Biekorf. Jaargang 68

[p. 136]

Naamverwarring

What is thy name, young man? (As you like it 1, 2)

Er gebeurt zoveel in een mens zijn leven. Nu en dan als 't passe gaf, heb ik een stroofje uit verteld, 't zij hier of 't zij elders. Ze zeiden mij soms dat ik overdreef. Wat 't zake dat het overdreven scheen, dan had ik misschien wat aangedikt om mij beter verstaanbaar te maken. Maar overdrijven 'n is niet nodig om 't leven uit te schilderen gelijk het rekt en strekt.

Wat ik nu wil vertellen is biechtewaar en 'k geef er mijn woord op.

Dat is daar of omtrent, aan en bij, de veertig jaar geleden.

'k Stappe van den trein die staat te dampen en zwarte wolken uitstoot bij 't aanzetten. Daar vliegt een sinteltje in mijn oge. Het schuurde en het schravelde en 'k zegge dat zal mij misschien een oge kosten. 'k Trekke - gepijnd van 't zeer - het huis van den dokter binnen op nog geen honderd meters van de statie.

'k Legge 't geval uiteen. De dokter brengt mij naar de verandah om klaar te zien, trekt mijn linker ooglid omhoge en ziet het sinteltje zitten. Hij haalt een zuiver doekje en wrijft het steentje eruit met een tip van 't lapje. 'k Was gered, betaalde, dankte en trok opgelucht naar huis.

Een paar dagen nadien kom ik den dokter te naargange. Ik 'n had nog nooit gemeesterd tenzij één keer, om een hollen tand te laten trekken bij Graulich van Kortrijk die bij ons op de markt, in 't huis van een fotograaf, tanden trok de woensdag. Dat was daar één frank met pijne, en twee frank zonder pijne als hij den tand moest doen slapen. En nu had ik tandpijn.

'k Zegge, dokteur, gij die ogen meestert, kunt gij ook tanden trekken?

Hij loech en zei 'k moet daarmee lachen. Wat is tanden trekken? Dat 'n is geen kunste, maar ge moet uw gerief hebben En dat is: eerst en vooral een goede stoel gelijk bij den barbier want op een keukenstoel 'n kunt ge geen treffelijk werk doen. Ten tweede een passende tange om den tand die ge wilt hebben los te wringen en, bovenal, en dat vergeten er vele, een beetje macht in de pols bij 't oplichten van den zieken tand. En dat is al. Wanneer wilt ge er van af zijn?

- Zo gauw het past en wanneer zit ge?

- Ah, zegt hij, morgen vroeg om half acht, maar dat zit daar dan al zo vol als een ei, met boeremensen en vrouwvolk dat komt kriepen en klagen en gezonder is dan ik. Maar, om u niet te lange te laten wachten: bel, ga binnen langs den hof van achter en zeg aan de meid wie ge zijt. Ze komt het mij

[p. 137]

zeggen en 'k pak u vóór al d'andere. Anders verliest ge te veel tijd.

De dokter was een man van den ouden stempel en een hert gelijk een koekebrood. Gestudeerd te Leuven en op kot geweest met Hendrik Baels van Oostende, die later minister werd en gouverneur van West-Vlaanderen, en toen de dokter eens bij afspraak mocht naar Brussel gaan om der wille van 't lang wegblijven van zijn oorlogscha' en met den deurwaarder in 't deurgat verscheen, riep minister Baels: Ah! 't is juliaan! En hoe is 't al? En de dokter begon van mijnheer de minister van hier en mijnheer de minister van daar, en toen hij klaar bescheed had en zijn oorlogscha' geregeld, was hij bij 't weggaan zo gelukkig en verbauwereerd dat hij zei ‘Wel duizend keers bedankt Ritten’, als tot de kameraad van twintig jaar voordien te Leuven, het ontviel hem en hij wist het niet.

De meid van den dokter 'n was van de slimste niet.

Zo dien ochtend, ik klink aan de belle, ze komt opendoen.

