Biekorf. Jaargang 68

[p. 63]

Vraagwinkel

Handschoengeld

Wat bedroeg het ‘handtschoenghelt’ dat in oude pachtkontrakten in Veurne-Ambacht voorkomt als een ‘last’ per gemet? Gewoonlijk wordt het handschoengeld genoemd en gerekend in één bedrag, samen met andere lasten op hetzelfde land, zoals ‘ovyne, bruggheghelt’.

a.h.

Nederduitsche Leesbibliotheek

Dit is de naam van een serie Vlaamse leesboeken in-12 die in de jaren 1840 te Gent werden op de markt gebracht door de drukker L. Hebbelynck. Ik ken maar één werk uit die serie, nl. de vertaling (door C.H. van Boekel) van de Valse Boudewijn (Bertrand van Rains) van Jules de Saint-Genois in 4 deeltjes (1842-43). Welke andere werken zijn in die reeks verschenen?

p.d.

Architect van Speybrouck

Frater Jacques Schuttringer, van de St.-Andriesabdij, Zevenkerken, Brugge, zou zeer dankbaar zijn aan onze lezers die hem enige werken doen kennen van de Brugse architekt Emmanuel van Speybrouck-Coutteau (1726-1787), ontwerper van de Onze-Lieve-Vrouwkerk, Duinenabdij (thans Seminarie van Brugge), en dankt hen bij voorbaat.

Valdeur

Op het toneel in mijn patronaatstijd droegen we, als sanskulotten of soldaten van Napoleon, verkeerde broeken. We droegen een lange broek (pantalon) natuurlijk, maar modern met een split, niet met een valdeur. De echte lange broek van sanskulot en Napoleonist is echter altijd met valdeur. Zo vertelde me een oude vriend: kijk maar naar de oude prenten, zei hij. Wanneer is dan die mode in onze gewesten veranderd?

r.v.m.

Gleierwerk

Is er een technisch verschil tussen de zaken betekend door de ndl. termen gleierwerk, gleiswerk en gleiwerk? De woordenboeken zijn daarover niet duidelijk.

c.b

Congregaties van O.L. Vrouw

Rond 1840 kwamen in verscheidene parochies in West-Vlaanderen dergelijke congregaties ofte Jongelingenkringen tot stand. Hun betekenis en hun geschiedenis is niet gekend. Ze droegen in veel plaatsen (Izegem, Roeselare...) er toe bij muziekharmonieën in 't leven te roepen. Is er literatuur daarover bekend? Te Ledegem werd de congregatie gesticht in 1836, te Izegem en te Roeselare in 1847. Wie vult dit lijstje aan?

m.d.b.

Vlaamse Spraakkunst van Steyaert

Volgens Goethals zou Martinus Steyaert († 1701), de Primus van Zomergem en rector van Leuven, nevens allerlei polemische traktaten, een Vlaamse spraakkunst hebben uitgegeven waarin de verschillende dialekten besproken worden. Waar en wanneer is die spraakkunst verschenen? In welke openbare bibliotheek is een exemplaar ervan voorhanden?

j.f.

[p. 64]

Deense paarden

Is er iets bekend over de invoer van Deense paarden in Vlaanderen gedurende de 16e eeuw?

j.h

Quarijn

Wat betekent de term quarijn in de kerkelijke taal (aflaathandel) van de late middeleeuwen?

r.d.

Natus Beurze

Zijn er herinneringen bewaard (geschreven?) over een Kortrijkse volksfiguur genaamd ‘Natus Beurze’ die omstreeks 1910 (?) gestorven is?

d.p.

Refuge van Ninove

Naam van een herberg te Kortrijk in 1776. Vanwaar die naam? Had het klooster van Ninove ooit een ‘wijkhuis’ in Kortrijk?

c.b.

Zwarte kokarden

Welke politieke of militaire betekenis had de zwarte kokarde die in de jaren 1785-1795 soms gedragen werd in de stad en op het platteland in Vlaanderen?

h.p.

Petje Cools van Lichtervelde

Als bezweerder en ‘wonderdokteur’ heeft een zekere Petrus Cools in Lichtervelde en ommeland naam gemaakt met onttoveringen en genezingen. Een goede honderd jaar geleden. Zijn er heden nog vertellingen over ‘Petje Cools’ in omloop?

f.s.

Zweragie

Een zekere ‘kwaal aan het been’ werd vroeger gemeesterd met een bijzondere plaaster waarin een zwaluwnest verwerkt was. Die kwaal noemde men zweragie, mijn zegsman weet daar niets meer over. Bij De Bo niet te vinden. Een verzwering? doch van welke bijzondere aard?

a.h.

Caroliade van Stichelbaut

De Gentse armmeester Jan-Antonius Stichelbaut (1746-1814) staat bekend als auteur van een ‘Caroliade’ ofte episch gedicht over de ‘Heldendaden van Keizer Karel V’ in 20 zangen. Het werk, geschreven ca. 1800, werd nooit gedrukt; in 1851 noemt Blommaert (Nederl. Schrijvers van Gent 406) het ‘handschrift’ van die Caroliade, hij zegt echter niet waar dit hs. bewaard werd. Is dit hs. in een openbare bibliotheek terechtgekomen?

c.b.