De Belgische Illustratie. Jaargang 5

[p. 129]

[Nummer 17]

Twee moeders.
door Mathilde.
(Vervolg.)

‘Mejufvrouw,’ ging de kommandant voort, ‘één poging zal ik doen om hen te redden, een enkele! Ze zullen vrij zijn, onder voorwaarde dat zij onze vaandels volgen.’

‘Vrij, noemt gij dat vrij? Dat woord is in dien zin een bittere, schandelijke ironie. Stel het hun niet voor, het zou hun laatste oogenblik nog meer verbitteren! Neen, dan liever duizendmaal den dood! Mijnheer, ik dank u voor de welwillendheid, die gij mij betoond hebt. Ik vraag u thans niets meer; in dit uur heb ik meer gesmeekt, dan gedurende mijn geheele leven!’ - en fier zich omkeerend, verliet zij de kamer.

Mevrouw du Perne wachtte haar op.

‘Welnu?’ vroeg zij.

‘De pastoor is gered!’

‘God zij dank! En de anderen?’

‘Over een half uur!’

Mina slaakte een hartverscheurenden gil.

‘Waar is Paul nu?’ vroeg zij met den blik eener waanzinnige.

‘In de gevangenis. Wilt gij hem zien, volg mij dan!’ Wezenloos nam het troostelooze kind Octavie's arm, mevrouw du Perne volgde haar. Zij traden een der kleine deuren binnen, waarvoor ook een schildwacht stond; men liet haar door en leidde ze naar een kleine kamer, waar Paul zich bevond. Hij lag voor een stoel geknield te bidden; toen de deur zich opende, sprong hij op. Mina trad alleen binnen.

P. REGOUT.

‘Paul, mijn broeder,’ gilde zij en sloeg hare armen

[p. 130]

krampachtig om zijn hals. ‘Paul, Paul, 't is immers niet waar dat gij sterven moet!’

‘Mina, mijn zusje, maak zoo'n beweging niet; 't is zoo erg niet. Eens moeten we allen sterven; nu of over een paar jaren, dat komt op hetzelfde neer!’

‘Ik ben alleen op de wereld, geheel alleen! Ach mijn God, 't is zoo schrikkelijk. Paul, laat me hier blijven, ik wil met u samen’. . . . .

‘Komaan, dat zijn mooie woorden, die thans volstrekt niet passen. Wees verstandig, dan zal ik ook verstandig met u praten, Wilhelmine!’

‘Noem mij zoo niet, op dit oogenblik vooral niet. Gij weet hoe ik die Pruisen steeds gehaat heb, maar nu . . . . . nu vervloek ik ze! . . . dien Wilhelm en zijn Bismarck en zijn Moltke en zijn Augusta; vloek over hen, vloek, konde ik hen’. . . . .

‘Mijn zacht duifje, ik herken u niet meer; wees toch voor alles Christin. Wilt ge onze laatste oogenblikken nu verspillen met al die dolle praatjes? Laat ons kalmer spreken, ik heb niet veel tijd en nog veel te doen.’

Hij nam haar op den schoot, droogde hare tranen af en trachtte haar zoo goed mogelijk te troosten. Ze waren alleen; mevrouw du Perne en Octavie, hadden zich in den gang teruggetrokken. Alle opgewondenheid was uit het teedere meisje geweken; zij lag met het hoofd op zijn schouder zacht te snikken. Die met zooveel bitters vermengde eenzaamheid duurde niet lang. Er werd aan de deur geklopt en tusschen twee pruisische helmen vertoonden zich de gestalten van mevrouw du Perne en haar nicht. Zij trad binnen en sloeg de deur achter zich dicht. Paul stond op; hij ondersteunde nog steeds zijn zuster.

‘Mevrouw,’ zeide hij, ‘ik vertrouw haar aan u toe! Arm kind, ik wist niet, dat zij zóó aan mij gehecht was.’

‘Bekommer u daarover niet, Paul! Ik heb mijn laatste kind verloren, zij zal nu zijn plaats in mijn hart bekleeden. Op dit oogenblik wil ik u nogmaals danken voor uwe toewijding aan mijn lot, voor’. . . .

