|
| |
| |
| |
[Nummer 12]
| |
Van Berengeertje Boogaerd.
WANTJE Pecke en heur zuster Dokaatje, van uit 't godshuis ‘Van Sucx’* in 't Gloribusstraatje* te Brugge, waren twee kleine ingestuikte affairtjes van minstens tachentig jaar en d'r in.
- Ze moesten al tien jaar dood en begraven zijn en ze leven nog! grijnsde de Ratte van ‘Van Peenen's’*... die bek had op hun huizetje. Die Ratte was zoo'n droef gedraaisel! een droever dingen van een vro'mensch 'n bestond er op de aarde niet!... Nu, 't en is wijlder niet die ze moeten oordeelen.
Dokaatje, die de jongste was en nog best te beene, kwam op en keer thuis - dat ze om e' barretje* fruitertjes gegaan was naar de Kleene Visschemarkt - en:
- Kijkt e' kir hier, kraaide Wantje, 'k hên ik e' kindtje gekoch(t)! Is 't geen schoontje?
Dokaatje, met heur paandertje visch, bleef paf, staan kijken in 't deuregat.
- Madamtje Boogaerd moest uit stad voor 'en dag
| |
| |
of twee, en z'heeft heur dochtertje gebracht om er 'en beetje voor te zorgen en d'r de ooge op te houden. Zoo 'k hên ik gezeid van ja, enja ei?
- E' zeker, en maar vaneigen! dat ga' geestig zijn! 't Is lijk e' rozetje in een paander, zoo lief! loech Dokaatje binst dat 't zeere mutse en mantel weghong. En hoe heet dat scha(a)ptje?
- 't Is 'it e' Boogaerdetje, maar hoe dat de voorname is... wacht e' kir, 'k moete nog peizen... 't is entwat van Bellanzèrtje, geloof ik; en 't moet alle twee uren e' slokstje van die doozemelk* hebben, met e' klomptje suiker in. En drie keeren daags: droge doekstjes, e' lekstje zalve en e' strievelingstje slierpoejer daarop, tegen 't snerten van de billetjes. En als het te lastig is, w'hebben daar e' grondetje sarope van anijs gekregen om ze' tutje in te doppen; maar 't kweekt zoo goed meê, zegt madamtje, 't is e' godsblokstje van bravegheid.
- E' wat e' vriendelijk boontjen is dat! Kijkt het lachen! En 't hoort zoo lijze, 'ei? Maar zou-'je toch peizen nè!... 't heeft al die pereltjes van die mutse gezien! Wat 'en negenooge!
De twee Peckstjes ketsten met dat nieuw speeldingstje dat 't al en te vele schol. 't Ging van de eene hand in de andere, en ze waren de gelukkigste van de wereld; ze 'n kosten hun geluk niet zwelgen! Jamaar peist 'en keer wat dat dat moest zijn: een kind van vijf maanden in 't Gloribusstraatje! Over tijd varx, jaren hadden ze nog wel met een puppe gespeeld, een kallemoeie van slunsen en zagemul, maar nog nooit met 'en kind van vleesch en beenen! G'heel 't straatje moest dat weten en zien! Ze riepen ze bij van Oosten en van Westen, en ze kwamen allemale afgespotterd, de schorte bij een top opgepakt en een halsdoek over 't hoofd. 't Waren àl corregatiemaagden, g'heel dat geweste, en àl van propere jaren; 'k geloove niet dat er ooit eene van was getrouwd geweest.
Zoo, ze moesten er al 'en keer aan trekken en meê spelen. 't Meisje en was in 't geheele niet eenhandig, wel neen 't! 't loech lijk 'e zotje en naar alleman. Ze
| |
| |
zagen 't al om 't even geren, en zouden 't al willen meêdoen hebben naar huis. Uit den name aleene 'n gerochten ze niet wijs: 't was van Billezèrtje en Zillebèrtje en Billemèrtje al dooreen.
