Nederlands leren op de dialyseafdeling
Ellen van de Craats/Mondriaan College, Den Haag
Begin 2005 startte in Den Haag een bijzonder project dat met recht een vorm van maatwerk genoemd mag worden. Op verzoek van het HAGA-ziekenhuis werd door een docent van de Mondriaan Onderwijsgroep - met een verpleegkundige achtergrond - een NT2-programma samengesteld voor dialysepatiënten. Het ziekenhuis wilde graag dat de nierpatiënten aanwijzingen in verband met hun behandeling beter zouden begrijpen en zich beter thuis zouden voelen op de afdeling. Een impressie van een project op de werkvloer.
Mevrouw D. staat op van haar stoel, schopt haar schoenen uit en strekt zich dan behaaglijk uit op de brancard: ‘Hè, hè even uitrusten’. Vanuit die positie bemoeit ze zich al gauw weer met de les. Ja, les krijgen in het ziekenhuis heeft zo z'n voordelen.
Sinds 31 januari heeft mevrouw D. samen met twee andere cursisten Nederlandse les op de hemodialyseafdeling van het HAGA-ziekenhuis in Den Haag, één maal per week anderhalf uur. De les begint als de dialyse ldaar is. De cursisten komen dan naar de leskamer, die vlakbij de zalen is waar de dialyseapparatuur staat. Daar komen de patiënten drie keer per week een paar uur hun bloed spoelen, omdat hun nieren het af laten weten.
Mevrouw D. uit Marokko en mevrouw G. uit Turkije zijn beiden analfabeet en absolute beginners, maar mevrouw I. heeft twaalf jaar onderwijs gehad in Montenegro en verstaat al heel wat Nederlands. Ze breidt haar woordenschat snel uit doordat ze alles opschrijft en thuis met haar dochter oefent. Voor mevrouw G. is die steun er niet. Bij haar thuis is er op dit moment niemand die Nederlands spreekt. Het is voor haar een beroerde tijd met veel problemen en dat heeft zijn weerslag op haar vermogen om te leren. Bovendien heeft ze na de dialyse steeds last van een ‘dialysekater’, waardoor ze extreem moe is en veel hoofdpijn heeft. De anderen zijn ook moe, maar dat trekt enigszins bij tijdens de les. Na de les gaan ze alledrie thuis een paar uur slapen.