‘O, Mevrouw, spreek daar niet over; waart gij dan niet steeds mijn moeder? . . . . . Hoe menigmaal voelde ik niet een zekere jaloerschheid jegens diegenen, welke u dien naam mochten geven. Weiger mij uw zegen niet; geef mij dien, zooals aan Alphonse!’

Hij knielde neder, mevrouw du Perne strekte hare handen over zijn hoofd uit, toen omhelsde zij hem en zeide aangedaan:

‘Als gij Alphonse ziet, breng hem de groete zijner moeder. Ik zal nog slechts leven voor haar, die u beiden dierbaar was.’

Octavie was gedurende dit tooneel aan de deur blijven staan. Geen spier van haar gelaat vertrok zich; de uitdrukking van hare oogen was koud en schier gevoelloos. Paul had zich nog niet gewaardigd haar een blik te schenken. Eerst toen mevrouw du Perne met de half bewustelooze Mina zich gereed maakte om te vertrekken, naderde hij haar.

‘Jufvrouw Delgrange,’ sprak hij en reikte haar de hand. ‘Ik dank u voor de pogingen, die gij in het werk hebt gesteld om mij te redden. Wees gelukkig!’

Hij wendde het hoofd schielijk om. Zijn oog, dat droog gebleven was, toen de hartstochtelijke Mina in klachten was uitgebarsten, vulde zich met tranen. Octavie bespeurde het; de met zooveel moeite veroverde kalmte verdween, de ijskorst der onverschilligheid smolt weg en de energie scheen gebroken.

‘Vergeef mij! Vergeef mij!’ riep zij luid weenend.

Paul zag haar verrast aan, maar slechts voor een oogenblik. Hij meende haar zonder woorden te begrijpen.

‘Beste Octavie!’ - en zijn stem was nu teeder, als toen hij met Mina sprak, ‘ik heb u meer te danken dan te vergeven. Gij draagt niet de minste schuld van mijn lot. Vergeef mij liever, zoo mijn houding van gisteravond u dit deed vermoeden.’

‘Neen, dat niet, maar alles wat ik u deed lijden door miju grillen’. . . .

‘Door uw grillen? Octavie, zeg mij de waarheid: was uw koelheid dan slechts gemaakt? Kan ik hopen dat’. . . . .

‘Paul, ik ben schuldig! Mijn gekrenkte trots heeft ons ongelukkig gemaakt. Doch ik zal er voor boeten.’

‘Uw verklaring troost en bedroeft mij, Octavie! Ik had alles willen geven om die woorden uit uw mond te hooren. Thans verneem ik ze eindelijk, nu alles bijna voorbij is. Vaarwel! Groet uwe moeder en broeders voor mij en troost u. Het is Gods wil. Octavie, ik beveel u mijn weesje aan, bemin haar ter wille van u en van mij.

‘Laat ons nu vertrekken,’ zeî mevrouw du Perne, ‘de pastoor komt.’

Werkelijk opende zich de deur en de eerbiedwaardige grijsaard verscheen. Diepe smart lag op zijn gelaat, zijn gang was slepend en onzeker; hij had ook zooveel verduurd! Stilzwijgend drukte hij de hand van mevrouw du Perne en wierp een weemoedigen blik op de twee meisjes, die door Paul naar buiten geleid werden.

‘Vaarwel, vaarwel! Bid voor mij,’ riep hij terwijl hij Octavie's kille hand, die steeds de zijne omklemde, losliet.

Een Pruis maakte van 't oogenblik dat de vrouwen buiten de deur stonden gebruik, om ze dicht te trekken.

‘Paul!’ gilde Mina en zonk als verpletterd in mevrouw du Perne's armen.

‘Mijn leven is geëindigd,’ zeide Octavie op droevigen toon en trok het roode lintje uit het haar, als wilde zij nu al een begin maken met een eeuwigen rouw.

De pruisische kommandant en een officier liepen op en neêr in een der kamers van de mairie.

‘Nog vijf minuten,’ zeide de laatste.

