| |
Van Mahomets Leere. XIII. Capittel.
DIe Boodtschapper Godts, wiens Gebedt ende heyl altoos over hem sy, was op een tijt by sijn gesellen sittende in sijne Stadt Iesrab, ende siet daer verscheen hem den Engel Gabriel, ende seyde: Godt groet u Mahometh. Hy antwoorde, Godt is een Heere des heyls ende der salicheyt: want van hem komt sulcks, ende het gaet weder tot hem. De Enghel seyde voorder, daer sullen vier | |
| |
verstandige mannen komen, ende waerlick het sullen zijn de voornaemste onder de Rabbijnen der Ioden, om uwe leere ende meyninghe nae te volghen, ende de hoochste onder dese is Abida Ibensalon die hier nae sal genaemt werden Abdalla Ibenselegh. Daer op vraeghde hem Mahometh: lieve vriendt, sullen dese komen tot mijn welvaert ofte tot mijn verachtinghe? hy seyde tot dijn welvaert ende saligheydt.
Doen beval de Boodschapper Gods aen Alij, de Sone Abitalib, dat hy met sommige andere haer tegen soude gaen: ende als nu Alij tot haer quam, so heeft hy haer gegroet, ende geseyt: heyl sy met u O Abdia Ibensalon: ende hy noemde oock de andere een yder by sijnen name, ende sy verwonderden haer hier over alle, ende vraeghden wie hen haren name gheseyt hadde, ende waer deur hy wiste dat sy hier souden komen: Daer op hy antwoorde, dat hy hier van sijn vrient Mahomet gesonden was. Dese hebben nu hem gevolgt, ende hoorden sijn woorden met groote verwonderinge aen. Ende als sy nu tot den Prophete quamen, soo is Adia Ibensalon voor uyt gegaen, ende seyde: het heyl sy over u, O Mahomet: Hy antwoorde het heyl of salicheydt sy over den gheenen die de saligheydt naevolgt, ende haer vresen voor de Almachtigheydt Gods: ende doen sprack hem Abdias op de naevolghende wijse aen: Ick Abdia ende dese mijn medegesellen: zijn (’t is waer) in onse wet wel ervaren, maer het Ioodsche volck heeft ons hier ghesonden, om u te bidden, dat ghy ons sommige puncten in onse wet, die wy in alles niet verstaen, recht verklaren ende uytleggen wildet, want wy weten dat so ghy dit wilt doen, dat ghy het licht ende seer wel kont doen. Mahometh vraegde hen of het haer ernst was, ofte of sy hem maer en wilden versoecken: ende als sy hem nu voldeden, ende seyden dat sy alleen daeromme hier ghekomen waren, soo seyde hy dat sy dan kloeck ende onvertsaegt vragen souden. Ende doen leyde hem Abdias onder hondert vragen de eerste voor, die hy uyt haer Wet-boeck te samen geschreven hadde, ende sprack: soo het u belieft O Mahometh, soo seght my of ghy een Prophete ofte Boodtschapper zijt? Hy antwoorde: Godt heeft my tot een Boodtschapper ende Prophete geset: want alsoo heeft hy geseyt inden Alkoran: een deel hebbe ick over u gheschickt, ende het ander deel niet: het woordt Godts is hooch, ende is onmogelick dat een mensche ofte Prophete met Godt kan spreecken. Abdia antwoorde: ghy seght recht hier aen. Maer lieve seght my, leert ghy u eyghen wet ofte Godts wet. Hy antwoorde, ick leere Godts wet. Abdia vraegde voorts: wat is de wet Godts? Hy antwoorde, het gheloove, maer niet het geloove aen veel Goden, maer aen eenen Godt, die gheen ander nevens hem en heeft: ende ick Mahomet ben sijn knecht ende Boodtschapper: ick verkondige het eynde, aen ’t welcke sonder twijfel de dooden sullen opstaen. Abdias seyde, het is alsoo gelijck ghy seght. Maer ick wilde geern weten hoe veel wetten datter zijn. Mahometh antwoort, daer en is maer een wet. Hy vraeghde voorder, wat hout ghy vande Propheten die voor gheweest zijn? Mahometh antwoort: de wet en is by haer allen maer eenderley, maer haer wijse is menigherley gheweest: dit probeerde Abdia, ende vraeghde voorder, sullen wy ooc in ’t Paradijs komen, op die wijse als de Sarasijnen: namelick deur den geloove ende wercken? Hy antwoorde: Dese dingen zijn wel noodich, maer des niet te minder, soo wanneer daer eene uyt de Christenen, Ioden ofte Heydenen haer tot het Sarasijnsche geloove bekeeren, ende dat die selve quamen te sterven eer sy die wercken ghedaen | |
| |
hadden, so is het geloof alleen genoeghsaem. Dat is alsoo seyde Abdias. Maer lieve onderricht my: hebt ghy oock van Godt eenige leere ofte schriften ontfangen? Hy antwoorde jae, ende dat selve boeck heet Alfurkan, uyt oorsaeck om dat sijn Figueren ende Sententien goet vriendelick ende lustich zijn. Want met ende beneffens desen Boeck, soo is het woordt Godts tot my afgekomen, even op die wijse, ghelijck aen Mose de wet, aen David den Psalter, ende Christo het Euangelium is gegeven geworden.
