Ad Interim Critische Bijlagen 6
Han G. Hoekstra over Jan Campert
In Juli 1942 werd Jan Campert door de Duitsers gearresteerd wegens het brengen van vluchtelingen over de Nederlands-Belgische grens. Aanvankelijk gevangen gehouden in het Huis van Bewaring in Breda, werd hij begin October overgebracht naar het Groot-Seminarie in Haaren, dat gedeeltelijk als gevangenis, gedeeltelijk als kamp voor gijzelaars was ingericht. Uit Haaren werd Campert via Amersfoort naar Neuengamme vervoerd. Het enige levensteken uit dit kamp was een briefkaart met een verzoek om warme onderkleren en zware schoenen. Het bericht van zijn overlijden kwam op 12 Januari 1943; volgens Duitse opgave stierf hij aan longontsteking.
In de inleiding tot zijn boek ‘Over Jan Campert’, dat bij de Uitgeverij Salm en Co te Amsterdam is verschenen, zegt Han Hoekstra: ‘Met den dood van Jan R. Th. Campert kwam een einde aan een langdurige vriendschap, die voor mij zeer veel betekend heeft.’ Men zou het dan ook in de eerste plaats een boek van een vriend willen noemen, ‘onder den diepen indruk van Camperts dood, en denkend aan hemzelf, een poging tot confrontatie met zijn werk.’ Maar waar Hoekstra vanuit zijn gevoelens van vriendschap heeft geschreven, vormde dit geen beletsel het werk van Campert zij het niet nuchter, dan toch critisch te beschouwen. De auteur begint met een karakteristiek van Camperts persoonlijkheid, ‘een rustig man, van gewone woorden, zonder ophef’, bespreekt dan zijn eerste vier bundels verzen, tamelijk epigonistisch werk, voortvloeiende uit een ‘min of meer kunstnijvere bedrijvigheid’, haalt herinneringen op uit de tijd, dat zij samen in Den Haag journalistiek werk verrichtten, schetst hem als proza-schrijver, waarbij hij niet schroomt het inderdaad slordige boekje ‘Slordig Beheer’ te verwerpen, constateert voor het eerst de eigen toon van den dichter in ‘Verwilderd Landschap’, om ten slotte de volle maat van zijn waardering te geven aan de sonnetten uit ‘Poëtisch Journaal’ en de ‘Sonnetten voor Cynara’. Aan het eind van het boek publiceert hij frag-