Weleens hoorden we afvragen, waarom Schrijver niet uitvoeriger uitleg en toeklaring gaf om over sommige oude en onverstaanbare uitdrukkingen.
Daarop vindt lezer antwoord op bl. 4. - ‘Uitvoerige opheldering en aanhalingen uit vroegere bronnen aanzien wij als een groot bijwerk en verhopen, bij eene omwerking, het ontbrekende te kunnen bijvoegen.’
Evenwel schijnt Schrijver reeds rekening gehouden te hebben van deze eenigzins gegronde opmerking en in zijn 2den bundel vinden wij de moeilijkste woorden door twee, drie, somtijds vier ‘synonimen’ of wisselwoorden, of door korten uitleg toegelicht.
Twee voorbeelden:
| Bl. 18. Roep en rake. |
't Is nu overal de roep en de rake dat Jan gaat trouwen: klap, vermondinge, straatmare. |
| Bl. 25. Zeule en zaad. |
Dat land is verkocht geweest voor twee honderd frank, zeule en zaad niet medegerekend: zonder mede te rekenen hetgeen men betalen moet aan den verkooper voor de bedrichting. - Zole: zware wielploeg, of hegge om het land te keeren. |
Die hun het nut van dergelijke verzameling afvroegen krijgen ter overweging een uittreksel uit een schrijven van Hoogleeraar Verdam, die benevens zijne gelukwenschen den zanter aanmoedigend ter zijde staat en zegt ‘dat hij verhoopt de gelegenheid te hebben om zijn plan te volvoeren: een zoo volledig mogelijk overzicht te geven van de vroegere en latere staande uitdrukkingen (of gepaarde woorden) in het Nederlandsch’ bl. 4 (4).
Hoe men erover oordeele, een dubbel gevoelen blijft toch bij na het aandachtig doorloopen der rijmende en stafrijmende paarwoorden: nm. eensdeels bewondering voor den schilderenden rijkdom, de plooibaarheid, de welluidendheid, de beeldende kracht onzer vlaamsche tale, die soms in een tweetal woorden een gansche zin omgrijpt en vast voor den geest stelt.
Anderdeels, de indruk dat de Eerw. Schrijver noch voor moeilijkheid noch voor werk teruggaat, want zijne verzamelingen zullen hem veel tijd en overmate van geduld gekost hebben! En nog.... ligt er koorn op den molen, want hij belooft ons een bundel klankverwisselende paarwoorden, b.v. zwirrelen en zwarrelen.-
Moge zijne taaie werkzaamheid onze jongere zoekers en zanters tot voorbeeld strekken en hij zijn werk tot goeden uitslag brengen, onze vlaamsche moedertale ter eere en hare minnaars ten bate!
J.B.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
