Het Belfort. Jaargang 7

[p. 5]

[Deel 1]

Aanspraak
van zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid Monseigneur den Bisschop van Gent in de hoofdkerk van Sint-Baafs (29 November 1891) ter gelegenheid van het afreizen der Zusters van Liefde naar den Congo.

Angelus Raphael comitetur vobiscum in via.
(Tob.)

Mijne beminde Zusters,

Ik gehoorzaam als aan een gevoelen van plicht wanneer ik begin met u verschooning te vragen van U, eenigszins tegen onze verwachting, te midden dezer ontzaglijke vergadering van duizende en duizende menschen gebracht te hebben. Ik ken uwen heldenmoed, en ik weet wel dat uw hert onbeschroomd zou zijn in het midden der opstijgende baren van de groote wateren uit wier afgrond de dood u zou aangrimmen; maar uwe ootmoedigheid, die eene der geheime oorzaken is van de zegenvolle kracht uwer werken, is misschien meer bevreesd voor den drang van de menschengolven, die deze uitgestrekte kerk zijn binnengestroomd om u te bewonderen en te loven.

En nochtans, M.B.Z., indien wij niet gepoogd hebben deze overgroote menigte rond u te vergaderen, indien het ons eenigszins spijt uwe nederigheid te storen, hoe zou het ons mogelijk geweest zijn, op deze plechtigheid, de deuren der hoofdkerk

[p. 6]

te sluiten voor de gentsche bevolking? en hoe zouden wij ons niet verheugen, en God loven, bij het zien dat alle standen der samenleving, in het zelfde gevoel van godsdienst en vaderlandsliefde, getuigen willen zijn van deze plechtigheid, een christelijk vaarwel willen zeggen aan de edelmoedigste der dochters van Vlaanderen, en den zegen van God over haar en hare werken afsmeeken!

Oh! Vlaanderen mag zich roemen, door den loop der eeuwen heen, rijk geweest te zijn in alle slach van groote en edele werken: de kunsten en de wetenschappen in al hare vertakkingen beoefend, zoowel als de nijverheid, de landbouw en de handel; de wapens heldhaftig gevoerd voor de edelste zaken; de gemeenterechten gesticht, bevochten en geveiligd; de bodem der vaderen overdekt met liefdadige instellingen en gestichten; de zeeën doorkliefd door moedige ridders die het graf van den Zaligmaker gingen vrijkampen, of door heldhaftige zendelingen, die het gebied van het kruis gingen uitbreiden in alle werelddeelen. Dit zijn werken door de zonen van Vlaanderen verricht, en aan niet één van die werken, die Vlaanderen groot maakten en edel, zijn de Vlaamsche vrouwen vreemd gebleven; en in de edelste van alle, in de werken van christelijke liefdadigheid, heeft Vlaanderen zijne dochters misschien den palm van moed en van zelfopoffering zien behalen op zijne zonen.

Edoch, M.B.Z., er ontbrak nog iets aan die edelmoedige zelfopoffering.

Gij hebt, midden in het vaderland, uwen moed doen stijgen ter hoogte van alle gevaren, van alle kwalen, van alle ellenden. Gij zijt de moeders geweest der weezen, gelijk gij de steun en de troost zijt geweest der grijsaards; gij hebt gewaakt bij de sponde van den zieke, gij zijt het licht geweest der onwetendheid; gij hebt de wonden geheeld van het lichaam, en balsem gestort in de diepere en

[p. 7]

pijnelijkere wonden van den geest en van het hert; gij hebt als engelen den armen verdwaalde op den weg van het vaderland wedergevoerd, en aan den moed- en hooplooze hebt gij de deuren des hemels ontsloten; - en dit alles, niet alleen ten prijze van uwe jeugd, van uwe rust, van de genuchten die u toelachten, maar ten gevare van uw leven!

Dit weten wij, dit weet het Vlaamsche Volk, en Vlaanderen is U dankbaar en roemt op U!

