De Belgische Illustratie. Jaargang 15

Op de punt des degens.
Door August Snieders.
(Vervolg)

VII.
Brieven van ginder wijd.

De familie Lindover en oom Haveling zitten nu aan tafel en 't is Edil, die den brief van Rob zal voorlezen.

Wat echter door oom Haveling wordt opgemerkt, is dat deze brief de eerste niet zijn kan, dien Rob geschreven heeft; dit blijkt klaar uit de gebezigde woorden. Wat men nog ziet, is dat Rob slechts één brief van het half dozijn ontvangen heeft, die men hem uit Antwerpen heeft gezonden.

‘Onbegrijpelijk!’ zegt oom, die, als gewezen koopman, innig overtuigd is dat een brief van of naar Rio de-Janeiro, zoo goed terecht komt als een die van Antwerpen naar of van Brussel naar Antwerpen verzonden wordt.

Niettemin is de opmerking van oom Huib heel juist; want in den loop des briefs leest men:

‘In een mijner vorige brieven heb ik u geschreven, dat mijne reis naar Brazilië zeer voorspoedig is geweest en ik aan boord der stoombootkennis maakte met zekeren mijnheer Gemmer, die reeds vroeger in deze gewesten woonde en andermaal derwaarts reist, om zijne eigendommen in het binnenland te gaan besturen.’

Het gemis van die brieven is zeker spijtig, doch men heeft, na lang in de onzekerheid verkeerd te hebben, tijding, en nog wel goede tijding, en men is dus gemakkelijk getroost.

De brief meldt verder dat die mijnheer Gemmer meer en meer toonde een goed vriend te zullen zijn; zonder Gemmer zou Rob in die nieuwe en wondervolle wereld dikwijls verloren zijn geloopen.

Wat al moeite had Gemmer zich gegeven, om hem een goed onderkomen te verschaffen, om hem behulpzaam te zijn in zijne korrespondentie, in zijne opzoekingen!

Edil vindt het een wezenlijk geluk dat Rob dien mijnheer Gemmer, in de onbekende wereld, ontmoet heeft; mevrouw denkt ook dat het altijd plezierig is, in den vreemde, een bekend wezen te ontmoeten. Oom Huib zegt niets; hij staart strak op den koperen inktkoker, die op de tafel staat en op wiens blinkenden rand een kleine, gekleurde, koperen papegaai zit, die den kop omdraait als wil hij zeggen:

‘Nu, oom, hoe denkt gij er over?’

Oom zou wel willen antwoorden:

‘Nu, wat zal ik zeggen... Uw evenbeeld, dat ginder in dat verre land rondspringt, zou beter op dit alles kunnen antwoorden dan ik.’

Oom Haveling zegt echter niets; zijne aandacht is daarenboven afgeleid door de schildering, die Rob maakt van de prachtige wereld, waardoor hij omgeven is; van dien tropischen plantengroei vol schitterende kleuren, die alles overweldigt, en bloemkorven en bloemperken schept, waar wij hier niets dan dorre steenen en zandhellingen zouden ontmoeten.

Die Rob, hier een zoo praktische, teruggetrokken, afgezonderde, prozaïsche Rob, schijnt ginder een geestdriftig poëet te zijn geworden.

Alle die schoonheden hebben den jongeling echter het doel zijner reis niet doen vergeten. Aan wien beter dan aan Gemmer kon hij dat doel kenbaar maken? Wie beter dan die stoute reiziger kon hem in die wereld en bij dergelijke onderneming, dienst bewijzen.

Die mededeeling heeft hij dan ook aan Gemmer gedaan; deze heeft met aandacht, blijkbaar ingetogen, geluisterd. Verwonderd was hij niet, bij het vernemen der reden, die Rob over zee dreef; ook niet geestdriftig, ook niet neerslachtig - 't scheen hem toe, volgens de uitdrukking van zijn gelaat, een heel alledaagsch geval te zijn.

Maar ook die Gemmer heeft reeds zóóveel ondervonden in zijn avontuurlijk leven! Reeds zóó dikwijls heeft hij het gevaar vlak in de oogen gezien!

Gemmer had eenige oogenblikken strak naar beneden starend, nagedacht en toen gezegd: ‘Ik wil u behulpzaam zijn’, en na die verklaring was Rob's gemoed lichter, want hij had een onbeperkt vertrouwen in dien Gemmer.