- E'mo' geeft het e' kir aan mij! - Kom 'k gaan 't ik e' kir dragen. - Gauw hier, je 'n he' gij daar geen handelinge van! - Als dat gaat beginnen kwakkelbeenen ze 'n gaan 't niet meester kunnen... 't is al kwik dat er aan is! - Let op, jandikke, 't gaat overslaan! moe'-je z'n hoofdetjen alzoo laten hangen? 't Zou wel 'en attakstje krijgen!
Berenzeertje liet maar pootelen, een fraaier krotje 'n was er op de aarde niet. Maar Wantje en Dokaatje zorgden er voren lijk voor e' gewijdtje*, dat moet gezeid zijn. Ze vergaten eten en slapen om 't kind den oppas te geven, zoo verre ging dat.
De Ratte van ‘Van Peenen's’ kreesch bloedige tranen van klaren spijt omdat madamtje Boogaerd met dat kind, niet naar t'heurent, maar naar die onnoozele tuthoofden gegaan was. Zoo ze kwam ook heur zeg zeggen en heur galle uitspuigen:
- Nè, zei ze, 't sjoerelt*... kijk'... z'n ziele is naar buiten gedraaid... Is dat wel een hoofd? 't Heeft een voor z'n leven!... Voorzekers een hoofd van tzestig!... Schoon kind dat aan z'n vader gelijkt... hij is uitgeteerd ommers. En die beenen, wat gelijkt dat!? 't Is lijk van e' moonekind*! Alla gauw, 't is dood waar dat 't ligt.
De Peckstjes voelden wel waar dat 't hem neep bij de Ratte en ze lieten ze pratelen. Als ze uit en tenden was:
- Mensch, antwoordde Wantje, g'heel gezapig weg, me gaan 't nu maar in ze' wiegstje leggen, ei; 't heeft vaak 't moet nu e' tukstje doen. 't Is algelijk best dat me mijnder te late op de wereld gekomen zijn om te trouwen, God weet wat 'n rave van e' kind dat me mijnder zouden gekocht en gekweekt hebben. Dag vrouwe.
...En de Ratte lag buiten... met den leegsten dienst.
G'heel d en dag spelen met Billanzeertje 'n was niet
| |
| |
doenelijk; de vrouwtjes 'n hadden ook maar 't water uit de pompe, en moesten ook zien dat ze met hun handen de vliegen afkeerden: 't spellewerkkantje moest alle dage af zijn om aan 't brood te geraken. 't Wiegsje pakten ze tusschen hen; en massoefeltje, dat geen tik van 'en harloze stille 'n zat, kreeg het naaibakstje om meê te spelen, en 't zat er al maar seffens met z'n tien geboden in te wroetelen tot dat er alles uitgeklaaid en rond verstrooid lag. Dokaatje was heur garen kwijt en, met dat 't al donker en luchtaanstekenstijd wierd, zoeken was lastig:
- Alla, waar is dat garen nu belonden? 't Is weêre weg met vier vingers en 'en vieskoprol*!
...En de brilkasse was ook gaan fluiten:
- Zwijg toch! Je zou' 't wel moeten wegsteken lijk 't hemde in den broek! Met zoo'n onruste van 'en (a)aptje je 'n zij' niet gebeerd* dat je entwat doet.
Maar dat 'n ging niet in; Billanzèrtje mocht mooschen, 't mocht 'it z'n duiveltjes ontbinden zooveel of dat 't wilde. Maar bah jâ 't, Wantje en Dokaatje hadden ook kind geweest...
't Kindtje z'n barbeltjes* begosten te jeuken; 't droeg het al naar z'n mondtje, en 't zat nu te knasperen en te knosperen op een kno(o)ptje, dat 't spuigsel langs z'n kinnetje liep.
- Dat 't maar niet in 'n slikt, vermaande Wantje al kijken over heuren bril.
