|
| |
| |
| |
Het boekenrek
Albert Helman, door Max Nord - D.A. Daamen's Uitgeversmaatschappij, N.V. te 's Gravenhage - Voor België: De Sikkel, 116, Lamorinierestraat, Antwerpen. Prijs: 76 fr.
Zelden hebben wij in zo kort bestek kennis gemaakt met een auteur en zijn werk, als bij de lezing van de korte studie door Max Nord gewijd aan de West-Indische Nederlandse schrijver, Albert Helman, schuilnaam voor Lou Lichtveld. In een zestig bladzijden leidt hij deze auteur in bij het publiek, bespreekt zijn werken, ontleedt er de karakteristieken van, en laat deze studie bovendien volgen van een uitvoerige en met zorg uitgekozen bloemlezing uit het werk van Helman. Meesterlijk vonden wij de tropenatmosfeer zoals die door Helman wordt geschetst, o.m. in de uittreksels van ‘Mijn Aap schreit’ en in het verhaal: ‘Iemand zei room’.
Inleider en uitgevers haalden eer van hun werk, dat ook werd opgenomen onder de uitgaven die in het M.O. kunnen en mogen gebruikt worden bij de studie der Nederlandse literatuur. Een boekje dat ongetwijfeld zou mogen prijken in de boekenkast der middelbare scholen in Kongo.
M.V.
| |
Het Grafelijk Geslacht Dampierre en zijn Strijd tegen Filips de Schone, door dr. Theo Luykx. Uitgave Davidsfonds, Leuven. 276 blz., 36 buiten tekst platen. Ledenprijs: ing. 30 fr., geb. 44 fr.; handelsprijs: ing. 60 fr., geb. 88 fr.
Deze studie is een gelegenheidsgeschrift, gewijd aan de dynastie der Dampierres, en uitgegeven bij de 650ste verjaring van de Guldensporenslag, waarin het conflict tussen Filips de Schone en de Dampierres in het voordeel van Vlaanderen werd uitgevochten.
Daar de geschiedenis van het zeer vruchtbaar grafelijk geslacht Dampierre nog nooit afdoende belicht werd, vult deze studie een ware leemte aan. Temeer, dat de auteur een volmaakt keurboek heeft weten samen te stellen, door met critische geest te putten aan alle gekende geschiedkundige bronnen en werken welke handelen over onze geschiedenis uit de 13e en 14e eeuw.
O.D.M.
| |
| |
| |
De Behekste Tocht, door Robert Herberigs. Uitgave Jan van Tuyl (Triomfreeks), Antwerpen-Zaltbommel. 246 blz. Prijs geb. 110 fr.
In zijn voorwoord zegt schrijver o.a. wat volgt: ‘Nu dat de Bossenaeremeulen voor altijd uit ons landschap verdwenen is en al de mensen hier uit de streke zijn verlies betreuren als 't afsterven van een trouwe vriend, kreeg ik 't gedacht. om hem toch in ons hart te laten voortleven, en een antiek handschrift, waarin breedvoerig over de oude reus gerept wordt, eens in onze hedendaagse schrijfwijze te bewerken.’ Dit gedacht van Robert Herberigs is natuurlijk zeer lofwaardig, en van zijn verhaaltrant gaat een onweerstaanbare charme uit, maar wij zijn niet akkoord als hij zijn provincialistisch taaltje voor ‘onze hedendaagse schrijfwijze’ wil doen doorgaan.
Afgezien van dit euvel zullen de zeer fantastische avonturen van de kunstschilder Daniel Van Poele, - die in de 16e eeuw samen met Bavo Caboeter, een muldersknecht, de wereld introk, - de doorsnee lezer ongetwijfeld wel een paar genoeglijke uren bezorgen.
O.D.M.
| |
Wie zonder Zonde is, door Aart Romijn. Uitgave Jan van Tuyl (Triomfreeks), Antwerpen-Zaltbommel. 248 blz. Prijs geb. 125 fr.
Een psychologisch goed verantwoorde roman, waarin een onderwijzer ons vertelt over een vroeg-rijpe leerlinge, opgegroeid in het verdorven milieu van een grootstadse achterbuurt, waar ze door een gewetenloze en a-morele vader, uit geldbejag, als minderjarige prostituée wordt uitgebuit.
