Biekorf. Jaargang 55

Oude bezweringen tegen kanker, brand en koorts
1490

De volgende bezweringen werden door een geoefende hand geschreven op de vrije eerste bladzijden van een rekeningboekje der Kapelnij van Sint-Agnes in de S. Salvatorskerk te Brugge. De rekeningposten lopen over de jaren 1490-1495. De hand die de bezweringen inlaste, behoort tot dezelfde jaren. Z.E.H.M. English was zo vriendelijk mij te wijzen op deze bladvullingen; het boekje behoort tegenwoordig tot het Archief van het Bisdom Brugge.

A.V.

Tegen de kanker.

Hier boetic den svarte canker, de groene canker, den roode canker, de blaue canker en de witte canker, de water canker en den etende canker, scietende canker ende wlieghende canker en de canker ende cankerinne ende xc. arer kindren ende eeser meer so boeticker meer. Inden name svad[ers]......

Tegen de brand.

Hier boetic den zwarten brant, den rode brant en den brant en de brandinne ende xc. harer kindren ende esserder meer ic boeter deser beesten meer. Inden name....

[p. 163]

Ende also varinc als ic mijn hanc (hant?) doer haerden hebbe ghedreghen

so moet deser beesten boete ende ban ziin gheven

heden up desen dach

ende al onghemac dat haer deeren mach.

Inden name svaders.

Tegen de koorts.
I

Ad portam gali(l)ee jacebat sanctus petrus dominus infirmante laborans tunc venit dominus ad eum et dixit quid iacetis petre et petrus dixit iam sum plenus magnus febribus dominus eum tangebat et petrus surgebat et dixit petrus non sequar me nisi dixeris quis quis hec verba super se portaverit febres ei non nocebunt.

II

Doe Jhesus in de passie trac doe bevede al datter was. Doe sprach pilatus waeromme en bevestu niet. Ihesus doe antwoorde waer omme zoudich beven ic en hebbe noch cauue noch rede noch negheen onghemach Zo en moete nemmermeer wijf noch man die dese woorden hoort of spreken can. In gods name Amen.

Zo wie dit daghelichs lest of over hem heft word bevred vanden onghereeten heere. Ende zo wien heft ende daghellichs lest v. pater noster onsen heere v. wonden theere ende der werdichede ende hu pater noster onser vrawe v. theere der werdichede hy zal bidden gracie ons heere daer by boete hebben van dat hem mach deeren. Die ionne ons die vader die zone ende die helegheest. Amen. J. Fiat.

III

Ic vermane hu reden ende redine

ic vermane duer alle sancten ende santinnen

ic vermane hu duer hemelrike ende duer aerderike

ic vermane hu duer die heleghe messe ende duer die iiij. evangelisten

ic vermane hu duer die planeten ende duer die ontfarmichhede

ic vermane hu duer die vij worden die god sprac doe hij anden cruce hint ende die bitter doot onfinch

ic vermane hu duer ihesus xristus liiii. wonden ende lx.

ic vermane hu duer zine doorne crone met lxxij. tacken

ic vermane hu bider melc ende bider borsten die god zooch van zijnder moeder

[p. 164]

ic vermane hu bij zijnre goedertiereit en by zijnder onnoselheit

ic vermane hu biden x. gheboden

ic vermane hu biden xij. pointen vanden ghelove

ic vermane hu bijder zonne ende bider mane en bijder sterren

ic vermane hu biden evangelien

ic vermane hu biden ban en bijder georsamicheit

ic vermane hu duer dat cruce daer hy an ghenaghelt was

ic vermane hu duer dat bloet dat hij sturte up den goeden vrijndach ende doet toe

ic vermane hu duer alle dat gode ende zijnre liever moeder toe behoort.

ende dat ghij bin deser huere verroets wechtreecht eeuwelich wech te blivene van my uut minen iiij^c 3. leden ende xiiij. leden die mine ziele ende mine lichame heft bevaen.

In gods name Amen.

- Boeten: genezing aanbrengen; bezweren. - Cauue: ‘dat coude evel’ (febris cotidiana). - Rede: koorts.