't Vrouwtje had 't pas gezeid... 't sloortje ging aan 't walgen en aan 't aardig doen... Dokaatje sprong toe... maar t was te late! Zoeten Herder! 't knoptje was binnen!! Ge kunt peizen wat e' verschot! Wantje zat verdunderd op heur stoeltje, wit lijk e' lijk; beide heur armen vielen langs heur lijf! Dokaatje, g'heel verwilderd en verwaaid, met oogen lijk pappels, stoof de strate op en schruwelde moord en brand! G'heel 't gebuurte kwam toegeschoten en ze stonden daar, in 'en vloek, met viere-vijf wijven rond het wiegstje getroppeld en lijk al van d'hand Gods geslegen!... En donker dat 't daar was ineens, 't waren lijk al spoken
| |
| |
die rondwareerden, ze 'n zagen geen steke vóór hunder ooge. Die oude Peckstjes wrochten altijd de laatste steke uit de lucht, en met al dat volk in huis 'n wierd het niet klaarder. 't Wilde er omme doen: de petrolkarre 'n was niet gekomen en 't moest nu al bij den tast en donkerlinge gebeuren. En e' kot en e' nest dat dat daar was! Jammeren en klagen, och-heere-walheeren en krijschen al dooreen...
- Zwijg'! zwijg' zeg ik!... e' zwijgt dè!! riep er eene al met eens.... 't Was Barbara van ‘Van Campen's’*, de avvekaatesse van 't hoekstje. Hurkt, zei Barbara, en laat mij 'en keer spreken: den eenen zeg' si en den anderen zeg' la; en hadt-ge-dit en zoudt-ge-dat! Haad'-hij en Zoud'-hij waren twee gebroers, maar ze 'n geleken aan malkaar niet. Dat de Wale zooveel verloren Vlaamsch kende of dat er hier verteld wordt hij ware smoutrijke. Luistert, 't is nu al lange genoeg gebabbeld en getaterd: en luistert, Wantje, je 'n moet niet schreeuwen, mensch, steltje, Doka. Luistert, laat ons...
Maar die sakkertriesche leelijke Ratte was ook binnen geslibberd, ja, ze moest er ook heuren haak in slaan en ze ging op met een blekstemme die schetterde lijk de tuiter van 't Laatste Oordeel:
- He' je gij waarlijks van 'en aap geëten, Wanne? van 'en rosten aap? Aan jen oude, poddorie, moes'-je gij joen dat aantrekken? kinders kweeken! en toen nog zoo 'n tetting, de dood op stokken! Je weet toch wel: een eenig kind dat is doodbedorven en aan geen verbod. Hadt-je geen ander eten in je' kot of knoppen?!...
Wantje en Dokaatje beefden lijk 'en riet; ze waren 't herte in.
- Tut tut tut! al tijdverlies en klaps tegen den vaak, streed Barbara tegen.
- Enwel, God zegene je, als dat klaps zijn, beet de Ratte; wil ekkik e' kir entwat zeggen? 'ei?... let op m'n woorden, 't is goud: als er de ko(o)rtsen bij slaat... van tiene negen is zoo 'n spreeuwe van e' kind gaan hoepelen. 't En heeft van eigen niet vele meer bij te zetten.
| |
| |
- Ik ga 't besterven, snikte Wantje.
- En nog entwa'... als er bubbels komen en porrelinge* op ze' lijf... zet maar 't water op, 't is uit en ament! Je weet het nu, ei?
- Jâ me, je wit met 'en breuze*, spotte Barbara, en vaag' nu jen mond af.
- Ook goed! Ze hebben 't gezocht en ze kunnen nu maar zien dat ze 't klaar spinnen. Die hem in z'n krotte niet 'n kan verhelpen 'n is niet weerd dat hij er heeft; en 'k gaan ik gaan slapen, nè!...
- 't Is best! Goên avond! De komplamenten aan jen slaapmutse, riepen ze al te gare, en de deure sloeg toe.
- Luistert, deed Barbara voort, weet je wadde? Willen of niet willen dat knoptje moet er uit, en d'r uit moet dat knoptje! En daarom, luistert: ...afgaan... is 't mannetje*!
- Afgaan is 't mannetje, besloten ze allemale, en dat 'n was nog zoo moeilijk niet! Z'hadden van alles in huis en bij de werke: Buskopspillen* om te sprezieren, poejer de léglise*, gestampte petatjes met vet, casperolie* en ingelsch zout, daar was zelfs eene die nog vier gestoofde pruimtjes overhad van 's noens.
