Biekorf. Jaargang 27

Wordt dat een ziekte of wat wordt dat?

‘Aanhaling’ is beeldspraak.

‘Als beeldspraak doet schoon: immers wanneer men woorden aanhaalt die werkelijk meer treffende zijn dan deze welke men anders zelf zou gebruiken; echter op voorwaarde dat zulks geschiedt in mooiheid, met mate, en uit reden.

Vervelend luidt die beeldspraak daar waar een steller heur bezigt uit ijdel geblaas, of enkel uit opneemsel, of ookal uit snof.

Onverdragelijk wordt ze zoodra ze overweegt, en dat 't niet meer en stopt, àl hemel en aanhaling de eene achter de andere, goed kome 't uit, ja dikwijls bezijds en in 't rijp en in 't groen.

Welaan vervelend-alzoo en onverdragelijk-weg begint ze bij sommige Vlamingen - meest Brusselsche en Antwerpsche, ook andere alreeds - onzeggelijk veel te bestaan in 't gebruik van fransche gezegden, welke telkens

[p. 46]

dan schijnen alléén-maar te zijn de geschikste de beste de echtste de eenigste-mogelijk, om keurig en snedig pittig vernuftig, weerdig, de aanhoudende geestvonken dier glimpige Vlamingen in woord of in opstel weder te geven.

Overdaad is 't. Wangeurende uitsmijt van kwalijkverteerde en immers ondienende stiksels. Allegaar een teeken van bederf in den smaak, inwendige stoornis, waanzin, onkieschheid, onzelfschheid, verdwazing, hert- en zinnenverval. Meer en meer nog daarbij een gevaar voor ons lezende volk, van te worden evenals de vinders daarvan - die ‘spoelers’ zou 't zeggen - onhooge van scheute en ondiepe van grond.

Beulemansch is 't; de dood van de taal, en van de ziel van ons Vlaanderen.

Men oordeele aan de voorbeelden hier; 'k heb ze allemaal overgenomen van woorde te woorde, drie dagen achtereen, noesch en dweers, uit wat men geren noemt eenige onzer degelijkste bladen. Na deze enkele dagen, 'k was 't beu. En 'k en kan het niet helpen, maar achter die en nog andere walgsels waarover we nog eens later gaan spreken, 'k en heb dan die dag- en die weekbladen nooitmeer willen bekijken... 'k Las liever transch, heelegansch.

Hier zijn ze die voorbeelden: vlaamsche zinnen volop, met dan daarin zoogezegde franschachtige aanhalingen, recht of geradbraakt, dikwijls geradbraakt met moete, trouwens door een die niet schijnen en wil erop eigenlijk geaarzeld te hebben.

- Er hongen plakkaten te Boedapest met een koningskroon en tête.

- N'exagérons rien! Overdrijven we niet.

- De geallieerde missies... ze roeren à l'unisson in denzelfden pot.

- Heer D... ministre du roi.

- ... als ge ... lust gevoelt om une belle occasion de vous taire te missen...

[p. 47]

- bien tapé!

- ... in de oogen van de bourgeois...

- ... vulgair genoemd ezels...

- Ik zal betalen als hij mij zal betalen, les bons comptes font les bons amis.

- Zullen de katholieken zelf de casseurs d'ailes [van den godsdienst] zijn door opportuniteit en acrobatisme?

- We hebben reeds te veel intelligences faussées die zonder argumenten staan tegenover het sophistiek gezwets...

- Waarom? waarom?... comprenne qui pourra.

- Was er dan geen middel? Voyons.

- De koning heeft een mooie limousine met tripte suspensie.

- Het prestige van den boer is aan 't dalen.

- Het kan niet schooner: comment en un vil plomb [rechts alzoo] l'or pur s'est-il changé?

- 't Verzoek zal worden ingewilligd. Voilà.

- Eerst dan. Dan later. Dan te Paschen. Il reviendra à Pâques... ou à la Trinité.

- Men vergadert. Veel woorden worden den nek gekraakt. On cause.

- E. trad op als brillant second.

- Hij haalde pour le besoin de la cause de Monroëleer uit zijn onderlijfzakje [: sortit de la poche de son gilet la théorie de M.].

- Gelukkig dat le ridicule niet doodt [in 't fr. le ridicule tue]!

- En toch kan ik niet aannemen dat voor dat simpel gras la largeur de la langue, die daad een cas pendable is, en kan ik niet meeroepen met al de schreeuwers, genre D.: haro! sur le baudet!

- Quand le général [die gemeend had te mogen zijn gedacht opdwingen namens godsdienstige bespiegelingen] se fait vieux... il se fait... curé.

- Suffit, mon général, gij hebt gesproken.

- Ons blad doet gaarne met overschot van reverentie ‘halte et front à quatre... pa...(tte)s’.

[p. 48]

- Vlamingen! Garde à vous! en aux armes! meer dan ooit!

......

Waarlijk men mag het zeggen!

L. De Wolf