Biekorf. Jaargang 40

Boekennieuws.

Der Grosse Herder. Bd. V (Ganter-Hochrelief). - Freiburgim-Breisgau, 1933. (34,50 RM.)

Dit deel van den ‘Grosse Herder’ telt 840 blz. tekst en 65 blz. Bijlagen. Niet minder dan 2004 afbeeldingen versieren den tekst. Om een kort overzicht te geven van den inhoud, halen wij de artikels aan over Groot-Britanje, geschiedenis (8 kol.) en kerkgeschiedenis (4 kol.); over Griekenland, waar vooral de bijdragen over de kunst (4 blz. afb. buiten tekst), en de letterkunde, zeer belangwekkend zijn. Het artikel over Guido Gezette is kort, maar diepdoordacht.

Wil men verdere bijdragen over Kunst, dan zie men naar ‘van Gogh’, wiens penseelkracht ons veropenbaard wordt in de gekleurde bijlage ‘Cypressenlandschap’, en naar zooveel andere, b.v. ‘Glasschilderung’. Gaat men over tot de kunstphilosophie, dan mag het artikel ‘Gotiek’ (8 kol. en 4 blz. afb.) gerust de vergelijking doorstaan met ‘Barok’ uit het eerste Bd.: nadruk wordt vooral gelegd op de cultuurhistorische beteekenis van den stijl.

Het volsta te zeggen dat Bd. V van den G.H. is, zooals de andere deelen en de Atlas, een parel te meer aan de kroon van het huis Herder, zoowel wegens den tekst als wegens de sierlijke uitvoering.

J.-A.V.H.

IJslandsche Godensagen bewerkt door Stijn Streuvels, Amsterdam, L.J. Veen's Uitgeversmij, 1932. In-8, 176 bl. = Florijn 2.40 (omtrent 35 frank).

Stijn Streuvels heeft altijd een voorliefde gehad voor de ‘groote Noren’: hun eenvoudige, diepe levenszin, hunne stoere berusting in het heimvolle spel der natuurkrachten zijn meegeboomd in de hooge schering, in den zielkundigen grond,

[p. 31]

waarop de meester het Vlaamsche landschap en de Vlaamsche menschen ingeslagen heeft. In een nieuwe boekenreeks - want ook de IJslandsche Heldensagen en Familiesagen en Het Boek van Njal zijn in bewerking - wil Streuvels de bronnen der Noorsche poëzie ontsluiten en de Edda's in 't Vlaamsch oververtellen.

Dit eerste deel is een weelde: zoo treffend is de harmonie tusschen den oorspronkelijken inhoud en de gedragene, vaste taal, de sobere beheersching van woord en wending in de weergave.

Leerders en zoekers zullen in de inleidende Verantwoording en de aanteekeningen op het einde hun volle gading vinden.

A.V.

P. De Keyser. Folklore en Onderwijs. Antwerpen, De Sikkel, 1933. In-12, 120 bl. = Fr. 16.

Dit werkje verschijnt in de ‘Brochurenreeks der Vlaamsche Opvoedkundige Vereeniging’. Na een korte en oppervlakkige inleiding zijn de negentig eerste bladz. niets anders dan een herdruk van het Vraagboek van Gittée, doorschoten met lichte aanteekeningen, uit Schrijnen's Volkskunde en enkele algemeen bekende werken. Aldus wordt § 1. Taal- en Volkshumor eenvoudig met een overdruk der Analytische Tafel van Cornelissen's Nederlandsche Volkshumor verrijkt. Voor de twintig bladz. gewijd aan de Folklore in het Onderwijs heeft Hoogleeraar De Keyser dankbaar een paar duitsche opstellen overgeschreven. Oorspronkelijk is ten slotte op bladz. 118 het verontschuldigende Naschrift dat de critiek voorkomt die zulk een uitgave zou moeten treffen.

We wenschen met den Schr. dat dit inleidend overzicht ‘in de mate van zijn beteekenis’ de onderwijzers moge uit den nood helpen en.... dat Professor De Keyser de zonde van deze haastige brochure weldra moge herstellen door het uitgeven van een ernstige en evenwichtige studie over dit belangwekkend onderwerp. Hij heeft daartoe, meer dan wie ook, de titels en de bekwaamheid.

Deze bespreking verwekt een algemeene beschouwing. Onze jongere ‘vulgarisatie’ door woord en schrift heeft, in 't algemeen, geen goeden naam. Zij is pedant, ligt in arbeid onder het bestendige besef van den doctorstitel en paait den minderen man met halve wetenschap en half werk. In een Volksuniversiteit is een jong doctor of hoogleeraar facile princeps, doch ook bij ons moet hij zijn lezers en toehoorders eerbiedigen en de moeite doen om zijn eigene hoogere wetenschap wel

[p. 32]

samen te vatten en in een deugdelijken, eenvoudigen vorm te steken. Het jonge, geleerde Vlaanderen moet nog ‘tot zijn eigen komen’ uit den roes van een gewaande eerstigheid. De gemoedelijke en toch grondige vulgarisatie van de Engelsche scholars ademt in opene en gezonde lucht: zij moge ons tot voorbeeld dienen.

E. Neylants.