Biekorf. Jaargang 4

Mingelmaren

ONLANGS verscheen bij A. Siffer, te Gent, de vijfde en voorlaatste uitzende der vertalinge van Cornelius Nepos, door E.H.A. Verdoodt in deugdelijk dietsch bewrocht. De tale, over 't algemeen, is bondig, vloeiend en duidelijk, buiten in eenige volzinnen, in dewelke de al te woordelijke vertalinge uit het Latijn den vlaamschen zin wat verduistert. Hetgene dient aangemerkt te worden en de weerde van 't werk vermeerdert, 't is dat de schrijver in 't vertalen de latijnsche lezinge zoovele mogelijk getrouw gebleven is, en vooral dat hij den vollen dracht der latijnsche woorden in 't dietsch weet weder te geven. Eenige woorden eventwel, die men 't zij in de aanmerkingen, 't zij in den loop der vertalinge tegenkomt, en van gedaantenwege heel en gansch fransch of latijn zijn, zouden ons dunkens, zeer voordeelig door echt dietsche kunnen vervangen worden, zonder dat de schrijver daarom voor ‘taalparticularist’ zoo zij het noemen, moet doorgaan en weêrzien geraken.

In 't voorbijgaan hebben wij twee, drie van die woorden aangeteekend, zooals Anekdoot, dat men door zeise, zeisel kan vervangen. ook mag het woord Privatus in stede van door uit den Privaatstand, Zoo door uit den burgerstand of door enkele, eenvoudige burger met recht verdietscht worden. Desgelijks mochte stadhouder en landverzakers, landhaters wel de woorden luitenant en anti-patriotten vervangen, even gelijk gezindheid, andersgezinden, al en ware 't maar ter afwisselinge, partij en tegenpartij kunnen goed doen.

Verders, wilde de schrijver de namen Censor, Praetor enz., die den Vlaming niets en zeggen, door inlandsche, verstaanbare en verstane woorden vertalen, hij en heeft maar de oude vertaalders, zooals Hooft en anderen te rade te gaan, alsook de Latijn-Dietsche woordenboeken, onder de welke deze van S. Pitiscus, in 't jaar 1771 te Rotterdam gedrukt, geheel wel bekend staat. Daar immers zal hij de woorden Tuchtmeester (men zeide beter Tuchtwaarder), Veldheer en Hoofdschout duidelijk te boeke vinden.

[p. 320]

Die eenige opmerkingen daargelaten, zoo en hebben wij maar met lof over het werk te spreken. Het zal den leeraars wezentlijk van dienste zijn, nu vooral dat het onderwijs in onze Leergestichten allengerhand aan 't vervlaamschen is.

Het werk is te verkrijgen bij den uitgever, tegen 0 fr. 50 voor elke uitzende.

IN de tegenwoordige afleveringe van Biekorf, alsmede in de drij voorgaande, komt er eene bijdrage vooren van den Heer Van de Kerckhove, handelende oyer de oude Hansestad Wisbij in de Oostzee, en van haar oude Zeerecht.

De lezers van Biekorf, die zouden begeren nadere bijzonderheden te vernemen over den koophandel der Vlamingen in de middeleeuwen, alsook over hunne talrijke en bloeiende volkszettingen in de Oosterlanden, zouden wel doen die inlichtingen te zoeken in ‘De Kanker onzer eeuw, de Gilde en de Vlaamsche beweginge’ door den zelfsten Heer Van de Kerckhove uitgegeven, te Brussel, bij den boekhandelaar Willem Larose, 1892.

De geleerde schrijver schetstde geschiedenis van Vlanderens grootheid, van in de eerste eeuwen van zijn bestaan: zijnen krijgsroem, zijnen voorspoed, zijnen rijkdom en kunsten.

Verders, sprekende van de gilde, vindt hij in die aloude germaansche instelling de oorzaak van Vlanderens welvaart in de verleden eeuwen, en gelooft er een gedeeltelijke middel in te ontdekken tot heropbeuringe van 't vaderland.

Langer steunt de Heer Van de Kerkhove op het verval van onzen volksstam en geeft er de oorzaken van op: De omwentelinge en de verbastering of ontaarding.

Is er nog redding te verhopen voor ons vaderland? Ja, wordt er geantwoord. Om er te komen, moet de gilde in eere hersteld worden, en de vlaamsche herwording door de vlaamsche beweginge zal het overige doen. Op 't einde wordt de geschiedenisse van die beweginge in 't korte opgegeven.

Mr. Van de Kerkhove en vergenoegt hem niet met koude daadzaken, de eene na de andere, op te noemen. Neen, zijn schrijven is keurig; een geschiedenissig oordeel diepgrondig en wel overdacht wordt bij de daadzaken gevoegd. De oorzaken zoekt hij op, en de gevolgtrekking doet hij redematig. Dat alles geeft aan zijn werk een eigenaardig voorkomen, verraadt diepe geleerdheid en ware vaderlandsliefde.

Het werk heeft bijzonderen bijval genoten in Vlanderen, zoodanig dat de schrijver er reeds eene tweede uitgave van bereid en aangekondigd heeft.