Biekorf. Jaargang 11

Kersdagzeisel

't IS buiten, de wind schuifelt en is bijtend, de sneeuw, binst den dag gevallen, ligt dikke en hard vervrozen: 't is donker geworden en nacht; alle lichten zijn uit, deuren en vensters zijn dichte toe en de menschen liggen warme in bedde ter zoete ruste. Daar is nochtans één huis, een groot hoog huis, daar nog licht brandt boven op eene kamer. 't Is 't huis van eenen rijken heer, eenen weduwaar: Hij woont daar met zijne eenige dochter Maria en eene oude getrouwe meid Siskatje. Zijne dochter, het levende afbeeldsel van zijne betreurde vrouwe Adelina, is ziek en kwijnt weg van eene slepende ziekte. Zij ligt te bedde, en vader zit troosteloos te waken aan hare sponde. Hij en leeft maar meer voor zijn kind, en hij ziet het verwelkeren en verkwijnen, en hij kwijnt en zucht mêe zonder troost, omdat hij, ongelukkiglijk, geen geloove meer en heeft. Sedert jaren heeft hij den weg naar de kerke vergeten; hij heeft er geweest, 't is waar, bij de begravinge zijner deugdzame vrouwe; hij heeft er geweend zelve; maar gebeden?... Dat niet, dat en kon hij niet.

Maria weet dat al, en dat is de groote worm die knaagt aan den wortel dier blanke leliebloem, dat was de oorzake harer ziekte, en vader en wiste noch en giste het.

[p. 5]

Daar ligt zij, uitgestrekt op een zacht bedde; heur lang zwart haar ligt in slutsche krullen op haar hoofdkussen; haar gelaat en handjes zijn uitgemergeld en witter als de witte zuivere lakens die ze dekken.

Hare twee zwarte oogen, die blinken van flauwte, kijken gestadig op de hooge versierde zolderinge, en, van tijd tot tijd, na eene diepe ademhalinge, komt er een zucht van tusschen hare bleeke fijne lippen.

't Is stille en droevig op die kamer en de nacht trekt traagzaam en treurig voorbij. Al met eens legt Maria, het zieke kind, haar kleen mager en klef handje op vaders hand, draait traagzaam haar hoofd te hemwaard, en zegt stille:

‘Vader, ik ben benauwd, hoort gij dien wind niet huilen; hoort gij de drijfsneeuw tegen de ruiten?’

‘Maria, mijn engel, slaapt maar gerust, ik ben bij u en wake. Morgen zal de zonne wel schijnen en 't zal wederom schoon weder zijn.’

‘Ik en kan niet slapen, vader, ik lijde te veel.’ En zij begost pijnlijk te knuffen, en te hoesten, dat het zweet uit haar voorhoofd borst.

Vaders boezem en kele lagen verkropt, en een traan blonk in zijne oogen. Hij zag zijne Maria toch zoo geerne. Met zijn witten zakneusdoek droogde hij zachtjes het bezweete gelaat af, als de vlage over was, en zonk weg in bittere pijnlijke gedachten. ‘Och, mijne Maria, mijn leven,’ dacht hij, ‘ik zie het wel; gij gaat mij ook verlaten; uwe moeder was ook alzoo; altijd knuffen; nooit slapen, en dat zweet.... Ik heb nochtans den vermaardsten geneesheer ontboden, en hem de helft mijner fortuin beloofd als hij mijn kind kan genezen, maar helaas!... Ik zie wel dat zijne geneesmiddels op de ziekte niets en vermogen: sedert eenige dagen ergert en verslecht het; de hoest is pijnlijker en lastiger; de adem korter en moeilijker... Hare moeder was dezelfste... En 't en leed dan al niet lange meer; de onverbiddelijke dood kwam ze van mijne zijde scheuren.’

