De Beweging. Jaargang 11

[p. 187]

Politiek of Religieus?

Als het werk van een vermoedelijk jong dichter die zich Abel Croon noemt, komen in het Aprilnummer van ‘Stemmen des Tijds, Maandschrift voor Christendom en Cultuur’, de volgende regels voor, ‘Vlaanderen’ betiteld:

Vlaanderen! platgebrand uw pralende steden,

Vertrapt uw weelderig golvende velden,

Vergeefs uwer weenende vrouwen gebeden,

Ontijdig gedood uw duizend kloekdadige helden.

Volk van ons volk! Uw vroolijke wezen

Verkreund tot een smartkreet van bittersten rouw;

Geschonden de pracht uwer fiere paleizen

En wranger: hoogklinkende eeden van trouw.

Wij hebben geen troost dan den druk onzer handen

En van trillende lippen 't gestamelde woord:

Vlaandren, volhard! Vecht om het laatste uwer landen,

God weet, dat den Vlamingen Vlaandren behoort!

Als noot hieronder lezen we de mededeeling: ‘De redactie wenscht niet geacht te worden door opneming van deze verzen ook de inhoud voor hare rekening te nemen’.

De redactie van het tijdschrift bestaat uit de heeren: Dr. W.J. Aalders, Mr. A. Anema, H. Colijn, Mr. A.P. Diepenhorst, Dr. P.J. Kromsigt, P.J. Molenaar, Dr. J.C. de Moor, Dr. E.H. Renkema, Dr. V.H. Rutgers, Dr. J. Slotemaker de Bruine, Dr. J.Th. de Visser, Dr. B. Wielenga.

Zouden wij hun mogen vragen met welke van de gedachten in deze regels zij het zoo oneens zijn dat zij tegen vereenzelviging ermee zich nadrukkelijk wenschen te vrijwaren?

[p. 188]

Een dergelijke noot onder een gedicht is iets zoo zeldzaams dat de denkbeelden of de meeningen van een dichter wel geheel tegenstrijdig moeten zijn aan die van het tijdschrift, eer een zoo veelhoofdige redactie een eenstemmige verklaring noodig vindt. Welke zijn die denkbeelden of meeningen?

Het antwoord schijnt voor de hand te liggen? Maar of het 't juiste is? Het schijnt namelijk duidelijk dat het alleen de onchristelijke uitspraak: ‘Wij hebben geen troost etc.’ zijn kan, die door de Redactie wordt afgewezen. Is dit het geval, dan kunnen wij een redactie beklagen die schuw is van een eenvoudige gevoelsuiting, alleen omdat ze niet de uitdrukking is van religieuse waarheden. Menigeen evenwel zal gelooven dat niet een religieus, maar eer een politiek bezwaar aanleiding gaf tot haar onderschrift. Daar de eerste acht verzen niets anders bevatten dan feiten - ook het laatste daarvan, daar de duitsche eedbreuk jegens België door de duitsche Rijks-kanselier zelf is toegegeven - zou zij dan bedoeld hebben dat Vlaanderen niet volharden moet en dat Vlaanderen niet behoort aan de Vlamingen. Is dit zoo?

Het zou een ongewone meening zijn, maar waar de redactie wel een noot gaf, doch niet een duidelijke noot, gelooven wij goed te doen met de vraag tenminste uit te spreken.

* _* *