Hier op vraeghde hem Abdia, hoe den Alfurkan begint? Hy antwoorde: het begin deses boecks is aldus: Inden name des barmhertighen ende goedighen Gods. Abdia vraeghde hem, ende wat volcht dan daer na, hy sprack: Abuged. Abdia vraeghde, wat heet Abuged. Mahometh antwoorde: A. God, B. de macht Godts. G. de schoonheyt Gods. D. de goetheyt Godts, gaet henen voor sijnen toorn. Abdia vraeght hoe hy dat verstaen moeste? Hy antwoorde: doen Adam aldereerst gemaeckt was, so heeft hy hem opgericht, ende heeft geniest, ende seyde Godt sy gedanckt, ende als de Engelen dit hoorden, soo seyden sy O Adam de goetheydt Godts is over u. Maer Abdia bad hem voorder, dat hy hem soude verhalen die vier dingen, die Godt met sijn eygen handen gemaeckt heeft? Hy antwoorde: Godt heeft met sijn eyghen handen het groote Paradijs ghebouwt, ende met eygen handen heeft hy geplant den boom der Basuynen, ende met eygen handen heeft hy gemaect den Adam, ende met eygen handen heeft hy de tafelen gheschreven, die hy Mose gegeven heeft. Abdia moeste bekennen dat dit also was, ende vraegde hem, wie hem doch dese saken hadde geopenbaert: hy seyde den Engel Gabriel. Abdia vraegde hem voort, ende bad dat hy hem onbeswaert na der ordeninge verhalen wilde, wat dat zy 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, tot op 100 toe: Daer op heeft hem Mahomet geantwoort: 1. Is Godt, met welcke niemant anders ghemeynschap heeft, hy en heeft geen medegeselle, noch oock genen Sone: In sijn handen staet het leven ende doodt, ende hy heeft macht ende gewelt over alle dingen. 2. Dat is Adam ende Eva, dewelcke geweest zijn eer sy uyt den Paradijse gedreven waren. 3. Dat is Gabriel, Michael ende Seraphiel, dese drie Over-Engelen, zijn 3 Secretarien der Godheyt. 4. Dat is de wet Mose, de Psalmen Davids, het Euangelium ende den Alfurkan ofte Alkoran. 5. Dat zijn de vijf Gebeden Godts, die hy my ende mijn volck verordent heeft, ende gheen Prophete voor my heeft gegeven, noch toekomstig yemant anders geven sal. 6. Dat zijn de ses daghen in welcke Godt sijn wercken uytvoerde. 7. Dat zijn de seven Hemelen, want den Alkoran seydt hy heeft seven Hemelen gemaeckt ende verordineert. 8. Dat zijn de Engelen die op den dagh des oordeels den Throon Godts draghen sullen. 9. Dat zijn de wonder wercken Mose. 10. Dat zijn de Vasten-daghen, onder welcke men drie ghebruyckt tot Bevaert, ende seven om weder te rugge te reysen. 11. Dat zijn de sterren die Ioseph sagh, ende die hem aenbaden. 12. Dat zijn de maenden in ’t Iaer. 13. Dat zijn de voornaemste sterren by de Sonne ende Mane. 14. Dat zijn de lichten die rontomme den Throon Godts hangen, ende die zijn soo lanck als een wegh die yemant in vijftich daghen reysen mocht. 15. Dat zijn de vijfthien dagen in welcke den Alkoran vanden Hemel tot inde Helle is ghekomen, ende van daer weder geheel is uyt gekomen, ende is daer gebleven totten vijfthienden dach Ramadan. 16. Dat zijn de Legioenen der Cherubimsche Enghelen die voor den Throon Gods staen, ende haren Heere | |
| |
stadich lief hebben. 17. Dat zijn de namen Godts die tusschen de aerde en de Helle staen, want so dat niet en waer soo souden de vlammen der hellen haer verbranden, ende de gantsche werelt verteeren. 18. Dat is het ruym ofte de plaetse tusschen den Throon Gods ende de lucht, want anders soude de helsche hitte de gantsche wereldt verbranden. 19. Dat zijn de uytvloeden des helschen waters Sakar, die aen den dagh des oordeels met groot ruysschen roepen sullen, ende de verdoemde sullen daer op antwoorden. 20. Op den twintichsten dagh der maent Ramadan, zijn de Psalmen tot David neder ghekomen. 21. Den eenentwintichsten der maendt Ramadan, soo is Salomon geboren geworden, ende de Berghen hebben Godt gelooft. 22. Op den twee-en-twintighsten dagh der maendt Ramadan, so heeft Godt David de sonden vergeven, die hy teghen Vriam begaen hadde. 23. Op den drieentwintichsten dag der maendt Ramadan so is Christus, Marias Soon geboren gheworden, het Gebedt Godts sy over hem. 24. Op desen dagh heeft Godt met Mose ghesproken. 25. Op desen dagh heeft Godt de roode Zee ghedeelt, ende Mose is met den volcke Israels daer deur ghegaen. 26. Op desen dagh heeft Godt de Tafelen der wet aen Mose gegeven. 27. Op desen dagh wert Ionas van den Walvisch verslonden. 28. Op desen dagh heeft Godt Iacob weder siende ghemaeckt als Iudas Iosephs hemde of rock aen hadde. 29. Op desen dagh heeft God Enoch tot hem ghenomen. 30. Op desen dach is Mose op den berg Sina gheklommen.
De Iode spreeckt in Mahomets redenen, ende badt hem, hy soude hem soo veel het mogelick waer die gantsche sake bekortigen ende te kennen geven.
Daer op seyde Mahometh, hy wilde doen al wat hy begeerde. 40. Dat zijn de dagen die Mose gevast heeft. 50. Dat zijn de 1000 Iaeren dat de daghen des Oordeels dueren sullen. 60. Dat zijn de verscheyden verwen der aerden, want soo dese veranderinghe ende onderscheyt niet en ware, soo en souden de menschen geen saken van malkander kennen noch onderscheyden konnen. 70. Dat zijn de mannen die Mose uytghelesen heeft. 80. Soo veel roeden of geesselingen salmen een gulsich ofte droncken mensche geven. 90. Doen den Engel tot David ghesonden wert, heeft hy gheseyt: mijn vrient ofte medegeselle hadde negentich schapen, ende ick maer eene, ende dat heeft hy my oock genomen. 100. Dat zijn de slaghen ofte roeden, die men de ghene geven sal, welcke men in Overspel bevint.
Doen seyde de Iode, O Mahometh ghy seght de puere loutre waerheydt, maer ick bidde u, soo het u niet tegen en is, soo wilt my onderwijsen op wat manier dat het aertrijck ende de bergen zijn gheschapen geworden: Mahometh antwoort, Godt heeft Adam gemaeckt uyt slijc ofte leem, het slijc is vanden schuym herkomen, ende het schuym van de ongestuymicheyt der Zee, ende de Zee vande duysternisse, ende de duysternisse van het licht, ende het licht van het woort, ende ’t woort vande ghedachten, ende de ghedachten vanden Hyachinto, ende den Hyachintus van het bevel, ghy sult zijn ende het is geworden.
Hier op vraechde de Iode, waer op sal de mensche sitten, ende aen wat stede of plaetse sal hy staen? Mahometh antwoort: op de schouderen ofte rugge des menschen, ende de tonge sal de penne, het speecksel den inct, ende ’t herte sal de schrijf tafel zijn.
De Iode probeerde dit, ende badt hem dat hy breder wilde voortvaren, ende hem segghen wat Godt na desen gheschapen | |
| |
heeft? Hy seyde de tafel ende penne. De Iode vraeghde wat dit voor een tafel ende penne zy? Mahometh antwoorde: de tafel is het gheene waer op gheschreven staet alles wat in Hemel ende op aerde is, ende noch zijn sal, ende de penne is van het alderklaerste licht gemaeckt. De Iode vraeght hoe lanck dat dese penne zy? hy antwoorde soo lanck als de spacie ofte tijt van 500 Iaren is, maer haer breete is van 80 Iaren: ende dese penne en sal niet op houden te schrijven ende op te tekenen alle ’t ghene dat daer inder werelt geschiet, totten dach des oordeels.
De Iode vraeght voort van wat materie die Tafel in den Alkoran gemaect zy: Mahometh antwoort vande alderschoonste Smaragden. De woorden zijn van peerlen, en van den vrese Godts.
De Iode vraechde hoe dickmael hy dese Tafel in dagh ende nacht aensagh? Hy antwoorde hondert en sestigh mael. De Iode vraeght waerom datmen den Hemel, Hemel noemt? Mahometh antwoort, om dat hy gheschapen is uyt den roock, ende den roock wt den damp der Zee. De Iode vraeght van waer den Hemel de groene verwe heeft? Mahometh antwoort van den Bergh Kaff, ende desen Bergh heeft dat vande Smaragden die int Paradijs zijn: ende desen Bergh gaet rontom den gantschen aertbodem, ende hout den Hemel op.