‘Wij zullen er tien van maken. Dan is 't pas half negen. Mijn hemel wat een expeditie! Ik heb nooit zulk edel volk gezien, - zonder nog te spreken van die sirene, waartegen onze koning zelf niet bestand zou geweest zijn! Wat een vaderlandsliefde en opoffering!’

‘De pastoor heeft ook geweigerd genade te ontvangen.’

‘Dat wil zeggen dat hij mij gesmeekt, gebeden, bezworen heeft, om hem in plaats van een der veroordeelden te doen sterven. Ik heb het hem niet toegestaan. Die lange dame’. . . . .

‘De vrouw van den maire?’

‘Neen, die heks niet! Ik bedoel die statige vrouw met het gelaat en de houding van een moeder der Gracchen; - zij heeft mij tweehonderd duizend franken aangeboden, indien ik het leven wilde schenken aan de muitelingen.’

‘Potstausend, dat was niet te versmaden! En hebt gij het afgeslagen?’

‘Ongetwijfeld, neef, ik zal steeds aan het geld weigeren, wat ik aan de edelmoedigheid niet kan toestaan. Doch ik geef u dit als een staaltje tegen de bewering der wijsneuzen, die in 't fransche volk een verwijfde, verslapte natie willen zien.’

‘Die stelling is toch waar over 't algemeen. Uitzonderingen maken haar niet krachteloos.’

‘Te Loigny hebben wij ook zoo'n uitzondering gezien.’

‘Daar waren het vooral de oud-pauselijke zouaven, die ons deden wijken.’

‘Gij hebt gelijk, en wilt gij de reden kennen der tegenspraak, die wij vinden tusschen de werkelijkheid en den algemeenen roep? - Zij is deze: Wat wij in 't buitenland van Frankrijk zien en hooren, dat is het lichte, het meer oppervlakkige element, 't welk zich overal verspreidt, juist omdat het licht en beweeglijk is. In het hart van de natie alleen ziet men den eigenlijken aard, de ware deugden. Geloof mij, een volk, dat zóó kan strijden en lijden, is niet verslapt en bedorven; de kern is goed, slechts de schors kan verrot zijn. Naast het Frankrijk, dat wij meenden te kennen, naast het dansende, zingende, lichtzinnig en luidruchtig tierende Frankrijk staat een ander, dat ons meer onbekend is, maar desniettemin 't eigenlijke volk uitmaakt, 't welk zich opoffert, strijdt en bidt.’

't Oogenblik van de executie naderde allengskens; de veroordeelden werden ter strafplaats geleid, hun gelaat en houding duidden niet de minste vrees aan. Fautrin ondersteunde den grijzen maire, die van koude en zwakte beefde; hij behoefde hem geen moed in te spreken, want die ontbrak hem niet. Vijf minuten verstreken, de geweren waren geladen, de soldaten met de uitvoering van 't vonnis belast, stonden pal tegenover de ongelukkigen; men had hen geblinddoekt en doen knielen. Doodsche stilte heerschte over de markt; nu en dan hoorde men een gesmoorden snik. Daar werd het teeken gegeven, de loopen werden gericht en. . . . . .

‘Uitstel!’ riep een stem. ‘Wacht even, de krijgsraad is vergaderd!’

Een oogenblik later ware het te laat geweest, de vinger van velen drukte reeds tegen den haan. - Haastig stonden de veroordeelden op.

‘Wat voor marteling is dat nu weer?’ zuchtte de maire.

‘Onze doodstrijd is te kort geweest,’ antwoordde Paul bitter.

Er verliep een half uur, doch ieder meende dat het wel een dag duurde. Eindelijk verscheen de kommandant. Door zijn staf vergezeld trad hij in 't peloton en hield een aanspraak, waarin hij den doorgestanen angst als een verdiende tuchtiging meende te moeten aanmerken. Hij schonk den veroordeelden kwijtschelding van de doodstraf, en legde het dorp slechts de inkwartiering op van een bataljon Pruisen. Een levendig gejuich vervulde de lucht; de aan den dood ontsnapten werden in triomf meêgevoerd. Mevrouw Janguy nam haar man onder den arm en leidde hem naar de kerk.