Maar 't was al weêr 'en snateringe en 'en babbelinge om d'r met geen natten dweil deure te slaan:
- Moeten we geen koortsen trekken? - Met 'en tange zeker? - Nog 'en geluk dat 't e' knoptje was zonder stekkertjes, ei? - He' je gij nu nog knoopen gezien met... - Houd-jen asem op, alhei, Babe, doet voort!
- 'k Meen dat je gelir nooit 'n ging' zwijgen, snauwde Barbara, en ze zag er zoo kwaad uit... Luistert, mijn gedacht, 't beste ga zijn: kasterolie!
- 'k Peize 't ook, knikte Wantje en ze gaapte de woorden uit Barbara's mond. Toe zeere, Doka, 'en scherpen* lepel, jongstje.
En Berenzeertje kreeg 'en g'heelen lepel olie, 'en lepel met 'en torre! 't Was kop-af-kop-aan! Met dat ze niet goed 'n zagen - z'hadden wel een olielamptje
| |
| |
bijgeschart, maar 't was lijk om bij te krijschen - en een kindermondtje niet gewend 'n waren, zoo liep de helft van de olie (en meer nog dan de helft), in z'n nekstje.
- En we moeten 't nu maar aan God opofferen, sprak Barbara, afverwachten en zien wat dat er van komt. 't Is hier voor ons gedaan met te kokken, 't beste is nu van elk naar z'n huis en naar z'n dooze.
- Jamaar, en 'n heeft 't al te mets geen bubbeltjes op ze' balgstje? rischierde er eene.
- Och loop' met jen bubbeltjes, hang' ze aan jen nekke! Alla navond, Wantje; navond Dokaatje, en me gaan nog 'en Onze Vadertje lezen, zu'-je.
En ze drumden alzoo voorzichtig naar buiten.
- 'k En kan joender niet genoeg bedanken, snikte Wantje. Barbara, gij zijt 'en ingel! Toe, Doka, geef die menschen nog elk 'en snuif.
- En moesten we Stefaantje niet aanroepen, dè? vroeg er nog eene op strate.
- E' bah nee me, zeiden de andere, dat 'n is maar voor 't steen, onnoozele trunte, 't steen in de nieren en in 't galleblazetje, maar 't is hier in de derms te doene.
- Enwal! dat 's al 't zelfste-paril voor mij... demmers zijn toch demmers...
Kloefen en stemmen versmoorden in den nacht...
.....
Wantje en Dokaatje bleven alleen in den halfdonkeren met dat kind, een doodbraaf Billanzèrtje dat nog geen traantje gekreeschen 'n had, en sliep lijk 'en engeltje... toch zoo gerust in den Heere en in dat knoptje! 't Nachtlamptje was om zotjes en stond daar 'en beetje te rooken en te stinken; maar de borst van de stove lag opengeklakt, de vlammende kooltjes zaten oogstjes te maken tusschen de splete, en alzoo zagen ze toch nog entwat. De twee vrouwtjes lazen 't eene tientje achter 't ander, maar ze waren gedurig verstrooid.
- 'k Wenschte dat 't knoptje in mijn buik vloog, sprak er eene in den donkeren, en bad toen verders voort... Men 'n hoorde niets anders dan paternosterbeiers die tikten tegen de stoelesporten, en entwaar
| |
| |
entwatsche katte die heur versmeet of te spinnen lag van deugd, achter de stove. Een beetje later:
- Och, kloeg de andere met 'en grooten verzucht, och, Onze Lieve Vrouwe, dat 't niet 'n ware dat 't klagen in een mensch z'n mond zit... 'k zou je gerust aan jen bezigheid laten.