‘En gij, oom Haveling?’ schijnt op dat oogenblik de kleine koperen papegaai te zeggen.

‘Ja,’ denkt oom, ‘wat zal ik zeggen....’

Op hooger gemeld punt is de brief onderbroken; er volgt zelfs eene nieuwe dagteekening: een bewijs dat de schrijver nieuwe berichten bij de reeds gegevene wilde voegen, alvorens den brief te verzenden.

Dat is dan ook wel het geval.

Gemmer was volgens den heropgevatten brief, teruggekomen en had de opsporingen reeds begonnen, die ook met een zekeren uitslag bekroond werden. Hij ontmoette personen, die Lindover hadden gekend; die reeds eenige oppervlakkige inlichtingen over hem gaven; doch anderen zouden er Gemmer meer bepaalde verschaffen.

Ongelukkig waren die anderen, zeer wel door Gemmer gekend, sedert dien naar de binnenlanden vertrokken, en, om kort te gaan, hij stelde aan Rob voor op zijne beurt dien reistocht te wagen.

De reis langs de Amazone-rivier was voor Gemmer wel is waar een omweg, doch om Rob in zijnen tocht te zien gelukken, wilde hij zich gaarne die moeite getroosten.

Dan, Rob zou alzoo het land zien: een aardsch paradijs; hij zou er een leven ontmoeten, vrij en onafhankelijk als een vogel in de lucht, als een buffel in de wijde pampas.

Het voorstel lachte den jongeling toe; hij had eene zoo verre reis niet gedaan om deze juist aan de kust te eindigen, en nu zonder uitslag naar zijn vaderland terug te keeren!

Vooruit dan met God en met Gemmer, en elk woord, elke herinnering, die hij in dien vromen pelgrimstocht mocht opvangen, zal hem later ruimschoots voor al zijne moeite beloonen! ‘Morgen,’ zoo schrijft Rob, ‘morgen vangen wij den tocht aan: in den aanvang met de stoomboot, of met den tropeiro, muilezeldrijver; verder te voet, te paard of met de montario, inlandsche schuit. Voort, gelijk de vogel naar onbekende en geheimzinnige landstreken!’

Die laatste woorden zijn in eene opgeruimde stemming geschreven; doch in den familiekring brengen zij eene bange drukking te weeg.

Sedert die regels geschreven werden, zijn er

[p. 339]

reeds eenige weken voorbij. Rob is dus reeds verre van de beschaafde kust verwijderd. Waar doolt hij nu rond? Welke gevaren omringen hem? Wat lot gaat hij te gemoet? Het lot zijns vaders misschien?....

‘Denkt ge niet, Huib,’ waagt mevrouw Lindo ver te zeggen, ‘dat die mijnheer Gemmer een goede beschermer voor Rob is?’

‘Ja, dat zou wel kunnen zijn....’ luidt het twijfelachtig antwoord.

‘Ach,’ hervat de grootmoeder, ‘ik had Rob niet moeten laten vertrekken!.....’ en ze zucht diep.

Edil vraagt of er wilde dieren en struikroovers in die landstreken zijn? Of er geen vreeselijke ziekten heerschen? Of er soms menscheneters omdolen?

Ofschoon oom Huib zegt, dat hij op dat alles ‘neen’ mag antwoorden, dansen Edil toch een aantal spoken voor den geest, vooral als oom Huib weg is, die, al zegt bij weinig, toch eene zekere afleiding heeft aangebracht.

Heer en knecht keeren ditmaal naar de stad terug, zonder door een stortbad van Polycarpa bestormd te worden; maar ook het nieuws van over-zee is nog niet van de binnenkamer naar de keuken overgewaaid.

‘Dat zal voor later zijn, mijnheer,’ zegt Thomas met een lichten spotlach, en hij loert schelmsch uit den hoek van het rechteroog.

‘Ja,’ antwoordt mijnheer, zonder het oog af te wenden, dat hij juist tusschen de twee ooren van het paard gevestigd houdt, gelijk een schutter op het mikpunt van zijnen geweerloop; ‘ja, dat zou wel kunnen waar zijn.’