Maar hoe schoon en hoe groot dit alles zij, meer nog betracht gij, en hooger stijgt uw moed, aangevuurd door de liefde tot God en tot den evenmensch. En hetgeen Vlaanderen in zijn schoon voorleden nog niet te zien had gekregen, wilt gij aan den geboortegrond verschaffen: namelijk dat Vlaamsche dochters aan het duurbare Vlaanderen, dat zij beminnen en dat haar bemint, zouden vaarwel zeggen, dat tengere maagden met de woede der losgerukte orkanen zouden spotten, dat zij de dreigende baren van ver uitgestrekte zeeën zouden tarten, dat zij hare levenstent zouden opslaan onder de brandende zon van den evenaar, en dat zij, niet uit ijdelheid maar uit liefde, onder de eerste beschavers, de eerste weldoeners zouden willen zijn van eene heidensche en ongelukkige bevolking!

En 't is daardoor, M.B.Z., omdat gij aan Vlaanderen, aan gansch het belgisch vaderland, die blijdschap geeft en dien roem, dat wij, hoezeer wij ook uwen ootmoed wilden beschutten, den drang van de dankbare volksmenigte niet meester kunnen blijven, 't is daardoor dat deze uitgestrekte kerk te eng is geworden voor deze plechtigheid, 't is daarom dat alle standen zich vermengen in deze betooging van liefde en genegenheid, 't is daarom dat de standaards van het gentsche volk, die al de schoone dagen onzer geschiedenis hebben opgeluisterd, heden ook, in de hand der vaandrigs, van aandoening beven!

[p. 8]

Welaan dan, M.B.Z., den weg dien gij verkoren hebt, moedig ingeslagen. Duizende en duizende ongelukkigen strekken naar u de armen uit; moedige landgenooten, die het werktuig, of het zwaard of het kruis dragen, zijn u voorgegaan en rekenen op uwe medehulp; hij, dien de Voorzienigheid ons tot koning heeft geschonken, voor wiens persoon en wiens stamhuis gij zoo vurig bidt, en die niet alleen het heil van Belgie betracht, maar het geluk ook van een ver afgelegen volk, schat hoog uwe kostbare medewerking in de edele taak die hij zich oplegde en waarvoor het nageslacht hem zal zegenen; de verhevenste en heiligste overheid der aarde, uw beminde Vader de Paus, wiens liefde al de volkeren der aarde omsluit, en vurigst werkt voor de noodlijdenden en de verlatenen, moedigt u aan in uwe groote onderneming; zijn vaderlijk oog en zijn zegenend hand volgen u in uwe heilige zending; en, van uit den hemel, verblijdt zich in uwe afreis mijn immer betreurde voorzaat en die andere verdienstelijke mannen, die het werk begonnen, en wier gedachtenis gij met liefde en dankbaarheid in uwe herten blijft bewaren.

Wij allen, M.B.Z., die duizenden van geloovigen, die u hier omringen, wij gaan onder het Heilig Sacrificie der Misse, door de oneindige kracht van het bloed van den Zaligmaker, den Heer smeeken dat hij U zou zegenen en versterken.

Na het H. Offer, zullen wij het beeld van den gekruisten God op uwen boezem hechten. Jezus zal leven in uwe herten, om u aan te moedigen en te versterken, en Jezus zult gij doen leven in die ongelukkigen aan wie gij hulp en troost gaat dragen; gij zult zijn goddelijk licht in de geesten doen stralen, gij zult zijne deugd in de zielen storten en zijnen troost in de herten. Waar Jezus leeft wijken de duisternissen, wijkt het onrecht, wijkt de slavernij, wijkt de barbaarschheid.

In Jezus' naam zullen wij de kroon op uwe maag-

[p. 9]

delijke hoofden plaatsen. Helaas! de kronen dezer aarde hoe schitterend en hoe zoet verwelken en verdorren; uwe kroon, o Bruiden van Jezus, zal nooit haren glans of hare zoetheid verliezen; en mocht, misschien, eene straal geschoten uit de doorstokene slapen van den Zaligmaker op uwe kroon spatten, acht u gelukkig, en gedenkt dat dit purper de glansrijkste edeldom is der eeuwigheid.

Welaan, dat uwe voeten, die door uwe medezusters met liefde en heilige afgunst gaan gekust worden zich spoeden ginds verre den vrede en het geluk te gaan dragen. Het vaderland vergeet u niet, M.B.Z.; en gij, blijft ons indachtig, en dat uwe heldenmoedige zelfopoffering ook moge dienen om over Belgie, over zijnen vorst, over zijn volk den zegen des Heeren te doen nederdalen!