Geen een van de twee die naar bedde dorst gaan, ze bleven geflokt elk in z'n stoel al weerskanten van 't wiegstje, aan 't luisteren of 't buikstje niet 'n robbelde en of den asem toch rustig bleef... tot dat ze, oversmeten van den danigen vaak, al gaperen en al geeuwen in doliorum vielen. 't En waren algelijk maar hazetukstjes dat ze deden en alle vijf voeten met bangten wakkerschieten. Ze hoorden 't klokstje van de Goddelievetjes, dàt van de Capucienen, van de Capucienestjes en van Blendetjes; den beê van St Salvators; ze hadden al de uren en de halve uren hooren wekkeren op de Halle; en 't schuifelen van de eerste treins! Wel! wat een triestige benauwelijke nacht was me dat! Al van den grauwen uchtend schrok Dokaatje rechte... 't Kindje lag te knutteren om een slokstje drinken, en haas'-je-zeere ontstak ze de stove om 't melkstje te warmen. Dan keek ze 'en keer rond: wat een zwijnsboel! 't Stond er al overende gesmeten nog van den avond te voren, en de koude koffie van 's achternoens stond onaangeroerd op tafel te jubileeren. De katte kwam wakker en viel aan 't rekken en 't trekken, aan 't kemelen en 't lekkepooten...
- Gelukkige Poere, kloeg Dokaatje.
- Wadde wat zeg'-je, riep Wantje en ze schoot ook wakker, en hoe zit het?
- Noch achter noch voren, alsan gelijk...
Wantie sloeg een schoon kruise en bekeek het wiegstje, och toch zoo weemoedig!
- 't Is al verloren, sprak ze, ik 'n heb hier geen geduren meer... 'k ga mijn herte gaan openen! 'k Ga d'r Sint Antonius over gaan spreken.
En zij die in geen twee jaar de Bouveriestrate 'n had overgestoken, zij die van Patertje Gardiaan de toelatinge
| |
| |
bekomen had van de messe thuis te hooren, ze smeet heur kaleerze* over de schouders, liet het al zooals het reilde en zeilde, en trok op: voetje voor voetje al blazen en stenen, leunen en steunen, tegen muren en deuren. Ze had een geslegen half ure noodig om dàt minuutje verre te geraken. In de kerke van de Capucienen gekomen, liet ze heur vallen op den eersten stoel den gereedsten:
- Och Sint Antoontje, bad ze, Sint Antoontje hooggeprezen, wil ons dat knoptje weêregeven. Sint Antonius doet toch den hemel een beetje geweld aan; och ja, toe... weer'-je, lijk 'en fraaien.
De Peckstjes waren oprecht den kop kwijt, 't moest vele schillen, want ze hadden alle twee glad vergeten dat de Generale Berechtinge van de Gulden Portie* dezen morgend op gang was, en bij Wantje te naargange kwam!... Jan Gallet de knozzedrager, kwam vorenop het straatje binnen, en al die Heeren met fakkels d'r achter; en toen Menheertje Delputte, de onderpastor, met z'n halfgewaad en z'n overslop aan, en 't Hoogweerdigste in z'n handen! Dokaatje zag ze opkomen en was om de dood te smachten:
- Och, schruwelde ze, 't is waar! Hoe is 't toch mogelijk dat me dat vergeten hebben! Wel, zoeten hemel toch! Rood van gepijndheid viel ze op heur knien in 't deuregat: Vergiffenisse, Onze Lieven Heere, smeekte ze, vergiffenisse dat 'k tegen je klappe, maar... Wantjen is in de kerke! 't Is 'it enja 'ei,... naar Toontje gegaan voor dat knoptje!
En ze keken al zoo leelijk al die Heeren en g'heel de percesserij moest wederkeeren... wat een oneere en wat een schande!!...
Seffens daarachter een kletsinge van klakkerkloefen en een duivelen op de deure... wie mocht dat nu zijn?
- 't Is ik zei den hond! riep de Ratte die lijk 'en steen binnenviel. Enwel, dat s proper, Doka! Hoe dat je durft! Hoe dat je door de steenen niet 'n zinkt van schaamte!
En druistig weg snakte ze de dekkinge van 't wiegstje:
| |
| |
- Wat deerlijk dingen! 'k en kan d'r niet van zwijgen! Kijkt het witoogen. 't Zit in een slecht vel zulle, ho-hooo!
