mogelijk herkomstig zijn uit Laon, het oude Laudunum...
Een stad in de hoogte, met zo'n katedraal (de eerste in prima linea?) mag haar naam met grootheden verbinden. Het mooiste zicht op dit monument ontdekt je, op een zonnige namiddag, vanuit de Promenade Saint-Martin naar de voormalige abdij Saint-Vincent toe. Daar is een plek waar je het wonder voor oog en camera alléén hebt, al het overige is weggezonken, de bouw is een kroon op de berg.
De aktieve Société Compostellane had in september 1978 de stad Laon uitgekozen voor de herdenking van de dood van Roeland, de Karolingische held, die gevallen is te Roncevaux, de bergpas in de Pyreneeën, gelegen op de heden zeer aktuele Sint-Jakobsweg naar Galicië.
Roeland viel weliswaar eer de Compostellaroute er was, Sint Jakob echter had vóór Karel de Grote de zaken van de Spaanse kristenheid en van de Moren in handen genomen... Zo is er wel een band tussen de studie van de grote Pelgrimage enerzijds en van Karel-manje, Roeland en Laon anderzijds. De grote Keizer liet immers, volgens de overlevering, te Leuilly-bij-Laon, een kerkje bouwen ter nagedachtenis van Roeland. Dit memoriaal werd verbouwd in de 15e eeuw. Op de zoektocht rond Laon ontmoet je te Montchâlons nog een kerkje dat beslist karolingisch is, en het gebleven is (het herinnert aan Germigny-les-Prés bij Saint-Benoit sur Loire) ondanks de verbouwingen.
Dat Karlemanje in Laudunum geweest is, staat historisch niet vast: de stad kan men tot nu toe niet in zijn Itinerarium inschrijven. In de buurt liggen echter plaatsen - Samoussy en Corbeny - waar de Keizer zeker verbleven heeft.
Roeland nu werd op 16 september in Laon herdacht op de gebruikelijke wijze door een gedenkplaat en een penning; een deel van de stadsvestingen werd naar hem herdoopt.
Een bescheiden, tijdelijke tentoonstelling was ingericht in het stedelijk museum (in de buurt van de bekende oktogonale Tempelierskapel) en in de stadsbibliotheek.
Je had er kantakt met het bronzen ruiterstandbeeldje (24 cm) van Karlemanje dat algemeen de handboeken voor geschiedenis siert. Niet het origineel (uit de Louvre) was aanwezig, wel een kopie die in de kerkschat van Metz wordt bewaard.
Ook de ivoren hoorn ofte olifant is onafscheidelijk verbonden met Roeland. Meestal denkt men aan een kleine hoorn, de grootte