Zelfs wanneer haar leraar haar uit de handen van die gewetenloze schurk weghaalt zal haar bijna ingeboren neiging tot het kwaad er dit meisje onweerstaanbaar toe drijven zich aan de Duitse bezettingssoldaten te vergooien. Nochtans blijft diep in haar die dankbaarheid wortelen voor haar redder, wiens jong gezin zij tijdens de laatste bezettingswinter met haar zondegeld zal in leven houden. Vanwaar een zware gewetensstrijd bij de leraar: mag hij dit aannemen, of moet hij het weigeren? Tenslotte sterft het meisje min of meer verzoend met het leven dat voor haar zo onmedogend hard is geweest. Een zeer realistisch boek geschreven uit de diepe bewogenheid van het ‘christendom van de daad’.
O.D.M.
| |
Ik geloof je, door Rob Sterkenburgh. Uitgave Jan van Tuyl (Triomreeks), Antwerpen-Zaltbommel. 244 blz. Prijs geb. 125 fr.
Op uitzondering van de degelijke boerendochter Sijtje gelooft niemand de jonge polderboer Gijs als hij na zijn ontslag uit de gevangenis almaar beweert onschuldig te zijn aan de hem ten laste gelegde feiten, waarvoor hij tot 2 jaar opsluiting werd veroordeeld.
Na lange en moeizame strijd zal Sijtje er in gelukken Gijs te rehabiliteren, zodat ze samen een mooie toekomst kunnen tegemoet gaan.
In deze boeiende, met fijne pen en naar het leven getekende heimatroman ontpopt Sterkenburgh zich eens te meer als de geboren verteller, zoals we hem o.m. reeds leerden kennen in ‘Het Kruis langs den Weg’.
O.D.M.
| |
| |
| |
Tussen Wit en Rood, door Michail Sjolachow. Uitgave N.V. Wereldbibliotheek, Lange Koepoortstraat, 2, Antwerpen. 440 blz. Prijs geb. 140 fr.
De Sowjet-Russische, proletarische schrijver Michail Sjolochow verwierf vooral bekendheid met zijn boek ‘De Stille Don’. ‘Tussen Wit en Rood’ is het vierde en laatste deel van dit groots-opgevat werk over de strijd tussen het Rode Leger en de Donkozakken, waarvan schrijver zelf aanvankelijk deel uitmaakte. Evenals de Kozak Grigorij Meljechof, de held van dit boek, in October 1917 overloopt naar het Rode Leger, koos ook Michail Sjolochow de zijde der Bolsjewiki.
Deze auteur schrijft zeer boeiend; het vervlechten der dramatische gebeurtenissen, die in zijn roman plaats grijpen, met de feiten der historie geeft er de betekenis aan van een document betreffende een periode en een volk waar veel over gesproken wordt en waar wij ten slotte zo bitter weinig over weten.
O.D.M.
| |
‘Dit is het Paradijs’, door Monda de Munck. Uitgave Davidsfonds, Leuven. 310 blz. Ledenprijs: ing. 29 fr., geb. 43 fr.; handelsprijs: ing. 58 fr., geb. 86 fr.
Juist een jaar geleden, in het Meinummer van de jaargang 1951, schreven we naar aanleiding van de roman ‘Mattie’ dat Monda de Munck op weg was een vrouwelijke auteur te worden van formaat. Zoëven beëindigden we de lectuur van haar nieuw gewrocht ‘Dit is het Paradijs’, een boek dat terecht bekroond werd met de Prof. Em. Vlieberghprijs 1951.
Alhoewel ‘Mattie’ als een zeer boeiende roman mag doorgaan, toch konden we het omwille van bepaalde zwakke punten geen volwaardig werk noemen. De nieuwe roman van Monda de Munck is dat wel. In het levensverhaal van Marjoes, het door haar moeder verwaarloosde weesmeisje, komen omzeggens geen zwakke momenten voor. Zowel het verhaal van haar verblijf in het pensionaat en bij haar stiefvader, als dit van haar diep-ongelukkig eerste huwelijk; zowel haar diepe lichamelijke en geestelijke inzinking daarna, als haar huwelijk met de broer van haar eerste man en haar moeizame opgang naar het paradijs ‘in liefde en vergiffenis, in begrip en vertrouwen, in goede wil en in het geloof in het leven’, dit alles heeft ons zo doep ontroerd dat we niet aarzelen te schrijven dat met deze roman te boek te stellen Monda de Munck een grotendeels geslaagde worp deed naar het meesterschap.
O.D.M.
| |
‘Elbrich’, door Y. Poortinga. Uitgave Jan Van Tuyl, Kipdorpvest 40, Antwerpen (Triomfreeks). 256 blz. Prijs geb. 125 fr.