De Iode vraeght of den Hemel oock Poorten heeft? Hy antwoordt jae, hy heeft hangende Poorten, ende of daer toe oock sleutelen voor handen zijn, hy antwoort jae, ende die selve ligghen in Godts schat-kisten. De Iode vraegt van wat materie die Poorten gemaeckt zijn? Hy antwoort van gout. De Iode seyde, dat is alles waer, maer hy wilde geerne voorder weten waer uyt dese onse Hemel ghemaeckt zy? Mahometh antwoort: den eersten Hemel is uyt groen water geschapen gheworden: de tweede uyt klaer water, de derde uyt Smaragden, de vierde uyt louter gout, de vijfde uyt Hyacinten, de seste uyt een seer klare schoone wolcke, ende de sevende uyt den schijn ofte glants des viers. De Iode vraeght wat boven desen Hemel is? Mahometh antwoort een levendichmakende Zee, ende boven desen is noch een nalichtende Zee, ende boven desen het luchtige, ende daer boven het brandende, ende boven desen het duystere: ende boven desen de Zee vol allerleywellusten: boven desen de Mane, boven desen de Sonne, ende boven desen den name Godts, ende boven desen die supplicatie, boven desen Gabriel, ende boven desen het schoone geschoren perkament, ende boven desen die volle Zee, ende boven desen seventich onderscheyden plaetsen des lichtes, ende boven desen 70000 heyrscharen, daer onder in een yeder 5000 Engelen zijn, die sonder ophouden Godt loven. Ende boven desen is die stede ofte het ruym der Engelsche weerdigheydt, ende boven desen de Vaendelen der eeren, ende boven desen het ruym der genaden, ende boven desen het ruym der peerlen, ende boven desen die plaetse van ’t gewelt, ende boven desen de sekerheydt der Godtheydt, ende boven desen die uytdeelinge, ende boven desen de voet schabelle, ende boven dezen de zetel ofte stoel, ende boven dit alles is den Heere der groote gantsche werelt. De Iode seyde ghy verhaelt my wonderlicke dinghen, ende ick gheloove vast dat dit also zy. Maer lieve doet my noch soo veel te ghevalle, ende seght my of de Sonne ende de Mane ghetrouwe of ongetrouwe zijn? Mahometh antwoort, sy zijn alle bevelen Godts ghetrouwe ende gehoorsaem. De Iode vraegde hier op, waerom sy dan beyde niet te ghelijck en schijnen? Mahometh antwoort: Doen Godt haer schiep, soo hebben sy eenderley glants ende werckinge gehadt, maer als Gabriel eens op een nacht uyt- | |
| |
vlooch, soo heeft hy met sijn vleugelen de mane beroert, ende van dier uren af is sy donckerder als de Sonne. De Iode vraegt, waerom datmen den nacht, nacht noemt? Mahometh antwoort, om dat sy genoegsaem is een bedeckinge des wijfs ende mans. De Iode badt dat hy hem doch onderrichten wilde, wat daer voor een ordeninge onder de sterren zij? Mahometh antwoort, daer zijn drie verscheyden ordinantien: De eerste ordeninghe hanght aen den stoel of Throon Gods, aen sommige gulde ketenen, ende dese lichten tot aenden sevende Throon. Ende inde tweede ordeninge zijn sulcke sterren, die den Hemel vercieren: ende als dan de Duyvelen komen, om na de Hemelsche dinghen te staen, soo setten sy haer teghen de Duyvelen ende verdrijven hen.
De Iode vraeght hoe veel Zeen datter zijn tusschen ons ende den Hemel? Mahometh antwoort, seven. De Iode vraeght hoe veel Winden datter zijn tusschen ons ende den Hemel? Mahometh antwoort drie. De eerste is vruchtbaer, ende die heeft Godt gheschickt tot den Akath. De tweede is swart, die blaest de Zee op, ende dese sal aen den dagh des oordeels het vier aensteken, ende deur sijn blasen noch heeter maken. De derde wint is de gheene die de Zee ende aerde als nootwendige saken toereyckt, ende dient. De Iode vraeght hoe veel ruymte datter is tusschen den Hemel ende ons? Mahometh antwoort: maer een ruym of plaetse, ende soo dat niet en ware so soude de Hemelsche hitte alle aertsche dingen verteeren.
De Iode vraeght wanneer hem de aerde verheffen sal, ende waer dat dan de Sonne sal staen? Mahometh antwoort: in een seer heete fonteyne, ende die fonteyne in een Kolubro, ende die in een Intervallo, ende dat Intervallum inden Bergh Kaff, ende den Bergh Kaff inde handen der Enghelen, die de werelt houden totten dagh des oordeels.
De Iode vraeght watmen voor een ordeninge hout als men den stoel Godts draeght? Mahometh antwoort: haer hoofden zijn onder den stoel, ende hare voeten onder den Throon, ende haer hoofden zijn soo groot, dat wanneer een Vogel duysent Iaren vlooge, soo en soude hy qualick vande een oore tot de ander vliegen, ende sy hebben op haer hoofden hare hoornen, ende haer spijse ende dranc ja die eere ende den lof Gods, ende der Engelen beweeghnisse is alsoo gheschapen, dat geen mensche sulcks weten kan, dan alleene Godt. De Iode vraeght wat daer voor vogelen zijn, tusschen ons ende den Hemel? Mahometh antwoort sommige Vogelen die noch den Hemel, noch de aerde beroeren: De Kolubri hebben een witte verwe, een Peerts-rugge, haer hayren zijn als vrouwen hayr, ende haer vleugelen zijn als ander vogels vleughelen, haer eyers leggen sy op haren steert, ende alsoo broeden sy haer Ionghen uyt. De Iode vraeght waerom dat men de werelt, werelt noemt? Mahometh antwoort: om dat dese werelt uyt een ander werelt is gemaeckt geworden, maer soo sy ware met die ander werelt gemaeckt geworden, soo bleve sy oock eeuwich, gelijck die selve ander werelt. De Iode vraeght waerom datmen het eynde, eynde heet? Mahometh antwoort, daerom, om dat het eynde alle gheschapen dinghen opwecken ende weder voortbrengen sal.
De Iode vraegt waerom datmen die ander werelt, de tweede werelt heet? Mahometh antwoort, daerom, dewijle die na de verganckenisse der werelt, die laetste blijven sal, maer haer gestalt of wesen en kan men niet eygentlicken beschrijven. Haer inwoonders en zijn niet sterffelick, den dagh en is geen getal onderworpen, want hy is altoos duerende. De Iode | |
| |
seyt, ghy hebt my tot hier toe op alle mijn vragen de waerheyt verhaelt: wat moeste ick u voortbrenghen, om eens te doen feylen? Lieve seght my doch wat is het sterckste dinck? is het dat Yser, ofte dat van ’t Yser compt, ofte is het dat water ende dat van ’t water compt, ofte is het dat vier, ofte dat van ’tvier komt? Mahometh antwoort, het is de wint. Dat is waer seyde de Iode, maer ick en wil daer mede noch niet ophouden u voorder te vraghen, uyt wat oorsaeck datmen Adam, Adam ghenaemt heeft? Mahometh antwoort: om dat hy uyt slijc van verscheyden aerde is geschapen geworden, ende niet uyt een aerde alleen, want so hy blootelic uyt een aerde alleen waer geschapen geworden, soo en souden de menschen gheen wetenschap van soo verscheyden dingen konnen hebben.
