De Belgische Illustratie. Jaargang 11

Bij de boeren.
(Zedeschets uit de brabantsche Kempen)
door
Dr. J.R. Snieders. (Turnhout.)
(Vervolg.)

- Faust Klinkert, hoe gaat het? En hoe gaat het met u, Sanna? vroeg Kurk op hartelijken toon.

Sanna zeî, dat het op zijn ouds ging; van Faust kreeg hij geen antwoord.

- Faust Klinkert, hernam Kurk, ik kwam u vragen, of gij geen trek hebt, om in de Ster een pijp te rooken en een teug te drinken; 't is er recht vroolijk; hebt gij geen trek?

- Neen, ik heb geen trek, antwoordde Klinkert met toegenepen mond.

- Kom, ga met mij meê; gij zit toch ook altijd zoo gansch alleen.

- Hindert dat iemand?

- Neen, dat kan eigenlijk niemand hinderen, maar....

- Welnu dan?

- Maar doe het, om u wat op te beuren, wat op te vroolijken; van zoo aanhoudend alleen te zijn zou men ziek worden, en zich naar het graf helpen.

- Dan zouden er velen in de vuist lachen.

- Niemand.

- Bijna geheel het dorp; ken ik de boeren niet van ouds? Of zijn de rekels van aard veranderd?

- Gij beoordeelt de menschen al te streng; zoo bestaan zij niet.

- Nu, dan is 't ook goed; nooit heb ik beproefd om hen beter te maken, dan zij zijn; en ook dat hoeft niet.

- Kom, laat ons over het verledene een kruis trekken.

- Doen anderen dat ook?

- Zeker doen zij dat; en bij mij en bij Huib ook, is dat sedert lang gedaan, of liever nooit hebben wij u kwaad gewild.

Klinkert had zijn pijp uit den mond genomen en zijn lippen zoo vast toegenepen, als of hij stellig besloten had geen woord meer te spreken.

- Faust Klinkert, hernam Kurk, gij herinnert u, dat ik u over een tijd heb gesproken over....

- 't Is niet noodig om daar op neêr te komen.

- Weet gij wel juist waarover ik u wilde spreken?

- Dat is nu hetzelfde.

- Ik wilde u de gelegenheid aanbieden, om in de Zilveren Ster weder te keeren, uwe dagen daar in vrede te slijten, en.....

- Met de Zilveren Ster heb ik niets uit te staan.

- Maar Sanna is er ook.

Het meisje zat achter haar voorschoot te weenen.

- Sanna is er ook, herhaalde de oude Kurk.

- Nu, ja, Sanna is er, antwoordde Faust vinnig; en wat zou dat? Loopt zij ook iemand in den weg?

- Juist het tegendeel; indien gij een oogenblik naar mij wildet luisteren.....

- Dat dient nergens toe.

- Ja wel; gaarne zou ik het meisje gelukkig zien, en....

- Kom, heeft dat nu lang genoeg geduurd?

- En het middel om haar voor altijd gelukkig te maken, heb ik in de hand, indien....

- Indien Klinkert, de arm geworden boer, er niet was.

- Zeer natuurlijk; en niemand wil u in uwe rechten te kort doen.

- Ik zou ook wel eens willen zien, dat mij iemand op den teen trapte.

- Dat is nu toch ook de zaak niet.

- Nu, laat ons dan niet langer daarover spreken.

- Maar weet gij wel eens, Faust Klinkert, waarom ik eigenlijk hier kwam?

- Zeker, zeker, weet ik dat.

- Ach, vader, waarom wilt gij niet luisteren? weende Sanna.

- Daarom, daarom, en daarom niet; en nu is 't uit! schreeuwde het dwarshout.

- Dan zal ik maar heengaan, sprak Kurk; en toen hij de klink van de deur oplichtte, voegde hij er bij: Faust Klinkert, indien gij of uwe dochter iets noodig hebt, kunt gij u in volle vertrouwen tot mij wenden, en....

- Ik heb niets of niemand noodig, onderbrak hij, kwaadaardig.

- 't Zou mij ook spijten, dat gij den ouden Kurk voorbij gingt, indien gij iets noodig hadt.

Toen hij reeds op de straat was, stak hij zijn hoofd nog door de spleet der deur, en vroeg:

- En gij, Sanna, hebt gij niets noodig, mijn kind?

- Ik niet, maar vader wel, antwoordde zij weenend.

- Met vader is niet te handelen, zeî Kurk, den schouder ophalende; en naar het bed ziende, waarop Klinkert was blijven liggen, voegde bij er bij: kom, wees eens redelijk, en luister een oogenblik naar iemand, die u volstrekt geen kwaad wil.

Door teekens met de hand, gaf Faust te kennen, dat de oude raadsheer maar zou heengaan.

