Logo DBNL
Biekorf. Jaargang 68 (1967)

Biekorf. Jaargang 68

(1967)– [tijdschrift] Biekorf–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige

68e Jaargang 1967 - Inhoud

I. Bijdragen

De bedevaart ‘ten hoghen Rome’ en de reisroute Vlaanderen-Avignon A. Viaene 5
Vlaamse boekwinkel in de Patriottentijd anno 1789 (vervolg van 1966, 152) A.V. 18 167
De eerste drainages in Westvlaanderen L. van Acker 19
De Brugse arts R.B. Maes. Zijn cartesiaanse buitelingen in een tractaet van 1689 Dr. L. Elaut 25
De hondenkar in het volksleven J. De Smet  
Taalaantekeningen (alfabetisch) K. de Busschere O 43 P 159 R 270
Recepten van Mevrouwe Anchemant 1760 A. Viaene 46
Potjekok. Van toverformule naar dreigement K. de Busschere 47
Remedies tegen de waterzucht 1570 [J. van Huerne] 49
Overval van Vrijbuiters in Wakken 1591 A. Viaene 52
Rode draad G.P. Baert - A. Viaene 54
Kapucijnenmostaard. J. De Langhe 56
Drie Zustersteden in de Westhoek E.N. 57
De stadsbeul van Kortrijk. Een laatkomer onder de beulen van Vlaanderen A. Viaene 65
Drank en spel bij Cornelis Everaert R. Willemyns 75
De hondenkar van de schoolmeester K. Suykers 85
Inventaris van een kruidenierswinkel. Eeklo 1667 L. Stockman 86
Sint-Kornelius van Aalter (1496) C.B. 87
Westvlaamse Spreuken M. Vermeulen 88 238 358
Gezinsloon van de werkman: een volkslied (1855) van Ferdinand Morael van Nieuwpoort E.N. 92
Beste kleed en parament in oude testamenten A. Viaene 94
Beste vissoorten per maand (1789) C.B. 96
Reeuwers in Vlaanderen in 1468 J. Huyghebaert 97
O.L. Vrouw ter Ringen te Kortrijk. - Bij een jubellied (1878) van Guido Gezelle G. Billiet 105
De duiventoren van Assebroek R. Crois 111
Nederduitse Leesbibliotheek (1842) E.N. 117
De Schouburg der Verliefde (1789) C.B. 117
Handboek voor hoefsmid en paardenkoper (1789) C.B. 118
Sioux-Indianen op toernee in Vlaanderen (1827) A. Viaene 119
Verbouwing op het Hof van Schoeringe 1533 B. 121
Koning Karel II en de Engelse prinsen in het Busschietershof te Brugge 1656 A. Viaene 119
Naamverwarring G.P. Baert 136
De weg terug XIII-XIV André Demedts 139
Kristelijke Liedekens voor de Zondagschool te Belle 1750 A. Viaene 145
Monksje de Zokee M. Cafmeyer 147 230
Zangmeester Wulfaert Hellinc op het rederijkersfeest te Gent 1539 A. Viaene 153
Dagboek van vroedvrouw uit Wulveringem 1780 A. Hoste 155
Louis Sonneville van Woumen in Moline USA G.P. Baert 158
Den Noorderschen Stier in Dudzele 1670 A. Viaene 165
Randnoten bij een Gezellestudie van Dr. J.J.M. Westenbroek J. de Mûelenaere 171
Quaryn - Quarene - Carine: een term uit het oude aflaatregister A. Viaene 177
Het jaargetijde van Marie Ghyselin, groot-meesteres van het Begijnhof te Diksmuide 1549 E. Neylants 179
Pietje Cools van Lichtervelde C.B. 181

Respijtdagen E.N 182
Toponymica uit het Kustland J. De Langhe 183 296
Oude remedies te Pittem W. Devoldere 184
Spaensche Quadruple G.P. Baert 185 D.R. 243
De eerste Franse proclamatie te Brugge 1792 B. 186
De Marullen te Brugge 1667-1937 A. Viaene 193
Pieter-Jan Gezelle, Napoleonist V. Arickx 204
Willem Tell in het kunst- en schuttersleven te Roeselare 1820-1914 M. De Bruyne 209
De eerste jaren van de Kartuis Genadedal te Sint-Kruis 1318-1324 J. Vandemeulebroucke 227
Doopnamen te Woumen 17e eeuw J. Vlamynck 235
De rijve van O.L. Vrouw van Halle op rondgang in Vlaanderen A. Viaene 236
Westvlaamsche spreuken M. Vermeulen 238 358
De hh. Maximus van Riez vereerd in Vlaanderen M. Huyghebaert 242
De herberg Drie Koningen te Brugge A. Viaene 243
Poperingse hoppe 1536-1568 A. Viaene 244
Papegaaibocken C.B. 245
Deense rijpaarden in Vlaanderen A. Viaene 246
Engelendale, door (Guido en) Caesar Gezelle K. de Busschere 247
Kermis op Sint-Sixt (Westvleteren) B. Alfons 249
De lange kaars van Nieuwpoort en andere ‘votiefkaarsen naar maat’ in de middeleeuwen A. Viaene 257
Executies ‘met den viere’ te Kortrijk G. Pottie 269
Rond den Heerds Volkskundige Bibliografie H. Stalpaert 273
Het financieel beheer van ‘Rond den Heerd’ L. Schepens 277
Een verdwenen uitvaartgebruik te Stavele A. Bonnez 288
Frankisch, Merovingisch en Karolingisch R. Willemyns 289
Diere piepers te Nieuwpoort J. Beun 298
De hondenkar L. Van Acker 299
Het haarwasmiddel van de Gladden G.P. Baert 300
Paarden op het Hof van Schoeringe B. 303
Zomerkermis op het kloosterhof Ter Doest met politieke deining 1709 A. Viaene 304
Hooikets J. Geldhof 308
Edele en onedele honden C.B. 309
Sint-Maximus van Vismes J.J. Veys 310
Calis-Malis en Malicx rozijn A. Viaene 310
Balgvulders te Kortrijk J.J. Veys - P.A. Pauwels 312
Taatsen G.P. Baert 313
Archivenboek van Rond den Heerd R. van Biesebroeck 314
Bij een vijfhonderdste verjaring. - De grote dode van het Prinsenhof: uitvaart en bijzetting van hertog Filips de Goede 1467 A. Viaene 321
Rouwdienst voor hertog Filips de Goede te Kortrijk 1467 J. De Cuyper 333
De Kortrijkse waterdokteur en de cholera van 1866 J. Geldhof 338
Dam-toponymen te Aalter en te Eeklo L. Stockman 341
Gemeentelijke obligatieleningen te Ardooie in de crisisjaren 1841-1847 L. Van Acker 351
Brieven van Napoleonisten uit Heule 1807-1813 V. Arickx 361
Gezelle en Monseigneur Waffelaert J. Geldhof 370
In Zwevezele zeventig jaar terug G.P. Baert 372
Groene kaas A. Viaene 374
Cranenburg - Tranenburg A. Viaene 377
Moderne romans in 1796 op de Vlaamse boekenmarkt B. 378
Sagenonderzoek in West-Vlaanderen H. Stalpaert 385
Frederik Muylle op eiland Mauritius A.T. van Biervliet 393
De oude wasbleker G.P. Baert 397
Onze windmolens in 1967 C. Devyt 399