[p. 6]

Hij was toch ongelukkig, de arme vader, des te meer dat hij nievers geen troost meer en vond. Geheel verslaafd aan 's werelds valsche vermaken, was hij onverschillig geworden; later, door 't lezen van slechte dagbladen, hadde hij begonnen te twijfelen aan de leeringe van onzen Godsdienst; hij hadde er zelf mede gespot en eindelijk door hatelijke politieke medegesleept, was de laatste sperke van den godsdienst zijner kinderjaren uitgedoofd, versmacht, en hij was goddeloos geworden. Hij had zijne vrouwe zien sterven na eene langdurige ziekte, vol geloof; als eene heilige, had hij hare geruste, zachte dood bewonderd en daarna bitter en lange betreurd: maar 't was daar al mede, hij was goddeloos gebleven. En nu komt God door de ziekte zijner dochter nog eens op zijne deure kloppen. Zal hij nu open doen, zijn opperste gezag herkennen en aanbidden?

_**_*

De nacht ging traagzaam zijnen gang voort en alles bleef stille en treurig in de kamer, en buiten huilde en tierde de snijdende wind; maar de sneeuw hield op, en de mane brak door de wolken en buiten was 't helder gelijk bij dage.

't Gerochte middernacht en al met eens gaan alle drie de klokken in den toren der kerke aan 't luiden in volle en blijde akkoord. Wat is dat nu? Waarom dat blijde triomfgeluid? O 't is Kerstnacht, Kerstdag! blijde Kerstdag, zingen de klokken. Christenen, staat op! en komt ter kerke. Het kindje Jesus is geboren. Staat op en komt ter kerke al ras, en gelijk de herderkens van Bethleem, valt op uw knie'n voor de kribbe neêr in heilige aanbiddinge. Ziet hoe schoon! hoe hemelsch lief! tusschen al die keersen!... Zoo zingen de klokken en helder en verre klinken hunne stemmen over de dikbesneeuwde huizen en velden.

Het christene volk heeft hun blijde geroep en gezang gehoord. Overal branden er lichten, de deuren slaan open en toe, en honderden zwarte schaduwen, menschen in

[p. 7]

mantels of dikke kleêren gehuld, trekken rap en zonder spreken door de stille straten naar de kerke. 't Is de middernachtmisse.

Maria's oogen, naar vader gekeerd, bezagen hem met eene grenzelooze teederheid, en zachtjes haar lang dun beenderachtig vinger ken omhooge stekende, zei zij:

‘Vader, hoort gij de klokken?’

‘Ja, lief kind, die klokken, zij beletten u te slapen, wat moeten die klokken nu luiden!’

‘O vader, 't en is dat niet, o die klokken en doen mij noch leed noch kwaad, integendeel;’ en 't kind legde zijn handje op zijne borst als om den hoest tegen te houden, en 't sprak voort.

‘Over jaar op dezen nacht, 'k en was toen nog niet ziek; de wind en was zoo geweldig niet, en moeder, oh moeder leefde nog.... wat schoone nacht! 'k heb het nog zoo wel onthouden.’

Zij scheen moede en tenden, ze sloot hare oogen toe, en bleef alzoo eenen tijd stille zwijgen; dan begon zij wederom te spreken.

‘Moeder hadde 't mij beloofd, 'k mochte medegaan naar de middernachtmisse, en Siskatje kwam mij wekken; zij kleedde mij warm en doffelde mij goed. Oh wat was ik blijde en welgezind. 't Sneeuwde ook, en Siskatje droeg mij tot aan de kerkdeure. Oh vader, daar brandden wel duizende lichten, 't blonk en 't schitterde al in de kerke of ware het goud geweest en diamant, en Jezuken lag daar zoo schoone tusschen al die lichten in zijn kribbeke, met zijne armtjes open, en 't scheen te lachen, en daar stonden schoone bloemen rond. O vader! en de klokken luidden gelijk nu: en de kerke was vol menschen en ik en moeder wij stonden van vooren, dichte, dichte bij de kribbe. Mijne oogen en kosten van dat hemelsch kindje niet; ik zag het toch zoo geerne. Oh! ik zou het zoo geerne nog eens willen zien!’