Dokaatje versloeg als ze 't hoorde. De Ratte lei heur hand te midden op 't hoofd van 't kind en betastte het zachte vlies dat de hersens dekt:
- 't Moet slecht zijn, oordeelde ze plechtig, 't moet fameus slecht zijn... z'n memorie 'n slaat al niet meer*. Ja-ja... 't is voor de busse, de klakkebusse! En nu, zei ze verders al weggaan en heur schouders opsteken, als Madamtje Boogae rd komt je gaat gijnder moeten doen lijk de katte: je zelven reên!*
Dokaatje, 't dutstje, zonk op den roôn tegelenvloer en kermde:
- O nze Vrouwtje beste moedere, als ik hier weg moete, als ze me naar den bak doen,* zorgt toch goed voor Wantje.
- Wat is dat hier van ‘naar den bak doen’, vroeg Barbara die binnentord, alla toe-toe, geen flauwe raisons 'ei! Kom' hier m'n cieteboontje! En ze lei Bellanzèrtje op heur schoot en viel aan 't wrijven op z'n buikstje.
........
Een half uurtje later kwam Wantje thuis en 't mensch 'n zag niet anders dan groote oogen en monden die blaasden van: Ssst! 't Was wederom algemeene vergadering van de wijven van gisteravond, ze waren àl overgestoken benieuwd om te weten...
- Zwijg, Wantje, fluisterden ze, d'r is wat op komste,... d'r procedeert entwadde!!...
De dermtjes brobbelden en kookten lijk orgelpijptjes. Billezertje zat met ze' fondamentje in een doompot van warm water, en alleman stond er rond... mee te duwen, te zweeten en te verzuchten. Ze 'n dorsten albij niet roeren om 't kind niet te storen in z'n berzoelie. Niet roeren dat ging nog, maar zwijgen is lastiger...
- Awal Heere dat sukkela(a)rtje 't is compassie weerd. - 'k Zweete lijk 'en das. - 'k Zijn alzoo ongemakkelijk of 't dutstje zelve, zou'-je 't gelooven. - En ik dà! - E' mensch moet toch kramen 'ei? - Zwijgt er van.
| |
| |
- Goe' continuatie, me scha(a)ptje, zei Barbara g'heel plechtig, me zijn d'r à preprei, carooze!
En al met e' kir: joup! ging dat; Barbara snakte Ballemeertje weg, en... ja! waarachtig 't knoptje lag daar te blinken! een hemdeknoptje, een kleen kleen dingen van niemendale, e'... gewillig een erweetje groot. Maar een gejubel al met eens! en een zweet afvagen, een lachen en een gabberen! zie, 'k en heb het nooit geweten!! Wantje en Dokaatje lagen in malkaars armen te krijschen, te krijschen lijk kleene kinders! 't Meistje 'n wist voorzekere niet wat er gebeurd was, maar 't kraaide maar meê!
- Kijk' kijk', riepen ze. 't verklibbert da' j'het ziet! - Jamaar kasperolie is goe' tuig, zulle! - M' hebben toch goed ons beste gedaan, 'ei? - En goed gelukt, man! Ho-hooo!...
Stijne, zot en half, liep van de eene naar de andere:
- Als madamtje komt, zeg', zwijgen lijk vermoord, zu'e, geen maren van maken, 'ei! Dat 's tusschen ons en op een eeuvig zwijgen!
- Op m'n mond, antwoordde Toria, de grootste babbelesse van den hoop, op m'n mond ligt er e' slot!...
......
Tegen den noene kwam madamtje Boogaerd, van reizen thuis, heur Berengeertje halen; de Ratte stond heur aan 't hoekstje af te wachten:
- Zeg', madam, 't is entwat te zeggen, zulle! hooo... 't heeft meer soldateknopen binnen of boterhammen...