'k Ga langs den hof. Ze leidt mij binnen in de verandah en 'k zeg haar: ‘'t Is Baert en 't is voor mijnen tand, de dokter weet ervan’.

- Ja, zei ze, 'k zal 't hem zeggen. En ze stopt mij binnen in de wachtkamer waar 't al vol zat met zieken en zuchtigen.

'k Zitte daar en 'k blijve daar zitten. Voor elke nieuwe patiënt roept de meid ‘de volgende’ en de volgende stapt uit, en zo meer dan een uur aan een stuk en 't gerocht al over negen.

'k Wachte verduldig, blader wat in de beduimelde boekjes die op tafel lagen, keek al een keer naar de treins van Kortrijk of van Tielt die voorbijreden en 'k knabbelde wat kallemoes voor 't stillen van 't zeer.

Almeteens, de deur gaat open toen ik de laatste zat. 't Is de dokter zelf.

Hij kijkt verwonderd, want hij weet van onze afspraak en zijn belofte om mij vóór al d' andere te laten gaan.

- Neen, zegt hij, serieus, maar op heel de wereld Gods, weet gij wie ge zijt?

- Ik zeg Baert en 'k heb het gezeid aan de maarte ook.

Zegt hij, ‘Neen man, 't 'n doet. Ik zal u zeggen wie ge zijt. Ge zijt gij mijnheer Tant van Bachte en ge komt voor uwen baard. Zo zei ze.’ Ik ben van Bachte en 'k kenne dat gelijk mijn broekzak en 'k ga daar nog gaan jagen. Ge weet dat ik daar een hofsteedje heb met wat bos, palend aan 't goed van t' Kint de Naeyer en 'k 'n mag mij daar niet roeren of 'k terde op een hazekop van een haze van mijnheer de grave. Zo 'k peinze, Tant van Bachte dat 'n ken ik niet en een man met

[p. 138]

de baardplage, dat is een leugenaar die wil vóórkruipen en 'k ga hem laten zitten tot den laatsten en hem zelve gaan halen om te zien of het met die baardziekte niet al en te vele schilt.

En nu zie ik dat gij het zijt. Ah! die maarte! Maar ze 'n is zo dom niet of dat haar mutse staat. Kom ik van de jacht met de weitasse vol, ze gebaart van pijkens omdat ze weet dat ze zal moeten pluimen. Ben ik bosman en 'n hebbe niets, dan vraagt ze: ‘En wat heeft mijnheer den dokteur geschoten?’ 'k Zegge dan ‘een spierluit of twee en 'k hebbe ze weggegeven’. Zegt ze, ‘een spierluit dat 'n bestaat niet, dat 'n heb ik nog nooit gezien.’

- 'k Zegge, hebt g' al een olifant gezien?

- Neen, zegt ze.

- Zodus een olifant dat 'n bestaat niet.

- 't Is waar, maar een spierluit hoe ziet dat dan eruit?

- 'k Zegge, wel, dat is de helft haar en de helft pluimen. Ah! nu versta 'k het, zei ze dan. Zo oliedom is dat schaap, maar voor kuisen en koken geen van beter.

Gauw, kom binnen en 'k zal u verlossen zonder pijne. Zijt ge in de ziekenbond? Neen? Anders zou 'k zeggen de ziekenbond betaalt het toch.’

'k Zette mij in de leunstoel: een prik die het tandvlees deed laaien gelijk laaiende munte en een letje nadien, een snok en een wrong en de bloktand was er uit.

En dat is wat ik wilde zeggen over naamverwerrelinge van mensen met een memorie gelijk een konijnesteert: mijnheer Tant van Bachte en 't is voor zijnen baard. Waar halen ze 't uit, sommigte. Een baard verwerrelen met een tand.

Dat 'n trekt er langs geen kanten op. Maar 'k heb het haar toch vergeven want 't jaar nadien op Dertiendag, heeft ze bij den dokter een keer wafels gebakken, ners van binnen, en, van buiten kraken gelijk op de foore. En zeggen dat 'k er baard in sloeg: vijve met boter en zesse met suiker, wafels van Mina, die mij die lelijke steert gezet had.

g.p. baert