De Iode vraeght doen Adam gheschapen wert, hoe is dan de gheest ofte Adem in hem gekomen? Mahomet antwoort deur de mont, ende is oock weder deur de mont uytghegaen. De Iode vraeght hoe Godt Adam geschapen heeft, ende wat hy tot hem gheseyt heeft? Mahometh antwoort: ghy en u wijf sult eten ende int Paradijs woonen maer en naerdert u niet tot dien Boom. De Iode vraeght wat dien Boom voor een forme of gestalte hadde? Mahometh antwoort: hy heeft seven ayren gehadt, ende van dese heeft Adam een afghebroken, dewelcke vijf granen of koornkens in hadde, de twee heeft hy gegeten, ende twee heeft hy Eva sijn wijf ghegheven, ende het vijfde heeft hy met hem ghenomen.
De Iode vraeght hoe groot dat een yeder koorn is gheweest, ende wat Adam daer mede gemaeckt heeft? Mahometh antwoort het was een weynich grooter dan een Ey, ende dat heeft Adam ghedeelt in 600 deelen, van daer oock de veranderinghen der verscheyden zaden herkomen. De Iode vraeght hoe Adam is uyt het Paradijs gedreven geworden, ende waer hy doen sijn wooninghe ende ophoudinghe hadde? Mahometh antwoort, Adam heeft in India ende Eva heeft in Nubia ghewoont. De Iode vraeght, hoe sy haer beklededen? Mahometh antwoort: Adam bedeckte hem met Paradijs bladeren, maer Eva met haren hayre. De Iode vraeght op wat plaetse sy dan weder te samen ghekomen zijn? Mahometh antwoort, tot Araff, dat is tot Mecha. De Iode vraeght, welcke van haer beyde vanden anderen herkomen is? Adam van Eva ofte Eva van Adam? Mahometh antwoort, Eva is van Adam herkomen, ende dat uyt sijn slincke zijde, want so sy uyt sijn rechte zijde waer ghekomen, so ware sy even soo sterck als Adam. De Iode vraegt wie voor Adam de aerde heeft bewoont? Mahometh antwoort eerstelick de Duyvel, daer na de Enghelen, ende daer nae Adam, maer de tijt die tusschen de Enghelen ende Duyvelen verloopen is, bedraeght tot by de 7000 Iaren. Ghy segt de waerheyt hier aen sprack de Iode. Wel aen belieft het u soo willen wy in ons gespreck voortvaren, ende bidde u dat ghy my doch wilt seggen, wie dat de eerste Bevaert gedaen heeft? Mahometh antwoort Adam. De Iode vraeght wie hem doch het hooft geschoren heeft? Mahometh antwoort Gabriel. De Iode vraeght wie hem besneden heeft? Mahometh antwoort, den selven Gabriel.
De Iode vraeght wie na Adam is besneden gheworden? Mahometh antwoort Abraham. Dat is inderdaet alsoo ende gantsch openbaer. Maer ick hebbe u noch meer saken te vragen: namelick, ick wilde geerne weten, welck het eenighe aertrijck is, dat de Sonne maer eens gesien en heeft, ende die selve niet meer sien en sal tot den dagh des Oordeels? Mahometh antwoort, het | |
| |
aertrijck dat inde roode Zee leyt, gelijck Mose die ghedeelt heeft, want doen ter tijt heeftmen de gront ghesien, maer terstont hier na hebben de wallen weder over malcander gheslaghen, ende de waters zijn te samen gheloopen, alsoo datmen sulcks niet meer sien en sal lieve Abdia.
Wat dunckt u nu, vindt ghy oock wel dese saken in uwe wet? De Iode seyde neen, ende bad hem om voorder bericht: welcke het huys zy dat twaelf Poorten heeft, deur welcke twaelf Poorten twaelf generatien uytgaen? Mahometh antwoort het is de steenrotze daer aen Moses gheslaghen heeft, want hy heeft twaelf poorten opghedaen, ende daer uyt laten vloeyen twaelf Fonteynen door de twaelf geslaghten Israels.
De Iode vraeght welcke het eenighe dinck zy dat eerst een houdt, ende daer na een gheest is gheworden? Mahometh antwoort, de roede Mose, die eerst was een hout, maer daer na in een slanghe verandert is geworden.
De Iode vraeght welck wijf alleen vande man, ende welcke man alleen van ’t wijf herkomen is? Mahometh antwoort Eva van Adam, ende Christus van de Maegt Maria. De Iode vraegt welck zijn de drie dingen die sonder vermeng nisse des mans, ende wijfs geboren zijn gheworden? Mahometh antwoort Adam, Arlos di Abramo, ende Christus. De Iode vraeght welck graff hem beweeght heeft met den ghenen die daer in begraven lagh? Mahometh antwoort, den Walvisch met den Ionas. De Iode vraeght wie de twee waren, diens graf men niet en weet waer het is? Mahometh antwoort Abitalib ende Mose, want als Abitalib merckte, dat sijn ure om te sterven na by was, soo heeft hy bevolen datmen hem (als hy gestorven waer) op eenen Kemel soude setten, ende waer die Kemel soude henen gaen, daer souden sy hem volghen totdat hem die Kemel van selfs nederleyde, ende dit bevel wert nagevolght: ende als hem die Kemel op een seker plaetse nederleyde, so heeft men daer begonnen in de aerde te graven, ende siet terstont soo vontmen daer een ghestichte ende Monumentum, met t’samen een Epitaphium, in welcke geschreven stondt dat dit graff van Noa voor Abitalib was bereyt geworden, ende alsoo wert Abitalib terstont aldaer begraven, ende die selve plaetse heeft hem verlooren, ende en kan ten huydigen dage niet meer gevonden werden.
Moses ginck eenmael door de Woestijne, ende sagh daer een open graff dat ledich was, ende effen soo groot dat sijn persoon daer in ligghen konde, ghelijck hy dat dan selve ghemeten heeft, ende als Moses hem daer over verwonderde, siet doen quamen daer de Engelen des doots, ende wilden Mose ombrengen. Doen Mose dat merckte seyde hy, waer om zijt ghy hier gekomen? Hy antwoorde, om u ziele van u te nemen: Maer Mose vraeghde hem uyt wat deel des lijfs dat hy de ziele uythalen wilde? Door den mondt en kan dat niet geschieden, dewijle ick door den selven met Godt ghesproocken hebbe, ende noch veel minder deur de ooren, want met die selve hebbe ick Godts stemme gehoort. Oock niet deur de oogen, want met dieselve hebbe ick Godst aengesicht gesien: Oock niet deur de handen, want met dese hebbe ick de gaven Godts ontfangen, noch niet deur de voeten, want met die selve ben ick op de Bergh Sinaí gegaen. Ende als nu den Engel des doodts dit gehoort hadde, soo is hy van daer gescheyden, ende heeft een ander gestalte aen hem ghenomen, ende heeft Mose eenen Appel uyt het Paradijs gegeven, op dat hy die soude aenbidden, ende als Moses die nam, ende hem niet en wilde aenbidden, soo heeft hem die Engel by de neuse gegre- | |
| |
pen, ende hem de ziele daer deur wtghetogen, ende als nu dit geschiet was soo is sijn lichaem in dat graf ghebleven, ’t welck noch ten hedighen daghe van gheen menschen is gevonden geworden.
