De Belgische Illustratie. Jaargang 3

Auspiciis et telis.
Legende door J.J. van der Horst Pr.
(Vervolg.)

VIII.

't Zal omstreeks tien uur geweest zijn, dat in eene flauw verlichte kamer aan het andere einde van den gang heer Heynrick stil en als in gedachten verloren nederzat, in gezelschap van de twee oude speerknechten, die de eerewacht hadden uitgemaakt. Zeer langzaam en voorzichtig werd de deur geopend, en de rentmeester trad, zonder schoenen aan de voeten, binnen. Zijn ernstig en bedenkelijk gelaat viel den geestelijke aanstonds op, die daarom vroeg:

‘'t Is dus waar wat ik vermoedde, heer Roelof?’

‘Helaas, eerwaarde vader!’ sprak de rentmeester fluisterend: ‘gij hebt het geraden: 't zijn schurken, die zich in het pelgrimspak gestoken hebben, om hier toegang en verblijf te krijgen, en God weet wat uit te voeren....’

‘O goede God sta ons bij!’ bad de priester. ‘Maar komaan! laat ons moed houden! vertel eerst wat gij weet, en dan zullen wij raad schaffen.’

‘Goed gesproken, heer Heynrick! de Heer van barmhartigheid zal ons niet verlaten; en gelukkig heb ik mijne maatregelen zoo genomen, dat wij met Gods hulp het dreigend gevaar zullen ontkomen.’ En de brave man begon te vertellen:

‘Toen ik de slechtaards naar hunne kamer had geleid, ben ik in stilte naar boven geklommen, om te bespieden wat zij zouden uitvoeren. Zooals ge weet, had ik eene kleine opening in de zoldering doen boren: daar boven heb ik al dezen tijd met het oog gelegen, zoodat mij niets ontgaan is; ik kon alles zien en hooren. Uw vermoeden, heer Heynrick, is helaas waarheid: de gewaande pelgrim is niemand anders dan de snoode Fries Widdo, die hier vroeger met den heer van Scoten is geweest om de hand van onze meesteres. Hij en zijn knecht zijn van top tot teen gewapend; van nacht zal eene bende soldaten, die nu te Scoten verborgen ligt, voor het kasteel verschijnen; dan zullen de pelgrims den poortwachter overvallen en hunne makkers inlaten; wij moeten weerloos gemaakt worden, en Ida zal met geweld worden opgelicht en weggevoerd.’

‘Groote God!’ riep de priester uit en vouwde de handen, terwijl hij biddend naar omhoog blikte: ‘wat zullen wij beginnen? Wie zal ons helpen en de booze aanslagen dezer onverlaten verijdelen? Maar wat vraag ik? God heeft ons door den droom van vrouw Jorissen voor dit gevaar gewaarschuwd, en tevens ons de verzekering gegeven, dat Hij en zijne lieve Moeder ons niet zullen verlaten......’

‘Goed gesproken, eerwaarde vriend!’ hernam de rentmeester: ‘God zal ons helpen, en de snoodaards zijn in onze handen. Ik heb mijne maatregelen genomen; alles is gereed; het komt er nu maar op aan, met moed en beleid ten spoedigste handen aan het werk te slaan.’

‘Laat hooren, brave man! Wat is uw krijgsplan, en wat moeten wij doen?’

‘Ik heb van avond een bode gezonden naar den houthakker Jorissen; en deze is reeds met zes sterke, ferme kerels binnen gekomen. Zij wachten beneden in het kookhuis. De Fries en zijn knecht hebben de brandewijnsflesch behoorlijk aangesproken, en liggen in een halven roes op hun bed. Wij moeten ze nu dadelijk in den eersten slaap overvallen, ontwapenen, stevig binden en in een der torenkelders opsluiten. De bende, die van nacht voor het kasteel zal verschijnen, kan niet binnendringen, want ik heb bevolen de dreg voor de poort te laten nedervallen, en de slotbrug op te halen. Met het aanbreken van den dag zullen die huurlingen wel opbreken, en dan zullen wij zien wat er verder te doen is.’

[p. 108]

DE TUINEN VAN ST. PAUL TE PARIJS.

[p. 109]

ARME LANDVERHUIZERS.

[p. 110]

‘Gevaarlijk spel, en veel gewaagd,’ meende de kapelaan.