Kurk liet een diepen zucht, trok de deur dicht en ging teleurgesteld heen.

- Vader, wij hebben zelfs geen stuk brood meer in huis, sprak Sanna; waarom weigert gij de dienst, die men u aanbiedt?

- Daarom, daarom, en daarom!

- Toch zal ik mijn vader niet van honger laten omkomen.

- Heb ik honger?

- Sedert gisteren avond hebben wij niets meer te eten gehad.

- Niemand heeft daar meê noodig.

- Kom, vader, wees niet kinderachtig.

- Zoo, zoo, ook gij denkt al, dat Klinkert maar een domme kerel is.

- Weet gij, wat ik denk, antwoordde Sanna; dat ik andere menschen ga aanspreken, voor wij ziek worden van gebrek en honger.

- Zoudt gij gaan bedelen? Liever wil ik heel mijn leven geen bete broods meer tusschen mijne tanden hebben.

Sanna antwoordde niet meer, zij bleef nog een oogenblik aan haar rozenkrans zitten bidden, en ging daarna haastig de deur uit.

- Ik wil zien waar zij heengaat, dacht Faust; hij liet zich van het bed glijden, klom op een stoel, en zoo keek hij, door de kleine glasruiten boven de deur zijne dochter na.

- Daar wil ik bij zijn, sprak hij bij zich zelven, terwijl hij van den stoel sprong, en daarna haastig het huis verliet. Met gekromden rug en gedoken hoofd, schoof hij langs de hagen, en sloop half kruipend, om door niemand gezien te worden, in het turfhok der Zilveren Ster. Over de turf kroop hij op den hooi older, en ging daar voor een kleine, ronde opening liggen, die in het dak was. Van daar zag hij over heel de werf der Zilveren Ster.

Sanna stond daar geheel alleen voor hem; zij leunde tegen het rad van eene kar en zag weemoedig omhoog naar de duiven, die op den gevel en de vorst der Ster zaten. Kenden de lieve vogels hunne oude vriendin nog? Dat was wel mogelijk, want als de wind kwamen zij eensklaps naar beneden, en zetten zich neder op de sponden, de raden, de berries van de kar.

Hoe bedroefd, hoe ter neêr gedrukt zij ook was door honger, door gebrek, door een langdurig hartzeer, kwam er toch een glimlach op hare lippen, bij het zien der bonte duiven, die zij altijd zoo liefhad; op dat oogenblik scheen zij haar lijden te vergeten en neuriede stil het oude meilied aan Maria, dat zij in vroeger dagen, in de dagen van geluk, zoo honderd malen voor hare gepluimde vriendjes, met heldere stem, had gezongen. En even als vroeger, hielden de duiven op met kirren en trippelen; zij hielden hare kopjes scheef om goed te luisteren, en keken met hare glinsterende, ronde oogen de zangster aan. Verstonden zij iets van de geneuriede woorden tot de groote Hemelkoninginne gericht? Toen Sanna zweeg, vloog de goudkleurige, boute

[p. 144]

zwerm weg, en juist als in vroeger dagen, was het, als of het geklepper der vleugelen het handgeklap was van eene menigte menschen, die het Maria-lied toejuichten. Sanna stond nog beweegloos tegen het rad der kar; zij keek naar de staldeur, langs waar voorheen de koeien, de kalveren, de geiten het oog op haar hadden, wanneer zij over de werf ging; zij zag naar den paardenstal, waar de twee moedige ruinen, die hare stem kenden, stonden te hinniken, en naar de kooi, waar al die bonte hoenders hadden gezeten, en aan wier hoofd de groote haan met zijne goud-zwarte leiveêren, zoo statig over de werf wandelde; zij zag van verre het venster harer slaapkamer, en door het geopend venster viel haar oog op het plekje, waar voorheen het Maria-beeldje stond, waarvoor zij zoo duizend maal had geknield en gebeden. En Sanna weende bij het zien van al die dingen, welke haar zoo veel herinneringen uit den gouden tijd harer jeugd te binnen brachten.

- Sanna, wat staat gij daar te weenen, arm meisje? vroeg iemand, die achter haar naderde, en haar de hand op den schouder legde.

- Huib, zijt gij dat? vroeg zij, hem met hare betraande oogen aanziende.

- Al die dingen hier op de werf moest gij niet te nauwkeurig afzien, Sanna; de herinnering aan vroeger dagen maakt u bedroefd.... en droefheid dient tot niets.

- Dat is waar, knikte het meisje.

- Sanna, wat ziet gij bleek? gij zijt toch niet ziek?

- Neen.... durf ik het zeggen?

- Ja, zeker; zoudt gij mij iets willen verbergen?

- Sedert lang heb ik geen werk meer.

- Dat weet ik.... hebt gij iets noodig?

- Sedert gisteren....

