Band. Jaargang 15

[p. 570]

Verzoekschrift van de Vlaamse Vriendenkring Elisabethstad

Aan de Heer Voorzitter en de Heren van de

(1) Kamer van Volksvertegenwoordigers,

(2) Senaat.

Zeer Hooggeachte Heer Voorzitter en Heren

- Volksvertegenwoordigers,

- Senatoren,

Artikel 3 van de Koloniale Keure of Grondwet (tweede alinea) schrijft het volgende voor: ‘Op dat gebied (het gebruik der talen voor de akten van het openbaar gezag en voor de rechterlijke zaken) genieten de Belgen, in Kongoland, een gelijke bescherming als die hun in België verzekerd is’.

De Vlaamse bevolking heeft een zeer groot aandeel en zeer veel verdiensten in het beschavingswerk van België in Kongo. Zeer veel missionarissen, ambtenaren, magistraten en planters zijn nl. Belgen-Vlamingen. De Vlaamse bevolking in het algemeen en de zeer talrijke Belgen-Vlamingen in Kongo in het bizonder hebben er recht op dat hun kulturele belangen en in de eerste plaats hun taalrechten door de koloniale openbare overheden en door het koloniaal gerecht geëerbiedigd worden. De Koloniale Keure erkent plechtig dit recht in de tekst die hierboven aangehaald wordt.

Zoals er tijdens de bespreking van deze tekst in uw hoge vergadering op gewezen werd is deze plechtige verklaring niet voldoende. Op zich zelf loopt ze gevaar platonisch te blijven. De voorbije jaren hebben helaas de waarheid daarvan bevestigd.

Opdat deze plechtige verklaring in feite toegepast zou worden moeten ook de nodige uitvoeringsmaatregelen ervan uitgevaardigd worden. Het is met dat doel dat de Koloniale Grondwet aan de Regering voorgeschreven heeft deze uitvoerende maatregelen uiterlijk binnen de vijf jaar door dekreten uit te vaardigen: ‘Met dat doel (de toepassing in feite van de plechtige erkenning van de rechten van de Nederlandse Taal in Kongo te verzekeren) worden dekreten, uiterlijk binnen vijf jaren na de afkondiging van deze wet, uitgevaardigd’.

De Koloniale Keure werd in oktober 1908 uitgevaardigd.

De Regering had bijgevolg de verplichting deze uitvoerende dekreten van gezegde verklaring voor oktober 1913 uit te vaardigen. We zeggen dat de Regering de verplichting had vermits artikel 7 van de Koloniale Keure bepaalt dat de dekreten op voorstel van de Minister van Koloniën uitgevaardigd moeten worden.

Wij zijn nu in het jaar 1955 en nog heeft geen enkele Regering deze dekreten uitgevaardigd.

Deze tekortkoming van de verscheidene Regeringen die zich sinds 1908 hebben opgevolgd, hebben ten zeerste gedurende al deze jaren de door de Koloniale Grondwet plechtig erkende rechten van de Vlaamse bevolking geschaad.

Onder voorwendsel dat deze dekreten nog niet uitgevaardigd werden heeft het Hof van Beroep van Elisabethstad onlangs in twee verscheidene arresten

[p. 571]

het gebruik van het Nederlands voor de rechtspleging onwettig verklaard:

‘Attendu, en ce qui concerne les droits des Belges en matière linguistique, que la Charte Coloniale, tout en proclamant qu'ils jouiront au Congo en cette matière de garanties semblables à celles qui leur sont assurées en Belgique, a décidé que des décrets seront promulgués à cet effet, mais qu'ils ne l'ont pas encore été;

...que dès lors il n'est pas permis aux parties de prétendre imposer, pour des raisons linguistiques, une composition spéciale de la Cour; (dit is een Hof, bestaande uit magistraten, die in staat zijn de rechtspleging in het nederlands te voeren. - Arrest van 19-10-1954. - Rol n^o 2774)’.

‘Attendu qu'à défaut des règles nouvelles annoncées, il faut admettre conformément à une jurisprudence, constante depuis l'Etat Indépendant du Congo, et quasi-unanime que c'est la règle ancienne de l'emploi exclusif du français dans les procédures judiciaires que la loi a maintenue;

‘Attendu que la matière étant d'ordre public, la Cour doit soulever d'office le moyen de nullité, dans l'état actuel de la législation congolaise, d'un jugement rendu en langue néerlandaise’. (Arrest van 7-12-1954. Rol n^o 2802).

Deze arresten zijn een beledigende kaakslag voor alle Belgen-Vlamingen. Ze hebben de Belgen-Vlamingen in Kongo diep ontstemd.

Dergelijke flagrante schendingen van de door de Koloniale Grondwet plechtig erkende rechten van de Belgen-Vlamingen dreigen extremistische gevoelens bij een groot gedeelte van de bevolking te verwekken. Alle weldenkende Belgen oordelen dat het beter is het ontstaan daarvan te voorkomen.

Het is met dat doel, zeer Hooggeachte Heer Voorzitter en Heren (1) Volksvertegenwoordigers (2) Senatoren, dat de ondergetekenden zich met eerbied veroorloven gebruik te maken van het recht dat artikel 21 van de Belgische Grondwet hen verleent om zich tot Uedelen bij middel van een verzoekschrift te richten.

Zij verzoeken Uedelen de Regering aan te zetten haar plicht te doen en de door de wet voorgeschreven dekreten dringend uit te vaardigen.

Onder aanbieding van gevoelens van hoogachting zijn zij, Zeer Hooggeachte Heer Voorzitter en Heren (1) Volksvertegenwoordigers (2) Senatoren, Uw onderdanige dienaren.

Getekend door de Voorzitter, de 1ste en 2e Ondervoorzitter, Sekretaris,

Schatbewaarder, Hulpsekretaris en Hulpschatbewaarder.

15 maart 1955.