Oom Haveling zegt verder niets; hij denkt aan Rob. Vol is het hart van den braven man; hij voelt zijn oog vochtig worden. Oom Huib heft de rechterhand op, die schier onmerkbaar trilt van aandoening en wischt een peerlenden traan weg.

Had zijne zuster geen gelijk toen zij zegde: ‘Ach, ik had Rob niet moeten laten vertrekken!’ en heeft oom niet eenigzins plicht in het vertrek, door zijne eeuwige toegevendheid jegens Rob?

Was Vaart nu maar hier om aan oom Huib zoo wat moed te geven en de nare spoken, die voor zijnen geest dansen, met een spottend en geesselend woord weg te ranselen, zoo als hij aan boord de gekke kuren van dezen of genen kajuitjongen uit de broek klopte! Maar Vaart zwalkt ergens op zee, en wie weet wanneer hij weer de haven binnenloopt.

Dien dag schrijft oom Haveling nog eenen brief, twaalf regels lang - 't geen voor 't minst negen regels langer is dan gewoonlijk - en als Thomas den brief naar den post brengt, leest hij er het adres op van een koopman te Rio-de-Janeiro.

De familie Lindover wacht nu van week tot week tijdingen van overzee, doch te vergeefs!

Oom rijdt, bij gemis van tijdingen, allengs al minder naar buiten.

Eenigen tijd, na het verzenden van den brief, ontvangt oom Huib een antwoord: Rob had inderdaad goede tijdingen over zijne reis aan het huis gezonden en die reis, verzekert men aan oom Huib, levert geene bijzondere gevaren op.

De brief doet den ouden man goed aan 't hart; het nieuws daarin vervat, suiselt in zijn oor als een zoet liedeke van den ouden tijd.

Er zweeft een glimlach vol hoop op het eerlijk wezen van den edelen man, en oom Huib durft nu het boek met printen openslaan dat die salamander van een Vaart hem gegeven heeft en waarin het land, waar Rob omdoolt, haarfijn beschreven wordt. Als men dat gelezen heeft kent men de ‘Brezils’ gelijk een rat, die in het scheepsruim woont.

Misschien rust Rob's oog nu in waarheid op deze hooge bergen, op die reusachtige bosschen, of gaat hij onder die boogsgewijs neêrhangende palmen door, om zich voor de brandende zonnestralen te beschutten.

Wellicht baant Rob zich eenen weg door die bloeiende lianen, die het geboomte feestelijk aaneen schakelen, of vaart hij op dezen oogenblik, in eene ranke montario, op den breeden stroom. Wie weet of hij niet uitrust in deze fazenda of hoeve, of den dans staat naar te zien in hetzelfde silio of dorp, dat hier wordt afgebeeld!

't Is oom Huib of hij nu dicht bij den lieven jongen is, en deze niets te duchten heeft.

Oom staat op en gaat naar de geel geworden kaart, die aan een ronden stok vastgemaakt, den muur versiert en met behulp van een vergrootglas, dat hij op korten afstand van de kaart houdt, zoekt hij de Amazone en de Rio-Aturia; doch al beslaat de kaart slechts een gedeelte van eenen muurpand, toch loopt de man er letterlijk in verloren. Hij troost zich ten slotte met de gedachte dat Rob toch altijd binnen dat geel vierkant op den muur, omwandelt.

Als Vaart nu hier was zou hij juist, op een haar af, de plaats aanwij zen waar Rob zich bevindt; maar Vaart is er niet - en dat is jammer!

Oom Huib zet zich weer in den leuningstoel, legt het grijze hoofd tegen de hooge leuning, sluit de oogen en laat zijne twee duimen achter en om elkander loopen, zonder dat zij er ooit in gelukken elkander te vangen.

Eindelijk houdt de beweging op en oom Huib dut stil in.

VIII.
Aan genen kant der zee.

Of oom Huib nu droomt dat hij ineens aan genen kant der wereld gewipt is en met Rob onder palmen en slingerplanten wandelt, weten wij niet; maar de man heeft het blijkbaar niet onplezierig in zijnen slaap.

Wat ons betreft, lezer, wij verplaatsen ons voor eenige oogenblikken in het land, waar Rob met Gemmer de reis voortzet.

't Is een avond in dat paradijsachtige land, zooals wij ons hier geen denkbeeld van een zomeravond kunnen vormen.