‘Volstrekt niet,’ verzekerde Roelof: ‘Jorissen en zijn zes houthakkers vallen de slapende schurken op het lijf en maken hen weêrloos, terwijl Ik met deze twee dienaren hun de koorden om beenen en armen bind. Laat ze spartelen zooveel ze willen, wij zijn met tienen. En gij, eerwaarde heer! gaat naar de kapel en bidt een Vader-ons voor het welslagen.

‘Maar de jonkvrouw dan?’ vroeg heer Heynrick.

‘Zij weet van niets, en mag ook van niets weten. Ik heb haar kamermaagd gewaarschuwd, en deze zal, zoo het gedruisch van onze overrompeling tot hare slaapplaats mocht doordringen, tot haar gaan, om haar gerust te stellen en te zeggen wat er gaande is.’

‘Ik bewonder uw krijgsbeleid en wijze voorzorg,’ sprak de priester, en drukte den trouwen dienaar hartelijk de hand. ‘God loone uwe trouw!...’

‘Amen!’ antwoordde de rentmeester. ‘En nu handen aan het werk. Ga en roep Jorissen met zijn mannen. Maar zacht en stil: want daarvan hangt alles af.’

Korte oogenblikken daarna stond de kleine troep als in slagorde voor de slaapkamer der twee pelgrims: Jorissen en de houthakkers vlak voor de deur: daar achter de twee speerknechten met koorden aan den arm en een strijdhamer in de hand; nog twee dienaren met ontstoken lampen, en heer Roelof, die de hand aan het slot van de deur hield. Niemand sprak een woord; allen hielden den adem in en hoorden hun eigen hart bonsen, terwijl zij het lijf voorover bogen, om aanstonds bij het openen der deur hun prooi op het lijf te springen. De rentmeester gaf een teeken, draaide het slot om en stiet de deur open; met een brullenden kreet stormden de houthakkers de kamer in en wierpen zich op de beide snoodaards. Jorissen zat met de knieën op de borst van Widdo en had hem met beide vuisten in de keel gegrepen; een tweede zat hem op de beenen en hield zijn linkerhand gevat; terwijl een derde zijn rechterarm te pletter kneep en hem aan de rosse haren vasthield, Ook de knecht lag weerloos onder de ijzeren vuisten van vier houthakkers. Beiden brulden van woede als getergde stieren, spuwden en braakten verwenschingen uit, en trachtten zich los te wringen of hun wapens te vatten; maar alles te vergeefs: zij werden gebonden aan handen en voeten, zoodat zij zich volstrekt niet roeren konden, vervolgens door de houthakkers op de schouders genomen en naar den torenkelder weggedragen. Binnen slechts weinige minuten was alles afgeloopen en zaten allen beneden weder in het kookhuis uit te rusten onder het gebruiken van een stuk ham en het drinken van een fermen teug ouden wijn.

De rentmeester gaf zijn verlangen te kennen, dat de houthakkers dien nacht op het kasteel zouden blijven, omdat men toch nooit kon weten wat de bende, die tegen half twee werd verwacht, zou durven te ondernemen. Allen wilden blijven, alleen Jorissen meende te moeten weigeren, en wilde op staanden voet vertrekken.

‘Maar Jorissen,’ vroeg heer Heynrick, ‘zult gij de eenige zijn, die ons verlaat? Ik meende toch dat de plicht van dankbaarheid u vooral gebood te blijven?’

‘God beware mij, eerwaarde heer!’ riep de houthakker uit, terwijl hij opstond en de hand op zijn hart legde. ‘Liever sterf ik op dit oogenblik, dan ondankbaar te zijn aan den engel van deugd en liefde, die hier woont en ons allen ten zegen is. God is mijn getuige, dat ik haar verdedigen wil tot den laatsten druppel bloeds! Maar daarom juist moet ik terstond vertrekken.’

‘Dat begrijp ik niet, Jorissen!’ sprak de rentmeester.

‘Heer Roelof!’ was het antwoord, ‘gij hebt op dit oogenblik volk genoeg in het kasteel; en ik sta u borg voor de trouw en den moed van de mannen, die ik hier gebracht heb. Maar wie zegt u wat de schelmen in den zin hebben, die van nacht hier zullen aankomen? Wie zegt u, wat de heer van Scoten, dien wij allen als een woesten deugniet kennen, zal durven te ondernemen, om zijn vriend Widdo te verlossen? Het is dienstig dat ik naar huis ga, en middelen beraam, om als ze het u te benauwd maken, ook van buiten hulp te kunnen aanbrengen. Laat mij gaan; en als de ellendelingen morgen durven stand te houden voor het kasteel, dan zal ik ze met een troep versche mannen op het lijf vallen en verpletteren.’