Zakenwijzer

Plaatselijke geschiedenis

Brugge 5 7 8 10 14 24 35 103 46 49 57 60 62 75 87 94 97 103 119 122 123 127 129 153 165 175 183 186 187 193 203 205 208 236 243 250 255 268 277 304 315 316 321 325 331 342 351 376 377 381 382 399

Aalst 6 8 13 61 68 125 245 316 317 327
Aalter 42 87 341
Aardenburg 126 262
Adegem 40
Alveringem 23 371
Ardooie 24 299 351
Assebroek 111
Avelgem 170
Axel 94 153
Baasrode 196
Belle 145
Bellegem 370
Beveren V 386
Blankenberge 51 72 315
Bredene 296
Damme 187 246 322
Deinze 42 301 313 322 383
Dendermonde 6 13 96 170 196 253 259 316
Dentergem 301
De Panne 301
Dikkebus 10
Diksmuide 21 23 57 179 187
Doomkerke 41
Dudzele 165 223
Duinkerke 53 123 182 251 254
Edelare 216
Eeklo 8 86 341
Eename 374
Ettelgem 350
Gent 6 7 10 13 15 50 62 67 71 118 119 153 167 200 203 316 322 326 331 378 380
Gerrardsbergen 61 253
Handzame 85
Harelbeke 120 189
Heule 204 361 362 366
Hondschote 67 73 74 125 255
Hoogstade 24
Houthulst 120
Ichtegem 85
Ieper 7 10 53 62 65 98 123 146 190 225 243 252 382 383
Klemskerke 84 187
Koekelare 95 223
Koksijde 311
Komen 68
Koolkerke 123
Kortrijk 21 23 52 64 65 68 105 125 170 187 236 252 253 254 268 269 312 316 318 319 322 333 338 370 375 379 381
Krombeke 386
Kruishoutem 42
Langemark 7
Lauwe 68
Lebbeke 170 197
Ledegem 63 296
Leisele 24
Leke 223
Lendelede 361 365
Lichtervelde 64 181
Lissewege 304
Meetkerke 308
Menen 68 170 253 322
Merkem 120
Meteren 146
Moere 222
Moorsele 205 296
Nieuwpoort 57 92 100 125 254 257 268 298 379
Oedelem 39 123
Oekene 140
Ooigem 170 361
Oostende 52 125 188 292 294 298 350
Oostkamp 22
Oostkerke B 123 223
Oostkerke D 96
Oostvleteren 288
Oudenaarde 6 8 10 13 52 61 95 185 252 380 382
Oudenburg 100 319
Passendale 98 373
Pittem 164 184
Poeke 158 175
Poesele 162
Poperinge 23 53
Rekkem 21
Roesbrugge 23 386
Roeselare 42 98 152 170 173 209
Ruiselede 41
Rumbeke 334
Rupelmonde 379
Sijsele 147 243 250
St.-Andries 224 341
St.-Baafs-Vijve 139
St.-Denijs 21
St.-Joost-ten-Node 323
St.-Kruis 35 42 147 217 220 230 243 345
St.-Michiels 124
St.-Omaars 219 242 256 317 318 319 376
St.-Winoksbergen 24 188 198 251 256
Sluis 52 127 324
Snaaskerke 21
Stavele 288 386
Steenvoorde 146
Stuivekenskerke 21
Tielt 42 154 185 300
Torhout 23 98
Uitkerke 183 241 296
Veurne 67 63 74 98 245
Vinkt 42
Vlaslo 29 85 379
Vlassenbroek 196
Voormezele 10 226
Waarschoot 384
Waasten 61
Wakken 52
Watou 386
Wenduine 123 296
Wervik 23 98 322
Westrozebeke 6 61 98
Westvleteren 249
Wevelgem 318
Woumen 120 158 235
Wulveringem 155
Zande 221 223
Zevekote 222
Zillebeke 23
Zomergem 63
Zuienkerke 121 126 190 223 303 379 383
Zulte 300
Zwevegem 68
Zwevezele 372
Arnemuiden 248
Bethune 259
Burburg 26
Doornik 69 220 222 236 258 262 318
Middelburg Z 53 124 315 317
Rijsel 40 66 268 322 323 327 331 365
Robaais 40
Veere 53
Vlissingen 53

