Biekorf. Jaargang 34

[p. 92]

Moorslede... of Brugge?

Onze geëerde vriend, M.J. Van den Weghe, schrijft in Biekorf, 1926, bl. 2 en volgende, over het broederschap van O.L. Vrouw van Lorette, te Moorslede gesticht ten jare 1625, en besluit: ‘Van dan af bezat Moorslede het eerste broederschap van O.L. Vrouw van Lorette in Vlaamsch-Vlaanderen’ ibid., bl. 3.

Het verwondert mij dat niemand in den lezerskring van Biekorf den vinger opsteekt. Verschelde in zijn werk: De Kathedrale van Sint Salvator (1863) bl. 218, zegt uitdrukkelijk dat het Brugsche broederschap ingesteld werd in 1609. Dat wordt bewezen door de kerkrekeningen. In de kapittelakten van S. Salvators (Reg. VI, f^o 100^r) vinden we 't volgende besluit dat ons over het ontstaan van die gilde nader inlicht.

22 febr. 1609

Ad instantiam et requisitionem Martini de Ramakere et Georgii Meese, deputatorum ex parte Confraternitatis SS. Apostolorum Petri et Pauli, domini de capitulo, in quantum ad eos spectat, consentiunt et concedunt, ut per eamdem confraternitatem etiam instituatur in eorum sacello confraternìtas Beate Marie de Laureto in Italia et quod festum ipsius celebrabitur in festo Annunciationis ejusdem Virginis.

Dat de nieuwe gilde bloeide leeren we o.m. uit de volgende stichtingen.

26 jan. 1615

‘Gheconsenteert aen die vande Ghilde ofte Confrerie van Onse Vrauwe van Loretta (sic) binnen deser Kercke dat zy upden eersten Zaterdach van elcke maend zullen moghen doen celebreren in

[p. 93]

hemlieden capelle een solemnele zynghende messe, ghelyck doende zyn die vande ghilde van den H. Sacramente; behoudens dat desen dienst zal gheschieden themliede coste’
Acta Cap. Reg. VI, f. 169^r.

3 apr. 1617

‘Gheconsenteert an die vande Ghilde van Onze lieve Vrauwe van Lorette deser Kercke van St Salvators dat men in festo Annunciationis b. Marie Virginis eerst toekomende ende voorts alle jaere zal houden een processie solemneel ommedraghende het hoochw. heyl. Sacrament des Autaers binnen den cleenen ommeganck, ende dit naer de tweede Vesperen vande feeste, mitsg. ghevende an tcommuyn telcke feeste drie ponden par.’
Acta Cap. Reg. VI, f. 201^r.

Die processie op O.L.V. Boodschap geschiedt nog binnen de kerk, na het Lof, maar zonder het Hoogweerdige. Ze is thans van weinig bedied: de menschen worden immers te veel afgeleid van onze eeuwenoude vlaamsche devoties door allerhande nieuwigheden. God betere 't!

Maar in 1617, acht jaar vóór dat het broederschap te Moorslede gesticht werd, hadden de Brugsche Gildebroeders van Lorette reeds hun maandelijksche mis en hun jaarlijksche processie.

Was de Brugsche gilde van Lorette de eerste van dien aard in Vlaamsch Vlaanderen? Dat durf ik niet te beweren. Te Sint-Omaers vinden we reeds een Lorette-gilde in de jaren 1400, wat bewijst dat de devotie toen reeds op weg was naar onze gewesten. Maar dit staat vast: Moorslede kan geen aanspraak maken op 't oudste broederschap van Lorette in Vlaamsch Vlaanderen. 't Is misschien jammer voor Moorslede, maar niet voor de geschiedenis der eeuwenoude Maria-devotie in Vlaanderen, die hiermede, wat den oorsprong eener bijzondere devotie betreft, eenige jaren hooger kan opklimmen dan opgegeven werd.

M. English.