Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 12. Eerste stuk

[Clement Maertensz.]

MAERTENSZ. (Clement), ‘dien ook de lof van beleeftheid en maatigheid naging’ schrijft Brandt, trok, na den dood van Maerten Pietersz., met burgemeester J.C. Syms van stadswegen, naar Brussel, en van daar naar Leuven, om, gelijk in dezen scherpen tijd moest geschieden, op den Kettertoets gesteld te worden, en de betrekking van zijn voorganger te verzoeken. Het verzoek werd toegestaan, doch Clement, om welke reden is onbekend, pastoor van St. Anthonys kerk te Hoorn. Reeds in 't volgende jaar verliet hij de R. kerk, huwde, en begon den 14 September op Keeren, benoorden 't Siekhuis, ter plaatse, die Jaapswerf genaamd werd, te prediken. Hij was oorzaak dat te Hoorn geen kerken geschonden, noch beelden verbroken werden. Hij moest echter in Mei 1567 naar Emden de wijk nemen, doch werd 20 Mei van daar naar Hoorn beroepen, waar hij de eerste vaste predikant was en in 1599 stierf. Dikwerf verklaarde hij, dat hij van den aanvang af, aangaande de predestinatie geen ander gevoelen gehad, dan dat van Melanchton, en dat hij van A. Hardenberg, Melanchton's leerling, predikant te Emden, geleerd had.

Zulks gaf aanleiding dat hij en zijn ambtgenoot Cornelis Meynaertssoon van onregtzinnigheid verdacht werden, waarop beiden eene verantwoording en bekentenis in het licht gaven (een kleyn boexken, geintituleert Analogie en ronde bekentenisse) doch in weerwil daarvan liet men beide in dienst en deed hen geen moeite aan.

Zie Bor Ned. Oorl. D. XXXII. bl. 85; Fryland, Kerk. gesch. bl. 266, 271; Uitenbogaart, Kerk. Hist. p. 748, 298, 299; Grotii Hist. CXVII. p. 552; Antw. op het Tegenvertoog der Contrarems, D. II. p. 66; Grotius, Verantw. D. III. bl. 32, 33. Brandt, Kort verhaal v.d. Reform. bl. 322, 411, 450, 591, 630, 720; Hist. der Ref. D. I. bl. 267, 334, 362, 459, 430, 550, 770, 793; Velius, Chron. v. Hoorn, bl. 297, 311; Alting, Vervolg op Velius, Chronijk, D, I. bl. 47, 50. D. II. bl. 88.