Biekorf. Jaargang 36

[p. 158]

Boekennieuws.

Vanwege ‘De Sikkel’, Kruishofstraat, 223, te Antwerpen:

Bernard Verhoeven. Guido Gezelle, Vader van het nieuwe Vlaanderen bij de eeuwherdenking van zijn geboorte. 1830-1930. In-12, 121 bl. = Fr. 27, 50.

Dag- en tijdbladen stonden, in de laatste weken, zoo vol ‘moetewerk’ over Gezelle, gelegenheidsopstellen alzoo vluchtig weg neergepend bij 't doorbladeren van de twee -of eene van de twee-bekende levensbeschrijvingen. Aldus komt het: wie die levensbeschrijvingen wel kent, zal allichte een beetje wantrouwig 'nen nieuwen boek - die hem zelve nog voor gelegenheidsboek uitgeeft - ter hand nemen. Zal 't geen Gezelle-roman zijn, met als knoop dat onvermijdelijk ‘dertigjarig stilzwijgen’ waarover ze, dertig jaar gelêen (vgl. Biek. XIX, 320), al tenden geschreven waren?

Die vreeze, nog versterkt bij 't aanzien van de hoofdstukken als: Het geheim der wichelroede. Hardlooper voor den Heer. De kruisweg van het kind. De schatgraver der herinnering, bleek me seffens ongegrond bij 't lezen van 't werk zelve.

B. Verhoeven en bewerkt geen nieuwe bronnen noch berichten; daarvoor zijn de 18 deelen der nieuwe Gezelle-uitgave beschikt. Zijn boek brengt ons een nieuwen, oorspronkelijken kijk op 't leven en 't werk van den Meester; 't is hetgene hij wilde dat het was: een Gezelle-leven voor den ontwikkelden Nederlander van onzen tijd. Een leesboek, in boeienden trant, waarin 't levensbeeld van den Dichter krachtig samengedrongen ligt. Geen klein werk, geen gepeuter noch uitgelangd gespeur: een beeld dat, naar hedendaagsche teekenwijze, de ziele en 't diepste wezen in rake, enkelvoudige trekken samenvat. Een verjongde aanschouwing, spannend, nieuwe-gezocht soms tot vermoeiens toe, in de dichterlijke uitdrukking der gedachte. Een zielebeeld vooral, waarin de zielkundige ontleding in haar streven naar verbreeding en de beschouwing in hare opgetogen vlucht, t' elken slage van de werkelijkheid dreigt af te wijken, en ten slotte toch altijd binnen 't vaste raam en den haak der waarheid gevangen blijft.

De milde ‘Noordstar’ verdient allen lof om 't opzet van een wedstrijd die met zulk deugdelijk werk bekroond is, en ‘De Sikkel’ om den smaakvollen tooi waarin hij de uitgave aan den man brengt.

- Twee afbeeldingen: Vondel en G. Gezelle, 28 × 35 cm. beeldgrootte, op kloek papier, 't stuk = Fr. 10. Wel geschikt om in onze leergestichten uitgehangen te worden en daartoe zeer aanbevolen.

V.

[p. 159]

J. Cornelissen en J.B. Vervliet. Vlaamsche Volksvertelsels en Kindersprookjes. Drie deelen in 8^o 122-104 en 104 blzn. Brussel, Standaard Boekhandel, [1930]. Fr. 8.50 voor ieder deel.

Een tweede herziene uitgave van de bekende verzameling. 't Eerste deel omvat Wondersprookjes en gewone Vertelsels; 't tweede deel: Grappige Vertelsels en 't derde deel: Dierensprookjes. Leugensprookjes. Spot- en Hekelvertelsels. Kwelvertelsels. Die sprookjes en vertelsels zijn in 't Brabantsche (meest rond Antwerpen en Mechelen) uit den volksmond afgeluisterd en door twee van onze bekwaamste volkskundigen, de wakkere opstellers-geweest van Ons Volksleven, in smakelijken volkschen trant naverteld. 't Werk zal voort veel aftrek hebben in onze volksboekerijen: en 't verdient hem. Er zit ook veel deugdelijke stoffe in voor wie hem studie-wijze met volkszegging bezighoudt.

L. Bittremieux, zendeling van Scheut. Wit en Zwart. Schetsen en Verhalen uit de Kongo-Missie. Leuven, de Vlaamsche Drukkerij, 1930, 116 blzn.; met afbb. Fr. 8.

Dat er van Pater Bittremieux, een ouden vriend en meewerker van ons blad, een nieuw boek uitkomt, dat en verwondert niemand die hem kent. Ware die vurige zendelingsziele naar de vreemde landen niet getrokken, wat al werken over onze eigene streke en tale en zeden en gebruiken en zouden we van hem niet gekregen hebben! Dat getuigt nog 't gene hij in enkele maande ‘ruste’ alhier bijeenzamelde.

Maar 't is Mayombe (Neder-Congo) dat er wel bij vaart, zijn geliefd Mayombe waar hij, twintig jaar bijna, stond en werkte voor 't geloove: 't kreeg een meesterlijk Idioticon en daarbij een heele reeks schriften waarin de Mayombsche volksziel in al hare uitingen wordt nagegaan. (Vgl. Biek. XXIII, 189 en 224; XXIX, 237). 't Kreeg van hem ook zijn kleinen en grooten Catechismus en zijn kerkboekje, waartoe taal- en volkskundig onderzoek de noodige voorbereiding waren.

‘Wit en Zwart’ dat zijn: ervaringen en herinneringen van P.B. uit zijn lange werkzaamheid; 't gene hij tegenkwam, leutig en droevig, in 't zielewerk ginder verre; menschen van die streke in hunne zegging en doening, en 't landschap waarvan hij de schoonheid zoo innig doorvoelt. 't Verhaal is gemoedelijk en stichtelijk, in heldere tale gesteld: we leven 't mee.

En ‘Zielezangen’... is een ander boek van P.B. dat we - zoo zegt de omslag hier - weldra mogen verwachten.

L. Defraeye. Geschiedenis der Kapel van O.L. Vrouw ter Ruste. [Deerlijk, A. Deleersnijder, 1930]. In-8^o, 15 bl.

Een verdienstelijk boekje: al 't vroeger bekende nopens de O.L. Vrouwkapelle op den Asschendries is er in ver-

[p. 160]

werkt, met vele nieuwe bezonderheden die de Schr. ijverig verzamelde en oordeelkundig schikte. Daarbij en ging het hem niet om een bloot weten alleen: door zijn zoeken en beleeren bekwam hij dat de Kapellekensommegang (op O.L. Vrouwe Boodschap) vernieuwd werd. Alzoo werd dit jaar voor den eersten keer de eigenaardige geschiedenis van de stichting der Kapel in den ommegang levende verbeeld.

V.