Biekorf. Jaargang 16

Mengelmaren

GUIDO GEZELLE'S DUIKALMANAK, 1906. is even verschenen en verkrijgbaar, tegen 1 frank, bij L.H. Smeding, bestuurder van den Nederlandschen Boekhandel, te Antwerpen.

[p. 357]

OP Zondag 24 September vergaarde te Aalst onder voorzitterschap van D^r J. Bauwens, het negende Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres. D^r G. Verriest heeft in de feestrede gehandeld over de humaniora-studien in verband met de medische en andere studien.

Die Vl.N. en G. Congressen zijn de beste bewijzen van de ernstige richting die de Vlaamsche beweging sedert enkele jaren heeft ingeslagen: daar vergaderen honderden Vlamingen die hunne studiën in 't Fransch gedaan hebben, maar gedreven door hun lust naar eigen Vlaamsch leven de wetenschap willen beoefenen in het Nederlandsch.

(Stemme onzer Eeuw).

‘Stemmen onzer Eeuw’

Zondag 8^en Sept. 1905.

‘Ja, zoo is 't mij gegaan: - Hugo Verriest zou spreken - waarover? over wien? over de vreugd, den roem van Vlaanderen. Over twee van Vlaanderen's rijkst begaafde zonen; maar toch, dit was niet de eerste reden waarom ik tot hem ging - neen, ik ben gegaan om Hugo Verriest, om dien genialen Vlaming zelf, om zijn woord, zijn gebaar, zijn vernuft en dat ombestemd iets dat ik niet te zeggen vermag, maar dat geheel ligt opgesloten in het woord: Pastor Verriest.

Hugo Verriest is weer naar Holland gekomen, is hier te Amsterdam opgetreden in het Concert-gebouw.

Lang reeds heeft Noord-Nederland de Vlaamsche letterkunde leeren kennen, leeren bewonderen; vele Vlamingen hebben zich moeite gegeven om den band die Zuid en Noord bindt nauwer toe te halen, maar de man die daadwerkelijk met zijn persoonlijkheid het Zuiden in de laatste jaren het dichtst bij het Noorden bracht, en de onderlinge symphatie heeft gesterkt, die man is Hugo Verriest. Daarom is hij ook voor ons de verpersoonlijking van het Vlaamsch geworden en daarom is hij hier gehuldigd, toegejuicht door alle gezindten, door elke richting. Hij, de eenvoudige Vlaming, is ons Noord-Nederlanders lief geworden, daarom hebben wij zijn komst naar Holland met blijdschap begroet, en zijn we opgegaan om hem nogmaals te genieten, nu niet als den Gezelle-openbaarder, maar thans als den Rodenbach inleider, als den geesdriftigen leermeester van een te vroeg gestorven talentvol leerling.

.........................

Het was ontroerend den ouden pastor te hooren betoogen, en nog eens betoogen de grootheid, het vernuft, het talent van den jongen Rodenbach - hem te hooren vertellen al die intimiteiten, welke den jonkman zoo schoon teekenen. Het viel hem zwaar te moeten erkennen dat de dichterlijkheid van zijn leerling te los en te veelvoudig en te ver sprietelde, maar hij effaceerde dit om het volle licht te werpen op de groote hoedanigheden van Rodenbach, hem zóó dierbaar, dat de herinnering aan dezen zijn levensavond verlicht alseen groote blijheid.

.........................

Dat Verriest nog dikwerf tot ons moge werderkeeren!’

B.

[p. 358]

keus van Nederlandsche leesstukken
oud en nieuw
tot bevordering van stijl en letterkundige studie.

Bijeengebracht door Joris Delaere, leeraar aan de normaalschool te Thorhout. Eerste deel - Verhalen-Beschrijvingen. - Jules De Meester, drukker-uitgever, St Alphonsusstraat 7 et 9, Rousselare en Nijverheidstraat 27, Brussel. 350 bladzijden, tegen 2 fr.

Bij een eerste vluchtig overzien van deze bloemlezing bemerkt men aanstonds dat zij met veel zorg en fijnen smaak bijeengebracht wierd, en grootelijks ter eere strekt van haren kieskeurigen verzamelaar.

Maakwerk en prulledingen zijn er uit geweerd en al wat men er tegenkomt mag met vlijt aangeleerd en ter navolging aan de jonge leerknapen aangeboden worden.

