Biekorf. Jaargang 78

Westvlaams rederijkersfeest in napoleons tijd
Kortrijk 1813

De rederijkerskamers van Brugge, Ieper, Kortrijk en Oostende, hadden in 1810 een Kunstverdrag gesloten dat o.m. een jaarlijkse ontmoeting inhield in een van de vier steden.

In 1813 kwam Kortrijk aan de beurt. Onze mededeling over Westvlaams Kunstverdrag, in Biekorf 1977, p. 65-76, kunnen we nu illustreren met de beschrijving van een tijdgenoot, Goethals-Vercruysse, in zijn Jaerboeken van Kortrijk (Handschrift, deel 75, p. 139-140; Stadsbibliotheek Kortrijk).

De ontmoeting heeft plaats, in het kader van de Kortrijkse stadskermis, op maandag 16 augustus.

De voornaamste straten zijn versierd ‘met geplante Meyen, praelbogen etc...’. De zondag had al een toeloop van ‘een overgroote menigte’ van vreemdelingen gezien, o.m. voor het ‘luysterlyk schietspel van den Handboge, waertoe verscheyde vreemde Gilden met hun eereteekens gekomen zyn’. Het programma van de zondag had ook een populaire mastklimming midden op de markt gebracht en de dag besloten met een nachtfeest ‘Bal en Vierwerk in het Hof van Sint-Jooris (oude Voetboog)’.

De maandag was heel voorbehouden aan de edele werkzaamheden van de Vier van het Kunstverdrag, op uitnodiging van de lokale Vredeminnaers.

Feestelijke Inkomst van de Gilden

‘Op 16 ougst 1813, ontrent 10 1/2 's morgens heeft de societeyt der Vredeminnaers zig begeven t'eynden Overleye om aldaer in te hae-

[p. 219]

len de Rethorique Gilden van Ipre, Ostende en Brugge, met de welke zy in vollen Praeltreyn afgekomen zyn langs de bezonderste straeten, Esplanade en Markt.

Vooren op waeren de Trompetters en Timbaliers van Ipre in fraeye Turksche kleeding;

daer naer de Muzykanten onzer stad in vollen uniforme;

dan een schoon ligt rytuyg waerop zat een Dogterken verbeeldende de Faem;

daer naer een wagen die vertoonde den Parnassusberg, waerop Apollo en de Negen Zang-Godinnen elk met hun kenteekens.

Voorts volgde een cierlyke Triomphwagen op welkers top zat de Eendragt of Vrede leunende op een Hooren van overvloed waeruyt, tusschen verscheyde vrugten, hangden de goude en zilvere eerpenningen door de Cortryksche Societeyt in verscheyde plaetsen gewonnen. Onder haer zaten vier kostelyk gekleede maegdekens verbeeldende de Vier Vereenigde Steden met elk hun wapenschilden en kenteekens:

Ipre droeg een mandeken met kanten;

Ostende had een scheepken in den arm;

Brugge, in d'hand hebbende den Caducée van Mercurius, leunde op eenige koopmansvaten en ballotjen;

Cortryk hield op den schoot een weefgetouw.

Deze wagens reden tusschen twee reijen der Leden van de Cortryksche Societeyt, alle in swarte kleedinge, met hun vendel etc. Die van Ipre hadden ook tusschen hun een Praelwagen waerop Bacchus zittende op een verzilverde Tonne’.

De verdere informatie van Goethals-Vercruysse beperkt zich dan tot de avondzitting van de Gilden:

‘Ontrent 7 uren 's avonts zyn de Rhetorikers in koetzen gereden naer de Groote Halle om op den Theater hun Digtstukken uyt te galmen. Waer naer de Pryzen met solemniteyt uytgedeeld zyn:

aen die van Brugge, van 't Declameeren, van 't geschrift en van 't Gezang;

aen die van Ypre, dezen van 't pragtigste inkomen;

en aen die van Ostende dezen geschikt voor de verstkomende’.

N.B. Leden van de Retorika der gaststad - hier Kortrijk - namen niet deel aan de letterkundige wedstrijd

J. Huyghebaert