De Iode vraeght welck het vier zy dat daer etet ende drinckt, ende wanneer dattet uytgaet, ende niet weder aengesteken wert, totten dagh des ordeels? Mahometh antwoort het vyer int menschelick lichaem wert onderhouden deur eten ende drincken, Maer als de mensche niet meer en leeft, ende dat hem de ziele van ’t lijf scheydet, soo gaet dat vyer uyt, ende en wert niet meer aengesteken tot dattet weder in sijn lichaem komt. De Iode vraeght wat dat voor twee dinghen zijn, daer van het eene altijt groot, ende het andere altoos kleyn is? Mahometh antwoort, de steenkens zijn altijt kleyn, ende de Bergen zijn altijt groot. De Iode vraeght waer dat het midden des aertrijcks is? Mahometh antwoort tot Ierusalem: want daer sullen hen de verstroyde volckeren wederom vergaderen, ende daer sal oock een Brugge ende Waeg over de Helle zijn, ende die sal van seven-duysent Engelen gedragen werden. De Iode vraeght waerom datmen Ierusalem het ghebenedijde huys noemt? Mahometh antwoordt om dat dese stadt snoer recht onder den Hemel staet, ende dat oock Godt ende de Engelen, aldaer met de Propheten ende Patriarchen gesproken hebben, ende Godt heeft oock aen dese plaetse den Moses 3515 Gebeden gegeven.
De Iode vraeght wat dat voor een vochtigheydt zy, die noch vanden Hemel noch vander aerden en komt? Mahometh antwoort, het sweet der dieren die daer arbeyden. De Iode vraeght hoe dat het eerste schip is gemaeckt geworden? Mahometh antwoort, Noa is de eerste gheweest, die een schip heeft ghemaect, ende Gabriel heeft hem dat hout daer toe ghegeven: Maer als Noa met sijn sonen daer in ginc, ende uyt Arabien wech scheepte, soo is hy seven mael rontom Mecha ende Ierusalem ghevaren, ende volgens is hy in Iudea gekomen, ende daer heeft de Sundt-vloet opghehouden, ende dat Schip bleef stille staen. De Iode vraeght waer van die tijt over Mecha altoos ghebleven is, doen de Sundt-vloet op aerden was? Mahometh antwoort, Godt heeftse ondertusschen tot hem inden Hemel ghenomen, ende heeft den Bergh Abtkobiz bevolen dat hy hem soude ontsluyten, ende de Stad Ierusalem onder desen midden in hem nemen.
De Iode seyde, dat is alsoo, maer lieve bericht my wat is doch die oorsake, dat de kinders somtijts den Vader en somtijts de moeder ghelijcker zijn? Mahometh antwoort: wanneer de mans meer appetijt tot het byslapen hebben als de vrouwen, ofte wanneer hy meer lust ende vermakelickheyt daer van ontfanght, soo siet dat kindt den vader ghelijcker, maer bevint hem sulcx by het wijf, soo gheschiet het teghendeel. De Iode vraeght of Godt oock sonder oorsake straft? Mahometh antwoort neen. De Iode vraegt wat Godt met de kinders der ongheloovighe uytrichten sal? Mahometh antwoort, aen den dagh des Oordeels sullen de kinders der ongeloovige voor het aengesichte Gods komen, ende hy sal tot haer segghen: wie is u Heere? daer op sullen sy antwoorden: ghy zijt onse Heere, want ghy hebt ons gheschapen: dan sal God haer vraghen wie sy hebben aengebeden, ende gedient? Daer op sullen sy antwoorden: wy en hebben noch ooren noch tongen konnen ghebruycken, noch uwen boodtschapper konnen navolgen, ende hier op sal Godt haer vragen: so ick u yet bevele wilt ghy dat oock doen? daer op sullen sy antwoorden: O ghy heerlicke rechtveerdi- | |
| |
ghe Godt, wy willen alle het ghene doen wat ghy ons sult bevelen: Ende dan sal Godt een helsch water laten komen, ende tot haer seggen: gaet in dit water, ende dan sullen de ghene die gehoorsaem zijn wederom sonder eenich leet daer uyt komen, ende int Paradijs gaen, maer de gene die op haren eygensinnighen wille blijven, die en komen daer niet van: want inden Alkoran staet geschreven: wie gehoorsaem sal zijn, die komt int Paradijs, maer wie onghehoorsaem is, die kompt in de Helle. De Iode vraeght hoe de aerde vergaen sal? Mahometh antwoort: Het vyer sal de aerde in asschen verkeeren, ende het water sal de asschen verdrijven. De Iode vraeght waer sullen de Berghen henen varen ende uytgaen? Mahometh antwoort uyt den Bergh Kaff, ende Godt heeft haer geset als de palen der aerden: Dat is waer seyde de Iode, maer wat is daer doch onder de seven Aertbodems? Mahomet antwoort een Stier of Osse. De Iode vraegt wat is daer onder den Osse? Mahomet antwoort een witte steen. De Iode vraeght, wat heeft den Osse voor een gestalte? Mahometh antwoort sijn hooft is in ’t Oosten, ende sijnen steert int Westen, hy heeft veertich Hoornen ende veertigh Tanden, ende vanden eenen Hoorn totten anderen is het soo wijt alsmen in duysent Iaer reysen kan. De Iode vraeght, wat is daer onder de steen daer op desen Osse staet? Mahometh antwoort: eenen Bergh die genaemt wert Zohod. De Iode vraeght van waer komt desen Bergh? Mahometh antwoort uyt de Helle. De Iode vraeght hoe wijt is hy? Mahometh antwoort so wijt alsmen in duysent Iaer reysen kan, ende alle ongheloovighe sullen op desen Bergh klimmen moeten, ende als sy te samen op de spitse komen soo sal dien Bergh beven, ende sal den gantschen hoop inden afgront der Hellen storten. De Iode vraeght wat is daer onder den Bergh? Mahometh antwoort een aerde. De Iode vraeght hoe heet sy? Hy antwoort Venerela. De Iode vraegt wat is onder dese aerde? Mahometh antwoort het Landt Alioulem, ende onder desen Bergh is de Zee Zaydt, onder desen is het Landt Neama, onder desen is de Zee Zegir, onder desen het Landt Herib, ende onder desen is een ander Landt, genaemt Abiga. De aerde is in dit Landt wit als melck, welrieckende als Bisem, lieffelick ende suyver als Safferaen, ende schoonschijnende als de Mane: want op dit Landt sal Godt alle vrome ende oprechte vergaderen. Ende onder dese aerde is de Zee Alchintayn, ende daer onder is eenen Visch, genaemt Albebud, die heeft sijn hooft int Oosten, ende de steert int Westen, ende op den rugge van desen Visch staen de Landen, de Zee, de duysternissen, de Lucht ende de Berghen, ende sullen daer op staen totten eynde der werelt toe. Ende onder dese Visch is een Wint die hem ophout, ende daer onder is eenen Bergh, ende onder den Bergh is den Donder, ende onder desen den Hagel ende Blixem, onder desen een bloedighe Zee, onder desen een opgedane Helle, onder desen een vierige Zee, onder desen een schaduwe, onder desen die gheweldige ofte machtighe Zee, onder desen die nevelachtighe Zee, onder desen het lof, onder desen den roem ende eere, onder desen den stoel, onder desen die tafel ende penne, ende onder desen allen is den alderhoochsten name Godes. De Iode vraeght wat is dan voorder onder dese dinghen? Mahometh antwoort: O lieve Abdia als ghy na meer dinghen vragen wilt, soo en sal ’t gheen ophouden hebben, maer laet u genoegen dat de Almachticheyt Godts over al is. De Iode vraegt wat zijn daer voor drie dinghen uyt het Paradijs op dese werelt gecomen? Mahometh antwoort: Mecha, | |
| |
Iesrab ende Ierusalem. De Iode vraegt, ende wat is daer uyt de Helle gekomen? Mahometh antwoort: Vastadt, een Stede in Egipten, Antiochia een Stadt in Soria, Ehebera een Stadt in Armenien, ende Elmedera een Stadt in Chaldea.