Tegen die verstandige taal was niets in te brengen. De dregge werd knarsend opgehaald, de brug viel voor een oogenblik neder, en de trouwe houthakker Jorissen verdween in het duistere bosch.

Men bleef in het kookhuis bijeen en sprak met gedoofde stemmen, totdat de torenwachter omstreeks half twee kwam boodschappen, dat de snoode bende van Widdo voor het kasteel stond en door schel gefluit van hare aankomst had kennis gegeven. Nu stegen allen omhoog en verdeelden zich in de bovenvertrekken, zooals de rentmeester had verordend, maar zonder licht of eenig gedruisch, alleen om te bespieden wat de vijand voor had of zou durven te ondernemen.

Het moest den soldaten daar buiten wel vervelen, dat heer Widdo niet verscheen of eenig teeken van zich gaf: want onophoudelijk werd het gefluit herhaald, en allengs hoorde men woeste klanken en gedruisch van wapenen; maar wat Roelof verwacht had gebeurde niet - zij bleven voor het kasteel. En geen wonder: zij waren gehuurd door den Fries tegen een hoogen prijs, en zouden na den aanslag hun loon ontvangen. Bij het krieken van den dag ontwaardde de rentmeester dan ook dat er twintig woestelingen, van top tot teen gewapend, voor de ophaalbrug stonden, de vreeselijkste bedreigingen uitbrakende, als men hun heer en gebieder niet aanstonds uit den burcht deed komen.

‘God zij ons genadig!’ riep de trouwe dienaar uit: ‘maar eene belegering kan ons klein kasteel niet verduren; en als zij er den brand in steken zijn wij verloren.’

En hij zette een enkelen man hier en daar op wacht, maar deed de overigen in de kleine zaal vergaderen, waar ook de jonkvrouw en heer Heynrick kwamen, om te beraadslagen wat er moest gedaan worden.

‘Dit is zeker,’ zeide de rentmeester, ‘als zij onze woning met geweld willen bestormen, dan moge God en O.L. Vrouwe ons te hulp komen.....’

‘O, daar vertrouw ik ook zeker op!’ riep Ida uit, en zij toonde een moed en vastberadenheid, die allen met nieuwe hoop en vertrouwen vervulden.

Dan werd besloten, dat men zich zooveel mogelijk rustig en bedaard zou houden binnen de muren van het kasteel, en volstrekt niets ondernemen tegen den vijand; alleen in den uitersten nood zou men van de weinige schietwapenen gebruik maken, die in de wapenzaal voorhanden waren. Men verdeelde de zwaarden en strijdkolven, gaf aan de oude dienaren pieken en handbogen, terwijl de houthakkers bij voorkeur de bijl voor hun wapen kozen, als daarmede het best vertrouwd. De brave Roelof behield het oude slagzwaard van zijn overleden meester voor zich, en besliste dat de jonkvrouw met hare dienstmaagden in de kapel als de veiligste plaats zou vertoeven en bidden. Heer Heynrick zou afen aankomen, om allen op de hoogte van het gevaar te houden.

En toen allen gereed waren en hun plicht kenden, knielden zij neder, en ontvingen den priesterlijken zegen, waarna zij zich vol drift naar den aangewezen post begaven. De rentmeester alleen was niet gerust.

IX.

Daar was allengs een groot rumoer ontstaan onder de huurlingen van Widdo; een, die het hoofd der bende scheen, had veel te verduren en moest harde woorden vernemen.

‘De duivel slepe je ter helle!’ snauwde hem een groote grove kerel toe, die een ijzeren stormhoed op het hoofd, een kruismes in den gordel en een strijdbijl in de hand droeg. ‘Wij staan hier al van half twee, en nu is het bijna zeven uur: wij klappertanden van de koû, en vergaan van honger en dorst. Moet dat nog langer duren? Waarom dat uilennest niet uitgehaald en den buit gedeeld?’

‘Gij spreekt als een botterik!’ was het antwoord. ‘Kan ik het helpen dat wij niets anders dan ons zijdgeweer bij ons hebben? Wie had kunnen denken, dat die oude wijven de list zouden ontdekken en ons buiten sluiten?’

