Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Tweede stuk

[Johan Henrik Hottingerus]

HOTTINGERUS (Johan Henrik), ofschoon geen Nederlander ontving echter in Nederland zijne opleiding en werd er tot het bekleeden van het hoogleeraarambt geroepen. Hij werd 10 Maart 1620 te Zurich geboren, legde zich op de Latijnsche, vooral op de Oostersche talen toe en kon zoo vlug Grieksch spreken dat hij Duitsche preeken voetstoots in deze taal overbragt. In 1638 reisde hij naar Geneve, Frankrijk, Vlaanderen, Zeeland en Holland, waar hij vriendschapsbetrekkingen met beroemde geleerden aanknoopte. Te Groningen ontving hij niet slechts, volgens Jöcher, het onderwijs der hoogleeraren, maar ook van een Jood en te Leyden liet hij zich door een Turk in de Arabische en Turksche talen onderrigten. Hij schreef de eerstgemelde taal even zoo vlug als het Duitsch, en Golius, de leermeester van wiens kinderen hij was, verklaarde dat hij meer Arabische boeken had geschreven dan anderen in geheel hun leven konden uitlezen. Hij zou in 1641 den gezant der staten, Willem Boswel, naar Constantinopel, in betrekking van predikant, zijn gevolgd, doch die van Zurich riepen hem terug. Na met hunne toestemming Engeland bezocht te hebben, keerde hij naar deze stad terug. waar hij in 1642 tot hoogleeraar in de kerkelijke geschiedenis, in 1642 tot professor theologiae catecheticae en de Oostersche talen, in 1653 tot hoogleeraar in de godgeleerdheid van het O.T. en eindelijk tot buitengewoon professor controversiarum benoemd werd. Hij verwierf te Bazel den titel van doctor en werd voor drie jaren 1653-58 aan den keurvorst van den Paltz afgestaan om den roem der hoogeschool te Heidelberg te herstellen. Hij vergezelde dezen in 1658 naar den rijksdag te Frankfort, waar hij veel omgang had met Ludolf en Warner. Eerst in 1661 keerde hij naar Zurich terug, waar hij terstond benoemd werd tot president der commissie om de Duitsche bijbelvertaling na te zien.

De burgeroorlog, die in 1664 in Zwitserland losbarstte, was oorzaak dat hij voor staatszaken naar Holland werd gezonden. Nadat curatoren van Deventer in 1661 hem te vergeefs het hoogleeraarambt in de godgeleerdheid hadden

aangeboden, werd hij in 1667 tot hoogleeraar in de godgeleerdheid te Leyden beroepen, doch hij sloeg eerst die aanbieding van de hand, wijl men hem niet wilde laten vertrekken. Curatoren berustten hierin niet en wisten het zoo ver te brengen dat hij aan de Leydsche hoogeschool bij leening werd afgestaan. Terwijl hij zich voor zijn vertrek gereed maakte, verdronk hij in het Zuricher meer met drie zijner kinderen. Curatoren lieten hunne gevoeligheid over dit droevig voorval en hun hartelijk medelijden met het beklagenswaardige huisgezin des overledenen op eene ondubbelzinnige wijze blijken, door zijnen ondsten zoon, ter voortzetting van zijne studiën, een jaargeld van f 350 toe te leggen.

Die zoon was zijn naamgenoot Johan Hendrik, in 1681 te Zurich geboren. Hij studeerde te Geneve en vervolgens te Amsterdam, waar hem Guilielmus Surenhusius in het Rabbijnsch onderwees. Onder diens opzigt zette hij het Gemarische tractaat Chagigah met alle Aanmerkingen der Rabbijnen, die in den Babylonischen Talmud staan, in het Latijn over. Zaturdags avonds woonde hij vlijtig de Joodsche godsdienstoefeningen bij. Hij ging vervolgens naar Leyden, waar hij in zes weken elfmaal disputeerde over de Gemara (Disputationes XI gemaricae, L.B. 1704, 4^o.) in hetzelfde jaar herdrukt met den titel: Discursus Germaricus de incestu, creationis et currus opere, ex codice Chagigah, Cap II Mischna I petitus L.B 1704, 4^o.)

Na de hoogeschool verlaten te hebben werd hij hoogleeraar in de Hebreeuwsche oudheden te Marburg en te Heidelberg, waar hij in April 1750 stierf.

Groot is het aantal schriften door de beide geleerden nagelaten; die door den vader geschreven zijn van 1644 tot 1664 vindt men in zijne Bibliotheca Tigurina, p. 124 seq. en die van den zoon bij Adelung en Rotermund.

Zie Biogr. Univers; Jöcher, Adelung, Bauer, Hoogstraten, Luiscius, Morhofius, Pope Blount, Bayle, Chaufepié; zijn leven door J.H. Heideggerus, Zurich 1667; Saxe, Onom., T. IV. p. 491; Magyri Eponym. i.v.; Krantsius ad Conrigium, Saec. XVII. C. I. p. 192; J. Fabricii Hist. Bibl. P. IV. p 103-107; Crenii Animodv. phil., P. I. p. 15-17, P. VI. p. 143, P. IX. p. 211; F. Spanheim, Elencho-controvers., p. 335 (ed 1694); P. Junius, de Pace ineunda, p 262, 263; Siegenbeek, Geschied. der Leyds Hooges, D. I. bl. 183.