Biekorf. Jaargang 6

Een Vondel

BESTE lezers van Biekorf, 'k ben blijde en 'k wil u kond doen waarom ik blijde ben.

't Is van zelfs omdat ik een beetje zeem mag inzenden.

Ik heb eene zeldzame vondste gedaan; ik heb een koninkrijk ontdekt, hetwelk gij te vergeefs in uwe landteekeningen of in uwe geschiedenisboeken zoudet zoeken.

Ik heb een koninkrijk ontdekt en toen nog wel in ons oud Vlanderen, dat ons door Vrankrijk ontfutseld wierd.

_**_*

Maar 'k en mag het een met het ander niet vergeten, zooals de menschen zeggen die langdradig zijn in hun spreken, luistert wel; ik kome in mijne redens.

Ge hebt verleden jaar in Biekorf gelezen van Anselmus Adornes, die in bedevaart naar Jerusalem toog en wiens gevarenissen door de Doppere in zoeten Brugschen tongval zoo keurig en zoo gemoedelijk beschreven wierden.

Welnu Joris Lambrecht Adornes behoorde in de jaren 1600 tot dat zelfste adellijk geslacht.

Hij trad den eersten keer in den echt met Isabelle

[p. 44]

de Beer, dochter van Judocus, heere van Lendelede en van Maria van Hessele.

Die edele vrouwe van Lendelede en leefde niet lange en de weledele heer Adornes hertrouwde in Koornmaand 1623 met Johanna de Haynin.

Die verloofde bracht een koninkrijk mede in heuren bruidkorf.

't Ging dus zooals in de volkszegmaren die onze medewerker E.H.J. Leroy zoo geestig vertelt: hij had het geluk met eene koninginne te trouwen.

Zij was koninginne van Timallum.

_**_*

'k Moet u nog iets vertellen, eer ik u nader bescheed kan doen over dat koninkrijk.

Baron Jan Bethune heeft in de maatschappij l'Emulation van Brugge een voortreffelijk oudheidkundig werk uitgegeven.

Het tweede en laatste deel is dezer dagen verschenen. Het werk heet: Méraux des Families Brugeoises, en 't handelt over de loodene teekens die bij de adellijke maagschappen van Brugge in gebruik waren, als bewijsstukken van de giften, die zij in de diensten voor overledenen aan de arme lieden uitdeelden.

In eene lezensweerdige inleidinge onderzoekt de schrijver nauwkeurig al de oudheidkundige bijzonderheden die met deze teekens in verband staan; dan komt de afprente en de beschrijvinge van iederen loodpenning die bewaard bleef en gelegentheid geeft om de geschiedenisse der adellijke geslachten van Brugge A B C wijze op te sporen.

Op zulk een loodtje met de wapens van 't geslacht, die ik door gebrek aan wapenkundige kennissen niet en kan beschrijven, maar die sommige kundige lezers en liefhebbers van Biekorf wel zouden kunnen uiteendoen, staat er te lezen, in 't fransch:

D Jeanne de Haynin dame de Fache royaume des Estimaux douagiere de mess' George Lambert Adourne chlr S^r de marquillies marque Niewenhove Nieuvliet peenhove ez.

[p. 45]

Royaume des Estimaux, dat is 't koninkrijk van Timallum.

_**_*

Ge zult zeggen: wij en hebben nog nooit van dat koninkrijk hooren spreken... Waar lag dat zonderling koninkrijk?

'k Moet u eerst zijnen name uitleggen: men houdt nu vele van den uitleg der namen.

Timallum bestaat uit Ti en mallum.

De weledele en zeer geleerde heer Bethune drukt dat hij de bediedenis van dat voorvoegsel niet en kent.

Het voorvoegsel ti, ty, thy is de verkorte gedaante van petit, het gekend fransch bijvoeglijk naamwoord, waarvan de oorsprong niet gekend en is.

Ti is genoeg gekend: wij hebben 't van kindsgebeente af achter de hennen geropen.

'k Zag eens eene fransche vrouwe koorn strooien voor heure hennen; ze riep gedurig: petits! petits! en gaf mij aldus het bewijs dat het voorvoegsel ti kleen tebedieden heeft.

De gekende geslachtnaam Tiberghien, Tyberghein bevat het ook; hij beteekent niets anders als kleen Berghem.

Mallum is oud.

't Is de name der volksvergaderingen ten tijde van onze voorouders de Franken, die ons ook door Vrankrijk ontfutseld wierden.

In zulk eene vergaderinge of placitum wierden de rechtsgedingen afgewezen en al de bestierlijke zaken van de gouwe besproken.

't Was daar ook openbare koopdag en de verhandelingen van goederen die nu ten allen kante, met vele kosten, van ambtswege moeten ingeschreven worden, en hadden alsdan geene andere waarborge dan hunne ruchtbaarheid.

Nu gaan wij naar ons koninkrijk.

De name van Timallum is gebleven aan de vrije leenen der casselrij van Rijssel.

Die leenen hadden geene rechtdraadsche leenheeren, maar zij hingen aleventwel af van de zaal van Rijssel en

[p. 46]

waren onderworpen aan 't gezag van den grave van Vlanderen, die aldaar vervangen wierd door den casteelheer, den opvolger der oude missi dominici.

Deze was bijgestaan in zijn ambt door schepens, scabini de Timallo, die hun gezag uitoefenden over al de leenen van de zale van Rijssel.

Een van die schepens had een voetje vooren bij zijne gelijken en verving den casteelheere en later den baljuw als hij afwezig was.

Die voorrang, toegekend aan den schepen van het leen van Faches, kreeg den naam van koningdom, en zoo wierd dit leen het koninkrijk van Timallum.

_**_*

Ge weet nu hoe men konink wordt.

'k Ben zeker dat er onder de geleerde lezers van Biekorf, velen zijn die meer ontdekken dan een koninkrijk van Timallum!.......

Dat zij doen zooals ik.

Dat zij moedig de pen opnemen en de vruchten hunner navorschingen tot stichting en verlichting onzer eer- en leerzame lezers mededeelen.

H. Devolder