- Waarom aarzelt gij? spreek toch, Sanna.

- Vader heeft.....

Het snikken belette haar voort te gaan.

- Wat heeft hij? Heeft hij u ook mishandeld?

- Neen, schudde zij weemoedig met het hoofd, en verborg haar aangezicht achter haar voorschoot; sedert gisteren hebben wij geen bete broods meer in huis.

- Arm meisje! riep de jonkman, terwijl hij in tranen losberstte; waarom hebt gij dat niet eerder gezegd? Ach, gij wist toch wel, dat uw huis geen honderd vijftig schreden van de Zilveren Ster stond?

- Ik durfde niet bedelen, Huib.

- Is dat bedelen? Arm meisje! heb ik u niet honderd maal gezegd, dat al wat wij hebben, ook het uwe is?

- Dat weet ik; gij zijt veel te goed.

- Ik spreek in vollen ernst, en herhaal, wat ik u zoo dikwijls heb gezegd, dat de Zilveren Ster aan Sanna toebehoort....

bij de boeren.
- Huib, zijt gij dat? vroeg zij, hem met hare betraande oogen aanziende.

- Sanna mag haar vader niet tegenwerken, zij....

- Zeker, zeker, dat is braaf gehandeld, en die andere Vader daar boven zal u daarvoor beloonen;.... doch nog eens, de meesteresse der Zilveren Ster zijt gij, en niemand anders.... grootvader zegt, dat het zoo wezen moet, en wezen zal;.... en wat grootvader zegt, komt altijd uit.

Het meisje wilde iets zeggen; doch er kwam geen geluid; hare keel was dicht.

- Arm meisje! zuchtte de gewezen knecht van haar vader; hoe kan iemand toch zoo ongelukkig wezen? Doch ik praat te lang.... wacht een oogenblik.

En gedurig herhalend: ‘arm meisje!’ ijlde hij heen.

Er waren geen vijf minuten verloopen, of Huib kwam op de werf terug; hij had een grooten boterkorf aan den arm. In den korf lagen brood, boter, eieren, vleesch en een paar flesschen bier.

- Wil Huib den korf voor u dragen? vroeg de jonkman.

- Neen, Huib, indien vader dit zag, zou hij uiterst slecht gezind zijn.... gij kent zijn zonderling karakter, dat....

- Dat wel eenmaal zal veranderen, Sanna; laat ons moed houden en betrouwen op....

- Op den grooten Helper van daar boven.

Achter op de werf nam hij afscheid van haar en fluisterde haar zachtkens toe:

- Denk er aan, dat de Zilveren Ster met al wat zij bevat, den jongen boer er in begrepen, u toebehoort.

Het meisje antwoordde met een glimlach.

- Zoo dikwijls gij iets noodig hebt, komt gij maar even op de werf naar de duiven staan kijken.... Sanna, het is niet wel gedaan van u, bij ons niet te komen aankloppen.

Toen gingen beiden heen, Sanna naar huis en Huib de werf op.

Sanna had geen tien schreden gedaan, of zij draaide even het hoofd om, en mompelde: ‘dag, Huib!’

En juist op hetzelfde oogenblik zag deze even om, en knikte: ‘na!’

- Is dat nu klaar en aaidelijk? vroeg Faust Klinkert, die van de hooi schelf alles gezien, alles gehoord had; maar Klinkert is er nog, en heeft zijn volle verstand even goed als die schriftgeleerde uit de Zilveren Ster, en de schoolmeester met zijne vale pruik op zijn ezelsooren. Ik heb wel eens gehoord, dat men kwade honden en ondeugende paarden tam maakt door den honger; denkt men in de Zilveren Ster, dat het ook zoo gaan zou met Faust Klinkert? Neen, neen! een hond ben ik niet, en wat ik in 't hoofd heb moet gebeuren.... mijn zin wil en zal ik hebben, en daarmeê uit. En wat zegde men daar op de werf, dat ik een zonderling karakter heb? Neen, dat hebben die oude wijsneus uit de Ster en zijn luie kleinzoon; dat heeft die professor met zijn vale pruik; dat heeft die oude brompot daar in de kerk, die mij de nering heeft ontnomen, met de menschen wijs te maken, dat Klinkert een vrijgeest is; dat hebben de boeren, die den hospes uit de Zilveren Ster nooit mochten lijden. Neen, een zonderling karakter heb ik niet, heb ik nooit gehad.... doe ik iemand kwaad? En wat vraag ik van anderen? Niet niets ter wereld, dan dat zij zich om mij niet bekommeren; dat zij hun weg vervolgen zonder naar mij om te zien; dat zij maar handelen, als of er geen Faust Klinkert in de wereld was.... vraag ik iets onredelijks? vraag ik te veel?

(Wordt vervolgd.)