Madamtje smeet een schruwel uit en vloog lijk 'en zotte binnen bij de Peckstjes. 't Deurtje ging seffens toe en de Ratte 'n verstond geen gebenedijd woord meer; maar een beetje later kwam moeder met 't kind buitengerold. 't Had een bleekblauw lintje in z'n krulletjes ter eere van Onze Vrouwtje, om te bedanken. Wantje en Dokaatje bleven in 't deuregat staan: twee paar kloeftjes, twee blauwe schorten, twee grauwe jakskens en twee witte mutstjes. Ze riepen nog e' kir geestig goên dag, maar z'hadden toch zoo 'n hertzeer. 't Madamtje loech vriendelijk tegen; en als ze voorbij de Ratte kwam:
| |
| |
- 't En was niet erg, sprak ze, maar dat zijn toch heilige zieltjes, 'ei? En hertelijk dank, zulle, en al de andere ook voor de hulpe en de genegenheid en den goên raad. De vrouwtjes hebben 't àl verteld. Als ik nog weg ga, 'k ga 't hunder nóg brengen. Dat is hier zoo' 'e goe' volk allemale. Zoo, nog e' kir, wel bedankt, zulle.
- Wel, fleemde die leelijke Ratte, 'k en moete daarom niet bedankt zijn, madam, e' mensch doet z'n beste, en je doet dat met liefde, enja, voor zoo 'en kleen dutstje, enja 'ei? Dag, madam, en dag me' lief molletje! 't Is toch zoo 'e schoon geestig krotje!...
K. De Wolf.
| |
Aanteekeningen (op de woorden met een *).
- De godshuisjes Van Sucx (1450) staan al den oostkant in 't Gloribusstraatje (1634). - De godshuisjes Van Peenen (1626), gesticht door Pieter Van Peene en z'n huisvrouw, een dochter Gloribus, staan in de Bouveriestraat, rechts van 't Gloribusstraatje. Dat Gloribusstraatje heete 't Muysevallestraetkin of Raemstraetkin tot in 1634. - Een barretje fruitertjes. Tot vóór den oorlog verkocht men op de Kleene Visschemarkt: pla(a)tjes, scharretjes, rooba(a)rdtjes en rochevlerkstjes tegen fr. 1,25 - fr. 1,75 het barretje. Dat waren langwijsde houten plankskens waarop men de vischjes lei de eene nevens de andere, zoo het plankske vol. Nu gaat alles bij 't gewichte. - Doozemelk: ontkiemde melk in toegelaschte tinnen bussen; gelijk van Nestlé b.v. - Gewijdtje: relikwietje. - Sjoerelen: scheel kijken. - Moonekind: Br. uitspraak voor manekind. Een kind dat wegteert. Een kind voor de busse, voor de mane. Vgl. met loopt naar de mane. - Vieskoprol (vieskorporal) hier: duim. - Niet gebeerd Of gebergd zijn van iets te doene: lliet bekwame, niet vrij van iets te verrichten. - Barbeltjes: tandvleesch waardoor de bijtertjes zullen priemen. - De godshuisjes Van Campen (1436) staan in de Bouveriestraat, links van 't Gloribusstraatje. - Porrelinge: Kleene porretjes of bubbeltjes of zweertjes bij malkaar. - Breuze: borstel met dikken kwast om te witten. - Dat is 't mannetje: dat is de eisch, de redding, wat er noodig is. - Buskopspillen om te siprezieren (purgieren). Vgl. Biekorf 1924, bl. 277. - Poejer de léglise: poudre de réglisse. - Casper of Castorolie: oleum ricini. - Daar zijn ronde Paplepels, die zijn de
oudste (zie Breughel's
| |
| |
schilderijen); en scherpe lepels met den top puntwijsde. - Kaleerze is een kapmantel die maar tot aan 't achterste komt. De melkegen, om gemakkelijk met 't jok de melk uit te dragen, hebben een kaleerze aan. - Generale Berechting van de Gouden Portie. Het Broederschap der Berechtingen van Sint-Salvators is verdeeld in drie sneden onder den naam van Gouden, Zilveren, en Looden Portie. Zie K. Verschelde, De Kathedrale, bl. 224. - Knozzedrager of knorre- of roededrager van de kerk. - De memorie die slaat is de slagadersklop in de fontanel. (Fonteyne zegt Palfijn; Bregma zegt Hippocrates)- - De katte reedt heur, kuischt en kamt en lekt heur, maakt heur schoone gereed; de vrouwtjes moeten ook maar zien dat ze hen zelven schoone maken of schoone klappen of uit den slag trekken. - Bak: gevang.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd