Biekorf. Jaargang 28

De oude Sinte-Walburgakerk te Brugge en haar Cartularium

Losse aanteekeningen.

(Vervolg van bladz. 34)

Folio 67: In 1468 wordt de kerk al achter vergroot tot tegen de Ridderstraat. Er ontstond een geschil met de buren al den noordkant wegens het bebouwen van een deel open grond. Door burgemeester en schepenen werd beslist als volgt:

‘Eerst dat de voors. vander kerke van Sinte Woubuerghen metten wercke ende pylaren die zy hebben ghedaen maken voort zullen mueghen gaen ende vulmaken alzo twerc dat begheerende es, omme de vermeersynghe vander zelver kerke, inder manieren naervolghende. Te wetene dat men langhen zal de westghevele daer den thor vander voors. kerke nu up staet noordwaerts achte ende

[p. 91]

veertich of viere ende veertich voeten oftot zulke mate als dat eenen ganc bliven zal tusschen de poorte staende inden muer thenden der plaetse vanden huuse vanden voors. lommelins [den klager] ende den noordzydmuer vander voors. kerke vier voeten wydt zynde daer den zelven ganc naust wesen zal, jn welken ganc de voors. lommelins duer haerlieder voors. poorte zullen moghen commen tallen tyden alst hemlieden ghelieven zal, ende voort huerlieder uutganc achterwaerts nemen toot zulker strate als de voors. kerke hueren uutganc nemen zal’.

Verder wordt ook de schikking van het kerkhof, dat west vóór de kerk lag, behoorlijk geregeld.

In haar geheel beschouwd, geeft deze charter ons de beschrijving van de ligging van Sinte-Walburgakerk en hare aankleven zooals wij ze, nog onveranderd, kunnen zien op de stadskaart van Marcus Gheeraerdts, van den jare 1562.

In 1484 lezen wij nog: ‘Eene charter van ghiften van eenen grooten steenin achterhuse ende plaetse van lande ligghende ande noordzyde vander kerke daer als nu tnieuwe werc beghonnen es, twelke gregoris heyns als kerkmeestere cochte ter voors. kerke behouf,...’ (folio 65).

‘meester Jan du gardyn prochyepape van sinte Woubuerghen’ wordt in 1486 vermeld, op folio 66.

In Cartularium n^r 75 leest men op folio 70, v^o:

Fondatie van Hendrik Vander Strate van eene dagelijksche lezende mis, ‘snuchtens, diemen heeten zal de eerste messe, de welcke altoos ghedaen zal worden by eenen cappelaen vanden voorseyden commune of ander priesters thabyt draghende’. Deze mis moest gelezen worden ‘ten outare van sinter niclaeus staende binder voorkerke’. Om de mis aan te kondigen zal de koster moeten ‘ter eeren van maria cloppene an teen boordt metter groote clocke vander voorseider kerke, gheheeten de ave maria clocke, neghen doppen, ende dat ghedaen

[p. 92]

zynde stappans luuden met cleenen clocxkine of scellekine vander zelver kerke eenen pater noster lanc gheduerende’. De winter-en zomertijden voor dit geluid werden geregeld ‘naerden slach vander huerclocke vander zelver kerke jof vander halle vander voorseyder stede’. Dit werd in charter gesteld den 13 Februari 1490.

- Ten jare 1510, toen ‘Jan bollaert pbre. ende prochiepape’ was, werd er aan ‘Joncfrauwe margariete breydels, meester Loupus wedewe de la garde’, die geldelijk bijgedragen had in de vergrooting der kerk, in en na 1468, toestemming geschonken om ‘ten eeuwighen daghe, telken Jhesus feeste, te doene barnen ende onstekene (sic) alle de waslicht ende kersen binnen der coir van sinte wouburghe staende up de Reese ende ten hoeghen outare, boven ende beneden, ende ooc de twee groetten kersen up de groette candelaers jude middel vanden voors. coerre’. (folio 69).

Er wordt in 1514, op folio 70, melding gemaakt van ‘heer Jan cotelle priester ende toecommende costre’, die stond om in Sinte-Walburgakerk aangesteld te worden.

De kosters, die te verantwoorden hadden over de bewaring en het goed gebruik der ‘juweelen ende andren kerkelicke aornementen’, moesten als zoodanig eene borgsom storten.

Deze Jan Cotelle overleed op Sint-Michielsdag 1533. De vereffening geschiedde met zijne ‘oirs ende aeldynghers’, die van ‘de boorghe ontsleghen’ werden door de heeren kerkmeesters.

('t Vervolgt).

K.d.F.