Onomastica

Toponymica. Altena 342 Antwerpse heerweg 374 Amazoniën 319 Balgerhoeke 86 Baudewijnsburg 111 den Bek 301 Blankenbergse dijk 241 Boterhoekmeersen 341 Brieversweg 150 230 Cessoye 383 Dampoort 147 Donk 250 Doornhut 233 Edewalle 85 Eekloos Leyken 342 Elsbos 141 Evergunne 241 Gantele 241 Genadedal 217 Gent 241 Gris Nez 183 Grote Kalsijde 150 Harendyke 296 Heerstraat 343 Hilletstraatje 341 Holbeek 344 Hontenisse 183 Hooge 301 Hout van Niepen 326 Kale 343 Cauwenshoekje 306 Coolstick 217 219 222 Krakkeveld 121 230 346 Cranenburg 377 Kruipuit 342 Lampernisse 183 Langedam 343 Lieve 342 Loes 343 Maleveld 150 230 347 Mantelstick 223 Maroyendam 341 Minneweestraatje 233 Moere 342 Mosselbroek Mosselinge 296 Mosselmarkt 373 Mollartstraet 319 Noordmoer 341 Oostveld 147 Oude Gentstraat 301 Oude heerweg 233 Pietakker Pietdam Pietmeers Pietstraat 343 Piewitte-busschen 312 344 Pijpweg 233 Rabaudenburg 111 Rijkevelde 233 Rooigem 82 227 Roosendaele 193 Scherpenisse 183 Sijseleveld 150 Sint-Aldegonde 218 Sinte Loy 345 Sint-Jansdreef 342 Strange 125 Sydelinge 297 Tarendijke Tarninge 296 Terne 296 Vagebilk Vageland Vagenesse 183 Valkenisse 183 Veldekensdam 342 Vijvekapelle 233 Vlamingdam 129 Vossesteert 147 Westeclo 343 Woestijne 343 Wrange 241 Zeventorretjes 111 Zijlinge 297 Zokeedreve 233 Zoutweg 343 Zuidmoer 431 Zwijnsgat 233.

Elementen. gan gen gun 241 mossele mussele 296 moze 296 nesse nisse 183 sile siel sigele 297 tarene teer terene terne 296 vage 183 zijl zijle 297.

Literaire namen. Broodshende Bijstervelt 82 Kerlingaland 384 Royghem 82 Tranenburg 377 Huutkercke 82.

 

Persoonsnamen. Anna Isabella Jozef Veronica 235-236 (doopnamen te Woumen).

 

Familienamen. Ancheman 71 Cock 71 van Nokere 127 Noorenberghe 24 Notelaere Noteboom 127 Ockerhout 127.

 

Groepsnamen. Balgvulders 255 Heksers 102 Carolinen 304 Clementijnen 6 Cuirassiers 304 Lollaerts Nollaerts 319 Philippinen 304 Reeuwers 97 Rode Joden 256 Urbanisten 6 Vodoysen 99.

 

Bijnamen. Baas Ganzendonk 383 Natus Beurze 64 de Gladden 300 Monkske de Zokee 147 230 345 Petite Conscience 383 Snowie-Wittekop 232 Pater Wijdemouwe 59 116 Jan den Taats 313

 

Spotnamen. Beutereters Bru-eters 57 Brugse spreeuwe 165 Buts 57 Drooghaerts 81 Franse meeuwe 165 Noorderschen stier 165 Patats 57 Roofcot van Oostende 52. - Jan Geerstekoom 384.

Paardennamen 232 236 303 348 349 roepnamen van koeien en paarden 192.

Huisnamen. Agtergael 249 Battekotje 233 Bisschopskasteel 232 Café du Commerce 213 Café des Nations 300 Damberd 38 Dom Pedro 149 Drie Brouwers 42 Drie Koningen 243 Drie Ringen 107 Fortune 243 Gildenhuis 230 Klokke 345 Koersepeerd 150 Meiboom 150 Meuleken 98 Onse Vrauwe ter Sneeuw 377 Pelicaen 203 Refuge van Ninove 64 Roi d'Espagne 347 Schaak 35 Schoeringe 121 303 Schotte-kasteel 165 Sint Quintin 193 Van Campen 203 Zweerd 38

 

Vreemde namen. Amborghen 126 Avengoen Avenioen 15 Erckene 315 Groten Rome 6 Hoghe Rome 7 Haulx (Halle) 237 Calis-Malis 311 Casteele Camersiis 124 Luceboenen 318 Moermont 272 Nyeucasteele 124 Ortegheer 272 die Prokers 311 Riemen 5 Romme-le-grand 7 Rouwaensch 124 ten Putte te Puuts 13 Sevenjoth 272 Ulixboensch 318 Vodoysen 99 Wynsbaden 382 Ysac 379. - Fictieve naam: Kerlingaland 384.

