Biekorf. Jaargang 42

[p. 182]

De graanprijzen te Brugge binst den Hongersnood van 1586-1587.

OP 16 Oogst aanstaande zal te Brugge de processie van O.L. Vrouw van Blindekens uitgaan. Het eerste deel dezer processie heeft betrekking met den slag van Pevelenberg in 1304, en de belofte die de Brugsche vrouwen deden aan O.L. Vrouw om de zegepraal op het Fransche leger te bekomen.

Het tweede deel herinnert ons aan de bevrijding van de stad van den hongersnood in 1588.⁽¹⁾

Onze streken beleefden toen beroerde tijden. Op 24 Mei 1584 werd te Doornik de verzoening besloten tusschen den koning van Spanje en de Zuidelijke Nederlanden. Al de steden van Vlaanderen traden deze overeenkomst bij, uitgenomen Sluis, die getrouw bleef aan den prins van Oranje, en slechts in 1587 door de Spaansche troepen heroverd werd.

Do or den val van Antwerpen op 17 Oogst 1585 was de scheiding tusschen de noordelijke en zuidelijke provinciën der Nederlanden voltrokken. Op 28 Oogst besloten de Staten-Generaal van de opstandige noordelijke provinciën den uitvoer van levensmiddelen te verbieden naar de gewesten die aan Spanje trouw gebleven waren.

De Zee uwsche schepen sloten de Schelde, het Zwin en de Vlaamsche kust af.

Frankrijk was toen door een burgeroorlog geteisterd en de toevoer van levensmiddelen uit dit land was ook zeer gering.⁽²⁾

In ons land heerschte er groote hongersnood gedurende de jaren 1586 en 1587.

(1) Over Blindekensprocessie, leze men: Rond den Heerd, Dl. XIV, 1879, bl. 273 276 en Dl. XX, 1885, bl. 293-295.

(2) De uithongeringspolitiek van de Noordnederlandsche provinciën staat beschreven in het werk van J.H. Kernkamp. De Handel op den Vijand. I, 1572-1588. Utrecht, 1931.

[p. 183]

Het Staatsarchief te Brugge bezit een register (fonds Sanders, n^r 3662) waarin het magistraat van het Brugsche Vrije, iedere week, den prijs opteekende van drie soorten tarwe en drie soorten rogge, die op de markt te Brugge verkocht werden inde jaren 1564-1604. Daaruit werd dan de prijs van het brood berekend.

Met deze gegevens heb ik den gemiddelden prijs van één hoed (1,71 Hectoliter) tarwe en één hoed rogge berekend in schellingen (s.) en deniers grooten (gr.).

Ziehier de jaarlijksche gemiddelde prijs van één hoed tarwe en één hoed rogge voor enkele dezer jaren:

Jaar	Tarwe	Rogge
1579	24 s. 5 gr.	15 s. 2 gr.
1582	34 s. gr.	20 s. 6 gr.
1585	62 s. 8 gr.	43 s. 8 gr.
1586	93 s. gr.	73 s. gr.
1587	79 s. 3 gr.	57 s. 1 gr.
1588	30 s. 5 gr.	16 s. 4 gr.
1592	28 s. 2 gr.	14 s. 3 gr.

In 1586 kost d us de tarwe bijna viermaal zooveel als in 1579, en dé rogge bijna zesmaal zooveel.

Hier volgen nu de gemiddelde prijzen van één hoed tarwe en één hoed rogge, rond het midden van enkele maanden, binst de jaren 1586 en 1587, toen de levensduurte zich het meest liet voelen.

Maand	Tarwe	Rogge
1587, 11 Januari	70 s. 8 gr.	56 s. 4 gr.
19 Juli	120 s. gr.	102 s. gr.
16 Oogst	103 s. gr.	64 s. gr.
1586, 17 Januari	101 s. 4 gr.	76 s. gr.
16 Mei	120 s. gr.	84 s. gr.
19 December	50 s. 5 gr.	30 s. 8 gr.

Op 13 Juli 1586 kostte de tarwe 5/7 meer als op 11 Januari en de rogge tweemaal meer. Op 16 Mei 1587 kostte de tarwe 2,4 maal duurder als op 19 December daarna, en de rogge bijna driemaal zoo duur.

Het waren dus vooral de arme menschen, die enkel rogge konden koopen, die het meest te lijden hadden.

Jos. De Smet.