Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Tweede stuk

[Jodocus Hondius]

HONDIUS (Jodocus), een der vermaardste wereldbeschrijvers van Europa, werd in 1563 te Wacken in West-Vlaanderen geboren, en verhuisde, toen hij twee jaren oud was, met zijne ouders naar Gend. Reeds op zijn achtste jaar begon hij in been en koper te snijden, doch zonder eenig onderwijs. Toen de hertog van Parma zulks vernam, ontbood hij hem, ontving hem minzaam, droeg hem het maken van eenige statuen op, die hij zoo goed vervaardigde dat de hertog bij hem aandrong naar Rome te gaan, waartoe hij echter geen lust had. Zijn schrift was buitengewoon schoon, ook had hij zich het lettergieten eigen gemaakt. In korten tijd leerde hij de Grieksche en Latijnsche talen, en toen hij den ouderdom van 20 jaren bereikt had, begon hij zich geheel aan de beoefening der aardrijkskunde toe te wijden. Hij vervaardigde groote globes, mathemathische instrumenten en geographische kaarten. Later ging hij naar Amsterdam en was daar in 1597 blijkens het hem geaccordeerd octrooi ‘omme voor tien jaren alleene te mogen maecken eenen niewen Globum terrestre by hem met de eygene hant getrocken ende gesneden’, werkzaam. Hij overleed er den 10 Februarij 1611.

Tot zijne voornaamste werken behooren:

Nova et exacta totius orbis terrarum descriptio geographica et hydographica.

Atlas maior, Amst. 1627, 4^o.

Descriptio Italiae, L.B. 1627, fol.

The theatre of the Empire of Great Britaine: Presenting an exact Geography of the Kingdomes of England, Scotland, Ireland and the Iles adjoyning: with the Shires, Hundreds, Cities and Shire-tounes, with in ye Kingdome of Engeland, divided and described by John Speed, Imprinted at Londen 1627 (eene latere uitgaaf, de eerste was waarschijnlijk van 1610).

Hij bezorgde negen nieuwe oplagen van den grooten Atlas van Gerhard Mercator.

Zijne sierlijk gegraveerde letterschriften hebben mede een Europeschen roem verworven en vooral zijn werk, uitgegeven onder den titel van Jod. Hondii Theatrum artis scribendi, varia summorum nostri seculi artificum exemplaria complectens, novem diversis linguis exarata, (Amst. 1614, 4^o.); de tweede uitgave is door zijn zoon bezorgd, de eerste is van 1594. ‘Hij heeft daarin’, schrijft zijn zoon, ‘ook de schrijfkunst opgenomen naar die van Jan van der Velde, Jaquemyn d'Hondt, M. Martin, een Engelschman, Henrix Jean de Beauchesne van Parijs, Felix van Sambix, Pierre Barles een Engelschman, en Cunine van Rome, die, in vinding en zuiverheid van bewerking alsnog niet zijn overtroffen.

Zie Valer. Andreas, Bibl. Belg.; Foppens, Bibl. Belg., T. II. p. 768; Luiscius, Moreri, Hoogstraten, Kok; Ebert, Algem. Bibl. Lexicon; Jöcher, Gel. Lexic; Poggendorff, Handwörterb. zur Geschichte der exacten Wissenschaften; Sanderus, Verheerl. Vlaand., D. II. bl. 23; Immerzeel, Lev. en werk. der Holl. en Vlaams. Kunsts., D. II. bl. 49; Kramm, Lev. en werk. der Holl. en Vlaams. Kunsts., D. III. bl. 726; Cat. Bibl. publ. L.B.