De zon is in een vlammenden hemel en achter een donkeren gordel bosschen, die de Rio-Atura bezoomen, ondergegaan.

Zoolang die hemel met eene versmelting van het helderste rood, oranje, purper en goud, boven de bosschen zichtbaar is, wordt ook de breede stroom met de prachtigste en in elkander zich versmeltende kleuren, doortinteld.

Over gansch die wijde watervlakte heerscht eene volledige rust; pas drijft er nog een vogel over, die in het bosch zijne avondrust gaat zoeken, en ginds, in de verte schuift onmerkbaar eene zwarte boot, die over de bloedroode of goudgele strepen in den waterspiegel gestooten wordt, om eindelijk in de donkere schaduwen van den oever te verdwijnen.

Op den oever, onder de hooge boomen, brandt een groot vuur, wiens flakkerende vlammen en rookwolken, tooverachtige figuren teekenen op de stammen der boomen; zij vormen er nog vreemder tusschen de neêrhangende takken van 't geboomte, als de gulpen rook verdunnen en in zilveren vlokken tusschen blad en bloem wegdrijven.

Bij het vuur liggen eenige inlanders, of zij leunen tegen de boomstammen, terwijl eenige vrouwen den pas gevangen visch, voor het avondmaal, gereed maken.

Op eenige stappen van daar staat eene indiaansche hut, met haar palmbladendak, hare wanden van boomstammen, hare opene gaanderij, hare vertrekken met hangmatten, waar straks de bewoners zullen rusten, niettegenstaande de mostieken, het gekwetter en gebrul der apen in het bosch, tot dat de schitterende zon de bloemen- en kleurenwereld, waarin men hier leeft, weer verlichten zal.

Een oogenblik te voren zoudt gij aan het vuur de oude, krassende viool gehoord hebben, terwijl de Indianen eenen dans uitvoeren, die ons aan eenen dans van ontsnapten der hel deed denken.

Nu vestigen zij integendeel hunne aandacht op twee blanken, die met eene voorbeeldige vlugheid en spierkracht schermen.

Beiden zijn kloeke gestalten, vooral hij die een korten, doch vollen zwarten baard draagt; het hemd op de borst hangt open en toont den ruwharigen man; het bovenvest ligt aan den voet van eenen boomstam; de hemdsmouw is opgerold en laat een gespierden arm zien, evenals eene nog gebruinder hand, die het degengevest omklemd houdt.

Zijne tegenpartij is jonger, doch niet minder gespierd. Hem kroezelt nog slechts eenig dons om de kin; zijn haar is blond en kort; het aangezicht is gebruind en heeft de uitdrukking van eene buitengewone wilskracht, die vooral hare sterkte in zichzelven zoekt.

De eerste is Gemmer, de tweede is Rob.

Gemmer is, men ziet het, een meester in de kunst; zijne bewegingen zijn karig, maar vlug, vast en treffend; de steek, dien hij wil toebrengen, is onverwacht, en bliksemsnel herneemt, na den aanval, geheel het lichaam andermaal de houding, die het een oogenblik te voren verlaten heeft.

Doch ook de tegenpartij heeft hoedanigheden, die de meester - dat is de eerstgenoemde - volmondig erkennen moet.

Gemmer scheen sedert eenigen tijd eene warme genegenheid voor Rob te hebben opgevat en had hem eindelijk gezegd:

‘Rob, kent gij de wapens?’

‘Neen,’ was 't antwoord.

‘Die kunst kan u van pas komen. En garde!’

Toen Gemmer dit eens luchtig gezegd had, werd hij ingetogen en leerde niets weg. 't Was of het hem leed deed, die beloften te hebben gedaan: 't was of er een inwendige strijd in hem heerschte of hij zijn gegeven woord niet gestand zou doen.

Eindelijk ving de les aan, en na korten tijd was Rob tegen den meester opgewassen.

Nu weer, op den avond dat wij de twee reizigers ontmoeten, geeft Rob blijken van eene vlugheid, vastheid en spierkracht, die Gemmer schier mismoedig doen uitroepen:

‘Rob, ik zou met u niet in ernst willen vechten!’

Nu hij dit gezegd heeft, werpt Gemmer den degen ter zijde, en gaat naar den uitersten boschrand.

(Wordt vervolgd.)