Biekorf. Jaargang 34

[p. 94]

Mengelmaren

'n Opsteldiefte

VAN Heer K. De Wolf die verleden jaar in Biekorf ‘Wanne Craeye’ liet zetten, ontvangen we verzoek hier het volgende kenbaar te maken.

‘Weerde Biekorf.

Ik wil het geweten hebben, en verlang dat het voortgezeid worde, dat het buiten mijn wete en toelatinge geschied is dat er op 't einde van '27 en begin van '28, uittreksels van Wanne Craeye in den Duinengalm van Oostende, onder de hoofding “Aan de Gernaestrap”, (een vak zoogezeid voor volksluim en leute) overgenomen werden. Die uittreksels staan daar, op zulke wijze ingewerkt in den aaneenhang zelven van dien “Gernaestrap”, dat ik ongetwijfeld mocht spreken van opsteldiefte en van rechterlijke gevolgen - was 't niet geweest van 'n tusschenkomste waarom ik uit eerbied mij op dien weg heb weerhouden.

Ik had toch gewenscht en heb het gezeid, dat de Duinengalm (of zijn naamlooze kluchtmaker) eerlijk mijn name daarùit zou gewasschen hebben door eene of andere vermelding. Ik walg ervan inderdaad dat mijn werk en mijn naam ooit nog ergens zouden kunnen gemengd schijnen met den smakeloozen, gemeenen inhoud van dien onnuttigen “Gernaestrap”. Ik heb spijt erin dat er even ook daar een onhoffelijk en misschien-boosaardig gebruik is gemaakt geweest van bekende namen dààt uit de streke, namen van menschen die me nogweleens ervoor zouden kunnen aanzien.

Daar ik nu echter vanwege den Duinengalm vruchteloos deze allerminste voldoening verwacht hebbe, stel ik daartegen verzet hier in Biekorf, gelukkig ten anderen hierbij een gelegenheid te hebben om dietsch en duidelijk te maken dat ik, in het volksleven, in 't luimige eruit, ook in het grofste daarvan, alleen 't schoone wil zien en wil weergeven’.

Over die muilpere!

VANWEGE Pr. D.D.

Op de vriendelijke vraag van Biekorf (boven, bl. 62),

[p. 95]

of ik nader bescheid kan geven betreffende mijne mededeeling gedaan in Biek. 1927, 352:

1. mag ik zeggen, wel ‘muilpere’ te kennen en inderdaad dagelijks gehoord te hebben, met den eigenlijken zin van kaakslag in de wending ‘'k ga ie 'n muilperi geven’;

2. houd ik staande, ook eenige keeren ‘muilpere’ gehoord te hebben met den oneigenlijken en blijkbaar afgeleiden zin van ingebeelde doch weggeblazen peer, (nagezegd van den ingebeelden doch weggeblazen appel) in de gewraakte wending (boven, bl. 61-62); alzoo te Heestert en te Ingoyghem, en wel van gezapige lieden. - Dat dergelijke afleidingen en naspelingen volkskundig aleens geschieden, b.v. was het ergens met bedoeling van 'n spotlustig-aangedikte bedreiging, weet iedereen. En werkelijk, tot staving van die mogelijkheid, weze hier nog bijgevoegd, dat ik voorheen in Heestert (mijn geboortestreek) zeer dikwijls heb hooren zeggen: ‘'k ga 'n keer 'n muilpeer opsteken (ook met blazing), moe'-je geen hebben?’... 't zelfde dus maar anders gezeid.

Beleefde groeten.

Volkskunde

Op de as. ‘Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen’ te Leuven den 14-15 in grasmaand.

MEN vraagt ons de Westvlaamsche liefhebbers uit te noodigen naar de afdeelinge van Volkskunde op zaterdag, 14ⁿ.

Dit willen we niet weigeren. Maar we zouden ook willen aan die liefhebbers, er meer wetenschappelijke volkskunde kunnen beloven, dan wij er zelve vermochten te genieten op enkele vorige Zitdagen, laatst onderander te Aalst.

De goê wil is er. Maar de ware volkskundigen zijn er te fraai. Ze worden er overrompeld, en ze laten hen gedoen, door de macht van de ‘meedoeners’. Overal waar dat er geroer is, daar zijn altijd gangmakers eenerzijds, en anderzijds de hoop die den zwaai geeft; maar de zwaai kan te groot worden, zoodat hij de gangmakers hindert. En hier is het zoo. Er bestaat heden in 't land een hoop menschen, ‘liefhebbers’, die voor 't oogenblik nognietzeer-wel 'n weten of zij eigenlijk meedoen aan Gewesttalenleer of aan Oordnaamkunde of aan Volkskunde. En die hoop lijkt een bare die wiegt en die weegt van het eene op het andere. En daar waar, b.v. te Aalst, alleenlijk van Volkskunde sprake moest zijn, daar spoelde die baar ookal

[p. 96]

binnen. In een guw en een gauw het liep over; iedereen praatte mee. En het kwam hierop uit, ‘dat Volkskunde moest slachten van Gewesttalenleer en van Oordnaamkunde, en handelen als meer in die vakken. Namelijk alzoo en alzoo, zoo wierd er gezeid, deden ze voor de Gewesttalen hier, en in Holland, en elders; en voor de Oordnamen ook... enz.’. En toen dan die heeren-raadgevers twee dikke stonden-aaneen geraad en gezaagd en gezitdagd hadden, dan had men maar-van-één ding niet eigenlijk gesproken - in de afdeelinge van Volkskunde - en het was van de Volkskunde.

We 'n zeggen dit niet om die Zitdagen af te breken. Neen, we betreuren de vorige keeren-geweest toen er nog geen ‘meedoeners’ en geen zwaaimakers waren, toen de gangmakers gezapig ondereen met z'n tiental de zaken diepdenkend mochten zitten bespreken. De hier-bedoelde ‘meedoenders’-kwale (we heeten dat in Westvlaanderen een beetje ‘de Brabantsche plage’; ze zijn daar teer, aan zulke snofmatige samen werkingen), die kwale zeg ik, 'n drukt immers niet alleen op de Zitdagen. Ze hangt in de lucht. Wie 'n is ze niet geware? 't Is 'n gewikkel alom nu, van die Gewesttalenleer en die Oordnaamkunde en van Volkskunde. Iedereen ‘doet er aan’ - bovendien ‘wetenschappelijk’. - Iedereen is er sterk in. Ge wordt er benauwd voor... ook wetenschappelijk.

Welaan dus: wie wil, mag er in gaan-vermeien; wie integendeel stille en ernstige ‘wetenschap’ zoekt, die zal hem eerst nog bedenken, en zal wenschen met ons dat eerst die meedoeners-menigte overwentele naar een nieuwer geleer. - Kan er daar niemand ergens een ander-iets uitvinden, een of ander wetenschap achtig gedoen om er dat volk allemaal dat enkel maar-meedoet uit snof, onschuldig aan bezig te houden? - Dan zullen we er weerom Volkskunde, en echte, kunnen plegen met nut en met moete.

L. De Wolf.