Biographica

Jan Adam vicarius Genadedal 221 225 Doctor Algar 173 Paul Allosserv 273 314 Andries Clara vrouw van Wakken 53 Eduard Andries consul 158 Apold muziekmeester 213 Jean Avantage bisschop en arts 324 Hendrik Baels gouverneur 137 Pieter Baes 281 Bailliu Pieter stadsbeul Kortrijk 65 Sakelandt bendeleider 70 Beauprez missionaris 120 Beeckman burgemeester Ardooie 353 Benaut onderwijzer 155 Benaut vroedvrouw 155 Canon Benoit 176 Benoot landbouwkundige Torhout 23 Berthier buizenfabrikant Poperinge 23 Natus Beurze volksfiguur 64 Beyts primus van Leuven 200 Biset schilder 128 Jan Blanckaert chirurgijn 124 Blommaert Philips 64 Pierre Bortier 21 Antheunis van Bourgogne heer van Wakken 53 Boutens Pieter 174 Bruneel Henry historicus 249 Poly Bullant kamerdienaar Filips de Goede 325 Caboodt pastoor Alveringem 371 Cadet dokter 143 Eustache Cailleu arts 324 Karel Calewaert bisschop 301 Celiau kartuizer 221 Christofori bisschop 331 Clais Jules componist 213 Cockuyt Brugs dichter 130 135 Cools Petrus wonderdokteur 64 181 Jan Crabbe goudsmid 208 Arnout Criel schoolmeester 192 Danckaert Pieter steenhouwer 125 Dappere Pieter glasewerckere 123 Jan de Backere kartuizer 224 de Bersaques Lowys landmeter 50 De Brauwer drukker Roeselare 214 Adriaan de But 99 100 Remi de Carne 288 Edmond de Coussemaker 146 Karel de Gheldere 52 172 De Graeve landbouwkundige 21 Alyanus de Groote zangmeester 154 Françoise de Guysere marolle 200 Jacob de Heere 251 De Jaegher Franciscus dichter 57 59 De Jonghe Jan leraar 176 Charles de la Croix missionaris 120 De Lathauwer landbouwkundige 384 Delaunay kapitein 119 Ignatius de I'Epée doctor romanus 127 Delporte Alexius 106 Adriaan de Mil predikheer 188 Pol de Mont 212 Deny toneelschrijver 127 Anthonis de Roovere 98 Jules de Saint-Genois 63 Jacques Desparts arts 324 Julius De Vos 152 Constant Devreese beeldhouwer 109 Lucas De Vriese abt van Ter Duinen 305 Lodewijk De Wolf 273 Jules D'hauwe (Dauw) missionaris 120 Milord Douvers 256 308 Adolf Duclos 273 277 Generaal Dumouriez 186 Cornelis Everaert 75 249 Father Faber 116 173 247 Filastre bisschop Doornik 325 Filips de Goede 321 332 Filips de Schone (hertog) 243 Filips van den Elzas 242 Flobert wapenmaker 215 Edmond Froidure 211 Cornelis Gailliard 379 380 Genotte Jacobijn 186 Germeins stadsbeul Ieper 70 Gerseken Jan Boudewijn pastoor 194 Caesar Gezelle 175 204 247 Guido Gezelle 105 115 171 211 247 274 277 370 384 Pieter-Jan Gezelle napoleonist 204 Gimblet gebroeders boekhandelaars Gent 15 117 167 191 378 Goddeeris Charles emigrant 216 Goormachtigh componist 109 Graham James landbouwkundige 19 Hebbelynck drukker Gent 63 117 Hellinc Wulfaert (Lupus) zangmeester 153 Herman meester-goudsmid 315 Coolaert Huwaert geneesmeester 95 Huys Mo

dest kunstschilder 141 Jacques Inbona memorialist 194 Ingelbrecht medicus en historicus 194 baron Jermyn (Milord Douvers) 308 Karel de Stoute 101 237 243 321 Karel II van Engeland 129 Pieter Lanchals 94 95 Leclerc landbouwkundige 20 Lecreux beeldhouwer 108 Edward Le Glay historicus 249 Preter Jan Maes inspecteur en letterkundige 212 Maes Robert-Benedikt medicus 25 155 Zeger Malfait 212 Margareta van Oostenrijk 251 331 Margareta van York 321 Marlborough (Malbroek) 304 Maroucx procureur 331 Matyn Polydoor emigrant 216 Mazeman pastoor Hondschoote 74 Metsu Jan Romereiziger Dikkebus 10 Pedro Mexia (Messias) Spaans auteur 319 Moerman drukker Ieper 145 Morael Ferdinand volksdichter 92 Neufvillette Jean kapitteldeken 333 Carolus Nollet memorialist 165 194 305 Ovyn drukker Kortrijk 319 Jan Palfijn 32 Pieter Pepers beeldhouwer 105 Vincenz Priessnitz waterdokter 338 Anna Puttemans stichteres Maricolen 196 Kapelaan Jozef Pyson 139 Read John landbouwkundige 19 Reyngout Judocus augustijn-memorialist 190 Ernest Rembry 370 Marianus Rielandt pastoor 195 202 Albrecht Rodenbach 152 211 Roelants Ambrosius steenhouwer 60 Rupprecht van Beyeren 301 Ryckeboer drukker Veurne 74 Sadeleer Gillis graveur 381 Saelens Hilaire emigrant 164 Albert Saverys kunstschilder 302 Scrivein (Scribanus) Roeland arts 325 Louis Sonneville emigrant 158 Steyaert Martinus rector 63 Stichelbaut Jan dichter 64 Suykers schoolbestuurder 85 Titelman inquisiteur 67 Egidius van Aartrijke 222 Stevin van Affligem steenhouwer 316 Wil lem van Alphen rechtsgeleerde 245 Lenaert van Cuelne chirurgijn 380 Charles van den Bosch bisschop en bibliofiel 381 Clais van den Leene chirurgijn 124 Van der Plancke J.F. waterdokleur 338 Hendrik van Doorne 175 Edmond van Hee 172 Eduard van Hee componist 213 Gustaaf van Hee 213 Joseph van Huerne 46 49 Bernaert van Maercke heer van Wevelgem 382 Jan van Maldegem prior van Genadedal 219 Jan Pieter van Male annalist 130 194 Zeger van Male memorialist 73 Jan van Masseme heer van Axel 94 Jan van Meunincxhove schilder 130 Eugeen van Oye 115 172 277 Joseph van Praet bibliothecaris 183 Pieter van Réable beeldhouwer 108 Van Roo kanunnik 146 van Speybrouck-Coutteau architect 63 Herman (Pieter) van Steen discals 197 198 Van Vooren dokter 143 Hendrik van Zwolle arts 324 Verholen Lauwers stadsbeul Kortrijk 69 269 Vermeulen Edward (Warden Oom) 88 Hugo Verriest 115 Veralleman Raymond 212 Waffelaert bisschop 370 Walwein drukker Ieper 146 James Weale 277 Wemaer grootvicaris 278 Wittinc Laurens bursier 124 Wybo Jacob baljuw en rederijker 154 Wydts Andreas drukker 319.

