[Eliacus of Eleus Martinus of Marten]
MARTINUS of MARTEN (Eliacus of Eleus) een Fries, priester te Tjum, ging tot de hervorming over, vlugtte naar O. Friesland, werd tijdelijk predikant te Hinte, en in 1566 te Leeuwarden, in burgerlijke kleeding met een mantel omhangen gewapenderhand op den predikstoel gebragt, en was oorzaak dat, na verloop van weinige dagen, drie parochiepriesters van even zoo vele kerken met eenen vikaris openlijk tot de leer van Calvyn afvielen. Hij was een man van groote geleerdheid en een der eerste predikanten te Leeuwarden, deelde er den 15 September van dat jaar de eerste maal het Avondmaal uit, werd in October 1568 te Emden beroepen en maakte eerst zwarigheden derwaarts te vertrekken, doch vertrok later en werd den 15 November 1568 bevestigd en overleed den 6 Dec. 1573, terwijl zijn vrouw en dienstmaagd in doodsnood lagen.
Zie Gabbema, Verhaal van Leeuwarden, bl. 454, 457; Bor, Ned. oorl. D. II. bl 91; Meiners. Oostjr. Kerk. Gesch. D. I. bl. 458; Viglii ab Aytta, Epist. ad Hopperum, XVIII; Matth. Anal Vet. Aevi T. III. p. 435; Brandt, Hist. d. Ref. D. I. bl. 367; Ypey en Dermout. Gesch. d. Ned. Herv. Kerk, D. I. bl. 200 in Aant. bl. 70, D. II. Aant. bl. 19, 94; Pater Willebr. van der Heyden, Verhaal van de verrigtingen der Jesuieten in Friesland. bl. 12, 217.