‘Alles goed en wel, Govert!’ sprak de ander: ‘maar daar moet iets gedaan worden, anders gaan wij heên.’

‘En heer Widdo dan, moeten wij dien aan zijn lot overlaten?’ vroeg Govert weder.

‘Wat raakt ons die zwendelaar?’ riep een andere kerel met een woest uitzicht. ‘Wij zullen nu ons loon toch niet ontvangen. Kort en goed: wilt gij dat kleine hol bespringen, opdat wij ten minste nog wat kunnen rooven? anders verlaten wij u op staanden voet.’

‘Zwijg ellendeling!’ donderde het uit den mond van den hoofdman: ‘zwijg of ik sla je de hersens in. Gij en Dierick zijt altijd oproermakers. Hoe komen wij er in? De brug is opgehaald, en de gracht diep en breed, de ijzeren dregge is voor de slotpoort neêrgelaten; wij hebben geen haken, geen werpspiesen, geen pijl en boog, niets van het tuig dat noodig is om er in te kunnen breken.’

‘Wij hebben toch fakkels en kunnen den boel in brand steken.’

‘En dan verbrandt heer Widdo ook.’

‘Laat hij verbranden, de slechtaard! maar dan kunnen wij toch middelerwijl plunderen.’

‘Zotteklap!’ hernam Govert: ‘wij kunnen immers niet bij de vensters komen om er het vuur in te werpen? En al stond het gebouw in brand, hoe wilt ge er in komen, daar de brug is opgehaald. Ik weet beter raad: twee mannen ijlen terstond naar den heer van Scoten, boodschappen hem hoe de zaken hier staan, en eischen dat hij terstond met manschappen en belegeringstuig ons te hulp kome, om zijn vriend uit dit moordhol te verlossen. Tot zoo lang zult gij geduld hebben.’

Morrende onderwierp men zich aan de gedwongen rust en zwoer een duren eed, dat men den verloren tijd met woeker zou inhalen, Zoodra de hulp van Scoten kwam opdagen. Uit verveling werd menig stuk hout of steen tegen de kruisvensters van het slot geworpen, menige uitdaging en bedreiging naar de bewoners heêngeschreeuwd; maar 't was of daar binnen geen levende ziel huisvestte, want men zag of hoorde niets; rustig en stil stond daar altijd het kleine kasteel, alsof het minachtend en spottend op al dat ijdel pogen nederzag. Toen het allengs negen uur was geworden en de gevraagde hulp nog niet kwam opdagen, riep de woeste Dierick uit:

‘Die kromme deugniet van Scoten ligt liever in zijn bed, dan dat hij het zwaard trekt. Ik ga beginnen: wie volgt mij?’

‘Wat zult gij beginnen, driftkop?’ vroeg Govert.

‘Ik zwem naar de overzijde van de brug, en haak de kettings los,

[p. 111]

dan kunnen wij langs de brug tot aan de poort; en als gij dan geen lafaards zijt, kunnen wij wel een of ander venster bereiken, om er in te klimmen, of als het niet anders kan, er een brandenden fakkel in te werpen. Als het nest brandt zullen de nachtuilen wel voor den dag komen.’

‘Waaghals, men treft je immers eer ge de brug bereikt hebt.’

‘Ze hebben geen schietgeweer, en geen enkelen soldaat daar binnen, anders hadden ze ons reeds lang bestookt, want wij staan genoeg onder hun bereik.’

‘Snorkerij en oproermaken is uw stiel!’ riep Govert met minachting uit en trok de schouders op.

‘Bij Sint Joris!’ schreeuwde de ander: ‘dat is gelogen!’ en te gelijkertijd sprong hij in de gracht en zwom met kracht en spoed naar de overzijde van de brug. Aan den eersten pijler genaderd, hief hij zich op, greep de steenen vast en klom als een kat omhoog. Reeds had hij met sterke vuist de ijzeren leuning gevat en zette de knie op den vloer der brug; en een woest gejuich ging uit de bende ter zijner verheerlijking op. Maar op datzelfde oogenblik kwam een blinkende stormhoed slechts even boven den torentrans uitkijken, er snorde iets door de lucht, en brullend viel de waaghals in het water terug, terwijl een dikke pijl hem diep in het vleesch tusschen de schouders stak.

