De Belgische Illustratie. Jaargang 9

[p. 32]

Mozaiek.

De sauveteur-descenseur a spirale.

Het is onze schuld niet, dat wij een fransch hoofd moeten zetten boven de beschrijving van het onlangs uitgevonden reddingstoestel bij het uitbreken van een brand, daar eene vertaling òf geen verstaanbaar vlaamsch zou zijn òf het denkbeeld slecht zou weergeven. Zoo moeielijk echter de vertaling van den naam is, zoo gemakkelijk is de verklaring van den geheelen toestel.

de sauveteur-descenseur a spirale.

Eene koord van 20 meters lengte en 11 millimeters dikte loopt door een metalen buis, terwijl zij twee- of driemaal gedraaid is in eene spiraalvormige groef, aangebracht om een cylinder aan die buis vastgemaakt. Deze kleine toestel van 14 centimeters lengte en 4 centimeters dikte is de geheele ‘sauveteur.’ Als men een gordel om het middel heeft, hetzij een laken of een koord dat men er om bindt, of welken band ook, dan kan men, als men de koord aan een sterk voorwerp met den haak die er aan bevestigd is, vastgemaakt heeft, zich gerust aan eene neerdaling wagen.

Veronderstel nu, dat iemand die aan het koord hangt, zich eene verdieping lager wil laten zakken, dan is de minste drukking van de koord in de groeven der spiraal voldoende om de snelheid der daling te regelen, ja zelfs oogenblikkelijk te doen ophouden. Vandaar de mogelijkheid, dat een redder of iemand die zich redt, naar goedvinden aan elke verdieping kan stilhouden.

De proeven onlangs te Amsterdam genomen, mogen volkomen gelukt heeten, en het is dan ook te verwachten dat de pompierskorpsen er spoedig van voorzien zullen worden.

Turkije's schuldenlast.

Bij den dood van den sultan Abdul-Meschid bedroeg de turksche schuld 360 millioen franken, waarvoor een jaarlijksche intrest moest betaald worden van 150 millioen, benevens 8 millioen voor amortisatie.

Van 1862 tot 1874 vermeerderde Abdul-Azis die schuld met 3800 millioen en den 20 september 1874 schreef hij een leening uit van een milliard franken tot consolideering der vlottende schuld. Den 10 mei 1875 was de schuldenlast van het turksche rijk reeds gestegen tot 4700 millioen franken, een gevolg van de geldverspillingen en de daardoor noodzakelijk geworden leeningen van Abdul-Azis.

Rijkdom van grondstoffen in neder-Californië.

Deze landstreek bezit nog altijd rijke goud-, zilver-, ijzer-, koper-, albastmijnen, enz. De twee groote zilveraders van Talumfo loopen van het noorden naar het oosten. Eene enkele kompagnie graaft er voor 50.000 dollars permaand uit. De meeste mijnwerkers zijn Mexikanen. De ingenieurs, scheikundigen en opzichters zijn allen Amerikanen en Europeanen. De grondstoffen worden door muilezels naar de molens, de staven zilver met wagens naar La Paz en met schepen naar San-Francisco gezonden.

De eigenmachtige en willekeurige handelwijze der Mexicanen verhindert de vreemdelingen hunne kapitalen in de mijnontginningen te steken. Onder een krachtig en ondernemend bestuur zou de minerale rijkdom van het gewest, zich ongeloofelijk snel ontwikkelen, maar het is waarschijnlijk dat dit nog niet spoedig verwezenlijkt zal worden.

In de diepte der zee.

Ongeveer tien jaren geleden had men in Engeland twee schepen uitgezonden om de diepte der zee te onderzoeken. De uitkomsten van dit onderzoek zijn beschreven in een werk van Thompson Carpenter, getiteld: De afgrond der zee. Vroeger was men algemeen van gevoelen dat de bodem der zee arm aan bewerktuigd leven was, maar de gedane onderzoekingen hebben die meening weersproken, daar men op groote diepte nog eene groote dierlijke bevolking vond en daaronder nog vele diersoorten welke men sedert lang uitgestorven waande. De natuurkunde leert verder, dat gebrek aan licht de armoede aan dierlijk leven te weeg bracht, maar het onderzoek heeft geleerd dat het voor het leven der dieren onontbeerlijk licht door henzelven geleverd wordt, daar de diepte van phosphorieke en lichtgevende dieren wemelt. De natuurkunde leerde verder dat de diepte van het bekken der zee met eene in rust verkeerende, onveranderlijke watermassa in den toestand van hare grootste dichtheid (4° Celsius) gevuld is, maar het onderzoek toonde aan dat de oceaan doorsneden wordt door breede, snelle stroomingen van koud en warm water, die levensontwikkeling en luchtverversching aanbrengen, evenals aderen en beenderen het 't dierlijk leven doen. Dit geldt slechts voor den Atlantischen Oceaan en de Stille Zee en niet van het gesloten bekken der Middellandsche Zee, welke vooral door het slik van den Nijl, die reuzengoot van Afrika, verontreinigd wordt. De onderzoekingen met thermometer en manometer vonden tot eene diepte van 4800 meters plaats, gelijkstaande met de hoogte van den Mont-Blanc. Talrijke kiezelkoralen, zeeëgels, zeesterren en andere dieren welke men voor goed uitgestorven waande, zijn met behulp der verbeterde hulpmiddelen der wetenschap levend aan boord gebracht en scheikundig onderzocht.

Sedert twee jaren doorkruist en doorzoekt een derde vaartuig van de koninklijke marine van Groot-Britannië onder leiding van professor Thompson alle deelen van den Atlantischen Oceaan en der Stille Zee, om den vroeger aangevangen arbeid voort te zetten en te voleindigen.