Dit nieuwe triomfboek brengt ons de levensbiecht van de Friese edelman Alef van Aylva. Met bitterheid vertelt deze man-in-ballingschap ons hoe hij, - veeleer door een fatale karakterfout dan door vuig opzet, - de boerendochter Elbrich heeft gekrenkt en verraden, en hoe hij hun beider leven, dat zo mooi had kunnen worden, heeft verwoest. Het verhaal speelt in Friesland, in de jaren 1568-1582, tijdens de eerste verzetsperiode tegen het Spaans bewind: een tijd van kuiperij, wantrouwen en godsdienstig fanatisme. Poortinga weet ons de personen en gebeurtenissen te beschrijven met een meer dan alledaags evocatievermogen. Zijn roman ‘Elbrich’ is aldus uitgegroeid tot een fascinerend verhaald dat de lezer onweerstaanbaar meesleept en boeit.
O.D.M.
| |
| |
| |
‘De Avonturen van Algeron Sydney Potts’, door Charles J. Lever. Uitgave Wereldbibliotheek, Lange Koepoortstraat 2, Antwerpen. 344 blz. Prijs geb. in flex. band 72,50 fr.
‘Sydney Potts’ van Charles James Lever is een der vele verhalen vol droge, typische Ierse geestigheid, waarmede deze auteur rond het midden van vorige eeuw tamelijk veel succes boekte. En laat ons er maar dadelijk aan toevoegen dat zijn humor thans, na een volle eeuw, nog in staat is ons enkele uren weldoende ontspanning te bezorgen. En dat heeft een koloniaal, op tijd en stond, broodnodig. Hij zal wel niet schaterlachen bij het lezen van deze avonturen, maar zich monkelend laten wegglijden naar een ver vervlogen tijd die, naar de beschrijving van Charles Lever te oordelen, heel wat charme had waar we thans eens graag nader kennis mee zouden maken. Waartoe deze avonturen van Algeron Sydney Potts ons een enige gelegenheid bieden!
O.D.M.
| |
‘Hamlet’, door Shakespeare. Prijs geb. flex. band 47,50 fr.
‘De vrolijke Vrouwtjes van Windsor’, door Shakespeare. 126 blz. Prijs geb. flex. band 45 fr. Uitgave Wereldbibliotheek, Lange Koepoortstraat 2, Antwerpen.
Wie enigszins over literatuur wenst te kunnen meepraten, dient minstens een vijftal werken van de grootmeester Shakespeare te hebben gelezen. In onze studententijd hebben we daar de kans toe gehad, maar waren we toen niet te jong om al de finesses te snappen van deze wereldberoemde meesterstukken? Met de goedkope en flink verzorgde uitgave van twee der beste werken van Engelands grootste toneelschrijver, biedt de Wereldbibliotheek ons een enige gelegenheid om onze boekenkast met enkele werken van wereldformaat te verrijken. En welke bibliophiel zou deze kans niet te baat nemen! Wijzen we er ten slotte op dat deze toneelwerken onderscheidelijk vertaald (en verklaard) werden door Nico van Suchtelen en Bert Voeten.
O.D.M.
| |
‘Mevrouw Warrens Bedrijf’, door George Bernard Shaw. - Uitg. Wereldbibliotheek, Lange Koepoortstraat 2, Antwerpen. 110 blz. Prijs geb. flex. band 37,50 fr.
Wat we hierboven schreven over de gelegenheid ons geboden door W.B. om onze boekenkast aan te vullen met enkele waardevolle en nochtans goedkope meesterwerken uit de toneelliteratuur, geldt mutatis mutandis voor deze uitgave van ‘Mevrouw Warrens Bedrijf’, een der beste werken van de Nobelprijswinnaar G.B. Shaw. De geestigheid en het scherp verstand van deze socialistische schrijver, samen met zijn bijzondere gave van pure dramaschrijver maken dit werk uitermate genietbaar. Gewoonlijk is lectuur van toneelwerk, voor wie zelf geen acteur is, tamelijk zware kost. Niets daarvan bij Shaw. Zijn sarcastische spot en de virtuositeit waarmede hij satire en paradox hanteert dragen er het hunne toe bij om Shaw te laten uitgroeien tot de grootste toneelschrijver van onze tijd. In dit stuk heeft Shaw willen tonen dat de wijze waarop de souteneuse rijk wordt misschien in graad, maar niet in wezen verschilt van de methoden volgens dewelke sommige hypotheek- en aandeelhouders zich dikwijls verrijken. Onnodig er op te wijzen dat dit werk niet geschikt is voor minderjarigen.
O.D.M.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd