Biekorf. Jaargang 39

[p. 29]

Mengelmaren.

Nieuwjaarwensch van den Trommelaar der Gheluwsche Brandblusschers aan zijn uitgeweken medeburgers. (1919).

Sinds vijf jaar bleef mijn blusscherstrom
Spijts rooven, moorden, branden.... stom!
Wij lagen onder 's vijands hiel;
Ons dierbaar dorp in puin verviel.

Maar nu dat 't vrede luidt, terstond
Roer ik mijn trom en doe de rond:
‘Rap! rap! van Oost West Zuid en Noord
Gij Gheluwnaars, op! op! en.... hoort:

Weerom, weerom, weerom gekeerd
Daar waar uw huis eens stond en heerd!
Den hamer en 't truweel gevat
En zage en schave en beitel! - Dat

Een nieuwe Gheluw' rijze alras
Nog schooner dan het oude was.
De handen uit de mouw! Aan 't werk!
Uw huis hersteld en schole en kerk!

Dat rook uit elke schouw opgaat,
Een man op elke zulle staat,
En in de lucht waait, t'allen kant,
De meiboom op 't nieuw dak geplant!

R. Gh.

Slekken lokken.

Tegen een slekhuis op hun hand zeggen de kinders:

Slekhuis
komt uit
achter een beetje brood
en een beetje beutere.

.......

Kijkt! hij heeft het gehoord! hij steekt zijn horens uit!

Becelaere

D.

Elders klinkt de roep (De Cock-Teirlinck, Kinderspel, 6, 69):

Slek, slek!
Steek uw horentjes uit
Of anders brand ik uw huisjen uit!

[p. 30]

Te Gent:

Slek, slek, steek uw horekes uit!
Ik zorg voor u nen goeden buit.
Slek, slek, steek uw horekes uit!
Ge zult wat zoete boter hên
Al van de bonte koe!

V.M.

- Nog een Westkapellenare!.... zeggen de menschen te Uitkerke als ze een reiger 's avonds zien optrekken ‘naar huis’, te weten naar Westkapelle in Zeeland, waar die vogels vele nestelen.

H.F.

- G' en kunt den lap van den zak niet meer snijen: d.i. g'en kunt niet meer rond komen, de twee enden niet meer aan malkaar knoopen.

Roeselare.

A.D.

Batjesdag.

- 't Is vandage batjesdag in de Smeestrate. Brugge.

- De batjesdagen: ook rond Brugge (te S^te. Kruis) veel gehoord voor fr. ‘braderie’.

A.V.W. - J.B.

'k Geloove dat ze te Roeselare zelfs Batjesdagen op den uitplak hebben gedrukt. - 't Is een schoon echt-volksch woord en het teekent wel de zake: 't zijn al ‘batjes’ die, op zulke dagen, aan winkels en kramen te koope liggen en iedereen is er op uit ‘een batje te doen.’

B.

- Mijn vruchten staan in alle weêr daar lijk een ei op een balke. Zei een boer van Vlissegem doelende op de riesche van 't weer. Vgl. De Bo.

- Nen boer is zoo veranderlijk als nen hond op een halve deure. (Dudzeele). Die vergelijking is ingegeven door de zegswijze: Zoolang een hond op een halve deure zit, d.i. een oogenblik, zeer korten tijd (De Bo).

- Als er te veel over end'weer-geloop is in een huis, dat ze reke aan van buiten en backten naar binnen komen en 't huis vuil maken:

- Scheedt toch uit met al dat geloop! mijn huis is toch geen aandesletse, zegt moeder verstoord op heur volk. (Stalhille).

Aandesletse is het spoor dat de aanden achterlaten in het gras (De Bo).

A.V.W.

[p. 31]

De Brugsche Halletorre in brand (1741).

Op 30 Mei 1741 brak boven Vlaanderen, het zuiden van Noord-Nederland en het Rijnland een zware donderbui los. Te Keulen viel daarbij sneeuw.

Van wat de ‘Europeesche Mercurius’ van dat jaar in deel I, bl. 285 daarvan vertelt, nemen we het volgende over:

‘Op den zelfden dag 's middags ten 12. uuren, is de Blixem in de Stadts of Halle-Tooren te Brugge geslagen, die in een oogenblik in Brand stond, zonder dezelve te konnen blusschen; alzo 't vuur in 't opperste van den Tooren een aanvang nam, continuerende het tot 's avonds ten 5 uuren, waar door alles is verslonden en de H. Bloed-Klok, die zeer zwaar is, gesmolten. De Tooren van de L.V. Kerk is ook zeer sterk beschadigt door den Donder van den voorleden nacht. Daar zijn eenige Huizen, dewelke onder den Stads Tooren in brand stonden, gebluscht, doch consederabele schade geschiedt.’

Haarlem.

J.D.H. van Uden.

Van Schilderwerk.

- Je moet jen verf uitwerken!

d.i. met den borstel wel openwrijven, openstrijken.

- Je meugt de flenzen van den schilderburstel niet zien!

d.z. de streken, de striepen van den borstel.

Brugge

[K.d.F.]

Van de verwe op een mager geschilderde deure, zeggen ze te Ardooie: Z' is met ne kruisboge derop geschoten!

Ze zeggen dat ook van de beuter op een stuite die mager gebreed is.

D.B.

Zieltjespap.

Zieltjespap is Koekenpap, met zoetemelk bereid, die men bij kinderbegravingen ten besten geeft, of plag te geven (Loquela).

Te Becelaere gingen de kinders, de ‘draagsters’ naar het huis na den uitvaart, opgeleid door de vrouwe die hen bestuurde, al roepende:

- Is 't kindeken in den hemel?

- Ja 't!

- En gaan we zielepap eten?

- Ja 'w!

Ze moesten zwijgen al naderen van 't huis.

De zielepap was gewoonlijk rijstpap in het sterfhuis opgediend.

[L.D.W.]

[p. 32]

Wroed van de duivels.

- Ge peist, 't is een schoone dag tewege, en een ure daarachter, 't is wroed van de duivels! d.i. stijf wroed.

Becelaere.

Te Brugge zeggen ze: .... wroed van al de duivels.

Heet is allemans goeste:

Gezeid van de soepe. Die 't koud begeert blaast erop, en die ze warm wil en moet ze niet opzetten.

Yper.

L.D.W.

Vingerrijmke van Duimelot.

Duimelot was in 't water gevallen,
Linkepot heeft er hem uitgehaald,
Langetjap moest hem weer naar huis bringen,
Korteknap heeft hem in bedde geleid
En kleene-kleene pinkje heeft alles aan moeder gezeid.

Dat was een van onz' moeders liedjes, die ze zong als we nog klein waren, en met de eenvoudige melodie is het nog eens zoo schoon.

Beernem.

E.P.A.