‘Maar dat en kan niet zijn, mijn lief Marietje; de wind is zoo koud, en het ligt zoo vele sneeuw.’

[p. 8]

‘Overjaar was 't ook gesneeuwd vader, en nu is 't stille weder en schoone heldere mane.’

‘Ja, maar gij en waart toen niet ziek, mijn liefje.’

‘Och, 't is waar vader,’ zei zij, en zij gaf eenen diepen piependen zucht.

De klokken hadden opgehouden van luiden, en men hoorde nog hier en daar eene deure slaan en de sneeuw kraken onder de voeten van dezen, die nog altijd naar de kerke trokken.

‘Vader,’ hernam het zieke kind, ‘ik zou zoo geerne weten of dat zelfste schoon kindje van dees jaar nog in dat kribbeken ligt; 't was toch zoo een liefelijk kindje.’

‘Zeker, Mariatje, het is nog het zelfste.’

‘Hoe weet gij dat, vader?’

‘Maar waarom zou men het veranderen, wijl het zulk een schoon was.’

‘Hebt gij het gezien, vader?’

‘Ja, kind, maar het is reeds lang geleden.’

‘Oh! vader,’ smeekte Mariatje met hare twee handjes te gader, ‘vader, mag ik u iets vragen?’

‘Oh ja, mijn hertedieveken, vraagt al dat gij wilt aan uwen vader, en hij zal het doen voor u.’

‘En wel, gaat eens naar de kerke, vader, en komt mij dan zeggen of dat schoon kindje daar nog eens ligt in zijn kribbeken op strooi, of er nog eens zoo vele brandende keersen en zoovele schoone bloemen staan? Oh, ik zou u zoo dankbaar zijn, vaderke!’

‘Maar, Mariatje, gij en denkt er niet aan: als ik wegga, wie zal er dan bij u zijn om u te bezorgen; niemand en kan dat gelijk uw vader.’

‘O vader, zegt dat Siskatje komt, zij zal mij ook wel oppassen,’ smeekte het kind.

‘En zult gij dan tevreden zijn, Maria? En zult gij dan min hoesten, mijn kind?’

‘O ja vader, ik zal zoo blijde zijn, moeder heeft mij gezeid dat het kindje Jesus maar op Kerstdag uit en stond, ga eens kijken vader?’

[p. 9]

‘En gij weet dat het vandage Kerstdag is?’

‘O ja, zeker weet ik het, wij hebben daar over eenige minuten de klokken gehoord.’

‘En wel, kind, om u te voldoen, zal ik gaan als 't klaar is.’

‘Maar vader...’ zuchtte het kindje en 't liet zijn hoofdje zinken om den traan aan vader te verduiken, die over zijne kake rolde.

‘Bedorven kind,’ sprak de vader en hij overlaadde ze met kussen, ‘gij wilt dus dat ik u seffens verlate, nu te midden van den nacht?’

‘'t En zal voor niet lange zijn, vader, en 't en is maar om naar de kerke te gaan in mijne plaatse,’ en zij weende heete traantjes.

Vader was overwonnen, hij stond op en belde. Siskatje die meende dat er iets haperde, kwam angstig de kamer binnen en vroeg:

‘Wat is er, Mijnheer, wat is er?

Blijft hier bij Mariatje, 'k en zal niet lange weg zijn.’

‘O vader, dank u, dank u,’ riep het zieke kind, ‘wat zijt gij toch goed voor mij!’

Siskatje zette haar neder aan het hoofdeinde van het bedde en Maria sloot zachtjes hare nog betraande oogskes toe. Eenige oogenblikken later ging de deure open en toe en Mijnheere was naar de kerke.

('t Vervolgt)

J. Leroy