Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 14

[Jan van Os]

OS (Jan van) in 1744 te Middelharnas op het eiland Flakkée geboren, oefende zich onder Aart Schouwman te 's Hage, waar hij zich had neergezet, in de schilderkunst, muntte later in het schilderen van bloem- en vruchtstukken uit, terwijl zijne riviergezigten met juist geteekende beeldjes en beestjes, blijken geven dat hij ook in dit vak niet onbedreven was. Twee zijner bloem- en fruitstukken golden op de verkooping van Meijnts in 1823 f 1.010,00 en voor een enkel bloem en fruitstuk van zijn penseel, werd op de verkooping van Mensert in 1824 en op die van Verbrugge in 1831 respectivelijk f 425,00 en f 700,00 betaald. Van Os beoefende ook de poëzij, was medebestuurder van het Haagsche dichtgenootschap Kunstliefde spaart geen vlijt, en behaalde bij het genootschap studium scientiarum genetrix eene gouden en zilveren medaille op uitgeschreven prijsstoffen in dichtmaat, een accessit bij het eerstgemelde voor zijn vers de mensch geschikt voor de eeuwigheid. In 1793 verscheen van hem te Rotterdam een zedekundig werkje in proza door dichtregels afgewisseld en getiteld Bespiegelingen, waarin een echt poëtische geest heerscht. Hij overleed niet den 13 maar den 7 Februarij 1808. In 1809 verschenen bij de gebroeders Vosmaer te 's Hage zijne Nagelatene gedichten, nadat in

1807 te 's Hage een bundel zijner Gedichten en in hetzelfde jaar zijne Gedachten aan Leijden in lijden verschenen waren. In 1775 trad hij in de echt met Susanna de la Croix, dochter van den portretschilder P.P. de la Croix, die mede de kunst beoefend heeft. Zijn portret in ovaal is door B. Bolomeij geteekend en door L. Portman gegraveerd, waarnaar dat bij Immerzeel is genomen.

Hij schreef ook een tooneelspel de Patriotten. Amst. 1785.

Zie Witsen Geysbeek, B.A.C. Woordenb. D. V. bl. 9 volgg; Proeven van Poët. Mengelstoffen van het Genoots. Kunstliefde spaart geen vlijt D. XII bl. 83; R. van Eijnden en A. van der Willigen, Geschied. d. Vad. Schilderk. D. II bl. 334; Immerzeel, t.a.p. bl. 283, 284; Kramm, t.a.p. bl. 1230, 1231; Iets ter nagedachtenis van den uitmuntende Bloemschilder en leerdichter Jan van Os door T. van Limburg in Schouwburg der Nederl. Letterk. Huberts, Chron. Handleid bl. 119; Muller, Cat van Portr. Cat. d. Bibl. v.d. Maats. v. Nederl. Letterk. D. III bl. 95. Bibl. Hulth. No. 24162, 24186, 24187, 24188.