De Iode seyde dat is waer: Maer hoe wilt ghy my de werelt meten? Mahometh antwoort: de werelt en is niet grooter als een dagh reyse. De Iode vraeght hoe dat dit zijn kan? Mahometh antwoort: als de Sonne des morghens vroegh op gaet, soo komt sy tegen avont rontom de gantsche werelt.
De Iode seyde, O Mahometh, ghy zijt geheel subtijl, ende dewijle ick sie dat ghy van alle dingen een wetenschap hebt, lieve soo doet my soo veel te gevalle, ende beschrijft my het Paradijs, ende hoemen daer in leeft? Mahometh antwoort nadien het u behaeght, soo wil ick met u spreken, ende sult weten dat het gantsche Paradijs van Smaraghden ende Hyacinten gebouwt is, seer lustich ende vruchtbaer: daerin vloeyen sommighe fonteynen van melck, sommige van witten honinck, ende sommige van schoone klare wijnen, ende daer is eenen dach duysent Iaer lanck. Wat dunckt u, lieve Abdia, en is dat niet een groote salicheydt. De Iode vraegt hoemen int Paradijs hem selven bekleeden sal, ende watmen anders beginnen sal te doen? Mahometh antwoort, de inwoonders des Paradijs hebben terstont alles wat sy begeeren: sy bekleeden haer in allerlei koleur, uytgenomen swart, want dese verwe komt alleen toe mijnen Heraut te draghen, dat is de gene die mijn Wet heeft uytgeroepen, ende dese heeft van wegen sijn wonderlick leven dit Previlegie verkreghen, dat het swarte sijn eyghen verwe zy. Sy sijn daer alle van volkomer stature gelijc Adam ende van ghestalte als Iesus Christus Sy en groeyen niet meer, noch sy en lijden niet, in somma daer en mach haer gheen dinck bekommeren. De Iode vraegt, maer wat hebben sy voor vreugde ende welleven? Mahometh antwoort: terstont als sy int Paradijs komen, soo setmen haer voor de lever van een Visch, ghenaemt Albehud, ofte Alimpeput, ’t welck een seer kostelicke spijse is: daer na geeftmen haer van allerley vruchten. In somma wat sy maer gedencken, dat is daer terstont tegenwoordich. De Iode vraeght of de Inwoonders vanden Hemel, het gene oock verdouwen wat sy eten, ende waer dien selven overvloet des lijfs henen gaet? Mahometh antwoort dat en is geen goedt argument: want de kinderen dewijle sy in ’smoeders lijf zijn, die eten ende leven oock, maer den overvloet en komt niet van haer: want soo de Inwoonders des Paradijs verdouwen moesten, so soude sulcken overvloet deur eenich sweet van haer gaen, ’twelck beter riecken soude dan de kostelickste Balsem. De Iode seyde ghy hebt seer wel geantwoort. Maer lieve seght my doch, eten sy oock broot ende vleesch in’t Paradijs? Mahometh antwoort, sy konnen hebben alles wat sy begeeren, uytgenomen sommige spijsen, die haer verboden zijn, ghelijck daer is het vleysch der Swijnen.
De Iode seyde, O lieve Mahometh ghy seght recht daer aen, ende het is ons Ioden ooc verboden: ende gewis, Godt en heeft dat niet sonder oorsaeck verboden, dat wy ons van’t Swijnen-vleysch onthouden sullen, ende bidden u daerom, nadien wy soo verre in’t ghespreck met malkander ghecomen zijn, soo wilt my doch de oorsaec daer van verhalen? Mahometh antwoort, nadien ghy ’t begeert soo wil ick ’t doen.
Als de Discipulen van Christo begeerden dat hy haer vertellen soude hoe het met de Arcke Noa toegegaen was, ende hoe de lieden daer in ghegaen ende | |
| |
bekleedt zijn gheworden. Item wat sy voor een leven hebben gevoert: soo heeft Christus sommige aerde inde handt genomen, ende een gewisse forme daer uyt ghemaeckt, daer na heeft hy dat op den Aertbodem geworpen, ende geseyt: staet op inden name mijn Vaders, ende terstont was daer een ysgrauw man op de beenen: Christus vraeghde hem wie hy was? Hy seyde ick ben Iaphet, de Sone Noa. Christus vraeghde hem, zijt ghy soo grauw gheweest doen ghy storf? Hy antwoorde neen, maer in die ure doen ic dacht dat ick weder opstaen, ende voor het oordeel verschijnen moeste, so ben ick uyt vrese soo grauw geworden.
Doen heeft hem Christus bevolen dat hy de gantsche Historie vande Arcke Noa sijn Iongheren verhalen wilde, dit dede Iaphet, ende onder anderen seyde hy, dat van weeghen den leem ende slijck diemen op de een zijde van de Arcke heeft te samen gedaen, de Arcke haer terstont began te buygen, ende stondt daer deur in groote sorge: ende doen hebben sy by haer selven besloten, datmen eenen Elephant daer na toe leyden soude, ende sijn schouderen daer onder stutten, op dat het Schip aen alle zijden steunsel hadde. Ende doenmen nu den Elephant daer henen bracht, soo heeft hy eenen grooten hoop mist of dreck uyt gheworpen, ende daer van is terstont een groot Vercken of Seuge af voort gecomen: Ende en meynt ghy nu niet, dat dit een genoegsame oorsaeck is, om hem voor dit onreyne dier te wachten. Doen heeft dit Vercken met sijnen muyl of snuyte den dreck deur de gantsche Arcke verstroyt, ende een grouwsame stanck gemaeckt: ende uyt desen dreck is eyndelijc een Muys voortghekomen, die sonder ophouden aende plancken ende berders geknaeght heeft. Doen heeft hem Noa met Godt beraeden, ende die beval hem dat hy den Leeu aen het voorhooft een geesselinghe soude geven, dewelcke doen snuyfde ende snorckte, ende wurp een Katte uyt sijn neusgaten, die de Muys verworghde:
De Iode vraeghde wat dan de Inwoonders des Paradijs voor wellust ende vreughde hebben? Mahometh antwoort soo daer maer een eenige vreugt en seyde, soo en ware de salicheydt niet volkomen: want de lust waer te vergeefs, soo men hem deses niet gebruycken en mocht. Maer ghy sult weten, dat alles wat sy hebben willen, wert haer terstont ghegeven; jae wanneer, waer, hoe veel, ende so dickmael sy yet begeeren, so is sulcx sonder eenige beswaernisse, in eenen oogenblick tegenwoordich. Tot een exempel: wie hier in desen leven getrouwde Wijven ghehadt heeft, die sal daer veel Concubijnen hebben. Van Maeghden ende Hoeren en wil ick niet seggen: want die sullen daer een ontelbaer menichte zijn.
