de voorste liniën der Russen bezweken of achteruitgingen, kwamen nieuwe massa's haar vervangen, om op hare beurt door het vernielende vuur uit de redoutes verpletterd te worden.
Langzamerhand wonnen de Russen echter terrein: met een niets ontzienden moed rukten altijd weêr andere scharen voorwaarts; de officiers gaven het voorbeeld; langs alle zijden snelden hunne bataljons in stormmarsch aan, nu eens in breede liniën of tirailleursgewijze, dan weder in lange, smalle lijnen; in het front en in de flanken werden de redoutes bedreigd, en ondanks de vreesselijkste verliezen waren zij de loopgraven genaderd. De bevelhebbers vuurden de hunnen door woord en voorbeeld aan; in de linkerhand den degen zwaaiende, schoten zij met de rechterhand hunne revolvers op de hoofden der verdedigers, die zich boven de borstweringen vertoonden, af; reeds hoopten de Russen de grachten over te komen en de verschansingen te beklimmen, toen de Turken uit Plevna versterkingen ontvingen. Nieuwe losberstingen van artillerie en infanterie volgden, die geweldige gapingen in de rangen der bestormers teweegbrachten, waarna de Turken onder den oorlogskreet: Allah! Allah! uit hunne verschansingen te voorschijn kwamen en met de bajonet op den vijand aanvielen. Eene vreesselijke worsteling volgde, maar de afgematte russische soldaten konden den geweldigen schok niet wederstaan, en terug ging het met ongeëvenaarde snelheid van de hoogten af. De bodem was met dooden en gewonden bedekt, en altijd door het verpletterende vuur der Turken achtervolgd, kwam nauwelijks de helft der aanvallers in hunne eigene stellingen terug.
De avond was gevallen, doch de russische bevelhebber gaf nog den moed niet op. Nieuwe stormcolonnes richtten zich tegen de geduchte redoutes, en op de tonen der krijgsmuziek rukten de aanvallers vooruit. Het waren de regimenten Vladimirski en Zoozolski, door twee bataljons scherpschutters ondersteund. In een oogenblik waren zij in een wolk van rook en stof gewikkeld, en toen de rook optrok, zag men de gedunde gelederen voor het verpletterende vuur der redoute achteruit wijken. Een derde regiment werd ter hulp gezonden; de opperbevelhebber bevond zich aan het hoofd der zijnen, en toen de Russen opnieuw tegen de vijandelijke werken aanstormden, zag men weldra den generaal alleen voor zijne manschappen uitgaan; als bij tooverslag was zijn geheele staf verdwenen: allen lagen dood of gewond op het bloedige slagveld neêr. Weder ontstond er eene aarzeling in de rijen der aanvallers, maar de laatste reserve rukte aan en besliste den uitslag van het gevecht: met onweêrstaanbare kracht ging het nogmaals voorwaarts; onder een vernielend vuur werd de gracht doorwaad, de verschansing beklommen, en eenmaal in de redoute, waren de turksche soldaten, die nog stand gehouden hadden, door een hevigen bajonetsaanval spoedig tot wijken gebracht.
Ook deze redoute was gewonnen, maar - ten koste van meer dan drie duizend Russen.
Al woog het succès van den 11 september, den verjaardag van keizer Alexander, niet op tegen de ongehoorde verliezen door het russische leger bij Plevna geleden, toch kon het zich althans op eene gedeeltelijke overwinning beroemen. De indruk der behaalde voordeelen ging echter den volgenden dag weêr verloren door een nieuwe worsteling, waarbij de Turken op hunne beurt aanvallers waren en zij de met zooveel moed en doodsverachting verdedigde redoute, van welker bestorming wij zooeven eene beschrijving gaven, weêr hernamen.
Daar de sterkte langs drie zijden door het turksche vuur bestreken werd, en de overige verdedigingswerken van Osman-pacha, met name het zuidelijk gedeelte van het geretrancheerde kamp bij Plevna, de pas veroverde redoute beheerschten, begrepen de Russen, dat het eene zware taak zou zijn haar te behouden. Generaal Skobeloff, die zich den elfden zoo gunstig door zijn geestkracht en volharding onderscheiden had, werd met de verdediging der dubbele schans belast, en nog denzelfden nacht nam de kloeke bevelhebber zoo goed mogelijk zijne maatregelen, om een waarschijnlijken aanval van den vijand tegen den volgenden dag het hoofd te bieden. Zijne aanvraag om versterkingen werd echter van de hand gewezen.
In den vroegen morgen van den 12 openden de Turken inderdaad langs alle zijden tegelijk hun vuur. Dit was vooral hevig van den kant der redoute van Krischina, links van de nieuwe russische stelling gelegen. Met een bewonderenswaardige juistheid werd het geschut gericht en iedere losbersting bracht ontzaglijke schade te weeg, te meer daar het den Russen langs die zijde, door de hardheid der rotsmassa's onmogelijk was, tegen dit vernielend turksche vuur aardenwerken op te werpen.
De russische positie scheen dus onhoûbaar, ten minste wanneer Skobeloff er niet in gelukte, zich van het geretrancheerde legerkamp in zijn rug en van de Krischina-redoute aan zijn linkerflank meester te maken. Hij herhaalde te dien einde zijn aanvraag om versterking; welke ontzaglijke verliezen zijne troepen den vorigen avond ook geleden hadden, toch hadden een paar regimenten versche soldaten hem kunnen redden, en wellicht zou het hem mogelijk geweest zijn, het behaalde voordeel te vervolgen en den vijand uit zijn overige stellingen te verdrijven. Het gemis aan overeenstemming in de leiding der russische operatiën wierp echter Skobeloffs plannen omver, en de versterkingen, waaraan hij zoozeer behoefte had, bleven achterwege. En in dien tusschentijd donderde het turksche ges hut met steeds toenemende hevigheid op de redoute, tot de Turken eindelijk tot een rechtstreekschen aanval overgingen. Van drie zijden te gelijk werd de geïsoleerde stelling bestormd en wel met eene doodsverachting, die de russische onversaagdheid niets toegaf. De aanval werd echter afgeslagen en tot vijfmaal toe herhaald. Ontzettend waren de wederzijdsche verliezen, de russische bataljons verdwenen als bij tooverslag; afdeelingen van duizend man krompen tot honderd vijftig ineen; de aanvoerders der regimenten waren allen buiten gevecht gesteld; nauwelijks bleef er een bataljonschef over. Generaal Gobrowolsky, de aanvoerder der scherpschutters, werd op de borstwering door een kogel gedood, alleen Skobeloff bleef ongedeerd en deelde met de meeste bedaardheid zijne bevelen uit. Alles rondom hem stortte, van kogels doorboord, dood of gewond neêr; het getal zijner manschappen was tot minder dan de helft ingekrompen: drie duizend der kloeke verdedigers waren reeds buiten gevecht gesteld en nog altijd kwam er geene redding opdagen. Vergeefs zond Skobeloff bode op bode naar den opperbevelhebber, om hem het onhoûbare der positie onder het oog te brengen en om spoedige hulp te smeeken: geen soldaat verscheen uit het hoofdkwartier, tot generaal Kriloff hem tegen den avond eindelijk op eigen verantwoording de overblijfsels van een regiment zond, dat den vorigen dag bij de bestorming der redoute bijna vernietigd was. Van de 2500 man waren er hoogstens 1000 overgebleven, zoodat de geringe en late versterking het lot van den dag niet meer kon keeren. Wat baatten toch die 1000 man, daar meer dan 3000 anderen buiten gevecht gesteld waren en de Turken telkens met vernieuwde en versche versterkingen aanrukten!
Vijfmaal hadden de Turken de redoute bestormd, evenveel maal werden zij afgeslagen, doch het aantal der kloeke verdedigers verminderde op eene onrustbarende wijze, en de overblijvenden waren uitgeput door een onafgebroken strijd van twee lange dagen.
De avond begon te vallen, generaal Skobeloff had zich voor het oogenblik onder zijne tent, buiten de redoute, teruggetrokken om tot verademing te komen. Plotseling nadert hem een ordonnance-officier, die hem mededeelt, dat de vijand een zesden aanval op de verschansingen doet en hij reeds zichtbaar vorderingen maakt. In een oogwenk is de bevelhebber te paard, hopende nog bij tijds te komen om den aanval te stuiten, maar nauwelijks heeft hij eenige schreden gedaan, of hij ontmoet een saâmgedrongen hoop vluchtelingen, die van vermoeinis schier bezwijkende en stervende van dorst, zoo snel hunne beenen hen dragen kunden het doodelijke geschutvuur tracht te ontkomen. Het was het ellendige overschot van de russische regimenten, die den vorigen dag met zooveel heldenmoed de redoute aan den vijand ontrukt hadden. Eene enkele kleine afdeeling, door een jeugdig officier aangevoerd, was in de verloren stelling achtergebleven, om den vluchtelingen den terugtocht mogelijk te maken; tot den laatsten man kwam de kleine bende om, maar het gros der troepen was gered en bereikte eindelijk zijne stellingen van den vorigen dag.
Ook generaal Skobeloff was door de vluchtelingen in hun overhaasten terugtocht medegesleept, doch hij was aan eene onbeschrijflijke wanhoop ten prooi; zijn uniform was met slijk bespat, zijn degen gebroken, het kruis van de St.-Georges-orde gebogen en gekromd; zijn gelaat was door den kruitdamp zwart geworden, zijne oogen stonden hol in hunne kassen en hij kon nauwelijks eenig menschelijk geluid voortbrengen. Tot een correspondent, die hem denzelfden avond in zijne tent bezocht, zeide hij: ‘Ik heb mijn best gedaan, meer kon ik niet; mijn legerkorps is ontbonden, mijne regimenten bestaan niet meer; de kanonnen zijn door den vijand veroverd, mijne officiers liggen dood in de redoute.’
Generaal Skobeloff had zich in den dagenlangen veldslag als een held gedragen, en zijne verdiensten werden later door den keizer erkend; maar aan de algemeene leiding der operatiën had veel ontbroken, wat, ondanks den heldenmoed der russische soldaten, voor het grootste gedeelte de oorzaak was van de verschrikkelijke verliezen en de neêrlagen, door de Russen geleden. Zes dagen had de strijd geduurd, 15 à 18.000 Russen waren gevallen, en de eenige vrucht van al dat vergoten bloed was de inneming der Grivitza-redoute, die wel behouden bleef, maar waarvan men wegens de nabijheid van andere turksche verschansingen geen partij konde trekken, terwijl de redoute op den weg naar Loftcha, zooals wij gezien hebben, weder verloren ging.
Geen wonder dat de Russen, na die verschrikkelijke worsteling, waarbij het zesde gedeelte van hun leger buiten gevecht gesteld werd, geen lust of kracht meer hadden den aanval te hernemen, en zij opnieuw wekenlang werkeloos voor Plevna bleven liggen.
Auteursrechtvrij
