Biekorf. Jaargang 39

Mengelmaren.

Nog over Sint Machuit.

(Vgl. hierboven bl. 36 en vv.)

Eerw. Heer Haazen, onderherder te Pollinckhove, zond mij de Litanie van den heiligen die aldaar gediend en vereerd wordt.

De Litanie, gedrukt bij Deboccage-Lava te Kortrijk, wierd goedgekeurd te Brugge door A. Wernaer Vic. Gen. ten jare 1866, en Z.D. Hoogw. J.J. Faict verleende 40 d. aflaat ‘aan de geloovigen van ons Bisdom die met godvruchtigheid de litanie van den H. Machutus zullen lezen’.

Dáár staan geschiedkundige aanroepingen in, die 't weten weerd zijn:

- Die, uw land⁽¹⁾ verlatende, u met eenige godvruchtige

(1) Ierland.

[p. 220]

personen op zee hebt begeven. - Die in het eiland Aaron aangekomen, aldaar vriendelijk onthaald zijt geweest. - Die aldaar met eenen heiligen eremijt en met uwe gezellen heiliglijk hebt geleefd. - Die brandende van iever tot de bekeering der ongeloovigen, de eenzaamheid hebt verlaten. - Die voor de afgodendienaars en voor het klein getal christenen der nabijgelegene stad Aleth zijt gaan prediken. - Die aldaar bisschop geworden zijnde, niet opgehouden hebt te arbeiden om den afgodendienst teenemaal te vernietigen. - Die door den prins der plaats, eerst geweldiglijk vervolgd, daarna grootelijks beschermd zijt geweest. - Die door uwe vermogende gebeden en woorden, door uw heilig vasten, leven en mirakels, de versteendste herten tot boetveerdigheid hebt gebracht. - Die door het ingeven des duivels, van eenige boosaardige menschen geweldiglijk vervolgd en uit uw bisdom verdreven zijt geweest. - Die met uwe discipelen vluchtende, op de kust van Aquitanië zijt aangeland. Die u naar de stad Saintonge hebt begeven, alwaar gij van den bisschop Leontius? vriendelijk onthaald, en met eene behoorlijke woonplaats begiftigd zijt geweest. - Die door gezanten tot uw bisdom wedergeroepen, de zaak, met bidden en vasten, aan God bevolen hebt. - Die in uw gebed, van eenen engel vermaand zijt naar Aleth weder te keeren, om aldaar opnieuw den zegen te verspreiden, en aan het land de vruchtbaarheid weder te geven. - Die van uw bisdom afstand gedaan hebbende, u wederom, volgens het bevel van den engel, naar Saintonge begeven hebt. - Die teizelfdertijd, van uwe aanstaande dood verwittigd zijnde, u met de grootste zorgvuldigheid tot de reis naar de eeuwigheid bereid hebt. - Die in den ouderdom van honderd en dertig jaren, vol van deugden en verdiensten, zeer heiliglijk in den Heer zijt ontslapen.’ -

A.M.

Dichtwerk van Notaris H. Persyn.

Biekorf (hierboven bl. 188) bericht het afsterven van Notaris Persyn in Wynghene; hij zal ook wel den man vinden, hoop ik, die wijder en dieper over den afgestorven Vlaming kan schrijven. Persyn was een ‘Vlaamsche Kop’ en hij was nog meer ‘eentwie’ dan andere van zijn tijd, omdat hij meer geschreven, meer gedicht en meer gewrocht heeft dan vele andere, altijd op zijn ‘Persijnsch’: op een wijze die hem geheel eigen was.

In het sterfhuis is alles goed bewaard en verzameld, meen

[p. 221]

ik.... toch heb ik hier ook nog twee van zijn gedichten en 'k zend ze voor Biekorf, tot zijn eervolle gedachtenis, en ook uit dankbare gedachtenis, omdat het op mijn aanvraag is dat hij in 1908 die liederen dichtte voor onze Eeuwelinge Weduwe Vlaeminck-Lambert, de grootmoeder van Pater Hilarion, Capucijn. nu gardiaan van 't Oud-Gesticht van de Roô-Rokskes te Beernem.

[Titelblad:] 1808-1908. Twee Liederen uit den Eerestoet van onze Eeuwelinge Vrouw Amelia Lambert, Weduwe Vlaeminck. te Wynghene op Tweeden Paaschdag 1908. (Drukkerij A. Van Muilem in de Geerolfstraat te Brugge).

Eerezang aan onze Eeuwelinge.

Muziek uit de XIII^e eeuw (Hillebrantstoon).

1

Gegroet, o vrome Vrouwe,
die God gezegend heeft,
met vreugd van hooge jaren
en deugd die eeuwig leeft.
De grijsheid is een kroone
voor dezen weggeleid

Ei-Ja!

die wandlen op de wegen
van Gods gerechtigheid.

2.

Gegroet, die hebt verkoren
te huwen in een stam
van herders, vrij geboren,
die weiden schaap en lam.
'k Aanschouw in U vol eeren.
't Aartsvaderlijk geslacht,

Ei-ja!

en Rachel, Jacobs vrouwe
die Labans kudden wacht.

3.

Gegroet, o weerde moeder,
van 't Godgezegend kroost,
dat eerlijk en rechtschapen
uw oude dagen troost;
dat kinderen verwekte,
die vluchtend 's werelds eer,

Ei-ja!

in stille kloosterpanden
nu wandelen voor den Heer.