De Iode vraeght, of in ’t Paradijs den Wijn oock verboden, of toeghelaten is, ende wanneer hy haer gheoorloft is te drincken, ende waerom den selven hier op aerden verboden is? Mahometh antwoort, u vrage is seer subtijl, so dat ick u die met twee verscheyden antwoorden moet ontbinden, ende segge dat den Wijn aldaer geoorloft, ende niet gheoorloft zy. Daer waren twee Engelen, Harat ende Maroth, van Godt op aerden gesonden, dat sy het menschelick geslacht regeeren ende leeren souden, ende onder ander drie saken verbieden: Voor ’t eerste souden sy niet dooden: Ten tweeden sy en souden niet onrecht oordeelen: Ten derden, sy en souden geen Wijn drincken. Als daer nu een tamelicke langen tijt verloopen was, ende dese twee voor oprechte Richters bekent werden, soo hevet hem begeven, dat een seer schoone Vrouwe die een gerechte sake teghen haren Man voeren wilde, ende die heeft die twee voorseyde Engelen te gaste ghenoodet, op dat haer dese Richters des te gunstiger sou- | |
| |
den zijn. Nu heeft dese Vrouwe arghlistigherwijs onder de spijse wijn ghemenght, ende de gasten ghebeden, dat sy eten ende drincken, ende goeder dinghen souden zijn, ’t welck alsoo geschiede. Ende als dese twee Enghelen versadicht waren, so hebben sy aen die vrouwe begeert, dat sy wilde haren wille doen, maer de Vrouwe heeft haer dat ontseyt, doch met deser conditien, dat eene vande Engelen haer de woorden leeren soude, met welcke ende waer doormen inden Hemel comt, ende de ander soude haer de woorden leeren waer door, ende met welcke men weder daer uyt komt op de aerde. Dit heeft die Engelen wel behaeght: ende als die Vrouwe dese woorden leerde, so is sy terstont inden Hemel verheven geworden. Doen nu Godt dat sach ende die oorsaec bemerckte, soo heeft hy haer in de sterre lucifer verandert, maer de Engelen heeft hy voor ’t oordeel beroepen, ende haer voorghehouden dat sy haer selven een straffe souden verkiesen, die sy van die tijt aen totten dag de soordeels mosten lijden.
Doen hebben sy haer een straffe verkozen, dat sy met ysere ketenen gebonden ende met haer hooft inde fonteyne Bebil souden gestooten werden.
Wat dunckt u nu lieve Abdia: en is dat niet oorsaeck ghenoegh, om gheenen Wijn te drincken: De Iode seyde: ghy hebt volkomen van desen handel gesproken. Maer lieve segt my oock wat vande helle? Mahometh antwoorde, ic wil uwe begeerte genoegh doen. De gene die inde Helle zijn, die hebben eenen rooc van Solpher, ende de Helle is vol klaerschijnende Donder-vlammen, daer in zijn veele Zeen, ende diepe Fonteynen, die vol van siedende peck steken, ende rontomme van dese Zeen ende Fonteynen is een vyer dat het peck doet zieden, ende van dit peck moeten sy eten, ende ick en gheloove niet dat hem de mensche een booser spijse mochte inbeelden.
De Iode vraeght, waer is die mensche die God aldereerst na den dagh des oordeels voor hem sal roepen? Mahomet antwoort: midden inder Hellen is een dal, ende in dat dal eenen Afgrondt, ende in den Afgront een fonteyne, ende in de fonteyne een vat of kiste, inde welcke eene met yser ketenen gheboeyt ende vast gheleyt is: dese is bestandigh in de hope, ende sal 1000. jaren sonder op houden na de barmhertigheydt Godts roepen. De Iode vraeght wat sal God dan met die beginnen? Mahomet antwoort: als die 1000. jaren voor by zijn, soo sal Godt die selve voor hem laten komen, ende tot haer seggen: wat is u begeeren, ghy ongelucksalige mensche, ghy maekt my dagh ende nacht onrust: wat hebt ghy voor een hope, dan sal hy met versuchten antwoorden: O lieve Heere, ick en wete gheen ander die hem over my mochte erbarmen, dan ghy alleene, daer zijn wel ander lieden over welcke ghy uwen toorn kond uyt laten. Och weest my doch ghenadigh: ende na desen sal God bevelen dat men hem soude in de Helle voeren, ende daer en sal dese mensche ook niet ophouden Gods barmhertigheydt aen te roepen: ende ten laetsten sal God met medelijden beweeght werden, ende sal beveelen dat men hem van daer weder sal uyt halen, maer na dien hy van die Helsche verwe gheheel swart is, soo sullen de Enghelen willen weten hoe sy hem mochten ingeven ende mengen onder de ghene die in ’t Paradijs zijn, ende dan sal God bevelen dat men hem in de fonteyne Aero wasschen sal, daer van hy geheel wit sal werden, dan alleen op het voorhooft sal noch een swarte plecke over blijven, ende dan sal hy opentlijck int Paradijs gins ende weder gaen. Ende als nu de andere hem sullen sien, soo sullen sy hem verachten, ende onder malkander murmureren: ende dan sal hy hem schamen ende seggen: hy wil liever | |
| |
in de Helle zijn, dan alsoo beschaemt ende veracht aen dese plaetse blijven. Ende dan sal God tot sijn Engelen seggen dat sy hem noch 5 mael in die voorseyde fonteyne wasschen moeten, soo sal hem die swarte vlecke uyt het voorhooft vergaen ende hy sal de andere inwoonders des Paradijs ghelijck zijn. Wilt ghy nu yet meer vragen het staet u vry.
De Iode seyde nadien ghy alle dinghen soo wel weet, ey lieve beschrijft my eens den dagh des oordeels: Mahomet antwoort: ick ben te vreden. Op dien selven dagh sal God den Enghel des doots bevelen dat hy alle creaturen die eenen levendigen adem in hebben, verworgen ende ombrenghen moet: De Enghelen, de Duyvelen, de Menschen, de Vogelen, de Visschen, de wilde en de tamme dieren. Ende dan sal hy den Enghel des Doots tot hem roepen, ende seggen: O Adriel! en is daer gantsch niet over gebleven van alle mijn creaturen? Dat sal hy antwoorden: Heere daer en is niemant over ghebleven dan ick alleene, ick die dijn onnutte knecht ben: ende dan sal God tot hem segghen: dewijle ghy alle mijn creaturen hebt omghebracht, soo treckt wech van hier, ende begeeft u aen een plaetse tusschen het Paradijs ende de Helle, ende verworght aldaer u selven. De arm salighe drop sal sulcks doen, want soo haest als hy op die bestemde plaetse komen sal, soo sal hy hem selven in sijn vleughelen winden, ende hem selven versticken met een sulck geroep ende verschricken,dat alle Hemelsche ende Aertsche creaturen daer over wel sterven souden, soo sy noch in den leven waren, daer van de werelt 40. jaer sal ledich staen.