‘Nu moogt gij wel: “Leven de Pruisen!” roepen,’ voegde een soldaat een der dorpelingen toe.

‘Neen,’ was het antwoord, ‘al moesten wij nu allen op dit oogenblik sterven, zouden wij nog roepen: “Leve Frankrijk!” - doch dank zij den kommandant!’

Vreeselijk was dit uur voor de bewoners van la Chesnaye geweest. Met de half bewustelooze Mina tusschen hen beiden legden mevrouw du Perne en Octavie den weg af tusschen het dorp en 't buitengoed. Geen hunner voelde de vochtigheid van den grond of den kouden guren wind, hun folterende gedachten hielden hen geheel bezig; deze, nieuwe ramp had de vorige bijna doen vergeten. Men legde Mina op de canapé; zij was aan hevige zenuwtoevallen ten prooi, het minste geritsel deed haar opspringen, als ware 't reeds het doodend schot. Mevrouw du Perne, op wier gelaat niet de minste ontroering te lezen was, trachtte haar eenigszi[n]s op te beuren, - vergeefs, de zoetste namen, de ernstigste vermaningen vermochten niets op het diep geschokte kind! Weenend en biddend staarde mevrouw Delgrange in het vuur, haar dochter stond voor het raam en liet haar blikken dwalen van het donkere landschap daarbuiten naar de pendule, die onverbiddelijk zijn loop voortzette.

Plotseling viel zij op haar knieën.

‘Half negen! O God, genade, genade! Red hem!’ en te gelijk klonken de eentonige slagen, en als tot bespotting speelde de pendule een Vroolijke wals. Doodelijke stilte volgde gedurende eenige oogenblikken. Het waren vijf minuten van spanning, die hen allen jaren ouder maakten. Mina verborg het hoofd in mevrouw du Perne's schoot, mevrouw Del-

[p. 131]

grange hield de koude handen van 't meisje in de hare. Octavie bleef niet lang in die afwachtende houding.

‘Ik moet weten wat er gebeurd is!’ riep zij. ‘Misschien is er eenige hoop!’

Zij snelde de kamer uit en den gang in. De deur werd opengeworpen en zij stond voor Thierry, die een poos ademloos bleef zwijgen.

‘Wat is er?’ riep zij bevend.

‘Uitstel, uitstel! Een seconde later, en het ware te laat geweest!’

Wat werd er in dat half uur gesmeekt, gebeden, den hemel geweld aangedaan! Eindelijk zagen de vrouwen den gloed der vuren langzamerhand verminderen; haastige stappen weerklonken op den kiezelweg en een oogenblik later bevond de als dood betreurde jongeling zich te midden van den blijden familiekring.

Mevrouw du Perne verwijderde zich, want, waar vreugde was, mocht zij thans niet verwijlen. Alphonse immers lag eenige stappen verder op de doodsbaar. Zij zocht hare kamer op; helaas, de helft was door de vlammen verteerd! Het kruisbeeld was verdwenen, de lessenaar lag verbrijzeld in een hoek en de papieren waren links en rechts verspreid, slechts de portretten waren gelukkig gered.

‘De troost van vroeger ontbreekt mij,’ zeide zij tot zich zelf. ‘Ik kan hier niet meer bidden en werken, maar Gij, o God, Gij zijt alom tegenwoordig. Overal kan ik tot U gaan.’

Zij begaf zich naar het in haast gespreide bed, waarop Alphonse rustte, en nederknielend bleef zij den ganschen nacht bij den doode waken.

IX.
Argenice.

In een akelig, vochtig, koud, winderig krot van een der gemeenste buurten van Parijs zaten op een Januari-avond een half dozijn vrouwen bijeen. Twee waren op waggelende stoelen gezeten, een op een kist, een vierde op een hoop lompen, een vijfde liep woest de kamer op en neder, terwijl de laatste een weinig teruggetrokken in een hoek zat, omringd door drie kinderen, waarvan het kleinste in hare armen gerust lag te slapen; de twee anderen kibbelden en schreeuwden, totdat de twist der kleinen zóó hoog liep, dat de moeder met een pantoffel tusschen beiden kwam.

