Biekorf. Jaargang 34

Daar is maar een ‘Vlaamsch’ dat het ware kan zijn!

EEN welmeenende Lezer zond ons, één dezer dagen, een knipselken uit 'n fransch blad van ons land. Daarin spotte de Steller niet het vlaamsch uit ‘De Standaard’ (of met sommig vlaamsch liever, van sommige liên in ‘De Standaard’). En er staat onder meer: ‘Le Standaard emploie des termes purement parisiens... [als] une pauvre figure, ce qu'il traduit par pover figuur. Quelle langue notre ami parle-t il donc?... [Als nog] de Brabançonne en sourdine [en] personnages van allerlei pluimage... Les bruxellois rédacteurs en question, en haine de Bruxelles, courent à Paris... Tant il est vrai que la hantise du boulevard parisien tourmente ces snobs incorrigibles du Standaard’.

Da' 's den nagel op de' kop! Niet enkel voor sommigen uit ‘Den Standaard’ maar tevens voor 't meestendeel van al onze zoogezeide ‘degelijken’. Er bestaat een kwale die heet onder de menschen ‘de geluwe-zucht’; maar deze hier is eer ‘de fransche zucht’, en ze komt voort van het al te groote verlangen eigen aan die ‘degelijke’ Vlamingen naar ‘het voornààm-doen’! De droom dezer heeren? is uit te steken bij ‘Brussel’ door hun ‘degelijk nederlandsch’, en verder dan uit te steken bij de ‘Nederlanders’ zelf - laten we zeggen de Vlamingen - door hun Parijzer voornaamheid!... Daar ligt de knoop. 't En ware ('tgene dat werkelijk toch ook bij eenigen kan waar zijn) dat die kwale liever zou komen uit onwetendheid eerder, en 'n beetjen uit luiheid. Me' onderzoeke 't maar eens.

En ondertusschen hoort hier: àl wederom kerels uit Den Standaard gehaald (voor vandaag uit Den Standaard, maar

[p. 316]

't en is in andere bladen niet beter): ‘Eene rogatoire commissie (rogaloire, nergens gevonden in een nederlandsch woordenboek); Prairiebranden in Australië; hij was al de sporten der teleurstelling en der wanhoop opgeklommen; eene onwaarschijnlijke komedie (= une invraisemblable comédie); de avantgarde tooneelen zijn kleine laboratoria van een élite-publiek; de leiders hadden gevoel van politieke continuïteit; een zeldzame professor (= un singulier professeur); er heerscht een panische schrik onder de bevolking; een boeiend dispuut; de zwoele almospheer der amusementslokalen; de toestand van het meisje Janssens; het legerdebat; de variaties van de partij; de verdeelende rechtvaardigheid (= la justice distributive); faciliteiten voor de avonturen van een dictator; de les van 't verleden kan tot gidse (in 't vrouwelijk!!) van de toekomst strekken; om de huldebewijzen te ontvluchten de redders hadden zich reeds zedigheidshalve (= par modestie!!) uit de voeten gemaakt; zij ontsnapte zich (= se révéla) als een vriendelijke gastvrouw; de Souvereinen (= les Souverains); Antwerpen inviteert royaal; de nationale drache was ook van de partij; die partij diskwalifieert zich; discussieeren over het fenomeen; en andere lyrische tiraden’!

...Is 't ermbarmlijk of niet? En, geven we toe dat 't kan zijn dat hier deze franschheden nu nog meest uit zorgeloosheid werden uitgebracht, naar eene slechte gewoonte,... maar wie kan nu betwijfelen of de volgende-toch niet al-werkelijk gewild zijn geweest, uit gepronk, uit geblaas, uit grootmakerij: ‘Edison en pantoujles (= in zijn dagelijksch gedoen - zòò zul' je, da' 's nederlandsch -); onze gewesten en fonction van Frankrijk's beleid; Leipzig de boekenstad par excellence; men zal hem dare-dare gouverneur maken; de preludiën van een nieuwen Chantecler; er was entrain en enthousiasme’ ...en andere en andere!

't Is schandelijk! Schandelijk.

Aai! onze schamele moedertaal, anders zoo schoone! zoo mooi in moeder's mond! en onder 't volk zoo onverbasterd nog!

Maar neen! Dat is nu het eenige vlaamsch dat nog deugt. 't Staat in het lied:

Daar is maar één vlaamsch dat het ware kan zijn!
Dat is niet het vlaamsche, zoo rijk en zoo rein!
't Is dàt wat al trekt op het fransch heelegansch!
Daar is maar één vlaamsch, en... dat is 't fransch!

Blindemans!

Brom.