Band. Jaargang 11

[p. 235]

Engelse letteren

Van de Engelse boekenmarkt lazen wij o.m.:

‘The Life and Times of Coventry Patmore’ by DEREK PATMORE, Constable, London, 1950;

‘The Poems of Coventry Patmore’ - Oxford University Press, 1949;

‘W.B. Yeays - The Man and the Masks’ by RICHARD ELLMANN, MacMillan & Co, London, 1950;

‘Collected Poems by W.B. Yeays’ - MacMillan & Co, London, 1950;

‘The Poet Wordsworth’ by HELEN DARBISHIRE - Oxford University Press, 1950;

‘Wordsworth (1770-1850) - A. Tribute’ - by GEORGE MALLABY, Basil Blackwell, Oxford, 1950;

‘Tribute to Wordsworth’ - Edited by MURIEL SPARK & DEREK STANFORD, with an Introduction by Herbert Read, Wingate, London & New-York, 1950.

Werk van drie uitzonderlijk grote dichters, die behoren tot de wereldliteratuur: de Katholieke Coventry Patmore (bekeerling), de Ierse vrijzinnige W.B. Yeats en de Engelse ‘wonderende dichter’ Wordsworth. Uit deze standaardwerken lichten wij enkele gedichten voor de oningewijden in de kunst dezer meesters.

Eerst het wereldberoemde ‘Magna est veritas’ van Patmore:

Hier, in deze kleine baai	Here, in this little bay,
Naruisend steeds van storm of stilt;	Full of tumultuous life and great repose,
Waar tweemaal daags,	Where, troice a day,
De doelloos, opgewekte oceaan tot diep	The purposeless, glad ocean comes and goes,
Onder de rotsen komt, ver van de grote stad,	Under high cliffs, and far from the huge town,
Neem ik mijn rust.
De wereld kan best zonder mij,	I sit me down.
Uiteindelijk komt de leugen uit,	For want of me the world's course will not fail:
Sterkst is de waarheid en zij blijft,
Wou wel, wou niet één mens haar voortbestaan.	When all its work is done, the lie shall rot;
A.K.R.	The truth is great and shall prevail,
	When none cares whether it prevail or not.

Van William Butler Yeats het innige: Down by the Salley Gardens

Down by the salley gardens my love and I did meet;
She passed the salley gardens with little snowwhite feet.
She bid me take love easy, as the leaves grow on the tree;
But I was young and foolish, and now am full of tears.
In a field by the river my love and I did stand,
And on my leaning shoulder she laid her snowwhite hand,
She bid me take life easy, as the grass grows on the weirs;
But, I, being young and foolish, with her would not agree.

[p. 236]

Van William Wordsworth:

My heart leaps up when I behold

A rainbow in the sky,

So was it when my life began;
So is it now I am a man;
So be it when I shall grow old,

Or let me die!

The Child is father of the man;
And I could wish my days to be
Bound each to each by natural piety.
(Poems of Youth)

Coventry Patmore, de ongelukkige gelukkige in het huwelijk, (hij hertrouwde tweemaal, maar trof telkenmale een vrouw die de ontplooiing van zijn dynamische persoonlijkheid niet in de weg stond, hem kinderen schonk en een gelukkige thuis) is algemeen bekend als de dichter van de huwelijkstrouw en het huwelijksgeluk; minder bekend zijn zijn contemplaties over de verhouding van de mens tot God. Hij was een koppig conservatief, nogal opvliegend van karakter, die wist wat hij wilde en pareltjes schreef als het hierboven geciteerde. Ook Werumeus-Bunning achtte het zijn plicht het te vertalen op een reis langs de glooiende kusten van Wales waar het werd geschreven.

Yeats was een zeer gecompliceerde. Een twijfelaar, die lyrische hoogten bereikte die alleen de allergrootsten, ik denk hier aan een Goethe bijv., bereiken. Zijn dramatisch en episch werk is voor de oningewijde niet altijd verklaarbaar en genietbaar en daarom is het werk van Richard Ellmann zéér welkom.

Over Wordsworth is men geneigd een lang verhaal te beginnen wanneer men nog maar enkele bladzijden uit zijn oeuvre heeft gelezen. Hij is een zeer sympathieke verschijning in zijn werk, voortdurend in voeling met de natuur die in Albion zo verscheiden als schoon is. In zijn werk staat het Engelse landschap vereeuwigd in al zijn aspecten, nog sterker en aanvoelbaarder dan het Arcadia dat Vondel en de achttiende eeuwer Poot, of het Vlaanderen dat Gezelle bij ons, opriepen. In de natuur erkent hij God, in een bloem, een bloemstengel, een grasspriet, een vogelslag, een ruisende beek. Met hem keert men terug naar de natuur, zonder de romantische bombast die de kleinere en grotere romantici niet uit hun werk konden weren. ‘Tribute to Wordsworth’ is een belangrijke bijdrage tot de studie van deze natuurpoëet par excellence; maar zij wijst mijns inziens te weinig op een monisme dat de pantheïstische kijk op de dingen op verschillende plaatsen wijzigde.

Wij lazen ook het jongste werk van Evelyn Waugh ‘Helene’ (Chapman & Hall) en een novelle van de gewezen-mijnwerker-schrijver Sid Chaplin ‘The Hin Seam’, Phoenix House, Londen. Het werk werd in literaire kringen in Engeland nogal opgehemeld. Waugh's boek over het leven van de H. Helena is op sommige plaatsen saai. Wij vinden er niet altijd de sprankelende spiritualiteit die wij van hem gewend zijn, wat niet belet dat deze geromanceerde biographie de auteur waardig is en zijn rijk oeuvre glans bijzet. Sid

[p. 237]

Chaplin is een ‘newcomer’. Hij beschrijft het leven in de mijn en schept daarbij een tijdsdocument. De hoofdpersonen uit zijn verhaal duiden de evolutie aan van de bewustwording van het proletariaat in ‘het zwarte land’ van Albion. Aan poëzie verscheen er in het jongste seizoen zelfs geen kleine plaquette die wij zouden kunnen aanbevelen. Wij vermelden hier alléén een poging om de publicatie van verzen te populariseren, met ze in zakformaat en tegen een lage prijs op de markt te brengen. Zo een publicatie heet de Key Poets en wordt uitgegeven door London Fore Publications. In deze reeks verschenen tien boekjes van de hand van Edith Sitwell, George Barker, Randall Swingler, Jonathan Denwood, Stanley Snaith, Dorian Cooke, Jack Lindsay, Maurice Carpenter, Jack Beeching en Norman Cameron. Edith Sitwell is hier op haar best, maar maakt geen nieuw geluid. Die van haar poëzie houden, zullen haar ‘Poor Man's Music’ zeker appreciëren. Edith Sitwell gaf ook een ‘Winter's Book’ uit, een compilatie van bekende en minder bekende teksten van dichters, denkers en prozaïsten. Wij wachten nu op Bertrand Russell's ‘Unusual Essays’ om U tijdens de ‘comcombertijd’, de zomerperiode in de uitgeverij, daarover iets meer te vertellen.

A.K. Rottiers