‘Wat duivel blijft die Benard lang weg!’ riep de wandelende schoone, en stiet in 't voorbijgaan met haar voet tegen een magere kat, die de heusche behandeling met een miauw beantwoordde.

‘Laat dat beest niet te hard miauwen,’ riep een der gezellinnen, ‘of anders zal zij gauw het lot harer zusters deelen.’

‘Ma, ik heb honger!’ klaagde een der kinderen.

‘Houd je snater, jong!’ antwoordden hierop drie of vier stemmen. ‘Als we je te veel hooren, dan zeg ik tegen je wat ik tegen poes zeî.’

‘Wat dan?’ vroeg de jongen.

‘Vraag je dat nog? Je zult het vroeg genoeg ondervinden; als we geen katten of honden meer hebben, dan eten we kinderen en dan beginnen we met jou.’

‘Daar zal ik voor zorgen!’ zeî de moeder. ‘Eerst zullen die heksen mij verslinden.’

Haar gelaat stak zeer af bij de galgentroniën der anderen; eens scheen het zeer schoon geweest te zijn, en nu zelfs, wanneer die walgelijke lompen door betere kleêren vervangen waren, zou ze nog den naam van een knappe vrouw verdiend hebben. Armoede, gebrek, bittere koude, verdriet, wroeging misschien, hadden haar vermagerd en misvormd. Een luid gelach beantwoordde haar uitroep.

‘De tooneelspeelster komt boven. Heer, hoe schoon, hoe roerend! Zou men niet denken dat zij hare rol aan 't leeren was, in plaats van te meenen, dat zij het werkelijk zoo hoog met een paar smerige kinderen op heeft.’

‘Het zijn mijn kinderen, 't is mijn eigendom, 't eenige wat ik bezit!’

‘Wees maar niet bang, je kunt ze houden, wij zijn er volstrekt niet jaloersch om.’

‘Maar, 't is niet waar, 't is haar eigendom niet. Er bestaat geen eigendom, er mag geen eigendom in een vrijen Staat zijn.’

‘Kinderen ook niet?’

‘Neen, ook niet! De kinderen behooren den Staat, dat wil zeggen aan mij, aan u, aan iedereen; 't geld behoort den Staat; de dieren, de goederen, de meubels, de gedachten zelfs behooren den Staat. Rosine geef mij de kruik met brandewijn eens aan. Zie zoo! Een slokje, zoolang ik dat nemen kan laat ik alles maar waaien! Een groote geest, ik weet niet uit welk land, heeft gezegd, dat bij een volle maag het lichaam geest en de geest. . . . . Neen, zoo was 't juist niet! Maar het komt er ook zoo prompt niet op aan. Ik heb in lang niet gegeten en veel gedronken van dat levendmakende water. Daarom is het hier binnen zoo helder, o, zoo helder!’

Zij wilde gaan zitten, doch de stoel was ter zijde geschoven, zoodat zij met hare gansche zwaarte op den grond tuimelde. Onder algemeen gelach trok men haar op, waarna zij zich weer nederzette.

‘Ik verga haast van honger,’ riep de vrouw, die in de lompen gedoken zat.

‘Dat doen we allen,’ grinnikte Rosine.

‘Het is de schuld van de mannen!’ riep, met een stevigen knoop er op, Perinette, een mager schepsel met vinnige oogen, die in haar donkergeel gelaat brandden als de geitenoogen in Robinson's grot.

‘De mannen kunnen waarlijk niet meer doen dan zich dag en nacht op de verschansingen blootstellen aan twee tegenstrijdige dingen, vuur en koude!’ hervatte de moeder.

‘Teeder moedertje, teeder minnende echtgenoot! Al haar gedachten zijn op den afwezigen man gevestigd.’

‘Haar rug is stijf geworden, en heeft weer wat wrijven noodig.’

‘Camilla treurt om haar Curiatius.’

‘Argenice, je schijnt het komediantenpak maar niet te kunnen uittrekken, zooals Perinette en ik. Wees toch niet mal, maar denk er verstandig over, gelijk wij. Zoo je dunne gazen japon je hindert, schop hem weg of maak er een vlag van!’

