Biekorf. Jaargang 52

[p. 115]

Kleine Kroniek van de Folklore.
Folklore Musea.

Te Brugge behoren de lotgevallen van het Museum van Folklore tot het gebied der avonturenverhalen. Rond Pasen 1937 opende de Bond van de Westvlaamse Folkloristen een geslaagde Tentoonstelling van Folklore en in 1938 stelde het Brugse stadsbestuur de Schermzaal op de Halle ter beschikking om er een Folklore-museum op te richten. Bij de mobilisatie in 1939 werd het Museum door de legerdiensten verdrongen en in 1940 in de kelders van het Rijksarchief in veiligheid gebracht. Pas in 1949, na heel wat versukkelen en verzenden, gelukte de Bond er in zijn Museum opnieuw in het zelfde locaal te openen. Doch tijdens de herstellings- en verfraaiïngswerken van de Hallezalen in 1950-51 kreeg ook het Folklore Museum zijn part en was er weerom een schommelpartijtje van doen om de verzamelingen op te tuigen. Bij de Floralia werd dan voor de zooveelste keer van wal gestoken met een fris en prettig museum, dat nu helemaal paraat staat voor het toeristisch seizoen 1951.

De ruimte is niet zo heel groot, en het stadsbestuur moest dit jaar een reeds toegestane zaal wederopeisen, doch voor 1952 mag men verwachten dat aan het Folklore Museum de nodige uitbreiding zal kunnen gegeven worden.

Ook te GENT is men met de prachtige verzamelingen van het plaatselijk Folklore Museum druk in de weer. Dit Museum, in 1927 door de Bond van de Oostvlaamse Folkloristen in de lokalen van het voormalig Museum voor Oudheden ondergebracht, zal in de loop van 1951-52 verhuisd worden naar de veel ruimere lokalen van de gewezen St. Pietersabdij, die thans door het stadsbestuur wordt gerestaureerd. In het nu te ontruimen locaal zaten de Oostvlaamse Folkloristen werkelijk te nauw gelogeerd en heel wat kostbare verzamelingen konden niet tentoongesteld worden of moesten telkens voor nieuw bezit de plaats ruimen. Dit was o.a. het geval toen in 1943 de sectie Likeurstokerij en Wijnhandel (verzameling Van 1 horenburg-Mestdagh) de plaats kwam innemen van de niet minder merkwaardige afdeling

[p. 116]

der landbouwbedrijven. Om het 25-jarig bestaan van de Bond te vieren zullen de Oostvlaamse Folkloristen in de maand Juli a.s. een ‘Tentoonstelling van het Vervoer’ openen in hun toekomstig nieuw locaal. Op 22 Juli wordt het Jubileum te Gent met de daarbij horende plechtigheden gevierd. Dit wordt voor de Westvlaamse Folkloristen misschien de gelegenheid om met hun confraters weer eens te verbroederen en mede te vieren.

't Wordt voor de Gentenaars een gehele karwei om hun kostbare verzamelingen naar de andere kant van de stad over te brengen, ze hopen nochtans in 1952 met die grootse onderneming klaar te komen.

Het zopas verschenen, typisch Amerikaans ‘Standard Dictionary of Folklore, Mythology and Legend’ (New-York, 1950, twee delen, 1196 blz.) geeft een wereldoverzicht van de musea voor folklore in de ruimste Angelsaksische zin. Dit betekent, dat ook de musea voor archeologie, ethnologie en ethnographie en zelfs voor natuurhistorie in die reeks worden opgenomen. In de eerste reeks opgesomde Belgische musea komt de folklore omzeggens niet in de uitstalkasten, slechts het Musée de la Vie Wallonne te Luik maakt hierop uitzondering en bezit merkwaardige folkloristische verzamelingen.

Doch het is niet zozeer die eerste classificatie naar Angelsaksische opvatting die opvalt. Onze aandacht wordt veeleer getrokken door de tweede merkelijk langere lijst van musea, onder de algemene benaming: ‘Belgian regional museums’ geschikt. Er worden daarin 42 dergelijke inrichtingen vermeld en in vergelijking met andere landen is het een bijzonder hoog cijfer.

In de inleiding tot het artikel wijst de steller er op, dat mogelijks de oorlogs- of andere omstandigheden in verschillende landen musea hebben geteisterd, zodat zijn opsomming min of meer onjuist is geworden. Het dunkt ons ook, dat in de Belgische lijst een paar geteisterde of verdwenen musea worden opgesomd. Doch het is op museumgebied opvallend, in ons land zulk een verbazende versnippering en zulk een sterk regionalistisch streven te moeten constateren.

Voor het Vlaamse land vermeldt dit Amerikaans Woordenboek 24 regionale musea en voor Wallonië 18. Uit West-Vlaanderen worden de volgende opgesomd: (Gruuthuyse, Brugge staat in de algemene lijst); het Folklore Museum te Brugge; het Museum van het Hospitaal te Damme (waar na de Bevrijding de museumvlam zo hoog oplaaide dat er

[p. 117]

twee nieuwe werden bijgesticht); het archeologisch museum te Nieuwpoort en het Museum voor Kunst en Archeologie te Oostende. Er is waarschijnlijk wel een en ander bij te voegen.

Uit de lijsten blijkt toch klaar, dat binnen de enge grenzen van ons land, steeds naar het voldoen van de plaatselijke belangen wordt gestreefd. In dit opzicht, en hoewel aldaar ook heel wat regionale musea werden geopend, heeft men in de Scandinavische landen en in Nederland op bredere en algemener basis gewerkt, zodat de openluchtmusea aldaar terecht als modelinrichtingen gelden. Reeds vóór Wereldoorlog II was er ook in Vlaanderen van dergelijke stichting sprake, doch tot nog toe heeft men geen uitkomst gevonden en blijft het regionalisme op museumgebied - en speciaal op het gebied folklore - verder triomferen.

H. Stalpaert