De Belgische Illustratie. Jaargang 7

[p. 385]

[Nummer 49]

Adolf Dechamps.

In Adolf Dechamps, broeder van Zijne Eminentie den kardinaalaartsbisschop van Mechelen, heeft België en de katholieke Kerk een groot verlies geleden, en in de geschiedenis zal de naam van den grooten staatsman en schrijver immer eene der glansrijkste plaatsen blijven beslaan.

ADOLF DECHAMPS.

Adolf Dechamps werd den 17 juni 1807 te Melle, niet verre van Gent geboren. Met zijn broeder Victor-August, den tegenwoordigen kardinaal, deed hij zijne eerste studiën te Seneffe, onder leiding van zijn vader, en voltooide die later te Brussel.

Op zijn 23^e jaar brak de omwenteling van 1830 los, en Adolf Dechamps, in het katholicism opgevoed, ondersteunde die beweging, omdat hij uit deze de vrijheid voor zijne godsdienstige gevoelens meende te zien geboren worden. Hij schreef, met dit doelwit, in de Emancipation en het toenmalige Journal des Flandres.

Reeds in 1834 werd Adolf Dechamps tot volksvertegenwoordiger te Ath gekozen, en pas had hij den voet in die vergadering gezet, of hij erlangde daar een gansch bijzonderen invloed; zijne deelneming aan de beraadslaging over de wet ter inrichting der gemeenten en hooger derwijs, deden hem dien invloed verwerven.

In 1841 werd Dechamps benoemd tot gouverneur van belgisch Luxemburg, en vervulde later voor België eene belangrijke hand elszending bij het fransche hof. In 1843 trad hij op als minister van Openbare Werken, in het gemengd kabinet, waarvan M. Nothomb het hoofd was, en bracht veel bij tot de uitbreiding van het belgische spoorwegnet.

Toen M. Nothomb, na de kiezingen van 1845, vervangen werd door het ministerie Van de Weijer, aanvaardde Dechamps de portefeuille van Buitenlandsche Zaken en bleef die behouden toen het uitsluitend katholiek kabinet De Theux gevormd werd. Het was Adolf Dechamps die allengs debescherm-rechten deed vallen, en ons met de groote industrieele volken in bondgenootschap deed treden.

Tot in 1847 bleef Ado'f Dechamps in het kabinet; op dat tijdstip trad graaf De Theux af. Van het bewind verwijderd, hield de geniale staatsman moedig den strijd vol tegen de doctrinaire partij, zoowel in de Kamer als vertegenwoordiger van Charleroi, als in de drukpers, namelijk als redacteur der Revue de Bruxelles.

[p. 386]

In dit tijdschrift leverde hij een artikel, in antwoord op een artikel van Joffroy, in de Revue des deux Mondes opgenomen, onder den titel van Comment les dogmes finissent; Adolf Dechamps gaf aan dat antwoord den titel van Comment les philosophies finissent, en de opgang welken het maakte beschaamde den aanrander.

De pen van Adolf Dechamps stond immer ten dienste der katholieke belangen en zijne werken zullen steeds de schoonste bladzijden blijven, welke ter verdediging van dit goddelijk grondbegin geschreven zijn. In 1859 verscheen van zijne hand le second Empire, Dialogues politiques; in 1860, l'Empire et l'Angleterre; in 1865, Jules César, l'Empire jugé par l'Empereur, la Convention de Gastein, la France et l'Allemagne; in 1866: les Partis en Belgique et le nouveau Règne, enz.

In 1864 viel het ministerie Frère onder het gewicht der impopulariteit en de liberale pers zelf herademde bij dien val, te weeg gebracht door de beweging van Antwerpen tegen de forten en de militaire dienstbaarheden. Adolf Dechamps was een bewonderaar van de antwerpsche oppositie; hij werd, na eene langdurige krisis, geroepen om een ministerie te vormen en bood den koning een programma aan, dat met de staatkundige wenschen van Antwerpen overeenstemde.

Het ministerie, door Adolf Dechamps gevormd, was aangenomen, doch de koning had geen ooren naar de vermindering van den kiescijns, door den heer Dechamps voorgcsteld, en in zake van princiepen kende deze geen wijken of plooien.

Het ministerie Frère, ofschoon machteloos, wilde zich nog aan het bewind vastklampen; het vroeg de ontbinding der Kamers en die ongehoorde maatregel werd aan de doctrinaire partij toegestaan. Al de pogingen werden nu tegen den leader der wijselijk vooruitgaande katholieke partij aangewend; wat tegen de kandidatuur van Adolf Dechamps te Charleroi ingespannen werd, zal nooit vergeten worden en ook nooit tot eere strekken aan de doctrinaire partij.

De grootste staatsman van België, de kolos waarvoor de heer Frère verbleekte, viel in dien strijd, en de luiksche leider had hem dus in de Kamer niet meer te vreezen.

Den 29 augusti 1864 waren de katholieken te Mechelen in kongres vereenigd. Wij herinneren ons het plechtige, het hartbegeesterend oogenblik toen Adolf Dechamps de zaal binnen trad. Beroemdheden uit het katholieke België, uit Frankrijk, Nederland, Duitschland en Italië waren daar vereenigd: allen stonden recht en jubelden den staatsman toe, die, zooals wij zegden, door de kleingeestige, doctrinaire intrigues gevallen was. Een dergelijk oogenblik moet veel ontgoocheling hebben uitgewischt, veel leed hebben doen vergeten.

Tot in de laatste dagen van zijn leven werkte Adolf Dechamps in dagbladen en tijdschriften. Veel heeft hij geleden in zijne eerlijke gevoelens en in zijne fortuin; maar kalm en vreedzaam was de avond zijwe levens. Hij betrouwde op een beter leven, op God en stierf in zijn kasteel van Scailmont, in bijwezen van zijn broeder, den edelen prelaat kardinaal Dechamps. Zijn naam zal altijd bij ons in zegening blijven.