‘Wil je naar mij hooren of niet?’ viel Perinette in, die begonnen was een smerig papier open te vouwen.

‘Wel ja, wel ja, wat wil je zeggen?’

‘Een hongerige maag heeft geen ooren!’ bromde Rosine.

‘Wij hebben anders wel goede ooren noodig om te begrijpen wat Perinette ons zeggen zal. Ik zeî immers wat die wijze man, je weet wel, van oordeel was: lichaam wordt . . . . . Lievertje, geef mij de kruik nog maar eens aan.’

‘Mij eerst,’ riep Perinette en dronk er een vollen teug uit. ‘Argenice, wil jij ook wat!’

‘Dank je!’ was 't minachtend antwoord.

‘Ook goed! Pak aan, Marteau! Zoo, hoor nu goed, ik heb deze redevoering gemaakt, om die in de clubs voor te dragen. In uwe hoedanigheid van vriendinnen, gun ik je er de eerste’. . . . .

‘Er is niets meer in de kruik,’ klaagde Marteau.

‘Stil, begin Perinette!’

‘Hoe schoon is het geleerd te zijn! Kon ik ook maar iets in een club voordragen, wat zou mijn man er pleizier van hebben!’

‘Zal ik beginnen?’

‘Ja, ja, we luisteren al.’

‘De kruik is leêg!’

‘St, st!’

‘Ik zeg je, dat het zoo is, we hebben niets anders meer in huis. Perinette, waarin heb je’. . . . .

De interpellatie werd niet beantwoord. Na eenige malen gehoest te hebben, begon de redenaarster:

‘Burgers en burgeressen!’

‘De brandewijn!’. . .

‘Houd je stil! Perinette ga maar voort, we doen haar zwijgen.’

‘Ja wel, maar ik wil niet.’

‘De tijden zijn hachelijk, nog nooit schijnt Frankrijk zoo nabij den ondergang geweest te zijn. We zijn opgesloten in onze eigene hoofdstad, de vijand begraaft ons onder een regen van kogels en bommen. Hoor, hoor, hoe ze boven uw hoofd sissen, zie daar gaat er een . . . . Pas op, wij sterven! Neen, nog niet, we leven!’

‘Hoe schoon, hoe treffend!’

‘Jammer dat de kruik . . . . . ik heb zoo'n dorst.’

‘Wij leven en wij zijn gespaard. De beschermgeesten van Frankrijk willen onzen dood niet! Wij moeten een voorbeeld geven, een verheven, een schitterend voorbeeld! Het moet schitteren en zijn glans verspreiden tot in de verste eeuwen over het heele laud, over de gansche wereld! Die taak is ons beschoren, burgers, burgeressen! Wij hebben haat gezworen aan alle keizers en koningen! Den ellendeling, den man van Sédan hebben we verdreven, we dachten geen vorsten te hebben en nu . . . . . nu regeert hier een vreemde, geen Wilhelm, neen, want voor hem zouden we niet behoeven te vreezen, wij zouden met hem handelen zooals we jaren lang gehandeld hebben met alle vorsten, die het waagden ons te regeeren. We zonden hem aan gindsche zijde van de zee, naar Berlijn.’ . . . .

Zij zweeg een oogenblik en bleef met uitgestrekte hand staan om het effect der rede te verhoogen. Dit was dan ook verbazend. Allen, de beleedigde Marteau zelfs, staarden haar met open mond aan; de kruik was op den schoot gevallen, en de oogen sloegen dicht. Argenice alleen wiegde haar kleine onverschillig in slaap; de jongen fluisterde haar toe: ‘Moeder, vader zeî dat men de zee niet over behoefde te gaan om in Berlijn te komen!’

‘Stil!’ sprak de moeder met heimelijken trots op het gelaat. ‘Gij hebt gelijk, gij weet het beter dan Perinette; doch zeg het haar niet, anders eten zij u op.’

‘Laten zij mij liever eten geven,’ mompelde het kind.

