Biekorf. Jaargang 37

[p. 318]

Uit den ouden taalschat

Buttier

DE draagkorf van de dienders bij metsel-en-aarde-werk, dijkwerk, heette in het Mnl.: eene butte (andere vormen: but, bud, botte). De dienders zelf die de butte droegen waren buttiers.

De vorm buttier vonden we nergens geboekt; Verdam heeft botdrager (buddrager) in dien zin, met een enkel voorbeeld uit de Brugsche gemeenterekening van 1311: ‘Item den deluers enten buthdraghers die daer de dyc holpen vullen...’

In de Rekeningen der Noordwateringhe van Veurnambacht⁽¹⁾ over de jaren 1410-1412 is buttier het gewone woord voor de werklieden die de butte dragen.

‘Item ghecocht jeghen Clais Hardelinghe ende jeghen Willem van der Gloede 500 voete barden omme de buttiers daer over te gane...

Item Heinric van Duustbourch van groten langhen ganghen die hi telivererde omme de buttiers daer over te gane ende de pipegalen te voerne.’

In dezelfde rekening (f. 13) spreken verscheidene, posten omstandig van de butten die bij het werk aan den zeedam te Nieupoort werden gebruikt:

‘Item ghecocht jeghen de stede vander Nieupoort 24. butten danof de twee ghestoffert ende dander onghestoffert...

Item ghecòcht jeghen Clais den Dromere 36. elne canevets omme de vorseide butten daer mede te stofferne...

Item jeghen Pauwels Boydine ghecocht 10. bastine linen omme de butten vorseid der mede te bardelne ende de scepen der mede te mersene.

Item van gaerne de butten der mede nayene.’

(1) Berustend in het Archief van het Brugsche Seminarie, Fonds Duinenabdij.

[p. 319]

Pipegaelre

Dit woord is evenmin als het vorige in het Mnl. Wdb. vermeld. Verdam boekte enkel pipegale en vond bij De Bo dat het woord in het Westland nog levend is.

Pipegaelre = Werkman die de pipegale of kordewagen (kruiwagen) voert.

Samen met de bovenvermelde buttiers, zijn een heele ploeg pipegaelres aan het dijkwerk te Nieupoort bezig. Dezelfde Rekening schrijft (f. 13 v.-14 v.):

‘Costen ghedaen omme den voorseiden zeedame te makene met spadelieden, met buttiers ende met pipegaelres...

Item Willem den Ram vander corbilgerie te houdene omme de buttiers, pipegaelres ende spadelieden teitene telivererne up twerc omme de cortheide vanden daghe, ghegheven 6 lb.

Item den vors. buttiers, pipegaelres ende spadelieden ghegheven in hovesscheiden, doe zy den zeedam over ghinghen, een vat biers...’

A.V.