Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Tweede stuk

[Willem graaf van Hoorn]

HOORN (Willem graaf van), baron van Kessel, heer van Batenburg, generaal der artillerie en kolonel van een regement infanterie van zijn naam, een der uitstekendste krijgshelden van zijn tijd, bloeide in de tweede helft der XVIIde eeuw. Hij woonde den togt naar Rochester bij en bewees den lande groote diensten in den hagchelijken kampstrijd tegen de Franschen. Met hem en den luitenant kolonel Palm stortten eenige compagniën mariniers, 12

October 1672, op de Franschen in, ontzetten het bijkans overwonnen krijgsvolk van den gesneuvelden Zuylesteyn, sloegen mannelijk de herhaalde aanvallen des vijands af, heroverden de door hen veroverde vaandels, namen eenige standaarden der Franschen en maakten gevangenen.

Hij had in 1676 als generaal der artillerie het opperbevel over het krijgsvolk op 's lands vloot, tusschen de 3 en 4000 man. Hij bevond zich op het eskader van Tromp, bestemd om de westkust van Frankrijk te verontrusten en aldus een gedeelte der Fransche heirkracht derwaarts te trekken. Van Hoorn, die reeds vroeger op de Engelsche kust getoond had voor dergelijke ondernemingen bijzonder geschikt te zijn, landde eerst op het eiland Belle-Isle, na de kustverschansingen, welke de vijand er had opgeworpen, vermeesterd te hebben (27 Julij), doch het kasteel, de eigenlijke sterkte des eilands, door zijne ligging op een rots en sterke bewapening onoverwinbaar zijnde, moest onaangetast blijven. Men scheepte zich dus weder in en landde (4 Julij) op het eiland Noirmoutiers, een weinig ten zuiden van den mond der Loire. Ook hier werd het strand door verschansingen en batterijen verdedigd; maar van Hoorn maakte er zich met geweld meester van; kasteel en eiland werden door de Franschen verlaten. In November 1673 nam hij, na dat de Franschen Utrecht hadden verlaten, in naam van Willem III, bezit van de stad en bekleedde er het bevelhebberschap van. Hij huwde Anna van Nassau, dochter van Willem Maurits van Nassau en Maria Aersens van Sommelsdijk, gest. 21 Jan. 1740 en liet drie dochters na; 1. Isabella Justine, gehuwd met graaf Ernst van Bentheim Steinfurt, zij overleed 3 Julij 1734; 2. Emilie Louise, gehuwd met Lodewijk graaf van Nassau-Ottweiler, schout-bij-nacht (contr' amiral); 3. Jeanne Sidonia, gehuwd met Statius Philippus graaf van Bentheim Steinfurt, generaal der Nederl. cavallerie, gouverneur van Heusden; zij stierf 16 Maart 1752 in den ouderdom van 82 jaren te Endegeest bij Leyden.

Willem Adriaan overleed 4 Maart 1694. Zijn portret komt voor in Valckenier's, Verward Europa.

Zie Supplém. au Nobil des Pays-Bas, p. 26; Sylvius, Vervolg op Aitzema, D. I. bl. 459, 460; Ontr. Nederl., D. I. bl. 4, 62, 406; Fransche, Engelsche en Nederl Oorl., D. II. bl. 281-284; Tweej. Geschied., bl. 323 volgg.; Brandt, Lev. van de Ruiter, bl. 396, 906; de Jonge, Geschied. van het Neêrl Zeew., D. III. a. bl. 164, b. bl. 11; Bosscha, Neêrl Heldend te Land, D. II. bl. 158, 159; Verhael van 't Gene is voorgevallen tot Utrecht in de maent van Novemb des jaers 1673, aengaende 't teyckenen van 't fameuse Request, 't welk by eenige Burgers der Stadt Utrecht doen-

maals aen den Graaf Willem van Hoorn is gepresenteert en waerom zijne Excellentie de regering aldaar heeft gesuspendeert, als mede een Sommier en cort verhael van predicatie die den Eerw. D. Thaddaeus Lantman in der tyt heeft gedaen binnen Utrecht in de Domkerek, over de woorden uit Reg. 12 vers 15: Deze omwendinge was van den Heere, medegedeeld door Dr. Schotel in van der Monde, Tijdschr. voor Geschied, Oudheidk en Statist., Utr. D. IX. bl. 145 volgg., Holl. Merc. 1873, bl. 450; Oudenhoven, Beschrijv. van Heusden, bl. 211; Sypensteyn, Bijdr. tot de Geschied. van het Ned. Artillerie corps; Navorscher, D. IX. bl. 331, D. X. bl. 172.