De Belgische Illustratie. Jaargang 11

Afghanistan. - een gezicht op den Khyber-pas.

Er is niet veel voorzeggingskracht toe noodig om te voorspellen dat vroeg of laat tusschen Rusland en Engeland een vreeselijke oorlog zal uitbersten waarbij Afghanistan, dat in het midden van Azië gelegen is, een gewichtige rol zal spelen.

Het vastland van Azië wordt hoofdzakelijk gevormd door vier groepen: ten oosten heeft men het Chineesche rijk, ten westen Aziatisch-Turkije, ten noorden en noord-oosten de russische, en ten zuiden de engelsche bezittingen. De Russen nu zouden hun invloed of macht naar het zuiden willen uitbreiden, terwijl Engeland er op uit is om den Hindostan en Aziatisch-Turkije in nauwe betrekking met elkander te brengen. In dezen staat van zaken ligt het voor de hand dat elk der twee groote Mogendheden er niet weinig belang bij heeft den regeerenden vorst van Afghanistan, Sheer Ali Khan, op hare hand te hebben. Deze monarch, die den titel van emir voert, is sedert kort een persoon van groot gewicht geworden en trekt in den laatsten tijd van alle gekroonde hoofden het meest de aandacht. Hij heeft een russische deputatie minzaam ontvangen, en geweigerd den engelschen gezant te woord te staan, die door den onderkoning van Indië was afgevaardigd met het doel om geregelde en duurzame betrekkingen met Afghanistan aan te knoopen.

Deze weigering heeft in Engelsch-Indië, even als in het moederland, ten hoogste de verontwaardiging van de betrokken volken opgewekt en zal misschien aanleiding geven tot een oorlog waarvan de gevolgen niet te overzien zijn, en die krachtig kan terugwerken op den loop der zaken in Europa.

De plaats waar het hoofd der Afghanen den engelschen gezant heeft afgewezen, is een bergpas die den naam draagt van Khyber-pas. Hij wordt ingesloten door steile rotsen en is zeer afwisselend in breedte, zoodat het niet weinig moeite zou kosten er met een leger door te trekken.

Nochtans is het bij dezen pas, die tusschen Peshamur en Kaboel ligt, dat Engeland, zoo het tot een oorlog komt, eerst en vooral zijne strijdkrachten zal richten. Hij vormt derhalve een strategisch punt van het hoogste gewicht.

Wij merken ten slotte op dat de Khyber-pas reeds lang een historische vermaardheid bezit, want Alexander de Groote trok er door toen hij Indië ging veroveren.