Biekorf. Jaargang 52

[p. 281]

Mengelmaren

Sleutelproef op Sint-Jansevangelie.

In de tijd van de loting, rond 1900, te Brugge. Om de uitval van de loting op voorhand te kennen voerden vrouwen uit het volk de volgende draaiproef uit.

Men nam een grote sleutel, legde die in een kerkboek op de tekst van Sint-Jansevangelie, bond dan het boek stevig toe, zodanig dat de ring van de sleutel gans uitstak en wel langs de langste kant. Twee personen lieten de sleutel rusten op hun uitgestoken wijsvinger terwijl een van die twee personen, of een derde, het Sint-Jansevangelie begon te lezen. Draaide de sleutel (samen met het kerkboek) vooraleer het woord ‘Johannes’ was uitgesproken, dan zou men er uit loten. Draaide de sleutel na ‘Johannes’, dan was het een ‘twijfelare’. En draaide hij niet, dan zou men alleszins er in loten.

Ook bij andere gelegenheden deed men de sleutelproef. De algemene regel was: Draaien vóór Johannes: goed; draaien na Johannes: twijfelachtig; niet draaien: slecht.

- Vgl. Biekorf 1931, 371.

A.M.

Spel van Grimmertinge.

Ook Moorslede - woonplaats van ‘Grimmert, legendarische stamvader van de Frankische neerzetting - kreeg een spel: een reeks van vier historische taferelen in dicht en ondicht samengesteld door G. Van Poucke. De toon van het geheel is hooggestemd en berekend op declamatorische en muzikale uitvoering. De dichter werkte hiervoor samen met de componist J. Bouquet. De keurige uitgave (Vonksteen, Langemark, 1951; in -8, 85 blz. = fr. 50) bevat daarenboven ‘Dichtoefeningen’ die aanleiding gaven tot het Spel en niet in de speeltekst zelf konden verwerkt worden. Een derde deel brengt een verantwoording, nl. de historische - en zelfs voorhistorische - gronden van een spel dat de bestemming Moorslede-Grimmertinge naar een viertal lyrische toppunten leidt: de Frankische neerzetting, de kerstening, het ridderleven op Slot Moorslede en Pater Lievens. Een werk dat de verdiende waardering zal vinden bij een goede opvoering. En Moorslede ‘kan entwat’.

V.

Capucienenknie.

Iemand had een val gedaan van de keldertrappen en de knie ging aan 't zwellen. Enkele dagen nadien zat zeeversel in de knie. Ze trekt ermee naar den docteur die zegt: ‘dat is een capucienenknie. Daar 'n zijn maar twee soorten menschen die dat krijgen, sommige paters en de vloerleggers van te vele op de knien te rijden’.

Daags nadien toont dat vrouwmens hare knie aan een buurvrouw die zegt: ‘'k hebbe 't al gezien. 't Is een ca-

[p. 282]

pucienenknie; je moet rusten, 't Zeeversel zal weer achter de knieschijve trekken. Maar niet laten uitleken. Anders wordt de knie stijf voorgoed’.

Het woord staat natuurlijk te boeke bij Debo, maar 't leeft bij geleerden en ongeletterden.

G.P.B.

Zilveren Hoefijzers. - vgl. boven blz. 22.

De Graaf d'Alcantara die zijn peerden deed beslaan met zilveren hoefijzers staat niet alleen: een smid van Wannegem (bij Oudenaarde) wist te vertellen in de jaren 1870 80 dat hij naar Ooigem ging om de peerden van den heer de Lens, op 't kasteel aldaar ‘te beslaan met zilveren ijzers’.

Vgl. Biek. 1931, 351.

B.

Onze Windmolens in 1951.

Dinsdag 29 Mei om 17 uur stortte te Bredene een houten windmolen (Maurice Hollevoet) ineen. Drie dagen te voren had hij nog gedraaid, en zelfs schurdig. Een rukwind nam hem mee,

Te Ruddervoorde werd het kruis uitgehaald van de stenen molen (Termote). 22 Maart 1945 was nochtans een roede verdekkerd. Sedert 1947 dacht men aan afbraak. (Bouwjaar 1868).

De Knokmolen te Ruiselede is hersteld.

Te Sint-Denijs bouwde mulder Taelman een nieuwe stenen molen (Vgl. Biekorf 1950, 256).

De Vereniging voor de abdij van Koksijde heeft de houten molen van Houtem (Veurne) afgekocht en helemaal uiteen genomen om hem te Koksijde (waar vroeger een patersmolen stond) herop te bouwen.

C. Devyt