De verzamelaar heeft beurtelings, of daaromtrent, een dichtstuk en een prozawerk laten drukken en heelt alzoo reeds voor het uitwendige, eene verscheidenheid aan zijn boek gegeven die aanstaat en de goedkeuring der leerlingen zal winnen.

Is het formaat misschien wat groot voor een schoolboek, de druk is wel verzorgd en uiterst klaar en duidelijk, wat niet van belang ontbloot is, voor een werk dat gestadig gelezen en hergelezen en ja ten deele van buiten moet geleerd worden.

De opstellen die hier bijeengebracht worden, hebben in het algemeen het groot voordeel geheel in het bereik der leerlingen te vallen, men vindt er niet die hoogdravende beschouwingen, die vreemde en gansch onbekende onderwerpen die de ontwikkeling van de middelmaat der leerlingen te boven gaan. Meest alles wat aangehaald en beschreven wordt, hebben de leerlingen met wat opmerkzaamheid begaafd, kunnen zien met eigen oogen, voelen door eigen ondervinding, en voorstellen door eigen verbeelding, en dat zal hen ongetwijfeld zooveel te gemakkelijker tot navolging aansporen.

Wij vinden hier tot ons genoegen menige stukken die wij van onze kinderjaren af, in de handboeken voor leerlingen tegenkwamen en die door tijd en ondervinding als goed werk en ware kunst gekeurd werden.

Maar Oud en Nieuw gaan hand in hand. De knapen uit onze leergestichten smachten om de lettervruchten van onze jongeren te smaken en te genieten. Zulk werk komt beter overeen met hun denken en voelen, met hunne geschiktheid van hert en geest, met de huidige opvatting van onderwijs en letterkunde.

Is het immers niet wenschelijk dat onze schrijvers van morgen gewapend worden met getuig van de laatste snee? En moeten ze eeuwigen ervig met het ondragelijk wapenkleed van eenen Goliath uitgerust worden, als ze met hunne vlaamsche keien veel beter kunnen strijden en met meer zekerheid de overwinning behalen?

Dat heeft de verzamelaar begrepen en zoo vinden wij met genoegen onder de jongeren, (in de beurte waarin ze voorkomen), vermeld, Styn Streuvels, A. Cuppens, René Declercq, D. Van Haute, Constant Eeckels, Maurits Sabbe, Prosper Van Langendonck, Am. Dierick, L. Dosfel, O.K. Delaey en Caesar Gezelle.

[p. 359]

Uittreksels uit: Rond den Heerd, Biekorf, Het Belfort, De Vlaamsche school, de Groene Linde, bewijzen dat er geene moeite gespaard wierd om de bloemlezing zoo volledig mogelijk te maken.

Al hebben wij hier nog enkel het eerste deel van het werk, dat bijzonder geschikt is voor de drie lagere latijnsche klassen, toch kunnen wij verzekeren dat de leeraars het uiterst welkom zullen heeten en dat ze gelukkig zullen zijn dezen nieuwen handboek aan hunne leerlingen aan te bevelen.

Intusschentijd zullen de hoogere leeraars met verlangen uitzien naar het tweede deel, dat in den loop van dit schooljaar nog zal verschijnen, en dat onder andere moet bevatten:

1. Lyrische stukken.

2. Verhandelingen, redevoeringen, lijkreden, volledige opstellen en opgaven ter navolging.

3. Korte schets der Nederlandsche letterkunde.

4. Leven en werken der aangehaalde schrijvers. Daarbij nog eene schoone leesstof.

Men ziet het dus, de uitvoering van het eerste deel is wel gelukt, en de aanleg van het tweede is opperbest; dies verhopen we dat wij later een breedvoeriger en diepgrondiger verslag over het geheele werk zullen kunnen geven.

Middelerwijl wenschen wij den noesten werker, den kundigen verzamelaar uit der herten geluk en wij verwachten dat Oud en Nieuw menigen schrijver zal verwekken tot eer en roem van onze dierbare Vlaamsche moedertaal.

C.D.L.

Uit Nieuwpoort, den 22^sten in Zaaimaand 1905.

DEN 15^en October is te Pei-Ha-Kou (Midden-Mongolie) overleden, Eerweerde Vader Paul De Brabandere, zendeling der Congregatie van het Onbevlekt Hert van Maria te Scheut.