‘Doch,’ ging Perinette voort, ‘de vreeselijke monarch heeft een ander vorst in zijn dienst, schrikkelijker dan de oude god Neptunus, die bliksems schiet en den donder beveelt. Die vorst, wie kent zijn naam niet? Neen, 't is geen Bismark, 't is geen Moltke, geen van de drie Parcen. Neen, 't is het kanon, burgers en burgeressen, 't is de beruchte, de gevloekte koning Krupp I.’

Een daverend handgeklap onderbrak haar rede; zij glimlachte, kneep de oogen dicht en boog langzaam met het hoofd. Marteau was middelerwijl wakker geworden.

‘Perinette,’ zeide zij, ‘laat ons verstandig spreken! Geef mij mijn kruik, want ze is de mijne, ik heb ze gekocht.’

‘Er bestaat geen eigendom,’ viel Argenice haar in de rede, ‘gij hebt het zelf gezegd. Die kruik behoort ons allen.’

[p. 132]

‘Wat praat ge nu? - en ik heb ze zelf gekocht!’

‘Dat doet er niet toe; uw geld behoort ook aan den Staat, jij hebt het gezegd.’

‘Neen, niet mijn geld, dat van de rijken!’

‘Waarom dat van de rijken juist? Er zijn geen voorrechten meer.’

‘Ben je bang, dat wij aan het geld van je moeder komen? 't Zal toch wel gebeuren, maak je daar maar niet ongerust over.’

‘Laat mijn moeder er buiten, ze heeft hier niets meê te maken! Heeft Perinette gedaan?’

GEZICHT OP STRUMONT.

‘Neen, ik ben nog niet eens aan de helft. Luister! Ook den honger heeft hij in zijn macht, den nijpenden, verterenden honger! Wie uwer voelt dien niet? Zooals het vuur de huid verschroeit, zoo verbrandt die eerste prins van den bloede de maag.’

‘Wat een mooie vergelijking!’

‘Keurig gezocht en zoo waar!’

‘Laat mij nu ook eens een woord zeggen,’ schreeuwde Marteau. ‘De brand, die in de maag ontstaat, kan slechts gebluscht worden door één ding en daar moet jij voor zorgen, leelijke mulattin! Mijn kruik, versta je, of ik steek je overhoop!’

‘Het werkwoord mijn bestaat niet meer,’ zeide de vrouw, die op de lompen zat.

Perinette's gelaat was blauw geworden van toorn.

[p. 133]

‘Lafaards,’ zeide zij, ‘wat zul je voor het vaderland doen, als je zoo'n dronken wijf niet tot zwijgen kunt brengen.’

‘Ja wel, maar ze heeft ook gelijk, jij hebt haar onrechtvaardig behandeld.’

‘Onrecht beheerscht de wereld!’ hernam de vrouw op de lompen.

‘Zal ik voortgaan?’ vroeg Perinette.

‘Neen zwijg en geef den brandewijn terug!’ snauwde Marteau.

DE LANDELIJKE JEUGD.

‘Ze krijgt te veel verbeelding,’ mompelde Rosine, ‘en dat is ondraaglijk.’

‘Ga voort, ik bid er u om,’ riepen de twee anderen. Perinette liet zich gezeggen en declameerde opnieuw:

‘Maar Krupp is ten minste rechtvaardig.’

‘Jij bent ook niet rechtvaardig!’

‘Krupp verschoont niemand, noch armen, noch’. . . .

[p. 134]

‘Je verschoont mij, arme duivel ook niet.’

. . . . ‘rijken; allen treft hij, doch de prins van den bloede, hij heerscht slechts in de clubkamer, in de stegen; in de prachtige hotels verschijnt hij niet. Waarom? Omdat hij terugdeinst voor het geld. Wij moeten ook geld hebben, evenveel als zij. Waarom moeten wij minder eten? Zijn onze magen anders dan de hunne? Dus er moet gehandeld worden. Gelijkheid moet heerschen in alles. De hotels, de kloosters, de kerken, de paleizen, alles moet geplunderd worden, en eerst wanneer er volkomen gelijkheid heerscht, kunnen we voor de vrijheid vechten. Staat op dus, burgers en burgeressen, valt aan, brandt, plundert, eet, drinkt’. . .

(Wordt vervolgd.)