 

Familiekunde. Anchemant 46 Berghe 201 299 Beversluys 195 202 Buerse 222 Demedts 139 Dewree 132 Elst 225 Gezelle 204 247 Ghyselin 179 Gillon 106 Graulich 136 Gruuthuyse 126 Halleux 40 Holvoet 365 Heyns 62 Keythulle 334 Lagae 206 Lavillette 165 Lefebvre 165 Lesaffre 361 Lommens 312 Loridan 185 Mahieu 214 Manhave 364 Meebele 190 Meegoet 257 Meurisse 206 Moddaert 268 Mullie 21 Navegheer 226 Noorenberghe 24 Nounckele 107 Ockerhout 127 Ognate Arazola 129 Ollieux 364 Peesteen 223 Peellaert 305 Peers 22 Pelichy 173 Plancke 21 Rapaert 95 Renaut 61 Sacquespée 179 Schepens 201 Serancourt 166 Soenens 361 Sompele 305 Spanoghe 199 Steenkiste 361 Stochove 131 Taelman 8 Tuvtens 365 Vagheviere 379 Verstraete 147 Vrombout 124 Waescapelle 10 223 Westvelde 195 202.

Oudheidkunde en kunstgeschiedenis

Bouwkunst. Brugge 35 Madrid 191 Burgerlijke en landelijke bouwkunst duiventoren Assebroek III herberg Schaak St.-Kruis 35 hoeve 170 Ettelgem 350 Zuienkerke 121. - Kerken kapellen, geestelijke
instellingen. Torens 191 Kortrijk O.L.V. van Bijstand 105 St.-Kruis Kartuize 217.
Bouwrekeningen 121 bouwmateriaal en -termen 60 62 125 126 187 189 251 253 254 315 316 Architect 63.
Schilderkunst 35 128 130 249 251 376. Grafiek 57.
Beeldhouwkunst 50 105 376.
Metaal edelsmeedwerk 203 315 317 munten 127 185 windwijzer 315 wapen 188.
Hout koorgestoelte 124 meubels 128 189 253.
Muziekinstrument orgel 60.
Glas 123.
Aardewerk 21 63 122.
Textiel 94 124 190 255 parament 94.
Huisraad en inrichting 35 84 85 122 152 299.
Typographica. Drukkers te Brugge 33 183 186 247 280 319. Kortrijk 319 370 Veurne 74 Gent 63 117 191 319 378 Brussel 26. - Rond den Heerd 273 277.

Volkskunde

Aderlaten 33 advertentie 120 advertentieblad 74 amulet (gewijd) 389 balgvulders (etersgilde) 312 bedevaart 5 - reisroute 10 begrafenisgebruik 208 288 321 333 betovering 148 beul 65 biechtpraktijken 59 biechtspreuk 116 blauwe kiel 313 brandstapel 269 busschuttershof 129 Cijferkonst (boeken) 16 doop (vaartuig) 298 doopnamen 235 duivensport 42 duiventoren 111 drank en spel 75 dwaallicht 389 eerste zwaluw 372 ezelbank (school) 150 flobertisten 215 galgemaal 66 gleierwerk 122 grafschrift 50 haarwasmiddel 300 heksenronde 390 hekserij 99 hoefijzer 159 hondenkar 35 85 122 152 299 hondenkoers (zwemmen) 140 huwelijk 91 inboedel - fruitverkoper 42 - kruidenierswinkel 86 Indianentoernee 119 jaargetijde 179 kerklatijn 161 kermis 249 304 kerstnachtbrood 138 keukenrecepten 46 kinderbegrafenis 208 kledij 94 klokkentaal 52 koekezondag 213 kwelvraag 138 271 leeftijd (spreuken) 45 legaat 94 lengtemaat 264 leurder 148 naloop 389 paardenkoers 150 paardenliefhebberij 145 230 303 paardensport 345 paaspalm 159 papegaaiboeken 245 plakkersmesdag 372 rederijkersfeest 153 rijpaarden 246 rijve-rondgang 87 236 ringsteking 51 Rond den Heerd 273 277 314 sagenonderzoek 385 schavuiten vangen 372 schuttersleven 129 309 seulkensteking 51 soldatentijd 204 361 spel en drank 75 spotnamen steden 58 strafbedevaart 6 tanden trekken 136 testament 94 toernooispel 51 toverformule 47 uithangbord 35 uitvaart 288 viskalender 96 visserijgebruiken 298 Vlaamse kaars 262 vogelkweek 18 vogelzang 229 volksboeken 15 167 245 378 volkskundige bibliografie 273 385 volksremedies 184 volksromans 16 117 votiefkaars 257 vroedvrouw 155 vuurdood 72 wafelbakte 35 waterdokteur 64 338 Willem Tell 209 wonderdokteur 181 wrat afwerpen 185 ijsvogel 248 zwaluw 372 zwijnesteert 372.