‘Meesterlijk geschoten!’ riep de hoofdman spijtig uit: ‘maar red den kerel of hij verdrinkt.’ Twee mannen gingen te water en brachten den verwonde op het droog, waar zij den pijl uittrokken en in den haast een verband trachtten te leggen. Maar nu regende het vloeken en verwenschingen tegen het kasteel, dat tot zijn vorige rust en stilte was teruggekeerd.

Eindelijk klonk er een vreugdekreet langs het bosch omhoog: heer Aelbrecht van Scoten kwam zelf, te paard gezeten en in het blinkend harnas gestoken, met een veertigtal speermannen en boogschutters, en gevolgd van stormladders, haken en rammen, de zoo lang verbeide hulp bieden. Aanstonds bracht Govert hem op de hoogte der zaak en stelde het opperbevel in zijne handen.

De bende huurlingen wordt langs de gracht geschaard met de stormladders en haken; de speermannen staan voor de brug, en de boogschutters vormen de achterhoede. Als allen in slagorde gereed staan, doet Aelbrecht de trompet steken en rijdt tot midden op de brug, met een scherpe stem den bewoners van Valdegem vermanende, de poort te ontsluiten en vrijen uittocht te verleenen aan heer Widdo en zijn schildknecht, onder bedreiging van anders het kasteel te zullen vernielen en allen over de kling te jagen. Maar het kasteel bleef stom en gaf zelfs geen enkel teeken van leven. Tot driemalen toe herhaalde hij zijn eisch en vreeselijke bedreiging, doch ontving geen antwoord. Woedend van spijt, en zich vernederd en gehoond gevoelende voor zijn soldaten, rent hij de brug af en gebiedt den boogschutters den aanval te openen, met het werpen van pijlen door de kruisvensters en over de kanteelen. De ladders worden aan elkander gebonden en van haken voorzien, om aldus de wip der brug te kunnen bereiken en over te klimmen; terwijl worden ook pekkransen in gereedheid gebracht en de stormrammen in hun beugels gehangen. De klaroenen schateren en een wild krijgsgeschreeuw vergezelt den eersten en geduchten aanval.

Maar op datzelfde oogenblik gaat er een ander krijgsgeschreeuw: op: ‘Leve Ida van Valdegem!’ dondert het achter de strijders; en eer nog iemand heeft kunnen omkijken, om te vernemen van wie die krijgsleus uitging, zijn er een dertig boeren en laten, met dorschvlegels gewapend, uit het schaarhout van het bosch te voorschijn gesprongen, en zwaaien hun lenig wapen verpletterend op de hoofden der boogschutters neêr.

‘Vooruit, mannen! Leve Ida van Valdegem!’ roept Jorissen als hun aanvoerder nog eens, en slaat vreeselijk met den bloedigen vlegel in het rond, zoodat weldra geen enkele boogschutter meer overblijft. Met verbrijzelden schedel of geledebraakt liggen zij daar te kermen en te brullen in het zand.

Maar nu stoot de onstuimige schaar op de speerknechten, die inmiddels van den eersten schrik zijn bekomen. De heer van Scoten rent als een bezetene rond, vloekende en tierende:

‘Vooruit lafaards! zult gij u door vuige boeren laten doodslaan? Valt aan! velt de lans! de overwinning aan ons!’

En dicht op een gepakt, terwijl de huurlingen met hun kort zijdgeweer ter wederzijde zich aansluiten, dringen de soldaten met hun lange en scherpe pieken vooruit. Wel slaan de boeren nog altijd met hun bloedig wapen: maar de vlegel is te kort om de pieken van zich af te houden, en menig trouwe dorscher voelt het warm bloed langs den arm vloeien als hij het verpletterend hout tracht neêr te smakken Langzamerhand moeten zij wijken, en 't is zeker dat zij eindelijk het onderspit zullen delven, want de overmacht is te groot. Wanhopend, gewond en met een bloedend hart ziet Jorissen dat alles aan; huilend steekt hij den dorschvlegel omhoog en roept:

‘Groote God! kunt gij dit onrecht dulden? Heere Jezus, ik bezweer u bij uwe heilige passie, kom ons te hulp!’

‘Wie roept daar om hulp?’ hoort hij eensklaps achter zich vragen. Hij wendt zich om en ziet vier ridders te paard, die daar juist van Haarlem zijn aangereden.

Wat is hier te doen? wat beteekent deze strijd? vroeg nogmaals een ridder, die het roode pelgrimskruis op het blinkend harnas droeg.