Hij werd geboren te Bavichove, den 11_en Maart 1878, uit eene doorchristelijke familie, die Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid Bisschop De Brabandere, zaliger gedachtenis, onder hare leden telde. Hij begon en voltrok zijne studiën te Meenen. Wel blaakte in zijn herte de begeerte van zijn leven te gaan offeren voor het welzijn der Heidenen; doch om zijne moeder, door zijn afscheid niet te bedroeven, ging hij naar Rousselare de Wijsbegeerte studeeren en trad vervolgens in het Seminarie te Brugge, waar hij drie jaar verbleef en de H. Wijding van Onderdiaken ontving. In September 1901 ging hij in het proefklooster van Scheut en werd er opvolgentlijk Diaken en, den 20 December 1902, Priester gewijd. In April 1903 trok hij op naar China, waar na korten tijd eene onverbiddelijke ziekte zijne kloeke gezondheid kwam ondermijnen en hem langzamerhand naar het graf slepen.

HIJ RUSTE IN VREDE.

J.B.

[p. 360]

DONDERDAG laatst, 26ⁿ dezer maand, is te Montreal, Canada, godvruchtig in den Heer ontslapen, de Eerw. Pater Edw. Strubbe, redemptorist. Geboren te Brugge in het jaar 1848, deed hij zijne studiën alhier in het St-Lodewijk's kollegie. Hij wierd priester en korts daarna bewaker in het kollegie van Thielt, waar hij verbleef van 1874 tot 1883. Hij was een man van taaie werkzaamheid en onvermoeibaren iever, een priester voor wien nooit iets te lastig viel noch te zwaar om ondernemen; indien hij een ware durver mocht geheeten worden, om iets aan te gaan, hij was een aanhouder en volherder, om het tot uitvoer te brengen. Ook heeft hij te Thielt uitermate veel goed gesticht, en aan meer dan een jonge student de middelen verschaft om zijne studiën te voltrekken.

In 1883 wierd hij Redemptorist, en, op zijn aandringend en herhaald verzoek, zonden zijne oversten hem naar Canada, in het klooster van Montreal. Hij is er geweest, gelijk in Belgie, een stoute en onversaagde, maar tevens begaafde spreker en redenaar. Naderhand werd hij pastor van Ste-Annaparochie te Montreal, bediening die sedert lange jaren aan de Redemptoristen is toevertrouwd. Wat hij daar al deed en ondernam, wat hij stichtte en steunde is onzeggelijk en den Heere alleene bekend. Hij had er onder andere een jongelingskring ingericht, die onder de bloeiendste van geheel Canada mag gerekend worden. Andere, menigvuldige inrichtingen kwamen tot stand, door toedoen van pater Strubbe; al de parochiale werken, genootschappen of maatschappijen bloeiden er, en zijn nu nog in vollen bloei, door zijne ondernemende, maar ook doorhoudende en taaie werkzaamheid en iever.

Hij was een uitmuntende zendeling, altijd en overal zijn zelven vergetende, maar zwoegende en slavende voor de zaligheid der zielen. Hij was, bovenal nog, een groot en edelmoedig herte.

Verleden jaar kwam hij, voor eenigen tijd, naar zijn vaderland terug, zoogezeid om wat uit te rusten van den zwaren en lastigen arbeid, en om zijne gezondheid te herstellen, die van alsdan reeds geknakt was. Zijn iever was te groot, om rustig te blijven: hij predikte, binst de weinige maanden die hij in België overbracht, menigvuldige retraiten, triduums, octaven en zelfs groote, zware missiën. Dat alles, ongetwijfeld, moet grootelijks zijne kwaal hebben verergerd en zijne dood verhaast.

In Mei 1904, trok hij naar Canada terug om er met nieuwen moed te werken, en zijne laatste krachten te besteden of liever uit te putten voor de zielen hem toevertrouwd.

Het klaarste bewijs van zijne verdienstelijkheid en van zijn christen iever is, dat de aartsbisschop van Montreal, Mgr. Bruchesi, hem altijd eene bijzondere achting en genegenheid heeft toegedregen en hem zelve de laatste HH. Sacrementen heeft willen toedienen en hem van dan af tot zijne laatste stonden heelt bijgestaan.

De grootste gazetten van Canada en Montreal hebben menigmaal met bewondering zijne grootsche werken en prachtige inrichtingen besproken, en hem - alreeds binst zijne laatste ziekte - den grootsten lof toegezwaaid. Hij is geweest een Bruggeling die eere doet aan zijne geboortestad. Zijne geheugenis zal in zegen blijven bij allen die hem gekend hebben.

(Gazette van Brugge, 30-10-05)