[p. 222]

4.

Gegroet!... Van mond te monde

weêrgalme 't blijde woord,

en zwieren 't alle winden

gezwind van oord tot oord.

Hoezee! die hier op aarde

de kroon der grijsheid spant,

Ei-ja!

zij drage de Eeuwige Kroone

in 't Hemelsch Vaderland!

Huldezang

aan Maria-Theresia der Nederlanden.
Oude volkswijze.

1.

Hoe klaar is de klank van de klokken al,

die luid onzen feestdag verkonden;

't hangt blijheid in de lucht en 't is lied en geschal,

dat hellemt uit alle monden.

Refrein.

Sa! laat ons dan maar stappen, al jong en knap,
in stoet, al voor ons goede vorstinne.
Laat klinken ons lied, op maat en stap.
Vol eeren is ons eedle koninginne!

2.

Zij bracht hier de weelde en den welstand in,

ons oogsten in zegening groeien;

alom in den lande valt er werk en gewin;

in vrede de kunsten bloeien.

3.

De wever die zingt daar hij zit aan 't getouw,

de spoelen en 't spinnewiel ronken;

de vrede is in het land en de lucht is er blauw.

Dat heeft ons de Heer geschonken.

4.

Van honing en room vloeien hei ende wei,

blij huppelt de kudde in de dreven;

en boven op de schuren zoo staat er de mei.

O mochten wij lange leven!

Hierbij nog een dichtje, ongedrukt en onbekend, van Notaris Persyn zaliger. Hij was bewonderaar van the dear little sham-

[p. 223]

rock, het Iersch klaverbladje, zinnebeeld van Ierland. Ik vond er in Yper en zond hem een plante er van in een blompot. Hier volgt zijn antwoord, in dicht op z'n Maerlant's (21 in Grasmaand, 1912):

Shamrock.

Minnebode, soet van sinne,
edelaerdig, needrig kruit,
viel eens morgens, by ons, inne,
Shamrock, in een eerden kluit.

Shamrock, beelt van trou en minne,
is my dobbel dierbaer nu:
om den hoghen vroeden sinne
ende omdat 'et comt van U!

E.B.

Zei-spreuken. - Vgl. hierboven bl. 191.

Ziehier twee zei-spreuken uit Deinze:

- Haa'k, zei de puid, en hij zat met zijn gat in 't ijs.

- 't Es wreed, zei den uil, en hie bekeek zijn jong.

De variante van den koster luidt te Deinze:

- Wat nu gezongen, zei de koster, en hie had zijnen sleutel vergeten.

P.P.B.

Lange Wanne.

Op de Braderie ofte Batjesdag in de Smeestrate te Brugge in Meie laatstleden, ging er voor den uitklink een reuzin met Brugschen kapmantel rond, loopende op vier wielen; het was Charlotte volgens 't gedrukte programma, maar de menschen spraken algemeen van Lange Wanne.

S.

Tegen de zweren.

't Kwam een vrouwke in den winkel (van penewarie) en 't kochte nog al vele, en 't vroeg om een ‘note van schade’ (muskaatnoot) te meugen kiezen. 'k Gaf hem de dooze en 't zochte er twee uit: e' manneje en e' wuiveje, zoo zei het. Welk een verschil het daarin vond, weet ik niet. 't Was om op hem te dragen tegen de zweren.

S.

Kortrijk.

Inspannen.

't Was over eerappels te doen: mijn man sprak van zijn ‘inlustri'n’ voor achter den winter (Industrie), ‘indialen, voor petatfriten en voor de kazeerne’ (Ideal), ‘eerstelingen, voor 't begin, waar dat ge groot geld van maakt’.

[p. 224]

- 'Ga van-de-jare inspannen, zei hij, als ge inspant, ge vaart er bést mee.

Inspannen d.i. in zijn spreken: vreemde rasaardappelen planten, ‘Hollanders’ planten.

L.G.

Gullegem.

- Achter ons haar een pruike, - en acher ons pruike ne gersfak.

Dat trekt op een andere zegswijze van iemand ‘die zijn ijzers gekeerd heeft’: 't Groeit ook al gers op zijnen buik.

Kortrijk.

† Achiel Denys

God geve zijn ziele de eeuwige ruste.

Geboren te Roeselare den 10ⁿ van Grasm^d 1878, is hij aldaar zachtjes in den Heer ontsla en op heden 15ⁿ van Hooimaand 1933.

Vanaf zijn prilste jeugd, heel zijn leven door heeft hij God en Vlaanderen met volle vreugde gediend.

Een liefdadig gebed a.u.b.

Kobas' veugel?

- Hij is er deure gekomen lijk Kobas' [of: Kaba's?] veugel. - Welke veugel is dat?

Poperinge.

Aan onze Lezers. - Deze aflevering telt voor twee maanden: Hooi- en Koornmaand. De toelagen van de Openbare Besturen zijn dit jaar duchtig ‘besnoeid’: alzoo kreeg Biekorf een ‘sneedtje’ dat hem 32 bladzijden moet kosten. We hopen dat Biekorf ten naaste jare weer den vollen pot zal krijgen en de volle mate kunnen geven: daartoe helpen ons de betere tijd en de milde vrienden van den Blok!

't Berek.