Biekorf. Jaargang 1

Brieven

M^c Minnville, Oregon, Vereenigde Staten van America, den 11sten in Kerstmaand 1889.

ACHTBARE en eerweerde Heeren, ik hebbe u een schrijven beloofd, wanneer ik de laatste maal bij ulieden was, en ik kome bij dezen mijne belofte vervollen.

't Is reeds drie maanden dat ik in dit groot Gemeenebest verblijvende ben, en ik zou meer als dezen korten brief noodig hebben om u uiteen te doen wat eene schoone streke dat het hier is.

America en is ulieden niet onbekend, dat wete ik; genoeg wordt erover geschreven en gedrukt, maar al dat gij er ooit van hooren zeggen of gelezen hebt, en is niet genoeg om u, zoo 't behoort, een beeld voor oogen te brengen van dat alderwonderlijkste van al de landen des werelds.

Als ik den eindpaal van mijne reize bereikt hadde, te weten de stad Portland, waar zijne Hoogweerdigheid de Aartsbisschop van Oregon zijnen zetel houdt, zoo hebbe ik omtrent de drie maanden tijds in de Aartsbisschoppelijke kerke dienst gedaan en meêgeholpen.

[p. 77]

Na dat werk hebben ze mij naar de kleene stad M^c Minnville gezonden, waar mijn dienst van grooter nut zou zijn; want 't is meer als een jaar leên dat ze daar geen vastverblijvenden herder meer gehad en hebben.

Father Delatte, een priester uit Vlanderen, uit het Gentsche namelijk, kwam daar alle maande eenen keer, van 25 mijlen hooger op in 't Noorden naartoe; maar, terwijl Father Delatte de katholijken van M^c Minnville bezorgde, zoo moest hij noodzakelijk zijne eigene kudde, tot Cornelius, onbezorgd laten.

Nu heeft elke kleene stad haren Priester: Cornelius Father Delatte, en M^c Minnville Father Baert, van Anseghem, uwen dienaar.

M^c Minnville was entwat van niet, over luttel jaren, maar ze hebben hier eenen ijzerweg gemaakt, die voorbij de stad en verder op voert; en, zoo gaat dat in America: in vijf jaar tijds is een kleen nestje van een dorpke eene tamelijk groote stad geworden.

Mijn volk weunt waar hier waar daar, binnen en omtrent de steê; zom 4, zom 6, zom 10 mijlen verre. Dat en past niet al te wel binst den winter, want op de hoogten naast den Pacific, of den stillen Oceaan, regent het lange en vele, en ge kunt wel denken dat de wegen toen ook niet te best en zijn.

Mijne Ierlandsche en Duitsche katholijken en verschieten in geene ure of twee, en 's Zondags komen ze, van 'k en wete niet hoe verre, kerkewaards gereên, en dat bij geheele wagensvollen.

Mijne wijdste afgelegene uitkerke is Sint Patricks: de Ierlanders hebben daar hunnen Heiligen Patroon eene capelle gebouwd, en hoe meer ik er naartoe ga, hoe liever dat ze 't hebben.

Ge 'n kunt niet peizen hoe veel Duitschers dat er hier zijn, en al treffelijk, neerstig volk!

Iets dat wonderlijk schijnt, het is dat er hier zoo weinig bierhuizen en brandewijnkroegen zijn; en die er plegen te gaan worden aanzien als slecht volk. Sedert dat ik hier ben, en hebbe ik nog geen eenen dronkaart tegengekomen.

Belgenland, het dunkt mij, is eigentlijk het land van de kroegen en van de biertappers: en neem'et niet kwalijk!

De katholijken en zijn hier maar schaarsch. Velen die katholijk geboren zijn gaan nu onze kerke voorbij en doen meê, schijnt het, met de averechtsgeloovigen; dat komt meestendeels deurdien dat ze lange zonder Priesters geweest hebben; dan ook, omdat er hier, stoffelijk gesproken, geen voordeel aan vast en is als iemand katholijk is, integendeel; maar de Priesters komen nu allengskens toe en de openbare wetten worden meer en meer zoo gemaakt, dat er vrijheid en gelijkheid begint te zijn voor alleman, katholijk of anderszins.

Iets dat ons geweldig veel nadeel doet, dat zijn de scholen. Het oppergezag van 't land heeft overal scholen gebouwd, leerpaleizen

[p. 78]

zou 'k haast moeten zeggen. In die scholen en wordt er niets geleerd dat den eenen of den anderen godsdienst betreft. Daarom en zenden er de katholijke ouders hunne kinders niet, en wij bouwen onze eigene scholen. Tot nu toe en krijgen wij hoegenaamd geen bijstand van het land, maar wij hopen 't zoo verre te brengen dat wij ook van staatswegen, onder zekere voorweerden, zullen geholpen geraken.

Ondertusschen houden wij lezingen en jaarmarten of fooren, zoo men zegt, ten voordeele van ons jong schoolwezen, en met dat de Americaanders daar veel smake in hebben, zoo geraakt er hier en daar nog een daalder of twee in onzen pot.

Ik zende u den Portland Catholic Sentinel; in dat Americaansch nieuwsblad zult gij te lezen vinden hoe ik, op den avond van den 20sten Nov., tot Portland, in the Masonic Hall, eene lezinge gehouden hebbe, in 't Engelsch, over the nations of Asia, their Religious and social condition. - Slavery, Sensualism, Degradation, the fruits of Buddhism, Brahminism, Mahomedanism.

Gij verstaat dat zeker wel, zonder vertalen?

The Sentinel geeft geheel mijne lezinge, zoo zij gaat en staat, met een woord of twee misdrukt daarbij, dat ik verbeterd hebbe; en hij zegt dat er meer als 100 daalders opgehaald geworden zijn.

Om te sluiten late ik u weten dat de Pastor van M^c Minnville tot nu toe schoolloos is, maar dat hij ten uitkomen eene schole zal bouwen, is 't dat de brave lieden, hier of in 't oud Vaderland, hem om Gods wille ter hulpe komen.

Wist gij, of wist een van uwe talrijke lezers, iemand die dat wilt ter herten nemen, en mij in mijne armoede vertroosten, ik zou hem voor eeuwig dankbaar zijn.

Ja, hoore ik u zeggen, slacht de soldaten: als ze schrijven, 't is dat ze in 't gasthuis liggen en geren een weinig geld zouden hebben, al ware 't maar 5 fr., waarmede ik ulieden groete!

Ik groete u ook dan, en blijve, achtbare en eerweerde Heeren,

yours respectfully,

J.H. Baert, Pr.