 

Oud recht, gebruik en bedrijf - Absolutie 13 advertentie 120 181 aflaat 177 almanakken 170 appoort 332 balseming 327 bankroet 187 bedevaart 5 belasting 123 189 384 biersoorten 83 126 bombardement 38 boodschap (relieken) 237 253 brandweer 123 brievenboeken 245 bruggenbouw 14 congregaties 63 dansen 255 dessertgebak 47 dobbelspel 80 82 doopnamen 236 draagstoel 9 dressuur (paarden) 345 drinkgewoonten 78 81 255 duivensport 42 duiventoren 111 emigranten 11 158 epidemie 338 379 feestmalen 123 131 fruitkweek 123 191 216 315 galeien 127 garen zieden 125 gasthuis 191 geneeskunde 25 33 64 124 184 188 192 320 324 338 gildewet 62 graanmeters 253 grensscheiding 60 handschoengeld 63 harturne 330 havenarbeid 317 heraldiek 379 380 382 hijswerktuig

60 hipokras 46 hoevebouw 121 honden 309 hondenkar 35 85 122 299 hondslager 126 309 huurtermijn 379 hydrotherapie 339 ijsput 164 inauguratie 251 inventaris 380 jaargetijde 179 jaarmarkt 180 jachthonden 126 188 309 jockeys 147 kaartspel 78 kansspelen 80 kartuizers 217 katechismus 146 kermis 249 304 keukenrecepten 42 kinderbegrafenis 208 klederdracht 95 97 187 188 190 koerspaarden 147 330 koersplein 151 kollektioneren 381 kwezels 199 landmeting 250 lektuur 378 leningen 351 lijkstoet 61 lijnwaadmarkt 248 marktleven 42 179 253 maten 248 250 253 meetgeld 253 meifoor 154 melaatsen 61 munten 127 185 243 288 316 320 napoleonisten 204 361 offerblok 126 onderwijs 10 145 153 orgelbouw 60 ozendrop 251 paarden 192 246 254 303 383 paardenremedie 234 paardrennen 150 papegaaiboeken 245 paramenten 95 253 partijtekens 64 306 pelzen 187 pensionairen 318 pestziekte 97 103 reisweg 11 322 reliekhouders 317 respijtdagen 128 182 roodhuiden (in Vlaanderen) 119 rosmolen 189 rouwkleding 190 335 schalegeld 357 scherprechter 65 slaapmeubel 189 snoeikunst 256 soldatenbrieven 362 spelling 117 stadsbeul 65 straatpolitie 382 strafrecht 5 65 strekelrecht 253 strooisel 190 tapbanier 76 249 testamenten 10 94 180 384 tiendlanden 250 toneel 117 129 210 uitvaart 180 328 333 uniform (spelers) 51 uitroeping 316 382 vaartuig 254 299 382 383 vasten 79 177 veearts 320 veiling 252 382 vervoer 40 42 383 viskalender 96 voetreis 9 vrijbuiters 52 vroedvrouw 155 252 vuurdood 72 269 vuurwerk 132 wapens 188 waslont 262 watermolens 169 waterpas 316 wijnkelder 187 windwijzer 315 zangschool 153 zondagschool 145. - Landbouw drainage 19 hooien 308 hop 244 pikhaak 381 pikbinder 320 schapen 165 tarwe 318 veekoeken 381 veeteelt 147. - Ambacht en nijverheid bakkerij 61 62 170 189 253 delfwerk 379 draperie 254 255 glazenmaker 123 haarkapper 300 kaarsgieter 267 kasseilegger 254 klompen 313 kuiper 251 schrijfwerk 381 steenbakker 23 62 253 textiel 124 timmerwerk 253 vergulder 315 317 wagenmaker 60 zadelmaker 61. - Handel 169 arduin 315 beddegoed 126 fruit 42 graan 254 kaarsen 316 kaas 374 379 381 kalk 317 kruidenier 86 luxusmeel 179 melk 40 olie 318 paarden 64 rozijn 310 vis 298 vlees 124 wijn 382. Boekhandel 15 118 169. - Verenigingsleven 62 312 muziek 213 rederijkers 130 153 188 schutters 129 209 215 373 volksvermaak 51.

Heiligenverering en -verbeelding

Heiligen: Andries 7 Anna 235 Antonius-abt 259 Audomarus 128 Bavo 128 Benediktus 266 Bénézet 14 Blasius 268 Bloed 263-64 Brixius 128 Cornelius 7 Cuthbert 262-63 Dionysius 128 Donatianus 159 220 Elooi 265 269 Florent 13 Gillis 13 Goewaert 264 Mans (Masse) 310 Margareta 266 Maria-Magdalena 13 180 Martialis 260 Martinus 145 Marula 194 202 Maximus van Riez 128 242 Maximus van Vismes 310 Nicasius 128 O.-L.-V. 13 216 258-61 - Altijddurende Bijstand 144 - Boulogne 237 - Cordon 260 - Halle 236-37 - Inktpot 251 - Kerselare 216 - Melanen 316 - Nood Gods 267 - Pilier 261 - Prospérité 261 - Putte 13 - Ringen 105-10 - Rozenkrans 188 - Ruste 108-10 - Thuyn 155 Petrus en Paulus 7-8 145 Rochus 260 Sakrament 260 Stefanus van Obasine 266 Thomas 128 Vedastus 145 Willibrord 375.

Bedevaartplaatsen: Aalter 87 Alet 13 Arneke 264 Beaumont 260 Bethune 259 Boulogne 237 Bourges 261 Brugge 87 316 Chartres 261 Chimay 260 Compostella 6-7 Dadizele 263-64 Doornik 236 258-59 Edelare 216 Farne 262-63 Kortrijk 105-10 Le Puy 13 Limoges 260 Montferrand 261 Nieuwpoort 257-58 267 Obasine 266 Orange 13 Parijs 261 Pontoise 266 Riom 261 Rome 5-14 177 St.-Antoine-en-Viennois 12 Sainte-Baume 13 St.-Gillis (Provence) 13 St.-Guil-

hem-le-Désert 13 Saintes-Maries-de-la-Mer 13 Valenciennes 259-60 Vauvert 13.

