Biekorf. Jaargang 43

De Ramswal: een vliedberg?

IN een grooten bilk op Oostkerke, dichte bij 't Oude Zwijn, in 't 33^e begin der wateringe van Groot-Reigarsvliet, ligt er een hoogen wal. 't Volk heeft al lange vergeten waarvoor hij vroeger gediend heeft: d'er wordt wel eens verteld dat het een oude meulenwal is - maar dat is valsch, want zelfs in de oudste ommeloopers der streke staat hij nooit als meulewal maar alleen als ‘een hoogen wal’ vermeld. 't Is wellicht een oude vluchtheuvel of vliedberg naar de meening van de Flou zaliger, een vliedberg zooals er op Walcheren nog meer te zien zijn.

[p. 155]

W. Bossier schreef erover een nota in ‘Toerisme’⁽¹⁾ en stelde voor, hem wegens zijn geschiedkundige waarde te classeeren. Wij hebben lange nogal twijfelachtig gestaan tegenover dezen ‘vluchtheuvel’. Immers welke bewijzen waren er? Maar nadat wij in de oude oorkonden der streke nog meer van die voormalige wallen hebben vermeld gevonden, meenen wij dat de stelling der vliedbergen sterker op haar pooten staat en dat de merkwaardige hooge wal van Oostkerke zonder de minste aarzeling zou moeten beschermd worden. Er werd sedert den oorlog zoo schandelijk vele verwoest in ons oude polderland!

Op 't grondgebied van Westkapelle heb ik twee voormalige, thans afgevoerde wallen gevonden, die misschien (!) vliedbergen geweest zijn - in alle geval staan ze nergens als meulenwal vermeld:

1. - De Ramswal: west vande oude, sluus van Reygarsvliete⁽²⁾, zuudtwest bijden ramswal (Kerkreg. Hoeke 1569, volgens de Flou); 3^e begin van Greveninge: es tbeloop daer den ramswal in licht (Omm. Greveninge 1602, Staatsarch. Br.); inde prochie vander mude⁽³⁾, zuutwest vander kercke,... ende es den houck daer den ramswal ende de zilte⁽⁴⁾ in licht (Tiendehoeken Oostkerke en Westk. 1596); enz.

(1) Toerisme. 1935, blz. 849.

(2) Voormalige sluis op den Hoostwatergang van Reigarsvliet, ter plaatse waar deze in het 't Nieuwe Zwijn uitmondde. Zie Biekorf 1935, blz. 40, waar wij over deze sluis geschreven hebben.

(3) Sinte Anna ter Vrijen. Zie Biekorf 1933, blz. 319.

(4) Een voormalig moeras in 't 4^e Begin van Greveninge.

[p. 156]

Op een kaart in Kerkreg. Hoeke 1781 (pastorij Hoeke) taat de Ramswal geteekend als een hoogte.

Deze Ramswal lag dus in het 3^e begin van Greveninge dichte bij 't Nieuwe Zwijn naast den Ramsbilk. Een slag, genaamd de Ramsweg, stelde hem in verbinding met den ouden heerweg van de Hoekestrate (Heerweg Westkapelle-Hoeke) naar Sint-Anne. De naam is afgeleid van den persoonsnaam Ram: Rambout, Rambert of iets dergelijks.

2. - Een grooten hoogen wal. In den ommelooper van Westk. 1674 (Staatsarch. Br. en Gem. arch. Westk.) lezen wij in de beschrijving van het 43^e Begin van Groot-Reig.: hofstede metten lande aen beede syden ende upt oosteynde met een grooten hoogen wal ande noortwestsyde daer inne ligghende, streckende metten oosteynde anden meulenwech⁽¹⁾ ende verhaect upt oosteynde westwaert vanden waterganck⁽²⁾.

Deze wal lag in een nat laag land dichte bij den Zuid-Watergang, een voormalige kreek. Hij kan dus ook een vliedberg geweest zijn. Dat is nochtans maar een gissing!

Jozef De Langhe.

(1) De wal heeft nochtans met dezen meulenweg niets te maken. De meulen lag elders!

(2) Scheidwatergang tusschen 42. en 43. begin Groot Reigarsvliet.