Biekorf. Jaargang 1

Sint Eewouds en nog Sint Eewouds capelle te Sint-Andries bij Brugge

IN 1610. ‘Betaelt Heer Inghelbrecht Mouton, priester en capelaen van den ambochte van de cleermaekers bynnen Brugge voor den dienst by hem gedaen alle Zondagen, metgaders de maendtmesse van de ghylde van Synte Eewout, hierin begrepen Jesusdagh, Alderzielendagh ende vercoren Maendag, verschenen Bavonys 1610.

In 1678. ‘Betaelt an Heer Jacobus Donze, als cappelaen van desen ambochte van cleermaekers de somme van vyf ponden grooten over een jaer van 't celebreeren van eene mis alle Sondagh in de cappelle van 't voors. ambocht, verschenen den 1^sten October 1679, per quittantie 5. 0. 0.

Men zal bemerken dat er dit jaer geen gewag gemaakt en wordt van de maandmesse voor de gilde van Sint Eewoud. Er wierd immers alleenlijk messe gedaan op den feestdag van den Heilige: ‘Betaelt over de messe op Sint Eeuwouts dagh 0. 1. 4.’

De Gilde der kleêrmakers had waarschijnlijk, voor het verrichten der goddelijke diensten van Sint Eewoudsgilde, de Jacobinessen van Engelendale opgevolgd. ‘Den clooster ten Jacopinessen ten Inghelendale bi Brucghe’. Hoe zouden anders die kloosterzusters met hunnen ontvanger nog in 1792 het gildegeld van vrouwe W^e van Marc Alaert door de gilde van de kleermakers doen uitkeeren hebben?

‘Betaelt an den ontfanghere van de Jacopinessen van

[p. 24]

Verachte, W^e van Maere Alaert voor de ghylde van Synt Eeuwout betaelt over het tweede jaer......’ Rekeninghe van 1592.

Gailliard schrijft nochtans dat de kleermakers die capelle, na de onlusten der geuzerije, en wellicht in 1602, van de Urbanisten verkregen hadden. Uit hetgeen hiervooren staat ziet men dat het voorzeide ambacht reeds in de jaren 1500 de bidplaatse te Sint-Baafs bezat, of beter het land waar zij gestaan hadde. Wat de Urbanisten aangaat, tot nu toe en hebben wij die kloosterzusters nergens in de rekeningen van Sint Eewouds gilde tegengekomen.

Ja maar, zoo de scheppers de lasten droegen van de goddelijke diensten die wegens Sint Eewouds gilde te doen waren, zoo was 't recht dat zij ook het inkomen ervan genoten.

De oude gilde bezat huizen en land rond haar heiligdom; maar dat goed was bezet met eene rente ten voordeele van Sint Jans hospitaal te Brugge. De rekeninge over 't jaar 1601 luidt aldus:

‘Item men ghelt die van St Janshuus in Brugge xxx schellingen sjaers ter cause van het landt ligghende te St Eeuwout buten de Smedepoorte deser stede.’ - En in 1592: Betaelt an den ontfanghere van Sint Janshuus om van hem de brieven te lichten van het lant, VIII. s.g.

't Elken jare vindt men in de rekeninge 't ontvaan van de pacht. Bij voorbeeld:

1599. Ontfaen van Pieter Stynaert over 't lant ligghende buuten de Smedepoorte.

1602. Ontfaen van Michiel, de stede carreman als gepacht hebbende het land van St Eeuwout buyten Brugge, groot wesende twee ghemeten min een roede, ten pryse van vyf en twintich schellingen grooten voor een termyn van zes jaeren gedurende. Ontfaen over teerste jaer dat verschynen sal in Maerte 1603.

1678. Ontfaen van Lieven de Ripere over een jaer cheyns van 't land van Sint Eeuwout, verschenen den 5 October 1678 de somme van 2. 10. 0.

1702. Lieven van Riemen gheldt jaerlicx twee ponden

[p. 25]

grooten over het cheyns van het landt van Sint Eeuwoudt, danof by voorgaende rekeninghe verandwoordt. Is verschenen het jaer 1701. Dus hier over het jaer 1701 11, 1. I. s.

1788-9. Als per voorgaende rekeninghe folio twaelfve recto competeert alhier eene cheynsrente van L. 2. 18. 4. grooten s' jaers, gaende uit den huyse ende herberghe de Lange Munte buyten de Smede poorte, ter prochie van Sint Baefs, wannof debiteur Gilles van Parys ende alsnu Cyprianus De Beer, van welken is ontfaen het jaer verschenen 1788, wesende het veertienste jaer van dertigh van den nieuwen cheyns. Dus 2. 18. 4.

Het is dan bewezen dat de Sint Eewouds rond Brugge twee capellen en eene gilde hadden. En nu dat de capellen van den eenen Sint Eewoud en van den anderen Sint Eewoud, beiden martelaars, vernietigd zijn, even als de gilde van den scheppers ambachte, zijn de twee heiligen zelven vergeten en onbekend geraakt. Wie in Vlanderen hoorde er ooit van spreken?

Oude godvruchtigheden, oude gebruiken, eilaci, zoo vele zijn er achter wege gebleven! Intusschen, zalder langs den steenweg naar Sint-Andries nooit niemand eene capelle, ware 't maar een kleen wegcapelleken bouwen ter eere dier twee dietsche martelaren, en dat uit achtinge voor het oude, uit dank voor verkregene weldaden, uit liefde tot Gods lieve heiligen?

Later schrijven wij al wat wij over de twee heilige Sinte Eewouds gevonden hebben.

Aug. Van Speybrouck.