Gebruiken: bedevaarttekens 265 blootsvoets 177-78 bode (met relikwie of rijve) 87 236-37 253 draadje zonder einde 263 ex-voto 265-66 kersvrauwe 316 kruipen 9 kwesteerders (zie bode) legende 259 264 267 mirakelboek 262-66 ommegang 263-67 opwegen 264-66 pelgrimskleed 177-78 singie (zie votiefkaarsen) snoer (rood) 259-60 stadssleutels (O.-L.-V.) 258 Strafbedevaarten 5-14 237 trofee voor O.-L.-V. 237 vestelkes (zie bedevaarttekens) votiefkaarsen naar maat 257-69.

Ziekten: barensnood 266 dierenkwalen 266 epilepsie 266.

Volkslied

Christelijke liedekens voor zondagscholen 145 Jubellied van O.L.V. ter Ringen (Kortrijk) 110 Dixmudsche boter 57 De werkman en zijn edelmoedige meester 92 Volksliederen met sagenmotief 391.

Aanvangsregels: gulle tijden 145 hoe snel zijn honderd jaren 110 mijnheer gij zegt dat ik niet hoef te klagen 92.

Volksvertelsel

Unibosthema in West-Vlaanderen 47.

Sagen dwaallicht 389 kokkemare 389 eeuwige jager 389 duitse schaper tovert hofstede vast 391-392.

Rijmen: oud en stijf 45 regenhoge 271 petatten met de pele 359 voor het snijden van het haar 300 Mazereel van 't smoutkasteel 250 oremus lavendus en rozemarijn 229.

Raadsels 43 160. Weerspreuken 90 238 240.

Uit de oude taalschat

Alferis 379 amborghentonne 126 appelgraeu 303 appelstapels 315 hammeldonck 87 backege 253 ballengier 254 balsane 315 bamesschuere 379 banckussen 187 banniere 76 beddecoper 126 beghine 317 bejanerye 123 bier van over de zee 126 bijterschooft 379 binde 60 binnediender 180 blamuize 320 bliste 303 bloc van over zee 126 boomwaghen 60 bottelrie 187 branthaec 123 brassen 76 breken 187 bremart 126 bretesque 316 bricsteen 121 bru 58 bruette 253 brucghemaert 96 brusselaers 60 busen busynghe 77 but 58 cyborie 315 daringhene 62 delfghelt 379 driebeen 60 droghaert 77 ellge eltkin 251 ersaterne 188 executeur 72 falgie 96 fernoeys 125 fyssauw 187 fleutewerc 60 fluyser fluusschen 78 frontieren 255 frutage 251 fustage 251 ghebiede 316 ghecortoort 187 ghemet 123 ghescreven ruuten 123 ghestoct 188 gheenst 50 gheeskin 79 ghewaterwynckelpast 316 ginneber 47 87 gondeel 134 graendere 121 greffyen 123 greijne 47 greijhinghe 254 grouftonnen 126 groen (kaas) 374 groffenagels 47 87 haestighe ziecte haestichede 379 hanghedief 71 hancman hangheman 71 heersatre 188 heffenaer 87 helkin 251 hertochhoet 380 hoedekin 188 hommele 244 hooftcleet 95 hoppe 244 huesyval 251 huuseken (brandstapel) 73 inhaven 380 jaergrote 316 justicier 72 caescamere 381 calisiehout 87 calvercot 121 kapucijnenmostaard 56 carine 178 caterre 49 keerle 95 96 kannesse 382 kerkganc 153 kersvrauwe 316 kinneken 87 clac 381 clocman 336 cnevelstock 188 coc (beul) 71 coyencaes 381 conckeltrappen 62 conterfytselboeck 381 coralkens 316 corrence 398 crickerie 125 cruusveister 121 custode 315 quadruple 185 243 quacxkin 81 quarene quaryn 177 quene 317 questere 253 landimarc landysceid 60 lavesche watere 50 leverader 50 lollaert 79 319 loochhuus 125 malis rozyn 310 marolle marulle 199 marsgraen 254 mastic 50 mauweelen 188 melcamere 121

myffelen 80 minuerne 381 mockoenene 79 mondsoendre 8 moorkinderen 382 moralen 201 mornyffelen 80 muelenpeert 189 muergrave muerhere 382 mutsaerd 73 nuwelier 189 officier crimineel 72 offlie 189 ogive 121 olyebouxkin 252 olycouken 381 olyselvat 317 ontschacht 189 ontscut 253 oostersbier 126 orduun 315 osiedrop 251 oublie 47 oublieur 189 ovenbuer 170 papegaai (boek) 247 paradijsche greine 47 peerdeverhuerer 254 penitent 74 pense pensiere 317 pichaec 381 pisgrave 382 pitancie 180 pittepalinghe 250 plaetse patibulaire 74 piewitte 313 poest 121 380 poyen 81 portemoosen 61 pourbus 87 pruimere 191 rauwe 61 rauwsleper 190 reeuwer 97 reyse 126 recompense 384 recreatifmeester 373 reliquie 317 respijtdagen 182 rinck-keten 73 roode vrouvrauwe 252 roemsche letteren 5 roopastoor 252 roupen 382 royaert 82 romenie 50 rouffelen 82 rouwaensch 124 rugghen (pels) 95 scarpcoc 71 scherprechter 72 schrijfstorie 252 sepulturecleet 253 seronye 124 ziekelieden sieckman ziecman 61 zinghebancken 124 singie 264 sliet 121 slycboem 317 sluterscip 124 souvereyn (munt) 244 soffraen van oorden 50 songie 267 spinhuis 125 steenhuus 318 stapel 123 storie 252 strange 125 strieussel 190 strycgelt 253 suseyn 47 zweragie 64 taetsen 254 tafelieren 318 taille 248 tausteen 125 teghelclampe teghelne 62 timpletten 190 treckpluimen 187 tuusschen 83 upperprijs 154 uutslach 62 scaepscot 380 scapencaes 381 veltsteenen 125 venduwe 382 verjuisghebind 254 verpecken 382 verslach 61 vervannene 318 visiker 188 vlaendersch 252 voetinghe 254 voyaege 125 waghebaert 83 waghencot 380 waterbard 126 waterhont 126 watreganc 342 wederfeeste 305 wentelspille 62 winre 62 wynrouper 382. - Te kinde commen 62 t'lant ontfaene 251 op het banckussen stijgen 187.