‘Heer!’ antwoordde de houthakker: ‘ellendige schurken vallen het kasteel van Valdegem aan, om onze edele jonkvrouw te rooven, en de heer van Scoten.....’

‘God zij gedankt, mijne heeren! wij komen juist ter rechter ure,’ sprak de ridder tot zijne adellijke gezellen. En hij vatte den strijdknots, die bezijden den zadel hing, gaf het paard de sporen en riep donderend uit:

‘Aan Christus de victorie! Armis et telis! vooruit naar Ida van Valdegem!’

‘Bij 't heilig kruis!’ riep Jorissen den zijnen toe: ‘dat is de heer van Popkensburg. Nogeens vooruit mannen! de zegen is ons!’

Maar de ridders waren reeds aan weêrszijde tusschen de huurbende gesprongen, en sloegen met de ijzeren strijdknots vreeselijk in het rond, gevolgd door de boeren, die op nieuw duchtig den dorschvlegel zwaaiden. 't Was een verward gedruisch en gemengel van het kletteren der wapens en het bonsen der slagen, van het geschreeuw en gevloek der strijdenden, van het gegil en gebrul der gewonden, van het gehuil en gejammer der verslagenen. Doch het duurde slechts een kort oogenblik, want alles omver werpende wat hij ontmoette, was Simon van Popkensburg spoedig tot voor de brug genaderd, waar Aelbrecht van Scoten op het paard zat te tieren en te schelden op zijn manschappen, die het onderspit moesten delven.

‘Verrader! slechtaard!’ riep Simon uit.

‘Wie durft mij hoonen?’ brulde Scoten en hief het zwaard.

Maar op hetzelfde oogenblik ontving hij een slag met de strijdknots op de schouders, zoodat hij duizelde, van het paard viel en op den grond bleef liggen. Toen was de strijd geëindigd, want de speermannen en die nog van de huurlingen overbleven zagen hunnen aanvoerder vallen, begrepen dat alles nu verloren was, en vluchtten in allerijl naar het bosch. Jorissen zou hen gaarne met zijn manschappen hebben achtervolgd, maar de stem van den heer van Popkensburg hield hem terug.

‘Bind den rekel, die daar op den grond ligt,’ sprak hij tot den houthakker, terwijl hij den strijdknots weder aan den zadel vasthaakte, ‘en breng hem in het kasteel. Hij is den naam van edelman onwaardig.’

En toen hij nu met de andere ridders de slotbrug opreed, was de dregge reeds omhoog gehaald, de poort ontsloten en viel de wip kletterend neêr.

Jorissen en zijn dorschers bleven eerbiedig voor de brug staan, verwond en vermoeid leunende op hun bebloeden vlegel. Doch Simon keerde zich om en zeide lachend:

‘Mannen! wat is dat? Ik kan toch geen zegevierenden intocht doen zonder mijn dappere soldaten. Volgt mij, en laten wij onze hulde aan de burchtvrouw brengen. Leve Ida van Valdegem!’

En juichend herhaalden de boeren dien kreet en stapten fier en blijde het verloste kasteel binnen.

In den voorhof stond Ida haar redders te wachten, maar had slechts tranen om haar dankbaar gevoel te uiten; schreiend viel zij aan de borst van heer Simon. Ook de rentmeester Roelof en heer Heynrick, de houthakkers en de dienaren omringden de dappere schaar en juichten haren heldenmoed toe. En als de eerste drukte van het wederzien voorbij was en de dorschers in het kookhuis waren verbonden en verfrischt, dan ging de priester met de houthakkers en dienaren naar buiten om voor de gewonden te zorgen. De dooden werden op een kar geladen en naar Scoten vervoerd; de gewonden met teederheid verzorgd en in het kasteel gedragen; waarna men feest hield op Valdegem.

Beneden in den hof waren de houthakkers met de boeren en laten aan een rijken disch gezeten, en deden zich te goed aan vleesch en wijn; en in de groote zaal zaten Simon van Popkensburg aan de zijde van Ida, en zijn trouwe medestrijders, de ridders van Brederode, van Egmond en van Adrichem, met heer Heynrick en den trouwen rentmeester, en konden niet genoeg verhalen van wat er gebeurd was in het land van Palestina, zoowel als in de kennemersche dreven van Valdegem.

(Slot volgt.)