Na desen sal Godt den Hemel en de Aerde in de eene handt houden, ende seggen: waer zijn nu de Koningen, de Vorsten en de Potentaten deser werelt die so veel Keyserdommen ende Koninckrijcken ghehadt hebben, kondt ghy my hier van de waerheyt getuygen? Dese woorden sal hy driemael herhalen, ende dan sal hy den Seraphiex weder op-wecken, ende tot hem segghen: neemt dese trompetten, gaet na Ierusalem ende blaest.
Dese Trompetten waren soo langh als een wegh, die yemant in 500. jaren reysen mocht. Ende als nu den Enghel tot Ierusalem daer op blasen sal, soo sullen alle zielen (soo wel rechtveerdighe als onrechtveerdighe) gins ende weder vliegen, ende een yder haer lichaem soecken, ende door dit gheschal sullen alle de ghebeenten weder te samen komen. Ende na dat 40. jaren verloopen zijn, soo sal den Enghel ten tweeden mael blasen ende dan sullen de ghebeenten haer aderen ende vleysch weder aen haer nemen: ende als hy weder over 40. jaer ten derden mael blasen sal, soo sullen de zielen weder in haer lichaem komen, ende als dat geschiet is, soo sal daer terstont een vyer komen dat den nederganck der Sonnen ontsteken sal. Dit vyer sal alle creaturen na Ierusalem drijven, ende als sy aldaer vergadert zijn, so sal dat vyer weder ophouden: ende als sy dan alsoo 40. jaer lanck in haer sweet gheswommen, veel ellende gheleden, ende den laetsten dagh des oordeels verwacht hebben: soo sullen sy Adam roepen ende segghen: O lieve Vader Adam, waerom hebt ghy ons ghewonnen ende gheteelt, dewijl wy nu in sulcken droeffenisse ende ellende leven moeten: lieve Vader ghy en sult immers dat niet lijden dat uwe kinders tusschen de aerde ende hope staen, ende een onseker eynde verwachten ende hopen souden: Bidt doch de Heere dat hy met ons doe ’t gene dat hy tusschen de Helle ende het Paradijs doen sal: maer Adam sal dan tot haer seggen, lieve kinderen: ghy weet hoe onghehoorsaem ick Godt ben gheweest, doen ick my van den Duyvel liet overreden, ende om deser oorsaeck | |
| |
wille soo en betrouwe ick my niet God voor u te bidden. En dan sullen sy haer tot Noa wenden ende segghen: O ghy uytverkozen Vader, bidt voor ons: maer hy sal haer antwoorden: Ick hebbe ghedaen al wat ick konde in den tijdt der Sondtvloet, ick en kan u nu niet meer helpen, maer spreeckt Abraham eens aen: ende dan sullen sy tot Abraham roepen ende seggen: O ghy Vader aller gelovighen, siet doch aen onse ellende, ende ontfermt u onser, maer dan sal Abraham seggen: en weet ghy niet hoe langhe ick een ongelovige en onbesneden ben geweest, wat spreeckt ghy my aen, ick ben tot dese saecke veel te gheringhe, roept Mose aen.
Dan sullen sy tot Mose roepen ende seggen: O ghy uytverkoozen bootschapper ende Prophete Gods, dan sal Mose vraghen, tot wien roept ghy? en hebbe ick u niet de Wet gegeven, ende en hebbe ick die niet met wonderen bevestight, ende des niet te min, soo en hebt ghy my niet ghelooft? hadt ghy my ghelooft soo konde ick nu uwe begeerte genoeg doen, maer ick rade u, dat ghy gaet tot Iesu Christo.
Dan sullen sy haer tot Christo keeren ende seggen: O Iesu Christo, die daer zijt de Gheest ende het Woort, ende die deught Godes, laet u doch dijn eyghen goetheyt beweghen voor ons te bidden: Maer dan sal Iesus segghen: Wat begeert ghy van my, want ick ben tot u gesonden gheworden in de macht en de kracht Gods, ende in de waerheyt sijns Woorts, ende ghy hebt ghedwaelt. Ick hebbe u ghepredickt dat ghy my voor uwen Heere soud houden, maer ghy en hebt dat niet ghedaen, ende hebt daer mede bespot alle ’t ghene wat ick hier in voor u doen konde, maer spreeckt de laetste Prophete aen, met welcke ghy o Abdias teghenwoordigh zijt spreeckende, (duydet met dese woorden op Mahomet) Dan sullen sy haer tot hem keeren ende seggen: O ghy bootschapper ende vrient Gods, hoe swaerlijck hebben wy gesondight, in sulcks dat wy u niet en hebben ghelooft. O ghy goede Prophete Gods, in u alleen sal men hopen, want buyten u en is geen hope, verhoort ons ghebedt. Ende dan sal Gabriel komen ende sal dese saecke voor ’t aenghesichte Godts brenghen, ende dan sal God segghen: ick weet de oorsaeck wel, waerom ghy hier ghekomen zijt, ick moet de begeerte ende ’t verlanghen mijns lieven vrients ghenoegh doen.
Daer na sal der een brugghe over de Helle gemaeckt werden, ende terstont int begin van desen sal men een waegh op richten, ende daer op sullen alle daden der menschen ghewoghen werden, ende die sullen over die brugge passeren, maer de verdoemde sullen onder in de Helle varen. Ende soo het u belieft my noch voorder te vragen, so meugt ghy ’t doen.
Doen seyde Abdias, O wee my ellendige mensche, hoe ben ick tot hier toe soo dwaes gheweest? ick en hebbe de waerheyt niet ghekent, die nochtans soo klaer is als de Sonne. Maer lieve seght my doch kortelick, hoe veel verscheyden hopen der volckeren, ende hoe veel ghelovighe ende onghelovige sullen daer uyt die hopen vergadert werden? Mahometh antwoort: Daer sullen 120. hopen zijn: maer onder dese en zijn niet meer dan drie hopen gelovige, ende de groote van een yder hoop is soo wijdt als yemant in 1000. jaer reysen mocht.
De Iode vraeght, wat sal het dan ten laetsten met de doot werden? Mahomet antwoort: De doot sal in een boeck verandert, ende tusschen den Hemel en de Helle ghevoert werden, ende daer sal een groote oneenigheyt tusschen de inwoonders der Hellen, ende des Paradijs ontstaen: want het volck dat in ’t Paradijs woont sal hem vresen voor de doot, ende | |
| |
op het midden van den wegh gedencken hoe sy den doodt mochten vernietighen. Maer het volck dat in de Helle is, dat sal van weghen de hope dat sy eenmael sullen sterven, den doodt des doots niet begeeren, ende nochtans sal het volck in ’t Paradijs de overhandt nemen, ende de doot sal tusschen de Helle ende het Paradijs gheleyt werden.
Doen begonde de Iode hier over met luyder stemme te roepen: O lieve Mahomet, ghy hebbet gewonnen, neemt my aen, want ick bekenne, ghelove ende sie dat daer niet vele Goden, maer alleen een eenigh God is, wiens bootschapper ende Prophete ghy zijt.
Eynde des eersten Boecks.
|
|