Levende volkstaal

Aanbranden 229 afwiepelen 346 balgvulder 312 bekuttelen 234 belgisch klappen 164 besmouten 185 beuling 184 beutereter 57 bijter (paard) 348 boterham 229 bruëter 57 busjekapper 150 buts 57 cholerieken 338 draf 122 draineerschreper 24 druivere 216 enterneren 152 347 ezelbank 150 gehouden (gepakt) op de borst 184 glad 230 zijn hol halen 346 hooikets 255 308 hurde 150 jeunde 180 jok 181 kabreren 345 hanteren 346 kapper (paard) 348 kave 255 310 kavebank 51 kavesong 345 kazak 181 keezere 216 kijfsche look 122 klop-sala 122 koekepoer 340 kop over konte 346 krassel 207 kriekere 216 lonze 345 maaier (paard) 348 okere 216 oliedom 138 peerde-engels 230 348 peerdeleure 234 peerds 234 pieper 299 potjekok 47 pruimere pruimeriehout 216 scarlatine kutsen 184 schalegeld 288 357 schietperse 230 skaloepen 320 spoel spoelkluts 147 stamper 207 taatsen 314 talie 232 tillebenen 232 traamkarre 24 tole 150 valdeur 63 valiezestier 320 viziekatoor 234 vlieget 151 vlooiekruid 256 work (wrat) 185 wrong (hooi) 357 zootje vis 298 zwee trekken 356 zweragie 64. - Taalaantekeningen (alfabetisch) lit. O 43 P 159 R 270. - Spreuken en spreekwoorden 84 88 238 358.

Een dag zonder nacht 147 met den hangel in den heerd 91 liever zijn hielen 276 leven op zijn eigen 181 gekocht op de ruttel 240 pater wijdemouwe 59 116 op de puid slaan 357 rode draad 54 schavuiten vangen 372 een steert zetten 138 op stoom staan 230 met de lanteern aan den dissel 147 stoven met pruimen 383.

Boekennieuws

D.P. Blok. Toponymische gegevens over merovingisch-karolingisch Brabant en Limburg 293. D. Callewaert. Rond den Heerd (Nederl.

Volkskundige Bibliografie IV) 273. J. De Cuyper. Legendarisch leven van St. Willibrord 375. A.M. Devynck. Sagen weerszijden de Schreve 385. M. Gijsseling. Kenmerken van de oudnederlandse persoonsnamen in de vroege middeleeuwen 294. K. Heeroma. Frankisch als dialectologisch begrip 289. G. Michiels. Iconografie van de stad Brugge I-II 57. R. Schützeichel. Die Franken und die Barrieren am Rhein 294. J.P. Sosson. Les primitifs flamands à Bruges 376. P.L.M. Tummers. Toponymische gegevens over merovingisch-karolingisch Brabant en Limburg 292. J.J.M. Westenbroek. Onderzoek over het ontstaan en de aard van Gezelles Gedichten Gezangen en Gebeden 115 171. A. Weynen. De Franken in de geschiedenis der Nederlanden 289. J. Brys. Honderdzeventig jaar muziekleven te Tielt 399.

Illustratie

Westvlaamse draineerspade 23 Duiventoren van Assebroek 111 112 113 Ecurie Verstraete te St.-Kruis 231 Entrainement Charlier te Stokkel 349 Exvoto's Sint-Elooi met waslont 265 Standbeeld Filips de Goede te Dijon 329 Gezicht op Brugge (ca. 1700) naar schilderij 37 Kinderen in hondenkar (fragment ca. 1700) 39 Monkske de jockey 149 O.L. Vrouw ter Ringen 109 De Engelse prinsen anno 1656 in Schuttershof te Brugge 133.

Vraagwinkel

Beantwoorde vragen weggelaten

Handschoengeld. Architect van Speybrouck. Valdeur. Vlaamse Spraakkunst van Steyaert. Natus Beurze. Refuge van Ninove. Zwarte kokarden Zweragie. Caroliade van Stichelbaut 63-64. - Galei van de Keizer te Sluis. Okkernoot in familienamen. Toneelstuk van Deny. Sforza-doctoraat Spaanse moerbezieboom. Van 't verlies leven. Vlaamse stoelen. Kunstschilder Biset 127-128. - Torens bouwen. Vlaamse bouwstijl in Madrid St.-Jakobsgasthuis te Brugge. Kelder te Keulen. Vool. Schoolmeester Arnout Criel. Roos van Jericho. Roepnamen van koeien en paarden Koningin Isabella van Spanje 191-192. - Frontieren van den lande. Stuyverdans. Capucynsche saeyen. Prévôté du Nord. Rode Joden. Vlooienkruid Snoeikunst in figuren. Militairen in hospitaal 255-256. - Lollaert-Nollaert Drukker Ovyn te Kortrijk. Lessen van Petrus Messias. Chronycxken van Brugghe. Wijk Amazonien te Kortrijk. Valiezestier. Skaloepen. Blamuize Kapoenwater. Pikkebinder. Pruikentijd 319-320. Petite Conscience te Deinze Plaatsrijtuigen. Namen van trekpaarden. Namen van binnenlanders. Cessoye Kennesse. Baas Ganzendonk. Vlaamse recompense. Reis naar Vlaamse Eilanden. Pointinge van bossen. Jan Geerstekoorn. Kerlingaland 384


Vorige